ayasofya

yapım yılı: ms 537
muhammedin doğum yılı: ms 571
cami....
işgalci, yağmacı, vandallar.....

1000 senedir anadolu'dayız diyenler bu mimari şahesere ulaşacak bir eser yapamadılar mimari güzellik olarak.

zaten hiç bir şeyde yapamadılar ya ,sürekli oyun havası ..

şokovuz boyu eyleniyor ..

ayasofya,
bizans imparatoru ı. justinianus tarafından, 532-537 yılları arasında istanbul'un tarihi yarımadasındaki eski şehir merkezine inşa ettirilmiş (3.) katedral.
ayasofya'nın kubbe çapı yaklaşık 31,7 metre, yüksekliği 55,6 metredir. döneminde dünyanın en büyük kubbeli yapısıdır.
(bkz: https://tr.wikipedia.org/wi...)

orhun anıtları
yazılış tarihleri ms. 8. yüzyılın başlarına dayanmaktadır. yazıtlardan kül tigin yazıtı 732 yılında, bilge kağan yazıtı 735 yılında yazılmışlardır. orta asya türkler göçebe halinde çadırlarda yaşıyorlar. (bkz: https://abs.cu.edu.tr/Dokum...)
malazgirt zaferi (1071)
istanbul'un fethi (1453)
ayasofya'nın yapıldığı tarih de orta asya bozkırlarında göçebe olarak yaşayan türkler 916 sene sonra istanbul'u fethedip, 122 yıl sonra selimiye camisini yapmıştır. bana göre bu inanılmaz bir başarıdır. türklerin zeka ve kabiliyetini gösterir.

edirne selimiye cami
mimarlık tarihinde en geniş mekana kurulmuş yapı olarak nitelenen edirne selimiye camisi, yerden yüksekliği 43.28 m. olan, 31.30 m. çapındaki kubbesiyle ilgi çeker. 1575 yılında ibadete açılmıştır. edirne selimiye camii ve külliyesi (edirne) 2011 unesco dünya mirası listesine girmiştir.
(bkz: https://tr.wikipedia.org/wi...)

sultan ahmet cami, 1609-1617 yılları arasında osmanlı padişahı ı. ahmed tarafından istanbul'daki tarihi yarımadada, mimar sedefkâr mehmed ağa'ya yaptırılmıştır. ayasofyanın yanına yapılan cami eşsiz güzelliktedir.(bkz: https://tr.wikipedia.org/wi...).

ibadete açılmasına yunanlar çok rahatsız oluyor. islam'ın aktif olarak görüldüğü bu topraklarda elbet bir gün ibadete açılacaktı. müze olması güzeldi ama hiçbir şey aslının dışında kalamaz, bir mabed idi ve şimdi de bir mabed.

her zaman müzeydi. duvarlarını yeseniz de bir yerinize de soksanız her zaman aslını reddedeceksiniz.

*

müze olduğu zamanlardan bir fotoğraf bırakalım buraya...

ayasofya(αγία σοφία/agía sofía), yunanca ''kutsal bilgelik'' demek olup türkiye'de başta istanbul olmak üzere irili ufaklı bir sürü vardır lakin bunların en bilineni istanbul'daki asıl ayasofya'dır. istanbul'daki asıl ayasofya'nın yapım tarihi ms 532'dir. osmanlı imparatorluğu'nun 7. padişahı sultan 2. mehmet, istanbul'u fethettikten sonra ayasofya'yı cami yaparken isa ve meryem mozaiklerin üstüne sadece ince bir sıva attırdı. fatih sultan mehmet; istanbul'u fethettikten sonra ayasofya'yı cami yaparken o dönemin istanbul'unda kalabalık cemaatin bırak camiyi, namaz kılacak mescit bile yoktu.. bugün istanbul, sayı olarak en çok cami bulunan müslüman şehridir. fatih'ten sonra gelen padişahlar; sultanahmet cami, zağanos paşa cami, piyale paşa cami gibi bir sürü yeni tarihi camiler yaptılar. milli mücadele dönemlerinde kukla yunanistan'ın efendisi emperyalist ingiltere, 1920'lerde bastırdığı bir madeni parada ayasofya'yı bizans imparatorluğu döneminde olduğu gibi bir katedral(büyük kilise) olarak göstermişti. 1923 lozan barış antlaşması'yla emperyalist ingiltere'nin bu hain pilanı suya düştü. 1934'te m. kemal atatürk, haç ile hilalin asırlık kinini bitirmek ve dünya'ya evrensel bir barış dersi vermek için ayasofya'yı müzeye dönüştürdü çünkü arkeolojik kazılar sonucunda ayasofya'daki isa ve meryem fireskleri gibi tarihi eserler günyüzüne çıkmıştı. 1492'deki reconquista döneminde katolik ispanyol kırallığı döneminde yakılan camiler ve sinagoglar, kıraliçe 2. isabella'nın haçlı zihniyetiyle yapılmıştı. aslında ayasofya'nın yeniden cami yapılması konusu yıllardan beri tartışılan bir konuydu. 1991'de cumhurbaşkanı turgut özal, ayasofya'nın bir kısmını camiye dönüştürdü. ardından 2020'de cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan, ayasofya'yı tamamen cami yaptı.
özetle; ayasofya, yeniden bir müze olmalıdır. dine inanan kişiler, sultanahmet camii gibi diğer büyük camilerde namazlarını kılabilir. ayrıca ayasofya'nın cami olması demek, bütün dünya'da haç-hilal kavgasını yeniden körüklemek ve yeni 2. isabellalar ile reconquistaların hortlaması demektir. hıristiyan batı ülkelerinde islamofobi, önceki tarihlerde görülmemiş bir şekilde artar.
istanbul'daki ayasofya müzesi-camisi

son cami yapılma olayı tamamen siyasi rant içindir.covid-19 denen salgının tam ortasında açılması ise o kadar önlem alınan bu hastalığın saçmasan bir şey olduğudur.atatürk’ün bildiği bir şey varmış ki müze olarak kalmasını sağlamış.

