memento mori

lamb of godın kendi adını taşıyan 2020 albümünde çok canlar yakmış şarkıdır. drop d ile serenatlar dinlemek mümkündür şarkı boyunca.

ölümün ne olduğunu bilen tek canlı "insan"dır, üzerine bir video.

kamelot'un 2005 yılında çıkardığı the black halo albümünde yer alan güzel bir şarkı.

bir tarih kitabında görüp kendime sürekli hatırlattığım güzel sözlerden biridir sözün kendisi gibi hikayeside bir o kadar güzeldir

ölümü hatırlamak fani olduğunu bilmek anlamına gelen kelime
bunu en güzel açıklayan sözü şemsi tebrizi söylemiş
bazen şu mezarlığın kokusu üzerime sinse diyorum ölümü koklasam da aldanmasam dünyaya...

rivayet odur ki; roma imparatoru marcus aurelius, savaştan zaferle çıkıp halk arasında zafer turu atarken kulağına bu cümleyi fısıldasın diye bir kölesini görevlendirmişti.
"memento mori, respice postte! hominem te esse memento." / " ölümü unutma. arkana bak! sadece bir insan olduğunu hatırla."

başka bir rivayetle devam eder hikaye; aynı köle bir yandan da imparatorun başının üzerinde ölümü simgeleyen bir defne çelengi tutar.

sanatın da özellikle orta çağ resminin de ana temalarından biridir bu. insanı son bir dansa götüren iskelet figürü ölümün kaçınılmaz olduğunu, tarafsız olduğunu, eşitlikçi olduğunu betimler. burada “danse macabre” / "ölüm dansı" kavramı devreye giriyor. kompozisyonlarda, ölümün dans ederken dahi, yani her zaman ve her yerde gelip bizi bulabileceğine ithafen, kraldan çocuğa, köleden efendiye kadar her kesimden insan, koluna girmiş bir iskelet ile birlikte betimlenir.



rönesans'a geldiğimizde, ölümün hatırlatılması ya da unutulmaması diyelim, daha çok natürmortlarda zemin buluyor. bu tür resimlere vanitas diyoruz, yani memento moriyi, hayatın faniliğini yüzümüze vuran kuru kafa dışında kum saati, kılıç, sürahi/bardak, mum, çalgı ve haritalardan kompoze edilmiş natürmortlar. bu nesnelerin seçilmelerinin şöyle bir nedeni var; zenginlik de, zevk de fani, aslolan ölümün kendisidir.

vanitas, latince bir kelime, ‘kibir’ anlamındaki "vanity" sözcüğünden türetilmiş.




kaynak
kaynak

(bkz: dövme yaptıracaklara tavsiyeler)

yunan filozof kıbrıslı zenon’un bir sundurmada verdiği derslerle kurup geliştirdiği ve seneca, aurelius, epiktetos gibi birçok düşünürün peşinden gidip günümüze kadar ulaşmasını sağladığı bir düşünce akımıdır stoacılık. stoacıların düşüncelerinin günümüze kadar gelip hala güncelliğini koruyor olmasında belki de en önemli etken kendilerine memento mori felsefesini temel olarak alıp savundukları birçok düşünceyi de bu eksende meydana getirmiş olmalarıdır. ‘’ fani olduğunu hatırla. ‘’ ‘’ öleceğini hatırla.’’ ‘’ bir gün öleceksin, bunu unutma ve şimdiyi yaşa.’’ gibi anlamlara gelen bu deyiş stoacılar arasında mutlu yaşam için sürekli akılda tutulması gereken bir olgu olarak var olmuştur. öyle ki; ünlü stoacı filozof marcus aurelius bu sözün sürekli aklında olması gerekliliğine inanmış ve sadece bu sözü ara sıra kulağına fısıldaması için birini görevlendirmiştir.

helenistik dönem düşünce akımlarından olan stoacılıkta anlatıldığı gibi ölümü akılda tutmak ve ölümün hayatın tek gerçeği olduğunun bilinci ile yaşamak bizlere gerçekten de mutlu bir yaşamı getirebilir. rumen filozof ve deneme yazarı emil cioran’ın da ifade ettiği gibi ‘’ şaşkınlığı ya da inatçı bir endişeyi alt edebilmek için insanın kendi cenazesini düşünmesi gibisi yoktur. papa ıx. ınnocentius gibi kendini ölüm döşeğinde gösteren bir tablo yaptırıp kötü hissedilen anlarda bu tabloya bakmak da faydalı olabilir.’’

