türk insanının beceremediği şeyler

önceliklendirme

hayatlarımızdaki olayları önceliklendiremiyoruz. öncelik olan sağlık, huzur ya da yatırım konularını es geçip güne odaklanıyoruz.

örnek: pazar sabağı 8'de müşteri hizmetlerini arayıp "10 kuruş fazla gelmiş, neden" insanı.
bu bir sorun, kabul edilmesi gereken bir sorun. 10 kuruşumuzun peşine düşmeliyiz, zira önemli olan miktar değil, durum.
ama arkadaşım, pazar günü insan sevdikleriyle kahvaltı yapar, kahvesini alır, gazete okur, haber okur, pazar günü bu, zaten tüm hafta iş güçle uğraşıyorsun.

ihtiyaç dışı harcama

bayılıyoruz. üf hem de o biçim. gardıropta giyilmemiş tonla kıyafet, 10-15 çift ayakkabı, ama yenisi olmalı. bir tane daha alalım. ya da elindeki telefonun hiçbir sorunu yokken, sadece "masaya koymak"* için en yeni telefonu almak. gereksiz harcama.

burada gözden kaçan nokta şu. diyelim ki 3000 lira net maaş alan biri, haftada 45 * saat çalışsın. bu durumda bu kişi saatliğine 16.7 tl kazanıyor. daha güzel bir hesap için kira, fatura ve sabit giderleri çıkarıp bu hesaplamayı yapmak daha mantıklı. bu gider kalemlerini çıkarıp saatliği 10 lira kazanıyor diyelim.

500 liraya bir ayakkabı alırken o kişi aslında sadece o ayakkabı için hayatının 50 saatini harcıyor. ya da 10000'lik bir bilgisayar, 1000 iş saatini gömüyor. elindeki bilgisayar çalışıyor ama, sorun yok. *

saygı duymak

doğruya doğru, çoğu zaman kendimize de saygımız yok ve başkasına saygı duymayı beceremiyoruz.

devamlı bir ötekileştirme, "bizden değil" durumu ve başkasını aşağılamanın kendini yücelteceğini düşünen kişiler. hepimiz üç beş bu tür insanları tanıyoruz.

para kazanmak

bu durum her ne kadar günümüzdeki torpil ve tanıdık konusu nedeniyle biraz da bizim elimizde olmasa da, 2 sokak öteden dönüp 2 lira ile zengin olacağını sanan, ya da tarihi geçmiş malın etiketini değiştirip halk sağlığı ile oynarken üç beş kuruşla kârâ geçtiğini zanneden tatlı su çakallarının yanında, biraz da suç bizde.

"abi özel sektörde çok işten çıkarma oluyor"un alt metni: bende o kadar göt yok, başkası gibi çok çalışamam.
"memur olarak atanmak istiyorum"un alt metni: kovulma riskim olmasın, 10-20 sene kendimi geliştirmeden hesap makinesi gibi aynı işi yaparım, sırtı devlete dayayım da.

genelde kendini geliştirmeyen, geliştirmeyen ya da 2-3 lira için müşteri kaybedip o günü geçirmeye bakan kişiler yine para kazanamıyor.

kişisel bakım

sanıyorum diş hekimliğinin en güzel para kazanabildiği ülkelerden türkiye. ya da toplu taşımadaki o default kokuyu hemen hemen hepimiz biliyoruzdur. çorabın temizliğini kokusuna bağlayan, dişçiye gitmek için çürük bekleyenlerin ülkesi. kulak çubuğu, roll-on, dış fırçası yolunu bilmeyen "beni seven böyle sevsin" insanları. "abi tamam sen kendi kokunu duymadığın için katlanabiliyorsun da bizim suçumuz ne?" dedirtenler.

çocuk yetiştirmek

"yapma, etme, düşersin, bir tarafını acıtacaksın"la korku içinde büyütülen çocukların neden büyüdükleri zaman risk almayan ve korkak insanlar olduğunu çok araştırmaya gerek yok.

