türk yunan ilişkileri

tarihsel süreç doğrultusunda değerlendirildiğinde türkiye ve yunanistan arasında sıklık oranı değişkenlik göstererek daima iniş çıkışların yaşandığı ilişkilerdir.

kronolojik olarak ilişkilerin geçmişten günümüze dek yaşanan olaylarla sıralaması şu şekildedir:

ilişki ve ilişki doğrultusunda sorunların çıkış noktasını iki ülkenin de birbirilerine karşı sürdürdükleri mücadeleler sonucunda kurulmuş olmasına bağlayabiliriz. yunanlılar osmanlı'da ulusal bilinci ilk uyanan ve bağımsızlığını ilk kazanan ulus olmuştur. yunan ulus ayaklanması 1821'de başlamış, 1829'da özerklik kazanmış, 1832'de ise bağımsızlık kazanmıştır. bu noktadan itibaren yunanistan megali idea doğrultusundaki politikalarını sürdürmeye (teselya, balkan, 1919 mücadeleleri ile) devam etmiştir.

1922 bu anlamda megali idea'nın sonu olmuş gibi gözükmüş; mübadele sözleşmesi, etabli meselesi, lozan barış andlaşması ile türk yunan ilişkilerinde yeni bir dönem başlamıştır. buradan ikinci dünya savaşına dek ilişkiler altın çağ olarak adlandırılmıştır. ancak savaşın başlaması ile bu dönem son bulmuş 1950'li yıllara kıbrıs sorunu damgasını vurmuştur.

1954'te imzalanan balkan paktı iki ülke arasında kültürel yakınlaşmayı sağlamış, bu dönemde pek çok görüşme yaşanmıştır.

1955'te yunanistan kıbrıs sorununu self determination talebiyle bm'ye götürmüştür. aynı yıl yaşanan 6-7 eylül olayları türkiye'yi hem uluslararası alanda hem de yunanistan'a karşı güç durumda bırakmıştır.

1956-1959 yıllarında kıbrıs sorunu temel olmak üzre; özellikle kıbrıs'ta yaşanan toplumlar arası şiddet olayları iki ülkenin arasında gerginliklere sebep olmuştur.

1959'da imzalanan anlaşmalarla kıbrıs bağımsızlık kazanmış, iki ülke arasında 1964 yılına dek sürecek dingin bir dönem başlamıştır. bu dönem ikinci bahar olarak adlandırılmaktadır.

1960'lar kıbrıs sorununu her iki ülkenin dış politikasının merkezine yerleştirdiği yıllardır ve taraflar sıcak çatışmanın eşiğine gelmiştir.

1964'te tekrar ateşlenen toplumlar arası çatışmalar türkiye'yi müdahale etme kararı almaya itmiştir. ancak abd başkanı johnson tarafından yollanan mektup (bkz: johnson mektubu) müdahale kararını engellemiş; bu mektup türkiye'nin dış politikasında dönüm noktası olmuştur. türkiye bu noktadan itibaren kıbrıs sorununu dış politikasının odak noktası yapmasının hatasını görmüş ve çok yönlü bir politika izleme kararı almıştır. artık ulusal çıkarlar ön plana koyulmuştur.

1967'de kıbrıs'ta tekrar baş gösteren şiddet olaylarıyla türkiye müdahale etmenin eşiğine gelmiş, ancak talepler yerine getirilince müdahale durdurulmuştur. kıbrıs'ta toplumlar arası olumlu görüşmeler başlayınca iki ülke arasında nispi dinginlik dönemine girilmiştir.

1970'ler kıbrıs sorununun belirleyici olduğu ve ege denizi sorunlarının ortaya çıktığı yıllar olmuştur. 1973 yılında türkiye'nin türk petrolleri anonim ortaklığına ege kıta sahanlığında petrol aramasına izin vermesiyle iki taraf arasında tekrar gerginlikler yaşanmaya başlanmıştır. 1975'ten sonra iki ülke arasındaki temel sorun ege denizine ilişkin olmuştur.

1980'ler papanreu ve turgut özal görüşmelerinin sıcak yaşandığı, kktc'nin ilanı ile gerginliklerin devamının sürdüğü ancak gerginliklerden çok çözüm çabalarının yoğun olduğu yıllar olmuştur.

