realizm

liberal demokrasi mücadeleye değer

her savaş dille, tartışmayla, konferansla, diplomasiyle kazanılmaz.

batılı politikacılar tarafından periyodik olarak tekrarlanan tüm boş, anlamsız ifadeler arasında hiçbiri şundan daha boş ve anlamsız değildir: "bu çatışmaya askeri bir çözüm olamaz." bu, o zamanlar bm genel sekreteri olan ban ki-moon'un 2013'te söylediği şeydi : "suriye'deki çatışmaya askeri bir çözüm yok." o zamanlar dışişleri bakanı olan john kerry, aynı sözleri -"suriye'deki çatışmaya askeri bir çözüm yok"- 2013 ve 2015'te de dahil olmak üzere birçok kez tekrarladı . abd'nin afganistan özel temsilcisi zalmay halilzad, 3 ağustos'ta şunları söyledi : "afganistan'da askeri bir çözüm olmadığına inanıyoruz." "sonuç olarak, afganistan'ın barış ve istikrara kavuşması için müzakere edilmiş bir siyasi çözüme ihtiyaç var." hatta ingiltere başbakanı boris johnson bile bunu temmuz ayında ciddi bir şekilde tekrarladı : "taliban için zafere giden askeri bir yol yok."

ifade hoş geliyor ama doğru değil. birçok çatışmada, muhtemelen suriye ve kesinlikle afganistan'da, askeri bir çözüm vardır: savaş bir taraf kazandığı için sona erer. bir taraf daha iyi silahlara, daha iyi morale, daha fazla dış desteğe sahiptir. bir taraf daha iyi generallere, daha iyi askerlere, daha fazla dayanıklılığa sahiptir. ya da bazen bir taraf şiddet, zulüm ve terör kullanmaya daha isteklidir ve diğer insanlara şiddet, zulüm ve terör uygulamak için ölmeye daha hazırdır.

barış müzakerecileri, çatışma önleme uzmanları, bm yetkilileri, avrupa birliği yetkilileri ve sayısız amerikalı ve uluslararası diplomat bunun doğru olduğuna inanmak istemiyor, çünkü bu onların yaşadığı dünyanın değerlerini yansıtmıyor. hiçbir taliban savaşçısı, hizbullah militanı veya rus paralı askeri tanımıyorlar ve dünyanın kendi bakış açılarından nasıl göründüğünü hayal edemiyorlar. ancak şiddet yanlısı aşırılıkçılar, popüler imajın aksine, oldukça rasyonel olabilirler: bir muharebeyi veya savaşı kazanmak için tam olarak ne yapmaları gerektiğini hesaplayabilirler, ki taliban'ın afganistan'da yaptığı tam olarak budur. askeri bir çözüm vardı ve grup bunu başarmak için uzun zamandır bekliyordu. şimdi hareketinin şiddet yanlısı aşırılığını şiddet yanlısı, otokratik, tiran bir devlete dönüştürecek.

bunun başka yerlerde olmasını engelleme ihtiyacı - şiddet yanlısı aşırılıkçıların insanların barış içinde ve hukukun üstünlüğüne uygun bir şekilde yaşamayı tercih edecekleri yerleri işgal etmesini engelleme - tam da yaptıkları tüm hatalara ve bazen yaptıkları çirkin şeylere rağmen ordularımızın, silahlarımızın, istihbarat teşkilatlarımızın ve çeşitli casuslarımızın olmasının nedenidir. şiddet yanlısı aşırılıkçıların el kaide veya haydut, nükleer silahlı rejimler gibi yapılar oluşturmasını engelleme ihtiyacı, tam da kuzey amerikalılar ve avrupalıların uzak ve zorlu çatışmalara dahil olmasının nedenidir. abd'nin almanya, güney kore ve kuveyt'te askeri üslerinin olmasının nedeni budur. hatta hollandalıların bile 2008'de ziyaret ettiğim (ve o zaman bile oldukça tehlikeli görünen) afganistan'da bir üs kurmaya ikna edilmesinin nedeni budur.

liberal enternasyonalizm fenomeni -ya da hoşunuza gitmiyorsa "neokonteryen enternasyonalizmi"- de bu yüzden var: çünkü bazen sadece silahlar şiddet yanlısı aşırılıkçıların iktidarı ele geçirmesini önleyebilir. yine de liberal demokratik dünyadaki birçok insan, belki de çoğu insan buna inanmak istemiyor. uzun zamandır bu araçları ya çok iğrenç ya da çok pahalı buluyorlar. ban ki-moon ve onun birçok taklitçisi gibi, bazen bu araçların hiç gerekli olmadığını, çünkü çatışmaların "konuşmalarla", "diyalogla" ve "kültürel değişimle" çözülebileceğini iddia ediyorlar. her zaman bir şekilde düşünülmemiş barışçıl çözümler olduğunu, her zaman bir şekilde göz ardı edilmiş şiddet içermeyen bir yanıt olduğunu ve afganistan'daki kadınlarla fiziksel bir varlık olmadan "dayanışmanın" anlamlı bir fikir olduğunu iddia ediyorlar. "dayan kız kardeşlerim!" yunan ekonomist yanis varoufakis, "liberal neocon emperyalizminin" düşüşünü kutlayan ve savaş karşıtı solun ne kadar hayalperest hale geldiğini istemeden gösteren bir tweet'te şöyle yazdı . dayanın, kız kardeşlerim? kabil'in düşüşü bu tür bir dili alay konusu yapıyor ve onu kullananları aptal olarak gösteriyor.

