zerdüşt

zerdüşt'ün yaşadığı tarih ve eski avesta gatalarının yazım tarihi tam olarak bilinmemektedir. plutarch gibi klasik yazarlar milattan önce 600 yıllarını işaret eder. 17. yüzyılın sonlarına kadar zerdüşt'ün yaşadığı tarih olarak milattan önce 6. yüzyıl civarları gösteriliyordu. fakat yaşadığı tarih hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

(bkz: böyle buyurdu zerdüşt)

zerdüştlüğün mö 6. yüzyılda formunu tamamlamış en eski tek tanrılı dinlerden olduğu sanılır. ancak keşfedilmiş olan ketef hinnom (gümüş muska yazıtı), aynı yüzyıla tarihlendiğinden, 'formunu tamamlamış en eski tek tanrılı din' görüşü, bir iddia olarak kabul edilebilir olmuştur. zerdüşt gatalar'da insanı gerçek (asha) ile yalan (druj) arasında ruhsal mücadele veren bir varlık olarak görür. asha'nın ana konsepti zerdüştlük'ün temelini oluşturur.

buna göre insanlığın diğer bütün yaratılanlar gibi tek amacı doğruluğu muhafaza edip ayakta tutmaktır. bu amaca hayatın içinde aktif bir rol alarak ve yapıcı düşünce ve fikirlerle ulaşılabilir.

zerdüştlük bilge dini olarak adlandırılır. klasik yunan filozoflarından heraklitos'un zerdüşt'ün fikirlerinden etkilendiğine inanılı*r.

alıntıdır*

büyük aryan peygamberi. fikirleri hristiyanlık, islam gibi tektanrıcı dinlere ve bana (bkz: zartoşt) ilham kaynağı olmuştur.

kürtlerin islamiyet öncesi dininin temsilcisi, elçisi.

nietzscheye büyük eserini yazmada esin kaynağı olmustur.

böyle mi buyurmuş acaba ?

zerdüştlük inancında peygamber olan şahıs. yaşadığı dönem konusunda bir görüş birliği yoktur. hatta m.ö. 6.000 yılında bile yaşadığı söylenilir!

kendisine karşı olan peygamber tarafından öldürülmüştür.

islamiyet öncesi iran toplumlarının benimsediği dindir.
sanıldığının aksine monoteist değil, özünde politeist bir dindir.
genelde sasanilerle özdeşlestirilse de, ahamenişler'de de adının zerdüşt olmadığı haliyle inanılmaktaydı.
iskender'in iran'ın üzerinden silindir gibi geçmesinden sonra iranlı rahipler ellerinde kalan kalan kaynaklarla yeniden inanışlarını farklı formlarda diri tutmaya çalıştılar.

eski kürtlerin peygamberi.
zerdüştlük dininin de elçisidir. bazı rivayetlere göre zerdüştlüğün islam dininin eski hali olduğu, zerdüşt'ün de aynı zamanda bir islam peygamberi olduğu söylenir. keza bu iki din de birbirine çok benzer.
dünyada hala özellikle hindistan'da bu dine inanan insanlar vardır.

zerdüştlüğün kurucusunun, aynı zamanda zoroaster ve zarathustra olarak da bilinen ve en ölümcül - ve ahriman'a kudretini veren- kozmik gücün druj (bir yalan) olduğunu vaaz etmiş bir peygamber olduğu söylenir. zerdüşt'e göre, gerektiği zaman doğruyu söylemek dünyayı kurtarabilir.

nietzsche nin işte böyle söyledi zerdüşt kitabı aklıma geldi.

doğum tarihi kesin olarak bilinemeyen, zerdüşt dininin kurucusu olarak gösterilen iranlı peygamberdir.



görsel/ google amcadan alınmıştır.

zerdüşt(zoroaster); kendi adıyla anılan, dünya'nın en eski tektanrılı ve irani halkların(kürtler, zazalar, tacikler, beluçlar, peştunlar, persler, osetler) gerçek dini olan zerdüştlüğün kurucusu iranlı filozof, din adamı, peygamber. zerdüşt'ün doğum tarihi tam olarak bilinmemektedir. zerdüşt, kendi dini fikirlerini avesta adlı bir kitapta toplamıştır ve bu kitap, daha sonraları zerdüştlüğün kutsal kitabı olmuştur.
zerdüştlük, fikirleriyle semavi dinlere ilham olmuştur.
ilgili linkler:
1) antiktarih.com/2020/12/12/z...
2) onedio.com/haber/zerdust-ki...
3) hadigez.com/zerdustluk-nedir/
4) gazeteduvar.com.tr/amp/duny...

kimine gore tarihin ilk tek tanrili dini olan zerdustluk dininin peygamberi olan sahistir. hayati nerdeyse efsanelerden olusur. yani hakkinda cok fazla efsane var. zerdustluk iran kokenli bir din olsa da kimine gore zerdust kürttür. bu din kurtler tarafindan da benimsenmistir ve ayrica azerbaycan'in islam'dan onceki dinidir.

ne zaman yasadigiysa muammadir. kendisinin m.o. 6000'lerde yasadigi bile soylenir. kendisinin m.o. 628-551 yillari arasinda yasadigi soylense de, bazi arastirmacilar m.o. 2. binyilda yasadigini bazi kanitlara dayanarak savunurlar. (ki britannica'da da m.o. 2. binyilda dogdugu geciyor). muhtemelen iran'da dogmustur.

zerdust, daha sonra halkini bu yeni inanca yonlendirecek olan kral viştaspa'ya kendi dinini benimsetinceye kadar halktan sert tepkilerle karsilasmistir. zerdust'e gelen vahiyler, "avesta" kutsal kitabi altinda toplanmistir.

zerdust'un adinin ne anlama geldigi konusunda bir gorus birligi olmasa da, zara-ustra, eski iran dilinde deve bakimiyla ilgili bir anlama geliyor olabilir ki bu da ailesinin meslegi konusunda bize isik tutuyor olabilir. yani ailesi deve bakimiyla ilgilendikleri icin ogullarina bu adi koymus olabilirler.

bazilarina gore o iranli bir ailenin cocuguydu ve soyadi olan spitama beyaz ve parlak guc anlamina geliyordu. babasinin adinin pourusaspa ve annesinin adinin dughdova oldugu soylenir. babasi pourusaspa muhtemelen bir rahipti ve oglu da babasinin bu meslegini takip edecekti.

zerdust'un 4 tane, ikisi kucuk ikisi buyuk olmakla erkek kardesi vardi. erken yasta egitim aldi, bu da ailesinin maddi imkana sahip oldugunu dusunduren bir etkendir.

zerdust daha 15 yasinda oldugu zamanlar bile bir rahipti ve muhtemelen yasli bir din adaminin yardimcisi olarak gorev almisti. 20 yasina geldigindeyse evini terk etmisti. zerdust, muhtemelen bu rituellere katilmis olsa da, hayvan kurban etme rituellerine karsi cikmisti. onun 20-30 yaslari arasindaki hayati bir muamma olsa da muhtemelen rahiplik yapiyordu ve ilk esiyle de bu donem evlenmis olabilir.

zerdust vahyi 30 yasindayken aldi.

zerdust'un olmesini dogal sebeplere baglayanlar varsa da, bazilarina gore o, bir rahip tarafindan suikaste kurban gitmistir.


kaynaklar:
tr.wikipedia.org/wiki/K%C3%....
www.britannica.com/biograph...
www.worldhistory.org/zoroas...
study.com/academy/lesson/pr....