ayasofya camii

(bkz: ayasofya)

bizans imparatoru tarafından inşaa edilen cumhuriyet döneminde 85 yıl müze olarak kullanılıp 2020 yılında tekrar camii olmuştur. tarihi açıdan büyük öneme sahip olup sadece islamin siyasi kıblesi olmamakla beraber bizans imparatorluğu içinde büyük önem arz eden eski müze katedral.

farklı dönemlerde eklendiği için 4 minaresi de birbirinden farklı yapıdadır.

hükümetin yanlış üstüne yanlış yaptığı hamledir.
yunanistan ve ab ile gerilimi arttırdılar seçimin daha s si bile konuşmadığı için iç politikada da bir işe yaramamıştır

şimdi israil ele geçirdiği filistin topraklarındaki camiileri sinagoga çevirse bik bik ötecek insanlar, ayasofya'nın açılmasını doğru buluyor. azıcık oturup düşünün lan.

dünya siyaseti bakımından açılışını desteklediğim.
ekonomi ve türkiye tanıtımına (istanbul sembolu) açısından camii açılışına karşı çıktığım görüş.

istanbul’un fethinden sonra camii olmuştur, günümüzde hala kilise diyen yunanları görüyoruz, vesselam.

(bkz: mescid-i aksa sinagagu)

ismi yeterince arapça olmamış. biraz daha arapça yapın da farsça tamlamalar ve türkçe ekleri de kaldırın hatta. maazallah sakın türkçe falan kullanmayın, günahtır çünkü günah(!)

edit: ayasofya-i kebir cami-i şerifi başlığı için yazılmıştır. başlık şu anki başlığa taşınmadan önce.

adı hagia sophia'dan evrilmiş, mozaikleri resimleri hristiyan inancı temalı, cami ile kilise karışımı yapı.

adına da arapça büyük anlamı olan "kebir" ekleyince daha mübarek görünmüştür.

ayasofya- kebir, büyük ayasofya anlamına gelir. yani cami ismine büyük hagia sophia koymak da ayrı bi garabettir.

. . . söyledikten sonra salavat getirmek şarttır. yoksa günaha girersiniz.

içimizdeki bizans tohumlarını ortaya çıkaran bir turnusoldür adeta. sırf bunun için bile milletimiz için her dönem her yönüyle kutlu bir yapı.

fatih'in değil mustafa kemal'in kılıç hakkıdır. tarihsiz islamcılar istanbul'un 5 sene işgalde kaldıktan sonra mustafa kemal tarafından kurtarıldığını bilmez, öğretmez, anlatmaz.

(bkz: çanakkale krizi)

evet camiidir, sözlükteki rum d*lleri istedikleri kadar kudursun, ayasofya camii'dir fakat bir islam ülkesinin elinde değildir, biiznillah konstantinopolis feth edildiğinde daha da değerlenecektir.

1500 yıllık kadim bir yapıdır. canım ayasofya dile gelip anlatsa aklınız almaz; neler görmüş geçirmiş, nelerden arta kalmış. latin istilaları, isyanlar, savaşlar, depremler.
zamanın tanığıdır ayasofya. kilise olmuş, cami olmuş, müze olmuş hiç umurunda olmaz. öylece durur ve izler. bütün dinlerin ötesine geçmiş bir varoluşu var bence. bu nedenle camidir, müzedir, kilisedir tartışmalarını çok boş bulurum.

ayasofya, on beş asrı aşan ömrüyle, insanlık tarihinin en kıymetli ilim, hikmet ve ibadet mekânlarından birisidir. bu kadim mabed, âlemlerin rabbi olan allah’a kulluğun ve teslimiyetin muhteşem bir ifadesidir.

fatih sultan mehmed han, gözbebeği olan bu muhteşem mabedi kıyamete kadar cami olmak kaydıyla vakfedip müminlere emanet bırakmıştır.

şimdilerde pasaklı müslimlerin ayak kokusuyla hayatına devam eden şaheser.

yiyorlar efendim durduramıyoruz. duvarları da sıyırmaya başlamışlar artık. dayan ayasofya seçimlere az kaldı gülüm, yıkılmadan kurtarıcaz inşallah seni.

ilk hâli, doğu roma imparatoru 1. justinianus tarafından miletli isidoros ve matematikçi anthemius'a verilen talimat üzerine, istanbul'da 532 yılında yapımına başlanmış 5 yıl içinde bitirilerek 537 yılında ibadete açılmış bazilika planlı bir katedral olan câmidir. justinianus, bu yapıyı dönemin büyük ve görkemli yapısı olan süleyman mâbedine nisbet olması için yaptırmış ve ''ey süleyman seni geçtim!'' sözleriyle duygularını ifade etmiştir. zira bu kilisenin inşâsı için antik kentlerden, marmara adası'ndan, eğriboz adası'ndan, kuzey afrika'dan ve afyon'dan muhtelif renk ve görünümde mermer sütunlar getirtmiş, gerçekten de bu büyük kiliseyi, hem büyüklüğü ile hem de kullanılan yapı unsurları ve çeşitli mozaik süslemeleriyle devri ile sonraki dönemlerin hep göz önünde olan bir mâbedi hâline getirmeye muvaffak olmuştur.

