iletişim engellerinin temel sebebi

arkadaşlar inanın dilini bilmediğiniz insanlarla anlaşabiliyorsunuz, mantıksız gibi görünüyor ama anlaşıyorsun ki tecrübeyle çokça şahit oldum.

ama kalp gözü kapalı olana, kendi lisanı bile anlamıyor.

dinlememek. bir çok insan sadece dinlediğini sanıyor. aslında dinlemiyor. üzücü.

insanlar artık birbirine değer vermiyor ve dinlemiyorlar. sorun bu.

iyi bir dinleyici olmamak, herbokolog olmak, hayır demeyi bilmemek, ciddiyetsiz olmak gibi bir kaç madde daha eklenebilecek temel sebepleri vardır. tek bir kavrama sığdırmak olmaz kanımca. insanlara göre değişkenlik gösterebilir.

asya'da bir dağın zirvesinde yalnız yaşayan bir zen rahibinden ders almayı alışkanlık haline getirmiş bir grup şehirli varmış. ama dağa çıkan merdivenin binlerce basamağından usanmışlar. bir gün bilge zen rahibine sormuşlar;
- bilge kişi artık siz de bizimle şehirde yaşasanız, biz sizinle daha fazla vakit geçirip sizin sonsuz bilgeliğinizden daha çok yararlansak daha iyi olmaz mı?
bilge önce sakalını sıvazlar, sonra ellerini saçlarının arasından geçirir ve şehirli öğrencilerine dönerek:
- durun bunu ben biraz düşüneyim, der.

dalgın dalgın tuvalete doğru gider. bir süre sonra tuvaletten çıkar. bir yandan belindeki kuşağını sarıp sarmalarken diğer yandan kendisini merakla bekleyen öğrencilerinin yanına gelir ve şöyle der:

- ben tuvaletteyken bokuma danıştım ve bokum bana "ben ki daha iki saat önce ağacın tepesinde kıpkırmızı parlak ve taze bir bir elmaydım. insan içine girdim bak ne hale geldim?" dedi. o yüzden şehirde yaşamak bana uymaz, elma gibi bu dağın tepesinde yaşayacağım, der.

özet; başlarım sizin iletişiminize. dünyayı kurtarıyorsunuz sanki. herkes birbirini tüketiyor, farkında değilsiniz. yüz yıl yaşayan budistler, brahmanlar sessizlik yemini ederken siz neyin tantanasını yapıyorsunuz!!

kimse beni anlamıyor ühü ühü. hamburgerde turşu sevmiyorum beni anla; sipariş ettiğim ürün gelmedi; o kadar para verdim nerde benim ayforum; ayfor en iyisi abi yea; yol yabdı; covid var bana yaklaşma; laboratuvarda yapmışlar diyolağ; bu ay sonunu getirebilcek miyim acaba; şampuanım kepek yaptı; oha bu fiyatlar ne; artık bir poşet 100 liraya doluyor; thodex patlamış; gitti paralar; okullar açılsa da ailemden kaçsam; yüz yüze eğitim istiyoruz; akşam ne yemek yapsam acaba; üff yeni video yüklememiş; instagramda kız düşüreyim; arabayla gece 4'te son ses gezeyim ...

sizinle niye iletişim kuralım? ömrünüz boyunca en fazla 20 kişiyle samimi olacaksınız. geri kalanıyla hep yüzeysel konuşacaksınız. sizinle niye iletişim kuralım?
sen önce kendine 'ben kimim' diye sor.

temel sebebinin aile olduğunu düşünüyorum. sürekli "sen sus konuşma" söylemleriyle büyüyen biri, karşısındakine saygı duymayı kolay kolay öğrenemez normal olarak. konuşabilmenin özgürlük olduğunu çocuksu bir heyecanla duyumsar, karşısındakini dinlemez sadece konuşmak için çabalar. çünkü artık ona "sus sen konuşma" diyen yoktur, artık o karşısındakini susturuyordur.

bence içsel problemden kaynaklıdır. karşınızdaki size anlatabilirsin dinliyorum dediğinde konuşmuyorsanız problem bence karşınızdakinde değildir.

dinlemekten ve konuşmaktan kaçmak, ertelemek. bunu özellikle erkekler yapıyor. konuşmayınca her şey bitti gitti unutuldu zannediyor ama öyle değil. kadınlar kırgınlıklarını biriktirir sevgili erkekler bunu anlayın artık.

ayrıca mutlu değil haklı olmaya çalışan ve yapıcı değil yıkıcı olmayı tercih eden insanlar çoğunlukta.

ölüyü diriltmekten daha zor birşey varsa oda anlamayana anlatmaktır... saatlerce dil dök anlamak için uğraşmıyorsa boş. empati yoksunluğu iletişimin en büyük engeli...

anlamak istememek.

konuşmak yerine uzak durarak bir sorun olduğunu belli etmeye çalışmak, bağırmak çağırmak ve sinirli olduğunu kelimeler yerine çığlıklarla anlatmaya çalışmak.

insanlar olarak birbirimizi anlamaktansa yol vermeyi daha kolay buluyoruz.
kabul edin la işte.
hepimiz öyleyiz.
egoist yaratıklarız en nihayetinde.
evet öyle olması gerekiyor lakin eser miktarda olmalı...
sonra yalnızlıktan şikayet edeceksen böyle yapma mesela.
şikayet etmeyeceksen ne ala.