ben müze halini gezmeyi daha çok sevmiştim cami versiyonundan manevi bir tad alamadım nedense

istanbul’un kalbinde yükselen, tarihin en görkemli yapılarından biri. 537 yılında bizans imparatoru ı. justinianus tarafından kilise olarak inşa edilen bu devasa yapı, yüzyıllar boyunca hem siyasi hem de dini anlamda büyük bir merkez oldu. 1453’te osmanlı’nın istanbul’u fethetmesiyle camiye çevrildi ve minareler eklenerek bugünkü siluetine kavuştu. içeri adım attığınızda devasa kubbesi, altın mozaikleri ve islam motifleriyle harmanlanmış sanat eserleri sizi büyüler.

günümüzde cami olarak kullanılan ayasofya, ziyaretçilerine hem bizans’ın hem osmanlı’nın mirasını aynı çatı altında görme fırsatı sunuyor. avlusunda osmanlı padişahlarının türbeleri bulunurken içeride islam hat sanatı ve mozaikler yan yana duruyor. tarihi dokusu, mistik atmosferi ve mimari ihtişamıyla ayasofya, istanbul’a gelen herkesin mutlaka görmesi gereken bir başyapıt. old city ıstanbul tour gibi tur seçenekleriyle günübirlik olarak gezilebilir.

ayasofya'da üzerlerinde allah, muhammed ve ilk 4 halifenin isimleri yazılı olan ve 1644 yılında yazılarak yerlerine konan levhalar, mozaik araştırmaları esnasında yerlerinden indirilmiş ve hiç bir kapıdan geçmedikleri görülünce azametleri o zaman anlaşılmıştır. katmanlar incelenmeli.

muslumanlarin diger dinlere saygisinin(!) ispati olan yapi.
yok merak ediyorum, hristiyanlar mesela kabenin tepesine put koysalar ne olurdu???
yapamazlar deme.... ısteseler oylede bir yaparlar ki.... hemde o araplar muzikler, danslar esliginde kendileri koyarlar.

530'lu yılların başında taurid meteor kuşağından bir meteor sürüsü kuzey göklerinden dünya atmosferine girdi. iskoçya üzerinden ingiltere adası üzerinden geçen ve adada çok büyük bir yıkıma yol açan sürü yoluna devam ederek güney amerika'da nazca uygarlığını, macchu piccu'yu mahvetti. en sonunda kuzey avustralya'da denizde sonlandı. sürünün her parçası ayrı ayrı patlayarak (air burst) üzerinden geçtiği her yeri perişan etti. (sibirya'daki 1908 tunguska olayını aımsayın)
bu göksel felakete endonezya'daki büyük bir yanardağ patlaması eşlik etti. yakın tarihin en büyük felekati budur. gökyüzünü kalın bir bulut ve toz tabakası kapladı. güneş, güneş tutulması sırasındaki parlaklığına indi. mahsüller mahvoldu.
dönemin en büyük şehri istanbul'da açlıktan dolayı büyük bir veba salgını çıktı. çok büyük sayıda insan öldü.
felaketin tozu dumanı dağılınca bizans imparatoru jüstinyen, kurtuluşun şerefine büyük bir mabet yaptırdı.
işte o mabet ayasofya kilisesidir.

giriş çok pahalıydı hala öyle mi.

çok merak ediyorum, mimar sinan bunu görünce neler hissetmiştir...
bunu 1000 yıl öncemi yapmışlar damına koyum...demiştir muhakkak.

defalarca çöküp defalarca yeniden yapıldığını, ayrıca defalarca çöken veya tamiratı yapılan kubbesinin olup olmadığını bilmeyen;
ve bunları bilmeden merak eden düşman-cahillere iletmiş olalım, sarı selim döneminde mimar sinan tarafından yapılan eklemelerle günümüze kadar onca depreme rağmen ayakta kalması sağlanmıştır.
adına payanda denen bu eklemeler zaten ahşap, taş ve sıva ile yapılabilen yapıların teknolojisi bin yıldır aynı olup değişmediği için dahiyane eklemelerdir.
nitekim mihrimah sultan camii gibi insan ölçeğinden başlayıp süleymaniye ve selimiye gibi inanılmaz boyutlara sahip eserleri de gene osmanlı'nın imparatorluk gücü ile sinan'ın düşünme kabiliyeti bin sene sonra bir araya gelerek yapabilmiştir.
aynı malzemelerle şimdiki mühendislerin yapmaya büzüğü sıkmayacağı işler için bundan 500 sene önceki çok sınırlı imkanlara ve sadece el ile işleyen insan gücüne küfretmek ise başta belirtilen düşmanlık ve cahilliktir.
bunu birazcık kendini bilen yunan bile yapmaz.
(bir parantez açalım; şimdi biz bunları yazdık diye ırkçı falan oluruz(u: swh) ama bağzıları bizim ecdadımıza küfredince bir şekilde kendini sevgi kelebee ilan edebiliyor.)
ayasofya'nın adını 1453 itibari ile mesela fatih camii yapmayan ve tek başına entelektüel kapasitesi ve elinde tutup en üst imkanlarla daha da ileri taşıyarak yönettiği güç ile çağ açıp çağ kapatmaya muktedir fatih sultan mehmet ve onu işgalcilerden geri alan halaskar gazi paşa'mıza hürmetle...
bunların hepsi de bizde var başkasında yok.
çatlayın, patlayın.