eski uygarlıkların mavi rengini tanımaması

eski uygarlıklarda mavi renk için bir sözcük yoktu. yunanca, çince, japonca ve ibranice dahil olmak üzere birçok dilde, mavi görünen son renkti. odysseia'da homer, "şarap koyusu" denizi anlatır; mavi renk deniz yerine.
bir dilbilimciye göre, her kültür karanlık ve aydınlık sözcüklerle başlar. açıklanan bir sonraki renk kırmızı, ardından sarı ve yeşil ve son olarak mavidir.
bu, "bir şey hakkında bir sözcüğünüz yoksa onu gerçekten göremeyeceğiniz" anlamına mı geliyor?
durum gerçekten bu olabilir. örneğin namibya'daki himba kabilesinin lügatında mavi için bir sözcük yok.
bir deneyde, psikolog jules davidoff himba'ları inceledi ve bir renk için bir sözcük olmadan o rengi diğerlerinden ayırmanın daha zor olduğu sonucuna vardı. dolayısıyla gözlerimiz maviyi algılayabilse de, onun benzersiz olduğunu çok sonraya kadar fark etmemiş olabiliriz.
****
bu arada eski mısırlılar tarihlerinin bir noktasına kadar mavi rengi biliyorlarmış. sonra onlar da unutmuş.

doğada mavi renkli meyve, sebze bilumum bitkinin nadiren var olmasiyla alakalıdır diye düşünüyorum.

denizin ve gökyüzünün rengi diyoruz halbuki ikisinin de rengi mevsime, ışık koşullarına hatta hava sıcaklığına bağlı olarak değişkenlik gösterir. bu nedenle tam tanımlamak mümkün değil.
mavi rengin geç isimlendirilmesinin sebebi doğadan mavi pigment elde etmenin zorluğundan kaynaklanır. mesela mağara resimlerinde sarılar, kızıllar ve siyahlar vardır mavi yoktur. mavi boya ancak insanlar yerleşik kültüre ve tarıma geçtikten sonra indigo bitkisinden elde edilmiş ondan sonra isimlendirilmiştir. eski mısır ise lapis lazuli taşını ezerek mavi bir renk elde etmiştir. günümüzde dahi mavi renk veren boyar maddeler sınırlıdır ve bunların büyük kısmı da güneş ışığına maruz kaldığında solmaya yatkındır.