keş

süzme yoğurdun kurutulmasıyla elde edilen bir peynir türü.

bolu ve zonguldak yöresine aittir.

keş, yapısı sert ve çok tuzlu bir yiyecektir. diğer peynirler gibi kahvaltıda yenilmez. yenilecek kıvama gelmesi için önce rendelenmesi gerekir. rendelenmiş keş kavrulup makarnaya karıştırılarak yenir. dünyada makarnaya en çok lezzet veren gıdadır. keşli makarna yemediyseniz çok şey kaçırıyorsunuz demektir.

keş farklı yiyecekler için de sos olarak kullanılabilir. fakat en çok makarnaya yakışır. bolu ve zonguldak'a yolunuz düşerse keş peyniri alıp tadına bakmayı unutmayın. büyük alışveriş merkezlerinde de bulmak mümkündür. ayrıca internetten de sipariş verebileceğiniz bir sürü alışveriş sitesi vardır.

unutmayın, keş direkt yenilmez. yemek için kavurmalı ve sos olarak kullanmalısınız.

dilimize farsçadan yerleşmiş olup, argoda alkole ve uyuşturucu maddelere düşkün olan kimselere denir.

avrupa’da cezaevindeyim geçmiş zaman.
yaklaşık on senedir içerde yatmakta olan polonya asıllı bir müptezelle beraber kalıyoruz.
eroin kullanıyormuş daha önceleri yine o kafadayken yaptığı bir kaza neticesinde ölüm ölüme sebebiyet ile atmışlar bunu içeri.
bir mahkumdan birinin içeri eroin düşürdüğünü duymuş gece vakti,aman allahım kafasıyla demir kapıya şekil vere vere kafasını kan revan içinde bıraktı o malı istiyormuş.
revire kaldırıp hayvan uyutan iğnelerden yapmışlar da anca sakinlemiş.
doktora sordum bu nedir böyle diye biraz anlattı,eroin beyinde bir yere (unuttum adını) çörekleniyor ve tabiri caiz ise bulamadığı zaman mecburen de uykuya dalıyormuş ama o uykudan uyanması için adını ya da kokusunu dahi duymak yeterliymiş.
keş başlığını okuyunca aklıma bu olay geldi.

kızarmış ekmeğin üzerine sürülmüş tereyağı ve üzerine serpiştirilen rendelenmiş keş. bir zonguldak'lı olarak bayıldığım peynir türü. sanırım bayağı tuzlu olduğu için dolapta durduğu sürece çok uzun süre bozulmaz da. ha bu arada makarnanın üstüne de çok yakışır.

kdz ereğlide simiti yanında verilir. erişteye zrvşz ike beraber konulur. bence gereksiz bir üründür.

(bkz: cash)

ingilizce cash kelimesinden dilimize girmiştir!! sokak ağzı sayılır, peşin, nakit para demektir.

yoğurt kurusu. anadolu'nın parmesanı.

nakit para anlamına da gelebilir. ingilizce cash olduğu için kasiyer de buradan geliyor sanırım.

çok güzel tanımlar girilmiş. açıkçası bu kadarını beklemezdim çünkü keş, kokusu yüzünden meşhur olduğu yörelerde bile birçok kişi tarafından sevilmez. peynir olarak geçer ama kurutulmuş torba yoğurdu*dur aslında. izlediğim bir belgeselde özbekistan veya kırgızistan'da da olduğunu görmüş "aaa~ aynı bizim keş işte" diye salonun ortasında anlamsızca bağırmıştım*. anlatılana göre göçebe türklerin yoğurdu saklama yöntemlerinden biri ve anadolu hatta orta asya'nın en eski peynir türlerinden sayılıyor. bolu'nun coğrafi işaretli ürünlerindendir. ülkemizde en çok bolu --özellikle gerede*-- ve zonguldak'ta tüketiliyor diye biliyorum. zonguldak'ta maden işçileri ciğerlerini temizlesin diye iş dönüşü keş yerlermiş gibi bir şeyler duydum ama yanlışım olabilir, affola. belki de bu söylediğim eskide kalmış bir olaydır.

tam bu noktada ilk tanımdaki ufak hatayı düzeltmeyi bir bolulu olarak kendime borç bilirim:) çünkü tek başına tüketilebilen türleri vardır. işte maden işçilerinin -çok büyük ihtimalle- yedikleri o tek başına yenebilen, daha az tuzlu ve yumuşak versiyonudur. bazıları sadece tuzlu keşi bildikleri için taze ve kahvaltıda tüketilen versiyonunu pek bilmeyebilirler. hatta bu bolu içinde bile geçerlidir. mesela bolu-göynük'te tuzlu olanı bilinip sadece cimcik, koca makarna veya erişte üzerine serpilerek tüketilirken, gerede'de hem tuzlu, hem taze olanını bulabilirsiniz. hatta taze olanı gerede halkı için daha makbuldür**

toparlamak gerekirse, yapmak istediğiniz keş türüne göre tuz miktarını ayarlar, torba yoğurduna ekleyip yoğurur ve -genelde- dikdörtgenler prizması şekline getirirsiniz. ardından bir tahta üzerine serdiğiniz bezler arasına koyarak evde özel olarak ayrılan bir yerde kurumaya bırakırsınız. özellikle yayla evlerinde sütlük dediğimiz alanlarda kurutulur. bu alanlar havadar ve çok sık bulunulmayan yerlerdir zirâ keş özellikle o kuruma döneminde cidden çok rahatsız edecek kadar kötü kokar. ayrıca direkt güneşle temas etmemesi önemlidir. birkaç gün içinde yoğurdun dışında bizim par dediğimiz tam küf oluşumundan önceki yumuşak yapı oluşur. zaten kokan da odur. işte keş sevmeyenler o 'par'dan ötürü sevmezler ama müptelâsı olmuşsanız keş kahvaltılarınızda aradığınız 1 numaralı lezzettir. taze keşte o par kalır* ve küf oluşmadan poşetleyip buzdolabında saklamanız gerekir. birkaç hafta dolapta dayanır. tavada kızartarak (hellim gibi ama yağ ile kızartıyoruz), tavada kızarttığınız keşe yumurta kırarak ve --en nirvana versiyonları-- soba üstünde direkt ekmek kızartır gibi kızartıp o kızarmış yeri incecik bıçakla keserek veya sobanın kuzinesine atıp tüm keşi pofur pofur olana kadar pişirerek yersiniz. tuzlu keş veya diğer adıyla kuru keş anlattığım şekillerde tüketime pek uygun değildir ama kendi yaptığınız tuzlu keş çok katılmadan bıçakla ufak parçalar keserek tavada yumurtaya katarsanız yine kahvaltıda tüketebilirsiniz. tuzlu olanı tam kuruma evresini tamamladıysa anca rendeleyip makarna, mantı, erişteye serpilerek tüketilir. tuzlu keşin dayanma süresi çok daha uzundur.