sadece kedi köpekle sınırlı olmamakla birlikte olduğuna inanıyorum. çevremize baktığımızda bile hayvanların düşünebilen, anlayabilen varlıklar olduğuna kanaat getiririz.

kendi kedimden örnek vermem gerekirse omzu kırıldığında kendisini kuytu köşelere sakladı zarar gelmesin diye.

başka bir örnekte ise fotoğraf çekimi yaparken anne ve yavru köpeklerin olduğu alana girmişim. anne köpek bana zarar vermeden ben o alanı terk edene kadar havlayarak peşimden geldi. ben uzaklaştığım zaman arkasını dönüp gitti.

sadece konuşabiliyoruz, derdimizi anlatabiliyoruz diye hayvanlardan üstün değiliz.


the absence of a neocortex does not appear to preclude an organism from experiencing affective states. convergent evidence indicates that non-human animals have the neuroanatomical, neurochemical, and neurophysiological substrates of conscious states along with the capacity to exhibit intentional behaviors. consequently, the weight of evidence indicates that humans are not unique in possessing the neurological substrates that generate consciousness. nonhuman animals, including all mammals and birds, and many other creatures, including octopuses, also possess these neurological substrates.
kaynak



bir neokorteksin bulunmaması, bir organizmanın duygulanım hallerini yaşamasını engellememektedir. aynı noktada buluşan ortak kanıtlar, insan harici hayvanların nöroanatomik, nörokimyasal ve nörofizyolojik bilinç durumlarının substratlarına ve kasıtlı davranış sergileme kapasitesine sahip olduklarını gösterir. sonuç olarak, delillerin ağırlığı göstermektedir ki, insanlar bilinç oluşturan nörolojik substratlara sahip olma konusunda benzersiz değildir. aralarında tüm memelilerin, kuşların ve ahtapotlar da dahil olmak üzere birçok varlığın da bulunduğu insan harici hayvanlar da bu nörolojik substratlara sahiplerdir.
kaynak
devamını gör...
bu tarz antropomorf düşüncelerin tamamı yapısaldır. yapısaldan kasıt 'inşa' edilmiş olmasıdır. 'be hey densiz sen solipsist misin' diye itiraz edilebilir elbet ama mevzu bilinç olunca varsayım ve tümevarım tamamen avcunu yalama durumunda kalıyo. bilinç ve 'var olma' arasıdaki korelatif bağ 'örtük bilgi' statüsündedir. rasyonalize edilebilecek, kurallar bütünü halinde teorize edilebilecek, en açık haliyle kurumsal bi bilgi haline gelebilecek niteliğe haiz değildir. kendi bilincimizi bile ancak tecrübi olarak, diğerine aktarılamayacak düzeyde deneyimleyebiliyosak, diğer canlılara yönelik bilinç tartışmalarındaki yorumlarımız ancak dış kapının mandalı seviyesinde kalır. bu bizim sınırımızdır.

edit: ödev ahlakında olduğu gibi, bu tarz bi yaklaşımın toplumda politik sonuçlara sebebiyet vermemesi ve ahlaki bi çözülmeye neden* olmaması için bunları 'biliyomuş gibi' yapmak durumunda kalıyoruz.
devamını gör...
hayvanlarda bilinç olduğuna inanıyorum. yavrusunu kaybedince acı çeken, kesileceğini anlayınca ağlayan, sevgisini gösterebilen, hatta işaret diliyle insanlarla konuşabilen (bkz: goril koko) hayvanlar varken bilinçsiz olduklarına inanmak güç. ancak insan omnivor (hepçil) bir varlık. yani hem etçil hem de otçul. doğal olarak bu hayvanları yeme eğilimindeyiz. hayvanlara bilinç atfettiğimiz taktirde bu yeme işinde büyük sorunlar yaşayacağımıza eminim. kim bilinci olduğunu düşündüğü bir varlığı yemeye yanaşır ki.

günümüz toplumunda bir hayvanın kesildiğine şahit olsak çoğumuz şok geçirir. ancak bu bir endüstri ve milyonlarca hayvan kesilip et olarak önümüze konuyor. biz de öncesinde yaşanan prosesi görmezden gelip marketten et olarak aldığımız ürünü tüketiyoruz. bizim için o sadece kasapta, markette satılan bir ürün. bu şekilde rahat ediyoruz.

hayvanlarda bilinç yoktur demek içimizi rahatlatıyor.

