irade

istediğini herhangi bir dış baskı altında kalmadan yapabilme gücü.

irade gücünün en önemli temel alışkanlık olduğu türlü deneylerle gözlemlenmiştir. bunlardan biri 1960'lı yıllarda stanford'da yapılmış.
dört yaşındaki çocuklar marshmellowların bulunduğu odalara alınmış ve kendilerine bir şart koşulmuş: ya bu tatlıyı hemen yersin ya da beş dakika bekleyip iki marşmelov yersin. sonra deneyciler odayı on beş dakikalığına terk eder. geri döndüklerinde yüzde %30'unun tatlıyı yememiş olduklarını fark ederler. yıllar boyu denek çocukların hayatları analiz edilir. sonuçlara göre, irade gücü yüksek olan çocuklar diğerlerine göre çok daha fazla başarı elde etmiş. hatta uyuşturucu bağımlısı olma ihtimalleri irade gücü dayanıksız olanlara göre çok daha azmış.

terbiye etmesi oldukça zor olan bir şeydir.

jules payot'un 'irade terbiyesi' kitabını yakın zamanda okuyacağım, sizlere de tavsiye ederim.

özgürlüğü tartışılan. seçim yapmak veya bir şeyi yapmaya karar vermek.

irade kas gibidir, emek ve azimle gelişir.

irade sadece "istenilmiş olanı" gerçekleştirme yetisi ve kararı değildir.

bazen yanlış olduğunu bile bile istenmeyeni de yaptırabilir irade. bir hayat kadınına sorun bakalım ne diyecek.

hayatımda değiştirmek istediğim her şeyin kaynağının iradesizliğime bağlandığını farkettim. belki geç bir keşif ancak herkes kendi hızında yaşamaz mı hayatı? şimdilerde nasıl güçlendireceğimi bulmak için didinip duruyorum. birkaç gün iyi giderken keyfimi kaçıran bir olay yaşanıyor ve başlarım böyle işe diyip bırakıyorum. keyif de zaten hep kaçan bir şey. bu sefer de irademi kazanmak konusundaki iradesizliğim sıkıyor canımı. kısır döngüdeyim, çıkamıyorum..

toplumun standartlarına uyum sağlamamız için geliştirdiğimiz otokontrol sistemidir.

canın birden su böreği istemiştir ama "boşver şimdi aşırı kaloriyi,hem miden garip olacak,hem de sonra vicdan azabı hissedeceksin,en iyisi vazgeç" deyip karabuğday patlağı kemirmektir! *
bknz ; irade timsali bendeniz * gereksiz yere 1000 kalori ve glutenle dolu bir şey yiyeceğime hem 300 kalori alıp hem de glutensiz beslenmiş olarak kafam rahat şekilde yayiliyorum *

bazı kimselerde pek olmayandır.
bilhassa yeme içme mevzuunda. öyle ki cips yerken içinizden kendinize söz verirken bulursunuz kendinizi bir daha yemeyeceğim yahut şu zamana kadar yemeyeceğim. sonra dolaptan başka bir şey çıkarırsınız, evet içmemeliydiniz ama o da bu kadar lezzetli ve hoş olmasaydı allah affetsindi.. ama bir daha asla yenilmeyecek ve içilmeyecektir, çok ciddiyizdir bu kez. oh yarasındır bi yandan da...

anne ben manyak oldum...

ilkel güdülerine rağmen yapılması gerekeni yapabilmek ya da yapılmaması gerekenden uzak durma becerisidir.

bana kalırsa irade bir insanın hayattaki başarısını en doğrudan etkileyen etmendir. ders çalışmak için, kilo vermek için, uyku düzeni için vs. başarılı ya da başarısız olunabilecek her şey için irade gücümüzü kullanıyoruz. ben de 22 yılını iradesiz, gevşek geçirmiş biri olarak iradenin önemini kavrayıp sürekli bu gücümü geliştiriyorum. aslında ortalama irade gücüne sahip olsaydım muhtemelen asla yapamazdım. insan en kötüsünü görünce ondan uzak olmak için daha bir motive oluyor.

ayrıca kullandıkça gelişen bir kastır irade. mesela iki hafta öncesine kadar kedi kumunu temizlemek ölümüne zor gelir ve çoğunlukla aksatırken artık en yorgun, uykusuz olduğum zamanda bile kolayca temizleyebiliyorum.

bu konuda yardıma ihtiyacı olan varsa sohbet edebiliriz.

roy f. baumeister adlı ünlü amerikalı psikologun kitabında anlattığına göre, irade kas gibi bir şeydir. gün içinde bu kasınızı kullanıyorsunuz ve kullandıkça kas yoruluyor ve daha kötü performans gösteriyor.

