soru sormayan cümlelerin sonuna konan antipatik soru işareti

son aylarda youtube'da, instagram'da, twitter'da, kısaca sosyal medyada ne zaman gezinme teşebbüsünde bulunsam maruz kaldığım noktalama küstahlığı. tabii ki insan yaptıklarında özgürdür fakat bunun yapılış şeklinde biraz üstten bakma, biraz ben bilirimcilik ve diktecilik seziyorum. ''bunu da mı bilmiyorsun be cahil!'', ''bu böyle zaten.'', ''dediğime geleceksin.'' dercesine bir anlam katıyor cümleye bu ürkütücü soru işareti. aynı cümleyi sonuna nokta koyarak kurunca gayet bilgi verici, iyi niyetli bir anlam ifade ederken bu itici soru işareti işleri tamamen değiştiriyor.

örneklerle açıklayacak olursak adamın biri soruyor ''bu hangi film?'' diye. filmin adı da fight club. adama gelen cevapları iki şekilde değerlendirelim.

---- normal versiyon ----
adam: bu hangi film?
başkası: fight club.
adam: çok teşekkür ederim sağ olun.
başkası: ne demek?

---- distopik versiyon ----
adam: bu hangi film?
başkası: fight club?
adam: o soru işaretini de burada kullanma be kardeşim! (bunu biraz yumuşatmak zorunda kaldım, gerçeği eser miktarda küfür içerir.)

şimdi siz hangi versiyona maruz kalsanız daha mutlu hissedersiniz ve daha sakin, uzlaşmacı tepkiler verirsiniz? birincisi dediğinizi duyar gibiyim, bence de birincisi.* karşıdaki kişinin üslubu sizin de üslubunuzu ve tavrınızı belirler. etki-tepki yasası gösterir kendini.

şimdi ikinci bir örnekle konuyu daha net kılalım. deprem felâketinden sonra eğitim adına bir karar veriliyor ve üniversitelerde hibrit eğitime geçiliyor. yani bazı dersler yüz yüze, bazı dersler de uzaktan yürütülüyor. ayrıca uzaktan eğitimle işlenen derslerde isteyen kişi sınıfa da gidebiliyor. siz de bunu yanlış bulup eğitimin tamamen yüz yüze olması gerektiğini söylüyorsunuz. bu uğurda da tepkinizi en medeni şekilde gösteriyorsunuz. ta ki bir çokbilmiş gelip sinirinizi oynatana kadar.

siz: yine türkiye, yine yanlış bir karar. şu eğitimin uzaktan olmadığını, işin yerinde öğrenileceğini pandemide de mi anlamadınız?

çokbilmiş: isteyen okula gidebiliyor zaten?

o soru işaretini görünce kafandan aşağı kaynar sular dökülüyor ve kuzey güney dizisinin hırçın kuzey'i gibi atarlı giderli bir ruh hâline bürünüyorsunuz. karşıdaki çokbilmiş kendini kurtarıyor, olan size oluyor.

buradan soru sormadığı hâlde soru işareti kullanan ne kadar arıza tip varsa ona sesleniyorum. yapmayın etmeyin güzel kardeşlerim. gerekirse yetmiş yedi neslimize sövün, ülkemizin süper güç olduğunu ve almanya'nın bizi kıskandığını savunun, ''kanzi, patladım, ölcem, touch blue'' gibi yeni nesil saçmalıkları tüm sevimsizliğiyle kullanın. ama, fakat, lâkin soru işaretini sadece soru sormak amaçlı kullanın. tıpkı ayakkabı kutusunu sadece ayakkabı koymak için kullandığınız gibi. görüşmek üzere kendinize iyi bakın? şaka şaka, kendinize iyi bakın.*

iq’su 92 altındakiler tarafından kullanılır. belli bir zeka seviyesindeki birinin bunu kullanacağını sanmıyorum.

soru işareti, soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna da konur. yani konduğu cümleye, soru eki olmasa da soru anlamı katar.

adam: bu hangi film?
başkası: fight club?

burada ikinci soru işaretinde bir kural sorunu yok. "fight club değil mi?" haline getiriyor. ha iki şekilde de, -biraz niyet okumayla- "bunu da mı bilmiyorsun!" anlamı çıkartılabilir. o okuyana, yazana kalmış.

#2435639
şöyle küçümseyici bir bakışla ezikleyip konulduğuna eminim ikinci soru işaretinin..

soru işareti her zaman sempatiktir, onu antipatik yapan kullanan kişidir bence.

(bkz: soru işaretini sevip kullanmaya kıyamayanlar derneği)

konabilir? problem değildir.

bu şekilde sonlanabilecek bir diyalog oluşur.

en çok şöyle önümüze gelir.

-onu demedim ki?
-öyle demedim ki?
-anlamadın ki?

bence daha antipatik olanı ne biliyor musunuz? anlamadığını söylemek yerine direkt "?" göndermek. off .