marksizm ve dil

stalin'in istek üzerine dil hakkındaki birtakım soruları cevaplandırdığı eseridir. temel sorusu <dil bir üstyapı mıdır?> stalin buna doğrudan hayır demektedir, çünkü dili yaratan halktır der. bu durumda akıllara osmanlıca bir üstyapı değildir de nedir sorusu gelir ki ona cevabı ise <jargon>dur. jargon ise birtakım sınıfların kendi aralarında döndürdüğü bir dil varyasyonudur.

stalin ciddi bir entelektüel değildir. ne politik açıdan ne de entelektüel yönden. (örneğin troçki'yle kıyaslandığında ve diğerleriyle.)
üst yapı kurumları ahlak, hukuk, gelenek vb kurumlardır. kültür de.. dil, tüm bu kurumların iletim aracıdır evet, ama bunlar olmaksızın da ihtiyaç duyulan bir gereç. üstyapı kurumları belki dil içerisinde kendisine bir jargon, literatür yaratabilir ama bu da bütünsel olarak dilin içinde ve bir parçası olarak kalır. argo gibi, mesleki dil alanı gibi. dil, egemen sınıf veya güçlerce ve zorla dayatılarak anadilin yerine (sömürge politikası olarak) geçirilmeye çalışılmıyorsa bir üst yapı kurumsallığı da taşımaz. (sadece saray ve yazışmalarda kullanılmış osmanlıca da böyledir.)
dili geleneksel altyapı üstyapı kurumlarından birine yamama gereği de yoktur, yukarıda vurguladığımız 'zorlama' faktörü yoksa..
stalin bu konuda birşey demişse dahi politik ve entellektüel ve dilbilimsel bir değeri yoktur. çünkü yeterliliği olan bir alan değil ve stalin kendisi bir ideolog ya da kuramcı yönü olan bir entelektüel değil. stalin bir asker, bir teknisyen ve dönemi itibariyle okumaya vakti de yok, ilgisi de..
dile dönecek olursak, dilin bir üstyapı kurumu olduğunu söyleyenin de karşıtını savunanın da seçeceği örnekler bakımından haksız olduğunu söyleyemezsiniz. bu, deniz balıklar için mi önemlidir, gemiler için mi, deniz yosunları için mi diye sormaya benzer.