aşırı şüphecilik sonucu kendi varlığından şüphe duymak

bunun daha ilerisi varlıktan şüphe duymaktır. yani varlığın varlığını sorgulamaktır. varlıktan konuşacaksak mesela hiçlik nedir?, hiçliği konuşmamız onun var olduğunu göstermez mi? peki var olan nasıl hiçlik olacak? (bu bile ayrıca bir tartışma konusudur)
bu konulara bir çok filozof kendince cevaplar vermiş fakat işin sonunda bunların hepsi kişisel görüşe bağlı ve hepsi kendi içinde yeni soruları doğuruyor. bundan dolayı gelişmek için bir noktada temel atmak lazım, bazı olguları gerçeklik eksenine koymak lazım. aksi taktirde gelişim olmaz.
örneğin,
matematik, bir başlangıç noktası ve kabuller çerçevesinde ilerler.karmaşık sayıların ortaya çıkışında; karesi -1 olan sayı olmadığından biz buna i diyelim demişler. bu bir çok olaya uyarlanabilir bu durum. mesela din için temel tanrının varlığıdır. bilim için maddedir vs...

bazı filozofların varlık hakkındaki fikirleri;

aşırı şüphecilik mi denir bilmiyorum ancak çok gerçekçi rüyalar gördüğüm bir gecenin sabahında dedim ki ya bu da bir rüyaysa. çünkü gerçekten her bir rüya ayrı ayrı gerçek hissine kapılmama sebep olmuştu. her biri ardından uyanıp neden gerçek olmadıkları üzerine düşündüm. işte mesafe, zaman, mekan algıları ile bir sonuca varmak mümkün oluyor. ancak rüya içinde rüya da görürüm ben. e şimdi bu da onlardan biriyse, bunu uyanmadan asla bilemeyeceğim. öyleyse gerçek sandığım her şeyin varlığı bir rüya ürünü olacak. buna ben de dahil olabilirim. hala da mümkün olduğunu düşünüyorum.

hakkında uyduramayız bile, deneyimlemeyi bırak hayal dahi edemeyeceğimiz birşey hiçlik. işte tam da bu yüzden hiçlik hiç var olmamıştır.

o zaman varlıktan şüphe duymayı gerektirecek şey nedir? öldük yok mu olacağız sorusunun cevabı da bu aleme ait değil ve asla cevaplanamayacak bir soru.

bu sonuca varabilmek kendi varlığından şüphe edebilecek kadar şüphe edebilmek sağlıklı bir zihnin kurgusu olamaz bana göre.

aslında hiçlik, içinde ya herşeyin bulunduğu her şey olabilir, ya da aslında yoktur.. hiçlik, varlığın karşıtı değildir. varlığın karşıtı yokluktur. yokluk, varlığın yerini alarak ayrıca kendi başına var olan bir şey değildir. var olan nesneye dair bir şeydir.
hiçlik herşeyin ve dikkat hiçbirşeyin olmaması halidir. elimde hiçbir şey 'var' diyemediğimiz için, elimizde ancak ki olandan söz edebiliriz. (elimde bir elme var, elimdeki elmayı bırakmışsam elimde elma yok. ama elmayı bırakıp yokluğu elime almadım. buradaki olmayış, daha önceki elmaya dair bir tanım. var olanlar daha önce zaten elma ve elimden ibaretti. elmayı bıraktım kalanda elim, öncekiyle aynı yani. )

işin içinde şüphe varsa naparsan yap descartes'in cogito'suna gider olay.

şüphe duyulmayacak tek şey bilinç. bı tek o her şeyin farkında. misal burnumun, kulağımın,böbreğimin böyle bir farkındalığı yok. o zaman burnum yok mu diyeceksin? ya da bilinç dediğin şey nerede? aynı zamanda bir bilincin olduğunun nasıl farkındasın? farkında olduğunun nasıl farkina varıyorsun? böyle bir bilinç var kabul ediyorsun, aynı zamanda bu bilinçten başkalarında da var diye kabul ediyorsun, bu farkındalığın bilincini ortaya çıkartan başka bir bilinç mi var? bı üst bilinç var dersen, o üst bilincin bilincinin de bir üstü olmak zorunda ve bu sonsuz üst bilince kadar gider.

ya da solipsizm gibi sırf ben varsam her şey var, yoksam hiçbir şey yok mu diyeceksin? gibi dibinin en dibine kadar gidebilirsin. ama dibini bulan olmamış henüz.

varlığı nasıl deneyimlediğimize göre cevapları değişkenlik gösterir. şüphe en kötü gerçekten daha rahatsız edicidir muhtemelen, hiçlik kavramı da en az varlık kadar muallaktır. varlığın varlığından söz edebiliyor muyuz ki hiçliğin varlığına dair bilgimiz olsun? burada esas olan bilgidir, yeterli midir, tatmin edici midir, kesinlik içerir mi, şüpheye yer vermez mi?

bilginin kaynağına güvenebilir miyiz? kendimizi ikna etmek zorunda mıyız? düşündüğümüz için mi varız var olduğumuz için mi düşünüyoruz? zihnim mi benim içimde ben mi zihnimin içindeyim?

varlığımdan emin değilim ama en azından varlığımdan kuşku duyduğumu biliyorum. bilmediğini bilmek için de anlayışlı olmak lazım, karanlık bir odanın ışığının yanmadığını bilmek için lambayı yakmam gerekir. ışığı yakınca gördüğüm gerçeklik ışıktan mı yoksa benim zihnimden mi kaynaklı? anlamlandırıyorum en nihayetinde ,algıladığım bir takım varlık unsurlarının yorumlanması gerekir çünkü. her ikisi de birbirinden bağımsız değil. varlıkla yoklukta birbirinden bağımsız değil bence, iç içe geçmiş iki kavramın varlık mücadelesi. varlığın varlığı yokluğun varlığı gibi.

belki varlığından şüphe eden varlıklar henüz doğmamıştır bile, doğmak için de kendisini keşfetmesini bekliyordur. bulunmak istemeyeni niye arayasın? kuşku da böyle başlıyor, bu kovalamaca bitmiyor ama insana has bir özellik bu gerçekliğin peşinde koşmak. kesinlik yok ama aramak boşuna değil, kendini kaybetmeden bitirirsen bu yolculuğu ne âlâ.

kendi varlığımdan şüphe etmek için çok yorgun olmam yetiyor da artıyor.