1.
"hac yolundaki karınca" gibi benzetmelerle anılan, iktisat tarihinin yaşayan efsanesi (idi, şimdi eserlerinde yaşıyor)...
1934'de arhavi'ye doğan mehmet genç, ilköğrenimini bu kentte ortaöğrenimini istanbul haydarpaşa lisesi'nde yapar. buradaki hocalarından biri olan nihal atsız'dan çokça etkilenir. yüksek öğrenim için ankara üniversitesi'ne yazılır, siyasal bilgiler fakültesi'nin idari şubesini bitirir. cemalettin seber * ve sezai karakoç ile üniversiteden dönem arkadaşıdır, ancak onlar gibi edebiyata yönelmez. bir süre kaymakamlık stajı yaptıktan sonra, okul zamanı geçirdiği verem hastalığının etkileriyle taşrada kalamadığı için mi bilmiyorum, akademik kariyere yönelir.
1960 yılında istanbul üniversitesi türk iktisat tarihi enstitüsü'ne araştırma görevlisi olarak giren mehmet genç'in doktora tez konusu osmanlı ekonomisidir. tez danışmanı ömer lütfi barkan'ın önerdiği tüm literatürü toplar, türkçe, ingilizce, fransızca kaynakları didik didik eder. ancak her şeye rağmen ortaya doyurucu bir tez koyamamaktan şikayetçidir. hocası başbakanlık osmanlı arşivi'ne de bakmasını tavsiye edince genç'in hayatı değişir. arşiv tam bir derya denizdir, yüz binlerce evrak arasında cennete düşmüş gibi olur. belgelerle uğraşmaktan tezini muayyen sürede bitiremez. hocası "şimdi bulduğun kadarını ver jüriye, sonra geliştirirsin" dese de genç eksik iş yapmak istemediği için tezini teslim etmez. böylece jüri genç doktora öğrencisine f1 verir. tezini veremediği için artık asistanlıkta da kalamayacaktır. bu noktada hocası genç mehmet genç'i işsiz kalmasın diye "uzman" kadrosuyla yanında tutar. barkan'ın ömrü o doktoranın tamamlandığını görmeye vefa etmeyecek, hocasının 1979'daki vefatından 17 sene sonra mehmet genç meşhur tezini bitirebilecektir. ama artık arşivlerin kurdu olmuş, elinden geçmeyen tek kağıt kalmamıştır. aklında doktorluk doçentlik falan değil, newton'un "yerçekiminin sırrı"nı çözmesine benzer bir hırsla osmanlı ekonomik sistemini çözmek vardır. nitekim bunu başarır da. halen klasik osmanlı ekonomisini dayandırdığı iaşe, fiskalizm ve gelenekçilik tezi, bu sistemin feodalizme üstünlüğüyle yükselip merkantilizme direnemeyerek çöküşü iddiası ciddiye alınan bir tez; osmanlı imparatorluğu'nda devlet ve ekonomi kitabı sıkça kullanılan bir kaynaktır.
18 mart 2021'deki vefatından az önce bile, hasta yatağında bile belgeler üstünde çalışan mehmet genç hoca, fatih camii haziresinde kemal karpat ve halil inalcık gibi üstatların yanında gömülüdür.
1934'de arhavi'ye doğan mehmet genç, ilköğrenimini bu kentte ortaöğrenimini istanbul haydarpaşa lisesi'nde yapar. buradaki hocalarından biri olan nihal atsız'dan çokça etkilenir. yüksek öğrenim için ankara üniversitesi'ne yazılır, siyasal bilgiler fakültesi'nin idari şubesini bitirir. cemalettin seber * ve sezai karakoç ile üniversiteden dönem arkadaşıdır, ancak onlar gibi edebiyata yönelmez. bir süre kaymakamlık stajı yaptıktan sonra, okul zamanı geçirdiği verem hastalığının etkileriyle taşrada kalamadığı için mi bilmiyorum, akademik kariyere yönelir.
1960 yılında istanbul üniversitesi türk iktisat tarihi enstitüsü'ne araştırma görevlisi olarak giren mehmet genç'in doktora tez konusu osmanlı ekonomisidir. tez danışmanı ömer lütfi barkan'ın önerdiği tüm literatürü toplar, türkçe, ingilizce, fransızca kaynakları didik didik eder. ancak her şeye rağmen ortaya doyurucu bir tez koyamamaktan şikayetçidir. hocası başbakanlık osmanlı arşivi'ne de bakmasını tavsiye edince genç'in hayatı değişir. arşiv tam bir derya denizdir, yüz binlerce evrak arasında cennete düşmüş gibi olur. belgelerle uğraşmaktan tezini muayyen sürede bitiremez. hocası "şimdi bulduğun kadarını ver jüriye, sonra geliştirirsin" dese de genç eksik iş yapmak istemediği için tezini teslim etmez. böylece jüri genç doktora öğrencisine f1 verir. tezini veremediği için artık asistanlıkta da kalamayacaktır. bu noktada hocası genç mehmet genç'i işsiz kalmasın diye "uzman" kadrosuyla yanında tutar. barkan'ın ömrü o doktoranın tamamlandığını görmeye vefa etmeyecek, hocasının 1979'daki vefatından 17 sene sonra mehmet genç meşhur tezini bitirebilecektir. ama artık arşivlerin kurdu olmuş, elinden geçmeyen tek kağıt kalmamıştır. aklında doktorluk doçentlik falan değil, newton'un "yerçekiminin sırrı"nı çözmesine benzer bir hırsla osmanlı ekonomik sistemini çözmek vardır. nitekim bunu başarır da. halen klasik osmanlı ekonomisini dayandırdığı iaşe, fiskalizm ve gelenekçilik tezi, bu sistemin feodalizme üstünlüğüyle yükselip merkantilizme direnemeyerek çöküşü iddiası ciddiye alınan bir tez; osmanlı imparatorluğu'nda devlet ve ekonomi kitabı sıkça kullanılan bir kaynaktır.
18 mart 2021'deki vefatından az önce bile, hasta yatağında bile belgeler üstünde çalışan mehmet genç hoca, fatih camii haziresinde kemal karpat ve halil inalcık gibi üstatların yanında gömülüdür.
devamını gör...