auschwitz’de sonra şiir yazmak barbarlıktır

nach auschwitz ein gedicht zu schreiben, ist barbarisch.

bir theodor w. adorno sözü, tespiti ve uyarısıdır.

şiir ve barbarlık sözcüklerinin yan yana gelebilmesi için insan ırkının içindeki vahşeti serbest bırakması ve o andan sonra olacakları oturup izlemesi yeterlidir.

auschwitz insan ırkının ruhunun mezbahalarındaki kirli kandır. ben her auschwitz yazdığımda siz aklınıza gelen başka zulumhaneleri de ekleyin buna. auschwitz bizim için bir simge olsun sadece.

insanın ne zaman bu kadar zalim olduğunu düşünmeden edemiyorum. habil ile kabil’den beri mi acaba? eğer öyleyse zaten yapılacak pek de bir şey yok, bu zulüm ile yaşamaya devam edeceğiz. cennetten kovulan insan dünyayı cehenneme çevirmeye başladığı andan itibaren zulüm varsa bunun için elden elen tek şey gerçek cehennemden kurtulup düşsel cehenneme bir an önce ulaşmak için dua etmektir.

peki neden bu kadar zalim bir dünyada yaşarken şiir gibi naif bir şeyi barbarlık olarak görelim?

“ dipçiklerle dövülen insanların hissettiği katıksız bedensel acının “ sanatsallığı”, uzaktan uzağa da olsa, o acıdan haz devşirmeyi sağlama gücünü verir.”

çünkü en iğrenç olayları bile şiirle anlatınca içindeki estetik ahenk bizi hayranlıkla doldurabilir. böyle olunca da dünya tarihinin gördüğü en büyük katliamlar şiir diliyle hayranlıklara yol açan estetik eserlere dönüşür ki bu da git gide zulmün sanatsal bir olguya dönüşmesine yol açar.

“ üsluplaştırma yönündeki estetik ilke… o sonu başkalaştırır, dehşetini hafifletir.”

paramparça olmuş hayatları ve bedenleri şiir formunda anlatmak barbarlığa yataktık yapmaktan başka bir şey değildir. ya olduğu gibi anlatmak gerekir tüm vahşetiyle, ya da susup cehennem yolunda sakince yürümek.

barbarları beklerken içimden şiirler okumak geliyor yine de.