önümüzdeki günlerde birçok kişi afganistan'ın aslında bir amerikan yenilgisi ya da batı yenilgisi olmadığını savunacak ve bir anlamda haklılar da. abd teslim olmadı; sabrını yitirdi ve ayrılmaya karar verdi. eski dışişleri bakanı mike pompeo ve eski başkan donald trump bir anlaşma imzaladılar, askerlerin çekileceğini duyurdular ve ardından onları çekmeye başladılar. başkan joe biden sadece bu görevi tamamladı. ancak kabil'den gelen resimler farklı bir hikaye anlatıyor; bu sadece biden veya trump'ın aldığı kararlarla veya abd siyasetiyle hiçbir ilgisi olmayan bir hikaye. hikaye şu: teokratik, kadın düşmanı, militarist bir örgüt, yirmi yıllık "neokonserlik" döneminde afganistan'da kök salmayı başaran liberal toplumun tüm unsurlarını hızla yok ediyor. taliban'ın zaferinden birkaç saat sonra kadınlara herat üniversitesi'ne girmemeleri söylendi , taliban güçleri barışçıl protestoculara ateş açtı ve amerikalılar veya avrupalılarla herhangi bir şekilde çalışanlar saklandı veya kaçmaya çalıştı. kabil sokaklarında erkekler, bir kez daha karanlıklara gömülecek olan kadınların yüzlerini gösteren posterleri aceleyle beyazlatmaya başladılar.

afganistan'daki olaylar çok daha büyük bir hikayenin parçasıdır ve bu hikayeyi acı bir netlikle resmeder. " açık " ve " kapalı " toplumlar, demokrasi ve diktatörlük, özgürlük ve otokrasi arasındaki mücadele nadiren bu kadar kristal kadar açıktır ; ikincisinin birincisine karşı zaferi nadiren bu kadar hızlı veya bu kadar eksiksiz olmuştur. bir hugo chávez veya bir vladimir putin'in kendi ulusları üzerinde baskıcı bir kontrol kurması için yıllara ihtiyacı vardır. taliban bunu günler veya haftalar içinde gerçekleştirebilir.

bu nedenle, kabil'in düşüşü, bazı abd müttefiklerinin kendi liberal toplumlarının güvende olup olmadığını sorgulamasına neden olacaktır. amerikalılar'ın afganistan'dan neden bıktığını anlıyorlar; belki de biden'ın çok güçlü bir şekilde söylediği gibi, ülkenin sürekli bir varlığı haklı çıkarmak için çok uzak, çok yabancı olduğu doğrudur. ancak hangi ülkeler uzun vadeli amerikan desteğinden emin olmak için yeterince yakın veya kültürel olarak yeterince benzer? şu anda savaşta değiller, ancak yine de: abd ordusu, diyelim ki avrupa'dan veya güney kore yarımadasından hava desteğini ve lojistiğini aniden çekerse, o zaman birçok ülke aniden kendilerini saldırıya karşı savunmasız bulabilir. almanya bir günden diğerine kendini savunamaz. polonya da öyle. ya da estonya. ya da japonya. elbette, tayvan adaları üzerinde devasa bir soru işareti yatıyor.

kabil'in düşüşü, amerikalıların -yönetimde, kongre'de, her iki partinin liderliğinde, ama hepsinden önemlisi, ülke genelindeki sıradan amerikalıların- artık hızla gelen seçimlere odaklanmasını sağlamalı. afganistan, bizim ve avrupalı ​​müttefiklerimizin "sonsuza dek sürecek savaşlardan" bıkmış olabileceğimiz halde, taliban'ın savaşlardan hiç bıkmadığı konusunda faydalı bir hatırlatma sağlıyor. onlara yardım eden pakistanlılar da savaşlardan bıkmış değil. afganistan'daki iktidar değişikliğinden faydalanmayı uman rus, çin ve iran rejimleri de bıkmış değil; gelecekte afganistan'ı tekrar evleri haline getirebilecek el kaide ve diğer gruplar da bıkmış değil. daha da önemlisi, biz bu ulusların ve onların acımasız politikalarının hiçbiriyle ilgilenmesek bile, onlar bizimle ilgileniyor. amerika ve avrupa'nın zengin toplumlarını önlerinden kaldırılması gereken engeller olarak görüyorlar. onlara göre, liberal demokrasi soyut bir kavram değil; güçlerini tehdit eden ve var olduğu her yerde yenilmesi gereken güçlü, tehlikeli bir ideolojidir ve bunu yapmak için yolsuzluk, propaganda ve hatta şiddete başvuracaklardır. bunu suriye'de yapacaklar, ukrayna'da yapacaklar, bunu abd, ingiltere ve ab sınırları içerisinde yapacaklar.

bunların hiçbirinin doğru olmasını istemeyebiliriz. farklı bir dünyayı tercih edebiliriz, onların yolundan çekilebileceğimiz ve onların da bizim yolumuzdan çekilecekleri bir dünya. ama içinde yaşadığımız dünya bu değil . gerçek dünyada, liberal demokrasiyi savunma mücadelesi bazen gerçek bir mücadele, askeri bir mücadeledir, sadece ideolojik bir mücadele değildir. her zaman dil, argümanlar, konferanslar veya diplomasi ile ya da insan hakları örgütlerini, bm bildirilerini ve ab'nin sert endişe beyanlarını konuşlandırarak yürütülemez.ya da daha doğrusu, bu şekilde mücadele etmeye çalışabilirsiniz ama kaybedersiniz.