ayrımcılık

ayrımcılık, bir kişiye ya da gruba, belli özelliklerinden dolayı önyargılı davranmaya denir. bu davranış, pozitif ya da negatif yönde olabilir. ancak, ayrımcılık dendiğinde genellikle negatif anlam anlaşılır. genel olarak etnik köken, cinsiyet, din, dil, dünya görüşü, engellilik, yaş yüzünden ayrımcılık yapılmaktadır.
toplumda bütünleşmeyi engelleyen, bireyleri mutsuzluğa sevk eden en ciddi toplumsal sorunlardan biri olan ayrımcılık aynı zamanda uluslararası metinlerin ve birçok ülke anayasasının açıkça yasakladığı bir suç olmasına rağmen tanık olduğumuz bir sorundur.
ayrımcılığın temelinde, ayrımcı muamelede bulunanların kendilerini mağdurlardan üstün görme örtük kabulleri yatar.
genelde kişisel bir deneyime dayanmayan önyargılar aile, arkadaş, okul, medya gibi kurum ve çevrelerce üretiliyor ve nesiller boyu dolaşımda tutuluyor. bir müddet sonra bu önyargılar nefrete dönüşebiliyor.
çeşitli kesimlere karşı ayrımcı uygulamaların yaygın olduğu toplumlarda yalnızca mağdurlar değil; hak ve adalet duyguları körelmemiş kesimler de huzursuz oluyor. bu durumda, barış içinde birlikte yaşamayı engelleyecek birçok acı tecrübe toplumsal hafızada yer ediniyor.
tüm insanlar kişisel özelliklerine göre değil; eşitlik ilkesine göre muamele görme hakkına sahiptir.

pozitifi negatifi olmayan kavramdır.

bir ırka diğerine/diğerlerine karşı daha çok imtiyaz verirseniz ırkçılık yapmış olursunuz.
bir dine diğerine/diğerlerine karşı daha çok imtiyaz verirseniz ümmetçilik yapmış olursunuz.
bir cinsiyete diğerine/diğerlerine karşı daha çok imtiyaz verirseniz cinsiyetçilik yapmış olursunuz.

pozitif ayrımcılık diye bir şey olmamalıdır. bu bir çözüm değil.

bölünmüş sınıf deneyi: ırkçılığın doğuşu (jane elliot deneyi)

ayrımcılık yapılan kişinin midesine yediği yumruk.

eşitsiz tutum sergilemektir.

hangi konuya hangi olaya hangi duruma ait olduğuna bakılmaksızın olamaması gerekendir.

türkiye'de akla gelebilecek herhangi bir konuda ayrımcılık yapılıyor. bu işin ustası olmuşuz resmen.

kendinden olmayanı dışlama davranışıdır. konu cinsiyet, din, dil, ırk, memleket, tuttuğu takım, siyasi görüş, göz rengi, boy uzunluğu, hangi marka ayakkabı giydiği gibi aklınıza gelebilecek her şey olabilir. ayrımcı insan aidiyet duymadığı veya sevmediği her özelliği ve bu özelliklere sahip kişileri dışlayabilir.

küçükken hiç dikkat etmezdim; hangi eşyam olmuş marka mıymış değil miymiş umrumda bile olmazdı. başkasının neyi varmış ne fiyattaymış onunla da aynı şekilde ilgilenmezdim. bi şey denilse de aldığım kitaba, deftere, üste başa amaan der geçerdim ki çok da laf edilmemişti. bunları benim bu şekilde karşılamamın asıl nedeni durumumun fena olmamasıydı bi şekilde. hatta böyle üstten bakıldığını bazı anlar fark dahi etmemiştim. yıllar geçtikçe bunu daha iyi gördüm, fark ettim, hem sosyal medya üzerinden hem de günlük hayattan. ben yine önemsemiyorum kendi adıma. ama durumu iyi olmayan ya da bi deftere mesela 30 tl vermek istemeyen birinin aşağılanma hissiyatı duyması şakayla bile olsa bunun hissetirilmesi çok acımasız ve düşüncesizce.

sevmediğiniz insanların kapısına gece onlar uyurken kırmızı boyayla çarpı işareti koymaktır.

siyahi insanları hep suçlu rollerinde oynatmaktır.

pozitif ayrımcılık ve negatif ayrımcılık olarak ikiye ayrılır.

pozitif ayrımcılık; sosyal, ekonomik ve politik yaşamda kadınlar, engelliler, yaşlılar gibi taşıdıkları özellikler nedeniyle dışlanmış ya da dışlandığı düşğnülmüş kişilerin, dışlanmışlıklarını azaltmak ve uzun vadede engellemek amacıyla ortaya konulan çalışmaları ifade eder.

negatif ayrımcılıkta ise çeşitli özelliklerine bağlı olarak ayrımcılığa uğrayan kişiler, başkalarının sahip olduğu haklardan mahrum bırakılır ve bu durum zaman içinde meşru görülmeye başlar.