şöyle bir araştırmadan bahsediyor kitabında: aç bir öğrenci grubunu labatuvara alıyorlar. labatuvarda ise yeni hazırlanmış kokusu her yere yayılmış pastalar ve düz turplar var. kuru düz acı turp. bazı öğrencileri pasta yemeğe davet ediyorlar. ama herkesi değil. davet edilmeyenlere isterseniz turp yiyin diyorlar. sonra deneyi yapanlar çıkıyorlar. turp yiyenler gözlerini bu pastalara dikiyorlar. etrafında dolanıyorlar kokluyorlar falan. ama sabrediyorlar. dayanıyorlar ve yasağa uyuyorlar.

daha sonra deneklerin hepsine çözülmesi imkansız bulmacalar veriyorlar. çözülmesi imkansız olduğunu denekler bilmiyor ancak. çözmelerini istiyorlar. pastaya erişimi kolay olanlar, uzun süre bulmacalarla uğraşırlarken, pasta yemeleri yasak olanlar, pasta yememek için iradelerini kullanmak zorunda olanlar, çok çabuk pes ediyorlar.

buradan vardıkları sonuç ise, irade esasında tek bir güç, herşeye onu kullanıyoruz. bir konuda kullandığımızda daha sonra ihtiyaç olduğunda ona daha az sahip oluyoruz.


peki iradenin kaynağı ne, nasıl iradeyi fullicez. yazarın dediğine göre, iradenin mazotu glikoz.
glikoz seviyesi yüksekse irademizi daha iyi kontrol altında tutabiliyoruz. düşük ise, daha kötü kontrol altında tutabiliyoruz. ilgilenenler için kitap bu: buradan

libgenden bulabilirsiniz. türkçe çevirisi de türkiyede yayınlanmış. hadi çavvv.

ira.

dedim.

canım çok sıkılıyor.

bazı şeyler için şahane süper işleyen bazı şeylerde hata veren mekanizma.

var mısın yoksun
iki gözüm eminim sen yoksun

insan hayatındaki bir çok şeyi yönlendiren, yönetebilen, sürünmesini veya ayakta kalmasını sağlayan yegane şeydir irade.

doğru zamanda irade gösterebilmenin insana getirisi çok olduğu gibi iradesiz davranmanında bedeli bazen ağır olabilir.

insan kendini sürekli kontrol altında tutamaz, tutmasın da zaten ama saldım çayıra mevlam kayıra kafasıyla yaşamakta telafisi mümkün olmayan problemler olarak karşısına çıkabiliyor.

irade kendiliğinden gelişmez bazen yaşadıkların bazen hataların bazen verdiğin emek bunların hepsi iradeyi geliştirici ve güçlendirici bir unsurdur.

son olarak şöyle demek lazım, iraden seni robot yapmasın ama iradesizde yerlerde sürünme. unutma doğru yerde ve doğru zamanda.

hadi selametle.

jules payot irade terbiyesi adlı eserde şöyle bir söz geçiyor, dünden beri düşünüyorum.
kitap irade kavramına parmak basıyor.



irade kişinin kendi kararları ve seçimleri olarak kısaca açıklanabilir ama determinizm veya kader ilkesini göz önünde bulundurursak evrendeki her şey, her toz zerresinin dahi tanrının kontrolünde olduğunu varsayarsak irade kavramı geçerliliğini yitirir gibi.

kendi iradenle gidip araba aldın ama kazada öldün.
sana o arabayı aldıran neydi?
irade mi, kader mi?

özgür irade olamayacağı için (her şeye bir şey ya da bir şeyler neden olur) irade de bir yanılsama durumuna düşer epistemiyolojik açıdan. o zaman onun yerine tutum demek gerekir. o zaman da 'iradeli ol' yerine 'tutumlu ol' demek gerekir. bu da olmaz 'tavır' daha mı iyi ne? tutumlu olmak başka bir şey. tavırlı ol ki genç kalsın. güzel deyiş oldu. şimdi ne anlattım ben bilemedim. tavrına tutumuna kurban olduğum vapur der sonuncusuyla çeker singapura giderim. al işte irade eşittir tutum/tavır.




0

insanın sınırlarıdır, geçirgen değildir ve dengede tutulduğu sürece entropiden korumak gerekir.

berduşluk.