modern yaşam ve popüler kültür bizlere sanki hiç ölmeyecekmişiz gibi yaşama gerekliliğini dikta ederken ölümü hatırlamanın demode, ölümü unutmanın ise hayattan haz alma yolunda en önemli etken olduğunu sunuyor. yaptığımız tüm eylemlerde, dert ettiğimiz tüm günlük problemlerimizde, anlık keyif ve huzursuzluk anlarımızda aslında en hatırlamamız gereken zamanlarda ölümü yadsıyor ve her şeyin genel geçer olduğunun idrakine haiz olamıyor ve yaşamlarımızı sanki hiç ölmeyecekmişiz gibi yaşarken aslında hayatta olmak ile yaşıyor olmanın farklı şeyler olduğunun ayrımına varamıyoruz. seneca’nın da ifade ettiği üzere ‘’’ iyi bir yaşam ölümü hatırlamaktan geçer.’’

roma imparatorluğu dönemi’nde at arabası eşliğinde büyük askeri zaferinden dönen bir komutan, yoğun ve coşkulu tezahüratlar eşliğinde kente giriş yapar. coşku öylesine büyüktür ki komutan halkın gözünden bir ilah, bir tanrı gibidir. ama aynı at arabasında, bu büyük komutanın arkasında biri daha vardır ki bu coşkuya eşlik etmeden sessiz bir şekilde oturur. o da sadece tek bir görevi olan ve komutana bazı sözleri sürekli tekrarlaması gereken bir köledir. komutan kent meydanını büyük bir coşku içinde dolaşırken köle arkadan ona sürekli şu sözleri fısıldar.
“respice post te. hominem te esse memento. memento mori!”

"arkana bak. ölümlü bir insan olduğunu hatırla! ölümü hatırla!”

bizler de memento mori diyebilmeyi başarabildiğimiz an sadece hayatta olmayacak aynı zamanda yaşamayı da öğrenmiş olacağız. çünkü ölümü unutmak yaşamı kaçırmaktır. ölümü hatırlamak yaşama ortak olmaktır.

hayatımın mottolarından olan bir söz. arzum şudur ki ölümümün ardından mezar taşıma bu söz yazılsın. hayatımda bir kez ölümün eşiğine geldim. o an öleceğimden emindim, ve ınanır mısınız o an hayatımın en huzurlu anı idi. çok stres yapan ve hayatın telaşı içerisinde kaybolup giden biriyimdir. ama o an içimi öyle bir huzur kapladı ki, bütün endişelerim korkularım hepsi uçtu gitti. artık hiçbir şeyin bir anlamı kalmamıştı. o andan sonra ölüm benim için harika bir anı oldu. adeta hasret kaldım, çünkü o an sahip olduğum huzura bir daha erişemedim. fakat artık eskisi kadar cesur davranamıyorum bu konuda, ben ölümün tanrıya ulaşma olduğunu düşünüyorum, eskiden daha temiz görürdüm kendimi ve tanrının adaletinden çekinmezdim fakat artık korkuyorum, adaletten korkuyorum çünkü biliyorum cezası olacak şeyler yaptım. fakat bu sözü hep anımsıyorum, çünkü hem beni hesabını veremeyeceğim şeyleri yapmaktan alı koyuyor hem de o hasret kaldığım huzuru anımsatıyor.

öleceksiniz, hatırlayın. bu dünya uğruna yaptığınız her şey boş. dünya batan bir gemi onunla uğraşmayın kurtaramazsınız. siz içindeki hazineleri kurtarmaya bakın.

bu şimdi şarkı mı türkü mü motto mu yazar mı mafya babası mı nedir bu başlık böyle ortaya karışık nolur biri bilgi versin lütfen..

ölümlü olduğunu hatırla manasına gelen latince deyiş.


edit: söz, şarkı, deyiş, bilgi, iç dökme, ne ararsan var olan başlık.

depeche mode'un 2023 yılında çıkardığı son albümünün adı. albüm, grubun kurucu üyelerinden andy fletcher'ın vefatından sonra kaydedilmiştir. yaşam, ölüm ve varoluş temaları etrafında dönen şarkılar içerir ve her zamanki gibi depeche mode'un klasik elektronik müzik tarzını yansıtmaktadır.

"öleceksin unutma, ölüm var gülüm" diyen lamb of god şarkısı.