istanbul türkçesi

türkiye türkçesinin çoğu kurallarına uyulmus türkçe, ağız.

standart dil olarak baz aldığımız ağız'dır.

türkiye türkçesidir.

kurallara uygun, argodan arınmış, kibar türkçe'ye verilen isimdir.

her lisanın edebi bir ağzı vardır. türkiye türkçesi'nin edebi ağzı da istanbul türkçesi'dir.

standart türkçedir. pek çok ağız vardır ama yazarken ve okurken türkçenin ölçütü istanbul türkçesidir. türkçeyi doğru ve etkili bir şekilde kullanmaktır istanbul türkçesi. genellikle şiveli konuşan köylüler istanbul türkçesi konuşanları garipserler. dil konuşurken ağız yüz eğmek tâbiri sadece köylü türklerde vardır. bunlar ingilizce, fransızca, almanca gibi dilleri konuşanları görünce ilginç bir şekilde gülerler. ben "ağız yüz eğmem" cümlesini ingilizce konuşmamak için mâzeret olarak sunan insanlar tanıdım. ayrıca bir başka köylü tavrı da istanbul türkçesi konuşan erkekleri "top" sanmaktır.

sizden iyi konuşmasın spiker bir arkadaşım o kadar güzel türkçe konuşuyor ki her görüştüğümüzde kendisine bir şiir kitabı uzattığımız için artık bizimle çok sık görüşmüyor.

istanbul panorama dili olarak kabul edilebilen bilhassa eski istanbullular tarafından kullanılan beyefendi ve hanımefendi dilidir.*
ırkı yoktur denilemez fakat bilhassa eski* istanbullu yahudi, ermeni ve türkler'in konuştuğu telaffuz biçimi olarak karşımıza çıkmaktadır. bir anlamda saray dili olarak da adlandırılabilir.*

bir dönem yani yaklaşık cumhuriyet öncesi ve 1940'lı yıllar arası, bütün türk dünyası lehçelerini, istanbul türkçesi'nde birleştirmek gibi bir gaye güdülmüştür. başta azerbaycan olmak üzere, tüm türk coğrafyalarında çıkarılan dergilerde gazetelerde, istanbul türkçesi örnek alınmaya çalışılmıştır.
muhtemelen panturanizm akımı gereği siyaseten başlayan bu yöntem ve uygulama, daha sonra türk cumhuriyeti aydınlarınca eleştirilmiş ve her halkın kendi lehçesinde konuşması ve kendine özgün bir dil ortaya koyması, keza halk ve aydın kesimin arasında, yeniçağ'daki gibi bir kopukluk olmaması, yani bir anlamda uygulanmak istenen istanbul türkçesi'nin, zamanla bir saray dili haline gelmesinin önüne geçilmiştir.

o dönem baz alındığında türk cumhuriyetlerinin, bilhassa yıkılan osmanlı devleti özelinde türk halkına destek, daha doğrusu türk aydınlanmasını, kendi halklarına da indirgemek istemeleri göz önüne alındığında normal görülebilir. çünkü doğrudan bir aydınlanma hareketi başlatmak yerine, bağı ve bağlantısı olan bir halkın hareketini alıp uygulamak daha akla yatkın görünmüş ve dönem aydınlarınk bir savunduğu büyük türk birliğinin sağlanması olayı, ancak dilde fikirde ve ilimde birlik sağlamakla gerçekleşebilecekti. ve bunun ilk dayanağı da dildi.
bu konuda yapılan çabalar çok da sonuç vermemiş, daha doğrusu bu görüşe muhalif olan diğer grup aydınlarca, kendi benliklerine bağlı kalmanın, ancak sahip oldukları dili korumakla mümkün olacağı görüşü ortaya atılmıştır.
ek olarak, her dilin, birbirine bağlı lehçelerini korumanın, tarihi bilinç olduğu, tarihe de böylece sahip çıkılabileceği savunulmuş ve bu görüş; 20. yüzyılın ikinci çeyreğinin ortasına doğru baskın gelmiş ve günümüze ulaşmıştır.
şimdi size buradan, bu görüş doğrultusunda selam idirem aybalalarım.

istanbul değildir o, ıstanbul falandır anca

15 yy, puslu bi gece vakti, haşmetli fatih çıktı çadırdan ve dedi ki agalar bize bi devlet lazım resmiyet lazım dil lazım. sonra ist türkçesi yavaş yavaş şekillenmeye başladı.

karışıktır. gramer ve fonetik açıdan bakıldığında esasında bozuk olan türkçedir. türkçe bu kadar kibar değil çünkü. (bkz: anadolu ağızları) ama güzelliği bozukluğundan gelür. ermeni, rum, arap dili ve dilleri ve diğer türk dilleri istanbul türkçesinin fonetiğinde önemli rol oynar. en basitinden geniz n'si yoktur. nabtıñ nettiñ, denmez. köylü derler size sonra, ona göre.

bence trt spikerlerinin konuştuğu dil falan da değildir. kazık yemiş gibi kasıntı kasıntı kabızca konuşmak yalnızca ben farklıyım çabasıdır. yalnızca resmiyette sabittir ist türkçesi. onun dışında ceviz. hele ki istanbul'da istanbul'un istanbul'un olduğu zamanlardan kalan yalnızca 10 kişi olduğunu farz edersek ist türkçesi diye bişiyin artık olmadığını bile iddia edebiliriz. mesela bi ark vardı, ağzınıyayayayakonuşangillerden, onun konuştuğu türkçe bu trtcilerden daha kibardı, daha hoş geliyordu kulağa.

ya da kadın olduğu için bana öyle geliyordu bilemedim şimdi..