1.
200 yıldan daha uzun süre önce goethe genç wertherin acıları adında bir roman yayımladı bildiğiniz gibi. bu kitap yayınlandıktan sonra toplumda bir çok insan kitaptaki karaktere özenip intihar etmiştir. bu kitap yüzünden toplumdaki intihar sayısı yükselmiştir. bu o kadar büyük bir etkiydi ki bazı avrupa ülkelerinde roman yasaklanmıştı. david phillips adında abi bir araştırma yapıyor. werther etkisini modern zamana taşıyor. yaptığı araştırma şu bir intihar hikayesini gazetelerin ilk sayfalarında yayımlanmasının hemen ardından hikayenin çok fazla konu edildiği o bölgede intihar oranları büyük derecede artıyor. phillipse göre başkasının kendini öldürdüğünü okuyan sorunlu insanlar onları taklit etmek için intihar etmektedirler. toplumsal kanıtın daha hastalıklı bir göstergesi olarak bu insanlar diğer sorunlu insanların davrandığı şekilde davranmaya karar vermektedirler. yani başkasının intihar ettiğini duyan çok sayıda insan kendi intiharının da uygun bir davranış olduğuna karar veriyor ve kendini öldürüyor. bu çok ilginç ve çok üzücü bir araştırma. iknanın psikolojisi adlı kitabı okurken hoşuma giden bir bölümdü bende okuyup buraya tanım girmek istedim. okuduğunuz için teşekkür ederim sayın yazarlar.
devamını gör...
2.
werther etkisi, sosyolog david phillips‘in intiharın yarattığı taklit edilme etkisini tanımlamak için 1974 yılında ortaya attığı bir terimdir. bu isim, alman yazar wolfgang von goethe tarafından yazılan “genç werther’in acıları” adlı romandan geliyor. bu kitabın baş kahramanı en sonunda aşkı uğruna intihar eder.
bu kitap öyle bir “başarı” yakaladı ki yayınlandıktan kısa bir süre sonra 1774’te yaklaşık 40 tane genç werther’inkine benzer bir şekilde yaşamına son verdi. bu tuhaf ve korkunç vaka, italya ve danimarka gibi bazı ülkelerde kitabın yasaklanmasıyla sonuçlanmıştır.
phillips benzer olaylara dayanarak, 1947 ile 1968 yılları arasında bir araştırma yürüttü ve bazı açıklayıcı fakat rahatsız edici bilgilere ulaştı. keşfettiğine göre, the new york times ne zaman ünlü bir figürün intihar hikayesini yayınlasa sonraki ay intihar oranı neredeyse %12 artıyordu.
monroe’nun ölümünden sonraki aylarda 303 genç yaşamına son verdi. werther etkisi bir kez daha gazetelerin ön sayfalarında yer aldı.
bu meşhur olaydan yıllar sonra, 90’larda amerika halkı kurt cobain ile benzer bir şeye daha şahit oldu. basın ne zaman ünlü bir karakterin ölüm haberini yapsa sonrasında hep bir intihar salgını tüm ülkeyi sarsıyordu.
devamını gör...
3.
tam tersi papageno effect olan etkindir.
devamını gör...
4.
intihar kelimesi nişanyan sözlüğe göre arapça “nahr” kökünden türemiştir. “nahr”, sözlükte bir hayvanı kesmek, boğazlamak anlamına gelmektedir. intihar ''nahr'' dan türemiş olup ''kendini öldürmek'' , öz kıyım'' demektir.
intihar eden, kendini öldüren kimseye ise ''müntehir'' denir.
şimdi adamın biri ( goethe) 1774'te bir kitap yazıyor. kitabın ismi ''genç werther’in acıları''...
bu kitapta ''esas oğlan'' aşkına karşılık bulamadığından intihar ediyor. kitap o kadar etkili bir dille yazılılıp bir çok dile çevriliyor ancak; avrupalı gençler werther gibi giyinmeye başlıyorlar.
bir çok kişi üzerinde werther'in kıyafetleri varken intihar etmiş bir biçimde bulunur. intihar edenlerin yanlarında bu kitap bulunur. bu bir toplu intihar vakasıdır. bunun üzerine kitap yasaklanır.
işte bu romanın etkisiyle salgın gibi büyüyen seri intihar vakalarına ''werther etkisi'' deniyor.
bu olay neticesinde toplumda intihar vakaların haberlerini romanlarını vss istatistik tutmuş adamlar. birde bakmışlar ki; medyada bir intihar haberi verildiğinde intihar hızı artıyor.
yine benzer bir olay new yorkta meydana geliyordu. kendini oksijensiz öldürmek diye bir kitap yazılıyor ve intihar olaylarında müthiş bir artış meydana geliyordu. üstelik ölenlerin yanında bu kitap bulunuyordu.
örnekleri artırlabiliriz; kurt kobain'in ölümden sonra intihar haberleri nedeniyle intihar vakalarındaki artış... iş öyle bir noktaya geliyor ki who gazetecilere intiharla ilgili olaylar hakkında nasıl sunuş yapmaları gerektiğine dair bir kılavuz hazırlıyordu.
değerli arkadaşlar;
toplu intihar bir salgındır, burada asıl olay özdeşleşmedir. bu özdeşlik içerisinde intihar eden kişiye ''özendirme'' ile taklit intiharlar artar.
bu sebeple intihar haberlerinin sunuluş biçimleri ile ilgili medyaya sorumluluklar düşmektedir.
dergipark.org.tr/tr/downloa...
intihar eden, kendini öldüren kimseye ise ''müntehir'' denir.
şimdi adamın biri ( goethe) 1774'te bir kitap yazıyor. kitabın ismi ''genç werther’in acıları''...
bu kitapta ''esas oğlan'' aşkına karşılık bulamadığından intihar ediyor. kitap o kadar etkili bir dille yazılılıp bir çok dile çevriliyor ancak; avrupalı gençler werther gibi giyinmeye başlıyorlar.
bir çok kişi üzerinde werther'in kıyafetleri varken intihar etmiş bir biçimde bulunur. intihar edenlerin yanlarında bu kitap bulunur. bu bir toplu intihar vakasıdır. bunun üzerine kitap yasaklanır.
işte bu romanın etkisiyle salgın gibi büyüyen seri intihar vakalarına ''werther etkisi'' deniyor.
bu olay neticesinde toplumda intihar vakaların haberlerini romanlarını vss istatistik tutmuş adamlar. birde bakmışlar ki; medyada bir intihar haberi verildiğinde intihar hızı artıyor.
yine benzer bir olay new yorkta meydana geliyordu. kendini oksijensiz öldürmek diye bir kitap yazılıyor ve intihar olaylarında müthiş bir artış meydana geliyordu. üstelik ölenlerin yanında bu kitap bulunuyordu.
örnekleri artırlabiliriz; kurt kobain'in ölümden sonra intihar haberleri nedeniyle intihar vakalarındaki artış... iş öyle bir noktaya geliyor ki who gazetecilere intiharla ilgili olaylar hakkında nasıl sunuş yapmaları gerektiğine dair bir kılavuz hazırlıyordu.
değerli arkadaşlar;
toplu intihar bir salgındır, burada asıl olay özdeşleşmedir. bu özdeşlik içerisinde intihar eden kişiye ''özendirme'' ile taklit intiharlar artar.
bu sebeple intihar haberlerinin sunuluş biçimleri ile ilgili medyaya sorumluluklar düşmektedir.
dergipark.org.tr/tr/downloa...
devamını gör...