ımmanuel kant ve ahlak felsefesi
başlık "sanatolye" tarafından 27.02.2021 16:25 tarihinde açılmıştır.
1.
kant, evrensel bir ödev ahlakının varlığını savunmaktadır. kant bu düşüncesiyle, insanların kurallara her şartta uymalarını öngörür. örneğin, trafik polisinin olduğu bir yerde, kırmızı ışık yanınca duran araba sürücüsü, trafik polisi olmadığı zaman da hatta gecenin ortasında, etrafta hiç kimse yokken bile ödev ahlakının gereği olarak kırmızı ışıkta durabilmelidir.
kant'a göre ahlakın kaynağı asla tecrübe olamaz. ona göre insanlarda bir iyilik iradesi vardır. bu irade de davranışları menfaat gözetmeksizin ortaya koymanın ta kendisidir. insanlar bu iradeyi tecrübeden değil, numenden kazanmaktadırlar.
ödev ahlakının dışında bir de toplumsal ahlaktan bahseder. ödev ahlakı, ona göre evrensel ahlak yasası mümkündür. fakat böyle bir yasa doğa yasası gibi olanı değil, olması gerekeni içeren bir yapıda olmasıyla mümkündür. bu yasa bizim içimizde var olan iradeyle gerçekleşir. bu, otonomidir.
öyle davran ki, bir davranışında insanlığı hem kendinde hem diğer insanların her birinde her zaman bir amaç olarak gör ve katiyen bir araç olarak kullanma.
— ımmanuel kant
eğer bir çocuk kötü davranışlarından ötürü cezalandırılır, iyiliğinden ötürü ödüllendirilirse bu durumda o sadece ödül için doğru davranacaktır ve hayata atılıp da iyiliğin her zaman ödüllendirilmediğini, kötülüğün de cezalandırılmadığını gördüğünde sadece hayatta nasıl muvaffak olabileceğini düşünen ve hangisini kendi yararına görürse buna göre doğru ya da yanlış davranan bir insan olacaktır.
ımmanuel kant, eğitim üzerine (ruhun eğitimi-ahlaki eğitim-pratik eğitim)
kant'a göre ahlakın kaynağı asla tecrübe olamaz. ona göre insanlarda bir iyilik iradesi vardır. bu irade de davranışları menfaat gözetmeksizin ortaya koymanın ta kendisidir. insanlar bu iradeyi tecrübeden değil, numenden kazanmaktadırlar.
ödev ahlakının dışında bir de toplumsal ahlaktan bahseder. ödev ahlakı, ona göre evrensel ahlak yasası mümkündür. fakat böyle bir yasa doğa yasası gibi olanı değil, olması gerekeni içeren bir yapıda olmasıyla mümkündür. bu yasa bizim içimizde var olan iradeyle gerçekleşir. bu, otonomidir.
öyle davran ki, bir davranışında insanlığı hem kendinde hem diğer insanların her birinde her zaman bir amaç olarak gör ve katiyen bir araç olarak kullanma.
eğer bir çocuk kötü davranışlarından ötürü cezalandırılır, iyiliğinden ötürü ödüllendirilirse bu durumda o sadece ödül için doğru davranacaktır ve hayata atılıp da iyiliğin her zaman ödüllendirilmediğini, kötülüğün de cezalandırılmadığını gördüğünde sadece hayatta nasıl muvaffak olabileceğini düşünen ve hangisini kendi yararına görürse buna göre doğru ya da yanlış davranan bir insan olacaktır.
ımmanuel kant, eğitim üzerine (ruhun eğitimi-ahlaki eğitim-pratik eğitim)
devamını gör...
2.
kant'ın ahlak felsefesi evrensel falan değil abiler. 18.yy sonunda ahlak eserleri vermiş kant. bi yy önce otuz yıl savaşları, veraset savaşları, kendi yy'nda yedi yıl savaşları olmuş, amerika'da kolonyel faaliyetlerin başlamış. ödev ahlakından kategorik imperatife kadar hepsi fransa, ingiltere, germen özelinde avrupa içindir. çünkü kant'ın ahlak dediği şey ancak batılı olan bireye layık olandır. keza aydınlanma gibi... herif kızılderilileri tembellikle niteliyo, afrikalılar gerizekalı diyo. tabi ki evrensel ahlak diyecek, çünkü dünya avrupa kıtasından ibaret adama göre. hayır, edward said gözlüğü değil bu, azıcık kültür tarihi ve metin bilgisi olan adam için kuramsal evrensellik komedidir.
devamını gör...