not: vegan değilim.
devamını gör...
her şeyin düşünmeden, sorgulamadan tek tıkla yapıldığı, hiçbir şeye emek sarfedilmediği ve insanların daha çok aptallaşıp canileştiği bu dönemde, çok inandığım bir olaydır.
devamını gör...
her hayan da olan bir durum bence. köydeyken her ineğin kendi ahırını bulduğunu görünce şaşırdığım bie durumdu.
devamını gör...
çoğu insandakinden daha fazladır.
devamını gör...
iki gün önce yolculuk sırasında bir şey fark ettim. yol boyunca uzanan ağaçlar ve ağaçların içine gizlenmiş kuş yuvaları. her ağacın içinde sadece bir kuş yuvası vardı. bilmiyorum belki bunun başka nedenleri vardır ama benim anladığım şey kuşların bile sınırının olması. sınırlarını bilerek bir başkasının yuvasının yakınına dahi yaklaşmıyorlar. hayvanların bilinçleri vardır onlarda acı çeker onlarda mutlu olur hatta insanların yapamadığı bir çok şeyi yapar(saygı).
devamını gör...
2012 yılına kadar hayvanların duyan, düşünen bilinçli canlılar olduğuna dair dünya genelide yapılmış çalışma sayısı 2500'den fazla.
2012 yılında cambridge declaration on consciousness ( cambridge bilinç deklarasyonu) bu alanda araştırma yapan dünyaca ünlü 16 bilim insanının imzasıyla yayınlanmıştır.
" kanıtlar, insan olmayan hayvanların bilinçli durumların nöroanatomik, nörokimyasal ve nörofizyolojik alt tabakalarına ve kasıtlı davranışlar sergileme kapasitesine sahip olduğunu gösteriyor. sonuç olarak, kanıtların ağırlığı, insanların bilinci oluşturan nörolojik alt tabakalara sahip olma konusunda benzersiz olmadığını gösteriyor. tüm memeliler ve kuşlar dahil olmak üzere insan olmayan hayvanlar ve ahtapotlar dahil diğer birçok canlı da bu nörolojik substratlara sahiptir. "
deklarasyon için buradan
bu deklarasyon evrensel bilinç deklarasyonunun temelini oluşturmuştur. hayvanların duyan, düşünen bilinçli canlılar olduğunun ifade edildiği evrensel bilinç deklarasyonu 2012 yılında kabul edilmiştir.
2012'den bu yana balıklar ve arılar üzerinde yapılan araştırmalar, balıkları ve arıları yine bilinçli duyan ve düşünen hayvanlar arasına eklemiştir. yine diğer hayvanlarla ilgili benzer çalışmaların sonunda bügün tüm hayvanların bilinçli, duyan ve düşünen canlılar olduğu kabul edilmektedir.
hayvan davranışları alanında çalışmaların bilişsel ve duyusal öğrenim (cognitive& emotional learning ) alanına yoğunlaşmasında bu çalışamaların etkisi büyük olmuştur.
bugün pek çok saygın üniversite çalışmalarını hayvanlarda bilinç ve duygular konusuna yoğunlaştırmıştır.
bugünün tartışması hayvanların duyan, düşünen bilinçli canlılar olup olmadığı değil, duyan, düşünen bilinçli canlılar olan hayvanların öğrenme, sosyal kuralların oluşması, psikoloji vb alanlardaki özel etkinliğine dairdir.
devamını gör...
hayvanların koşullanmayla öğrenebilen varlıklar olmaları bir bilinç sahibi olduklarını yani içsel psikolojik durumlarının farkında olduklarını kanıtlamaz. ayrıca türlerine göre oluşan sinir sistemi de hayvandan hayvana değişeceği için bir genelleme yapmak yanlış olur. örneğin; denizyıldızı ve maymun birbirinin aynısı olamaz.

psikoloji biliminde hayvanlar üzerinde yapılan deneylerin çoğu insan üstünde uygulanamaz çünkü insanoğlu özbilince, düşünme yetisine ve iradeye sahiptir. yaşadığı şeyin farkındadır, geçmişten ders çıkarır, çağrışımlar yapar.
devamını gör...
hayvanlarda bilincin olduğu uzun süredir biliniyor. lakin prefrontal kortekse sahip olmadıkları için bir benlik bilincine sahip değiller. yani insanları aksine bir köpek, kendini ötekinden ayırt edebilse bile bir tür olarak köpek olduğunun farkında değil. beyin fonksiyonları kendilerini geçmiş ve gelecekte bir özne olarak konumlandırma, buna yönelik karmaşık düşünce üretebilme yetisinden yoksun. elbette bir belleğe sahipler ve düşük düzey becerileri yerine getirebiliyorlar. lakin hayvanda bilinç ve insanda bilinç bambaşka şeyler.
devamını gör...
hayvanlarda da elbet bilinc vardir. ama insandan oldukca keskin bir cizgiyle ayrilacak kadar farklidir. oncelikle bilinc nedir ondan bahsedeyim; bir canlinin bir nesneyi hatta cevresini algilamasidir. gunumuz caginda bilinc, darwin'in evrim kuramini ele alarak uc farkli ogeye ayrilmaktadir. insan beyninden ornekleyecegim;