günümüze gelinceye dek iki sefer çeşitli isyan ve yağmalarla yıkılmış, üçüncüsü yerine yapılmıştır. ayasofya'nın büyük kubbesi de pek çok defa çökmüştür. büyük katedral, yaklaşık 1000 yıl boyunca ortodoks hristiyanlık'ın merkezi olmuştur. 1453 yılında fatih sultan mehmet'in istanbul'u fethetmesi üzerine burayı kılıç hakkı olarak câmi'ye çevirmiş ve fatih, zeyrek câmileri de dahil olmak üzere 12 câmii, imârethâneler ve şifâhânelerle birlikte ayasofya da fatih sultan mehmet'in ayasofya vakfiyesi'nde yerini almış, ayasofya fethin bir sembolü olmuştur. vakfiye belgesi hâlen büyük bir özenle korunmaktadır. fatih sultan mehmet, her ne kadar ayasofya'yı câmi'ye dönüştürse de yapının içindeki mozaikleri yok etmemiş, sanata ve kültüre saygısının bir ifadesi olarak mozaikleri bir sıva ile kapatmak suretiyle korumuş, bu mozaiklerin günümüze dek kalıcılığını sağlamıştır.

câmiye çevrildikten sonra ise mimar sinan döneminde yapıya istinat duvarları eklenmiş, sonrasında ayasofya'nın merkezi kubbesinde herhangi bir çökme olmamıştır. mimar sinan, ayasofya'nın merkezi kubbe büyüklüğünü, ustalık eseri olan edirne selimiye câmii'nin merkezi kubbesi ile geçmiştir. 1739 tarihinde ayasofya câmii'ne kütüphane, aşevi, medrese gibi yapı manzumeleri de eklenerek yapı bir külliye niteliği kazanmıştır. nihâyet, ayasofya câmii, 24 kasım 1934 tarihinde bakanlar kurulu kararıyla müzeye çevrilmiş, 24 temmuz 2020 tarihinde ise usul ve esas bakımından hatalı olduğu bazı idare hukukçuları tarafından tespit edilen danıştay 10. dairesi'nin 02/07/2020 tarih, 2016/16015 esas ve 2020/2595 karar sayılı kararına istinâden tekrar ibâdete açılmıştır.

şâir nâbi, bu efsunlu yapı için duygularını ifade ettiği bir gazeli'nin buraya örnek olarak kaydettiğim birkaç beytinde şöyle söylemektedir:
'' rûze rûze cem olur rindân ayasofiyye'de
halka-bende-i üns olur yârân ayasofiyye'de
(ramazan günü rind meşrepliler ayasofya'da toplanır. ayasofya'da dostlar, samimiyetle toplanıp çepeçevre oturduklarında birbiriyle yakınlık kurarlar.)

etmek için fikr-i ehl ü şürbü hatırdan beder
akd-i cem'iyyet eder ihvan ayasofiyye'de.
(dostlar, yeme içme fikrini hatırdan çıkarmak için, ayasofya'da toplanma konusunda sözleşirler.)

olmadan dest-i duâ-cünbân ayasofiyye'de
müşkilât-ı halk olur âsân ayasofiyye'de.
(ayasofya'da dua için kalkan (hareket eden) eller boşa dönmezken, aksine ayasofya'da halkın zor bildiği işler kolaylaşır.)

mevc-i a'mal eder enfâs ile çerha suûd
lücce-i tal'at eder tûfân ayasofiyye'de.
(amellerin dalgası nefesler (dualar) ile çarkı çevirir (gökyüzüne çıkar). ayasofya'da, ibâdet denizi (âdeta) tufana dönüşür.)

sahn-ı sâfında metâ-ı bî-dirîğ-i mağfiret
bûrîyâ-yı mısr ile yeksân ayasofiyye'de.
(ayasofya'nın saf zemininde merhametin, bağışlamanın korkusuzca elde edilen metâı, eşsiz mısır hasırı ile aynı derecede kıymetli olur.)

şeb-be -şeb mânend-i kandil-i fürüzân nâbiyâ
inşirâh-ı dil bulur insan ayasofiyye'de.''
(ey nâbi, her gece parlak kandillerin ışığının etrafı aydınlatmasına benzer şekilde ayasofya'da insanların gönlü ferahlar.)''
(divan edebiyatı araştırmaları dergisi 20 - istanbul 2018 - doç. dr. nazire erbay'a ait ''kültürel bir değer olarak ayasofya'nın 17. yüzyıldan bugüne bir izdüşümü: nâbi'nin ayasofya redifli gazeli'' makalesi'nden beyitlerin anlamı iktibas edilmiştir.)
ayasofya hakkındaki danıştay 10. dairesi'nin kararı için buraya bakınız.

"müze olarak kalmalıydı" diye düşündüğüm, istanbul'da bulunan ünlü ve tarihi cami.