1990'lar sovyetler'in dağılmasıyla birlikte balkanlarda yaşanan istikararsızlık ve güç boşluğunun yarattığı türk-yunan rekabeti sebebiyle ikili ilişkilerde en sancılı süreç olmuştur. bu dönemde kardak krizi, s-300 füze krizi, pkk/öcalan olayları ilişkilerin düzeyini ve gerginliğin yoğunluğunu etkileyici sebeplerdir.

2000'li yıllar ise ilişkilerde yumuşamanın ve işbirliğinin hakim olduğu dönemdir.

sonuç olarak iki ülke arasında daima güvensizlik ve gerilim hakim olmuş; ilişkiler doğrusal bir seyir izlemiş, sürekli iniş çıkışlar yaşanmıştır.

kısa hatırlatma notlarıyla türk-yunan ilişkilerinin tarihsel süreci böyledir. bilahare aynı başlığa gelip yukarıda bahsi geçen yıllardaki olayları detaylarıyla anlatacağım.

keşke iyi olsaydı dediğim ilişkiler. bana göre, bu kadar kötü olmasının sebebi birbirimize benziyor olmamız.

"dedeler savaştığı için torunların da birbiri ile savaşması gerekiyor" düşüncesinden kurtulunamayan ilişkilerdir.

biden etkisiyle daha iyiye gideceğini düşündüğüm ilişkilerdir.

mazisi derin bir love-hate ilişkisidir.

mükemmel ötesi olmasını istediğim ilişki.

aman uzak dursunlar yakında bizim ülkenin adını da biz bulduk diye çıkıp saçma sapan tartışmalara girerler.

aynı bölge insanıyız. bundan dolayı ortak küme içine alabileceğimiz özelliklere sahibiz. ikimizde inatçıyız ve bu durumu baskınlık kurarak çözmek istiyoruz. bu yüzden hiç bir zaman aramız iyi olmayacak.

biz pek umursamasak da yunan tarafı tarihinde bizi kötü olarak anlatıp, televizyonlarında düşmanmış gibi gösteriyor. siyâset türkiye ve avrupa birliği arasında gidip geliyor. bizde durum belli zaten.

konuşarak anlasamiyacak iki taraftır. biri baskın çıkmadığı sürece didişme yaşanacaktır.

200 yıl önce birlikte huzur içinde yaşayan toplum şuan birbirinden nefret eder.

pembe dizi tadında tarih nasıl mı olur, tam da türk-yunan ilişkisi gibi olur dediğimdir.

yunanistan'a bazen kızıyorum, bazen acıyorum.
hem gücün yetmiyor, hem didişmeye çalışıyorsun. avrupa'nın her türlü gazına geliyorsun. g..ün sıkışınca yetiş avrupa yapıyorsun. değişikler yeminle.

karşı kıyıdan yemeklerimizi gözetleyen millet.

haziran ya da temmuz 2013



not : tercüme için gelmeyin, madem her boku biliyorsunuz, bunu da bilin..

kardeşimle olan ilişkim gibidir.
sürekli didişip dururlar. evet hep haklı olan taraf benim.

kolay kolay iyileşmesi mümkün olmayan ilişkilerdir .

halklarının iyi oldugu devletin kötü olduğu ilişkidir.

"bir rum şarkısı duyunca gör gurbetteki istanbul çocuğunu" demiş bülent ecevit. hakikaten öyle, insan gurbette rum şarkısı duyunca olduğu yere çöküp "öhühühüü çanakkaleye, izmire gitmek istiyom, keşke istanbulda olsaydım" diye ağlamak istiyor. türk yunan kardeştir efendiler. sadece ikimiz de biraz inat ediyoruz. tek mesele budur.

#42851 burada gayet iyi açıklanmış. lakin mevcut iktidar değişirse ve adam akıllı birileri gelirse ciddi bir ege krizi başlayacak, çünkü yunanlar açıkça egedeki bize ait olan ve sahipsiz adalara çöktüler. bunların arkasının aranması ve artık detaylıca şu ege konusunun konuşulup halledilmesi lazım.

dostluk naraları atanlara şaşırıyorum. bunların ellerinde imkan olsa sizler gerçek soykırımı o zaman görürsünüz. birgün elbet türkiye cumhuriyeti devletinin kanatları altında yaşamlarına devam edeceklerdir.