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

yukaridaki resimde goruldugu uzere insan beyni uc ogeye ayrilmaktadir. bu uc bolumunde faliyetleri farklidir ve surungen beyin ve memeli beyin olarak adlandirilan bolum hayvanlarla insanlarin bilinclerini ortak kilmaktadir.

surungen beyin yada beyin sapi: beynin arka kisminda bulunur, neredeyse surungenlerin beyniyle birebir aynidir. sindirim, solunum, denge, kalp atimi, bu bolge tarafindan yonetilir. ayrica savasma, avlanma, ureme, hayatta kalma gibi faliyetsel davranislar burada kontrol edilir. bilim insanlarinca buradaki bilinc duzeyine numara olarak bir puan verilmistir.
memeli beyin yada limbik sistem: bu bolge duygular ilgili yapilar icerir. birini sevmek yada potansiyel dusman olarak algilama, kisacasi bir seyi siniflandirma buranin gorevidir. ayriyeten anilar burada birikir. kararlar burada alinir (avi yakalama, atesten kacma, tehlikeli alandan uzak durma gibi ilkel icgudusel kararlar) hisler burada olusur vs vs. bilinc duzeyi ise numarasi 2'dir
insan beyni: insani diger canlilardan ayiran bolumdur. zaman algisi (gecmis gelecek bilinci), soyut dusunme, dil becerileri, hayal kurma,irade yonetimi bu merkezde gerceklesmektedir. insani diger canli turlerinden daha zeki yapan mekanizma tam olarak burasidir. bilinc duzeyine 3 numara verilmistir.

goruldugu uzere bilinc duzeyi canlilarda turlerine gore bile ayrilmaktadir. hatta memeli hayvanlarda ozellikle limbik sistem daha az gelismis/ cok gelismis olarak siniflandirilabilmektedir. (maymunun komut algisi farklidir keza kopegin farkli). sonuc olarak insanlari diger canlilardan ayiran en onemli farklar insan beyni olarak adlandirilan serebral korteks bolumunun, insani ozellikleri yonetmesidir. yani diyebilirz ki, hayvanlari insanlardan ayiran en belirgin bilincel ilk fark; gecmis gelecek algilarinin bulunmamasidir. ikinci bilincsel en onemli fark ise idare kontroludur. ornegin bir ayi, kis uykusuna kis mevsimi geldigi icin girmez, zaman algisi yoktur. mevsimsel sogukluktan oturu vucut sicakligi duser ve kendini muhafaza etmek icin kis uykusuna yatar. keza bir yirtici yakaladigi avini yerken, yarina da ac kalma korkusuyla bir bolumunu saklamaz. ama! hayvanlarda yasadiklarini kisa sureli de olsa hatirlar. verilen komutlari zeka duzeylerine gore algilayabilir. bir canliyla ozel bag kurup, nefret edebilir. duygulari vardir, hissiyatlari vardir...
devamını gör...
bu konuda okumadım ve pek fazla hayvanlarla zaman geçirmedim ama birini bilirim adı barandı.

şaka bir yana kedimi gözlemlediğim kadarıyla hayvan benden daha zeki.
devamını gör...
vardır. ancak refleksif bilinç sahibi değillerdir.
devamını gör...

bu başlığa tanım girmek için olabilirsiniz.

zaten üye iseniz giriş yapabilirsiniz.

"hayvanlarda bilinç" ile benzer başlıklar

normal sözlük'ü kullanarak 3. parti dahil tarayıcı çerezlerinin kullanımına izin vermektesiniz. Daha detaylı bilgi için çerez ve gizlilik politikamıza bakabilirsiniz.

online yazar listesini görmek için lütfen giriş yapın.
zaman tüneli köftehor rehberi portakal normal radyo kütüphane kulüpler renk modu online yazarlar puan tablosu yönetim kadrosu istatistikler iletişim