öğretilenin dışına çıkamamak. oturup konuşmayı saldırı ve kavga potansiyeli olarak algılayıp büyümüş insanlar bu engeli aşmakta zorlanırlar. iletişim kurmayı bilmedikleri gibi sevgiyle de ne yapacaklarını bilemezler. bir ucundan tutup, onu bir güzel evirip çevirirler ve sonunda da çoktan yanlış zemine oturtmuş oldukları kalıplarıyla herkesi zehirlerler. siz onun olmadığı vakitlerde, eğer o burada olsaydı böyle yapardı demek isterken, o uzattığınız dalları bir bir nasıl kırsam diye düşünür. sözler kadar insana köprü olabilecek daha güzel bir şey yok. sözleriniz karşıya, özellikle de tam ona geldiği an değişiyor veya hiç ulaşmıyorsa sizlik bir durum yok demektir. yardım talep etmiyorlarsa bırakın kendileri çözmeye çalışsınlar. esasında herkesin kendi doğrularını bulmaya ihtiyacı var.

yanlış iki insanın bir arada olması, iletişim kurmaya çalışması bana göre.

zorlamak, oldurmaya çalışmak. diğerinin orada olmadığını görmeye direnmek. ardı boş olan bir kapıyı ısrarla çalmak.

burada aslında biri diğerinden daha iyi ya da daha kötü değildir. sadece ikisi "birlikte" iyi değildir. ortak haz oluşmuyorsa, birbirini besleyen bir iletişim kurulamıyorsa, iletişimi zorlamanın manâsı yoktur.

anlamak, dinlemek isteyenle, emeğe gönüllü olanla zaten bu sorun yaşanmaz. bu nedenle kendimizce karşı tarafın yetersizliğine odaklanmak, onun yoksunlukları ile ilgili kendimizi hırpalamak yerine bırakmak, oradan uzaklaşmaktır bize düşen. zira karşınızdaki yetersiz ya da yoksun değildir. sizi görmeye gönüllü değildir.

benim toprağımın fidanı bu değil deyip çekilmek icap eder.

robin williams'ın baş rolünü oynadığı can dostum filminde şöyle bir replik geçer:

dünyamıza kimi sokacağımızı biz seçeriz.
hiç kimse mükemmel değildir.
birbiriniz için mükemmel misiniz?
önemli olan bu."

serkan kahraman 'a ait bir şiir de durumu özetler gibi. o aşk üzerine yazmış fakat tüm ilişki türleri için pekâla uygun görünüyor.

"neden ayrıldınız?" diyorlar.
diyorum ki : dağların denize paralel uzanması bile onun için bir sebepti.
"neden ayrıldınız?" diyorlar.
diyorum ki :
afrika'da onca aç çocuk varken birlikte olamazmışız.
"neden ayrıldınız?" diyorlar.
diyorum ki : teşekkürü iki puanla kaçırmış. "neden ayrıldınız?" diyorlar.
diyorum ki : sevmemiş ulan sevmemiş.

sağlıklı iletişim kurmanın elzem olduğu evlilik gibi süreğen ilişkilerde ise durum elbette daha karmaşıktır. bu ayrı bir başlık konusu olduğundan değinmeyeceğim.

öte yandan doğru eşleşme ile iki tarafta hem dinlemek hem de anlatmak için can atacaktır. üstelik her ikisinde de aynı hazzı duyarak. hatta, ne yanınız çoraksa orayı sulayanı dinlemek anlatmaktan daha besleyici olacaktır.

cümlelerinizi tamamlayanlara denk gelesiniz.

bir zengine, "ben aslında zengin olmayı hak ediyorum. sen hak etmiyorsun." düşüncesiyle yaklaşırsanız, iletişim muhtemelen negatif veya yapmacık olur.

bir fakire, "yazık, şu fakirle bişeyler konuşayım da kendini değerli sansın." mantalitesiyle yaklaşırsanız da herhalde öyle gider muhabbet.

kimseyi küçümsememek mesela. iyidir.

elbette yine de birileriyle iyi iletişim kuramayabilirsiniz.

yani ben de herkesle iyi iletişim kuramam.

iletişim hatırladığım kadarıyla; kaynaktan çıkan mesajın/iletinin bir kanal vasıtası ile alıcıya ulaşmasına deniliyordu. buradan hareketle iletişim önündeki engeller; mesaj/ileti gönderen kaynak olmaması, mesajın/iletinin iletilebileceği kanal olmaması ya da mesajı/iletiyi alacak alıcının olmaması.

ileti ya da mesaj dediğimiz şey düşüncelerimiz, hislerimizdir. bunu karşı tarafa konuşarak, yazarak, dumanla, mors alfabesiyle, işaret ya da beden diliyle aktarmaya çalışırız. aktarmamıza engel olacak her şey de iletişimin önündeki engeldir işte. mesela ortam gürültülüdür ya da mesafe uzaktır duyamaz, kördür okuyamaz, dilsizdir konuşamaz vs. bir şekilde mesaj alıcıya ulaşamazsa işte buna sebep olan şeyler iletişimin engelleridir.

daha bi teknik terim, sıralı cümleler, uzun uzadıya açıklamak falan eklemek isterdim ama siz iletişimin temellerini değil de ikili ilişkilerdeki anlaşamama durumunu merak ediyorsunuz gibi geldi. o yüzden yukarıda bahsettiğim durumları düşünün. nedir sizde iletişememenizdeki engeller bulun ve çözün. her şeyi de ben mi söyleyeyim.

engellenmek ve ghostinge maruz kalmak. iki kelam edeceksin, derdini anlatacaksın ancak sanal duvarlar örülmüş bile.

herkesin kendisini "diğerleri arasından bir tercih" sanması.