halay

vikipedi diyor ki:

--- alıntı ---

halay, türkiye'nin doğu anadolu bölgesi, güneydoğu anadolu bölgesi, iç anadolu bölgesi, orta karadeniz ve çukurova bölgesinde oynanan halk oyunlarının genel ismidir.

--- alıntı ---

kişisel tanım: kimsenin nasıl çekileceğini bilmediği ama düğünlerde çektiği şey.

mantık sizi a noktasından b noktasına götürür, halay ise her yere.
mahmut tuncer

halay başı olmak en büyük kariyer hedeflerindendir.

hocam karsli. onun gencliginde kars'ta halay köyün delikanlilarinin sevdikleri kizlara "seni seviyorum, bende gönlun var mi?" demek icin kullandiklari bir aracmis.

delikanli kendi sulalesinden bir kizla halaya katilir. o sulalesinden olan kiz asıl kızın elini tutar. diger eli de delikanlida olur. halay devam ederken sulalesinden olan kiz o curcunada halaydan cikar. asıl kiz ve delikanlinin serce parmaklari birlesir.

delikanli kizin serce parmagini sikar. yani seni seviyorum der. kiz da ayni sekilde karsilik verirse gizli mektuplasmalar, çalılıklarda kuytularda öpüşmeler başlar. yok ayni sekilde karsilik vermezse delikanli kizin pesini birakir.

bu gördüğünüz resim türkistan’da (tamgalı say) bulunan bir kaya resmidir ve sovyet bilim akademisi’ne göre tarihi d.ö. 8000’dir. türk-güneş kültü halayın kökenini oluşturur.

ayrıntılı bilgi ve resmin anlamı için;
öntürk uygarlığı- halûk tarcan sf: 141
(pdf olarak bulabilirsiniz)

radyoda, çok eğlenceli yayın yapan bir arkadaşım; kod ismi dertlikayısı
annesinin köy radyosunda djlik yaptığını ve köy ahalisinin, dj annemizin çaldığı şarkıları eğlenceli bulduğunu, yerlerinde duramadıklarını, oturdukları yerde oynadıklarını göstermek amacıyla radyonun çetine halay çektiklerini belli etmek amacıyla şunu yazdıklarını söylemişti:

++++++++++++++++

tanım: el ele tutuşan ve çok eğlenen insan topluluğu.

ritim özürlü biri olarak hiç beceremediğim aktivite. çok özenirim güzel oynayanlara...
hüseyin ve ismail bir araya gelirse ne olur? hoppppp bir dilim iki dilim üççç dilim elmaa.....

halay çekmek bizim ülkemizin genlerinde var. grev yapılır önünde halay,
sevinilir halay,
düğünde halay,
asker uğurlamada halay.
halay bu halkın ortak paydasıdır.

dün düğünde halayı çekmeyi bilmeyip milleti şaşırtıp çıktım jfjfkfg.

kültürel mirasımızın en efektif kullanılan unsurlarından olan, toplu ve senkron hareket etme yeteneği gerektiren halk oyunları bütünü.

halay deyince genelde hızlı ritimlerde oynanan, halay başının önemli bir konuma sahip olduğu, eğlenceli aktivite gelir akla. fakat bendeniz - yöremizde oynanan ağır halaylardan ötürü- sakin oynanan, yavaş ritimli, hüzünlü melodilere sahip halayları severim. özellikle; adana, osmaniye, kilis, gaziantep, hatay yörelerinde oynanan ve barak havaları eşliğinde sergilenen halaylara özel ilgim var. iç anadolu’nun bazı bölgelerinde bozlak eşliğinde oynanan halaylar da epey ilgi çekici.

çukurova bölgesinde ara geçiş müzikleri davul zurna ile icra edilip, sözlü kısımları -genellikle- halay başı tarafından uzun hava şeklinde söylenen müthiş halaylarımız var. halayı abartılı yöresel kıyafetler giymiş, yerel halk oyunları ekiplerinin icralarından ibaret saymamak lazım bence. halayın hası köy düğünlerinde oynanandır.

örnek 1 : gaziantep halebi





örnek 2 : dörtyol halebi



örnek 3 : bozlak halay potpuri

halay kelimesi kökensel açıdan kürtçenin kurmanci lehçesinde yer alan ve "ayağa kalkmak, oynamak" anlamına gelen hilayi veya halayi sözcüklerinden geçmiştir. bu kürtçe sözcük ise yine kürtçe hildan veya haldan "oynamak, zıplamak" fiilinden türetilmiştir.

hoppppp sabah neşesiii....