"bak polis amca geliyor" ile polisin kötü biri olduğu düşüncesi aşılatan, "iğneci amca geliyor" diye doktordan soğutulan bir çocukluktan bahsediyorum.

bebekken kafası sabit kalacak şekilde sarmalanmış çocukların, kafatasının arkasının düz olmasından bahsediyorum.

her gün yatağı toplanan, sofra kurulum kaldırımına bile etkisi olmayan çocukların ileride her işi başkalarından beklemesinden bahsediyorum.

bu çocuklar da büyüyüp kendi çocuklarına bu şekilde bakacak, ve döngü olarak bu düzen birçok nesil devam edecek.

boykot olaylarıdır. eleştiridir. ikiyüzlülük ve tutarsızlıktır. ironiktir.
kadın şiddeti hakkında ve kadına şiddet hakkında destekleyici ve şiddet uygulayanlara küfür dolu tweetler attı sevgilisini motor kaskıyla döven adam.
masterchef olayında tv8 ve acun u boykot etti, birkaç ay sonra soluksuz survivor izleyecek demet.
ilişkiler üstüne nasihat üstüne nasihatlar yağdırdı sevgilisini defalarca aldatan bensu.
ne yapsa eğreti durur böyle tipler ama çok sevilirler çünkü yalan söylemek ve insanları eğlendirmek zeki insanların işidir,
iyi insan sıkıcıdır, monotondur ve tekdüzedir. bu başka bir başlığın konusu neyse ki

bilmiyorum demek bu şeylerden biridir.

sakin kalmak.

üretmek.

ezberin dışına çıkmak.

gölge etmemek

beceriyle yaptıklarını becerikli bir şekilde anlatamaması.

öz farkındalık kazanamamak. dolayısıyla empatiden de yoksun olmak

cümleyi nokta ile bitirmemek.

kendini ifade etmek ve okuduğunu anlamak. maalesef. bu tamamen eğitim sisteminin suçudur. bir insan on iki sene okul okur da nasıl okuduğunu anlayamaz, kendini ifade edemez? ayrıca dil öğrenme problemimiz de var bence.

dürüst olmak.

saygı çerçevesi içinde tartışmak. iki medeni insan gibi bir şeyi konuşmaya kalksan sonu ya kavga ile bitiyor ya da küfür ve hakaretler havada uçuşuyor.

kadın öldürmemek
tecavüz etmemek!

tartışmayı bir türlü beceremiyoruz illa bir taraf bir anda yükseliyor. fikirleri tartışmak yerine ,zorla, savunduğu fikri karşışındakini de inandırmaya çalışması tabi bazı konularda bu istisna olabilir. bir diğeri de tahammül edebilmek. bunu da artık önemsemiyorum ülkede ve bu zamanda tahammül seviyesinin düşmesi çok abes değil bence.

karşısındaki insanı gerçekten dinleyen insan sayısı çok az. dinlemek sanki zayıflıkmış gibi herkes konuşma peşinde. bi dur bi dinle arkadaş sadece sen yoksun bu hayatta.

elalem ne der düşüncesini öncelik olmaktan çıkaramamak, gelmiş 80 yaşına ölecek hala ayıp olur, millet ne der derdindeyiz, kızımızı oğlumuzu bile elalem laf etmesin diye evlendiriyoruz, asla sormuyoruz onlara mesela düğünleri nasıl olsun isterler, çünkü o da elalem ne der diye yapılıyor.

yönetmek

dinlemek, anlamak, empati.

bir türlü doğru kişilere oy verememek. en azından kötüler arasındaki en iyisini seçememek. evet genel olarak seçememek. benim doğru olarak gördüğüm kişi en doğrusu mudur? bilmem... ama yine de sizin seçtiğinizin doğru olmadığını biliyorum.