gölge oyunu (film)

söz konusu filmdeki fotoğraflarda ölümü görüyorum şeklindeki repliği, diğer izleyicileri bilmem de izlediğim günden bu yana ara ara aklıma gelip tüylerimi diken etmiştir. filmin sonunda da söz konusu repliğe hafif bir dokundurma ve alaylama vardır.

bugüne kadar nedense izlemediğim geçen gün izleyip çok beğendiğim film. oyunculuklar ve senaryonun ters köşe ile bitmesi son zamanlarda bir türk filminden alamadığım eşsiz bir tat bıraktı.

yavuz turgul sinemasının en özgün örneklerinden olan, fantastik, metafizik ve biraz da tasavvufi öğeler barındıran bir yapıt. rüya pavyon isimli eğlence mekanında komedyen olarak çalışan ve birbirlerine zıt özellikler barındıran mahmut ile abidin'in, pavyona konsomatris olarak getirilen, ancak sağır ve dilsiz olduğu için kovulan kumru ile çıktıkları bir yolculuğu konu ediniyor. kumru' nun elinde bulmak istediği annesinin fotoğrafı ve arkasında okunması zor olan bir yazı vardır. fotoğrafla başlayan yolculuk, bir arayışa yöneliyor. filmin başında rüya pavyon*un saz heyeti hikaye anlatımına başlıyor.

mahmut (şevket altuğ) karakteri ahlaki değerlere sahip, utangaç ve vicdan sahibiyken, abidin ( şener şen) karakteri de düzenbaz, güven vermeyen, alçak karakterli bir adamdır. mahmut, kumru 'yu sokakta bırakmak istemediği için vicdanı temsil ediyor. ev sahibesinin ölmesiyle sokağa atılmaları, pavyon, sokaklar derken hiçbir yere ait olmadan sepetli motosiklet ile şehri dolaşmaları ve kumru'nun annesini aramaya koyulmaları, yani burada yolculuk ve arayış teması, tasavvuf felsefesini oluşturuyor. fizik ötesi özelliklere sahip evin sahibi yaşlı hanım ile insanların yüzlerini görünce öleceklerini bildiğini söyleyen fotoğrafçı da bu karakterlerdeki metafiziksel özelliklere değiniyor. filmin sonunda kumru kayboluyor ve sonra kumru'yu aramaya başlıyorlar, pavyondakilere soruyorlar, gerçekten kumru diye birini görmemişler, fotoğrafı çıkarıp göstermek istediklerinde de kumru, o fotoğraf karesinden de kaybolup gitmiştir. aklın ve gözün alabileceği bir boyut dışında olan kumru'nun varlığı. en sonunda abidin, mahmut'a şöyle bir soru sorar " iki kişi aynı rüyayı görür mü?".

bir yavuz turgul filmidir.

filmin senaryosunu da yavuz turgul yazmıştır. ve yavuz turgul'a hayran olmamak elde değildir. benim için bir üçlemenin bir parçasıdır bu film. gerçekte öyle midir, bilmiyorum. ama bana aşk filmlerinin unutulmaz yönetmeni ve muhsin bey ile bir üçlemenin parçası gibi gelir bu film de.

filmin başrollerinde büyük oyuncu ve diğer iki filminde başrol oyuncusu şener şen ile bence türk sinemasının yetiştirdiği en büyük isimlerden biri olan şevket altuğ oynar. larissa litichevskaya filmde oynamış mıdır, emin değilim.

film, pek de yetenekli olmayan iki komedyenin öyküsünü anlatıyor bize. kötü komedyenler olabilirler ama çok iyi arkadaş bu ikili. hatta kan kardeşi. ikisinin de kendine göre yaralı yanları var. ama bu yaralar onları birbirinden çok farklı iki insana çevirmiş.

yeteneksiz ikilimin hayatına bir gün hiç beklemedikleri bir anda çok güzel sağır dilsiz bir kız girer. pavyonda tanıştıkları bu kızla birlikte bir gölge oyunu başlar hayatlarında. bu andan sonrası duvara yansıyan görüntüler. uçucu birer gerçeklik. paylaşılmış bir yanılsama.

türk sinemasının en iyi gölge oyunlarından biridir bu film.