1.
1665 yılında robert hook tarafından hücrenin keşfinden sonra hippokrat, galen ve ibn-i sina gibi tıbbın kurucularının uyguladıkları hümoral patoloji teorisi ortadan kalktı. hümoral patoloji, farklı kültür ve coğrafyalarda farklı isimlerle anılmış ama ana felsefesi aynı kalmış ve küçük farklarla uygulanarak varlığını günümüze kadar sürdürmüştür.
hümoral patoloji, antik yunan filozoflarından aristo’nun ‘’evrene dörtlü ritm hâkimdir. canlı cansız herşeyin yapısı dört ana elementten oluşmuştur. bunlar ateş, hava, toprak, su’ dur‘’ fikriyle başlamıştır. hippokrat bu dört elementi insan vücuduna uyarlamış ve bir teori geliştirmiştir.
bu elementler şu anda anladığımızdan öte bir anlam taşımaktadır. örneğin ‘su’ sadece içtiğimiz su değildir. su doğada ve insan vücudunda hem maddesel fonksiyon ve görüntüsü ile, hem de enerjetik anlamda, buharlaşan, toprağı yumuşatan, sıcaklığı dengeleyen, duruma göre durgun, sakin veya sel oluşturabilecek kadar hırçın, kabın şeklini alabilen, sıcak ve soğuk olabilen, temizleyen özellikleriyle ele alınmıştır.
bu teori daha sonra ünlü hekim ve filozoflar tarafından geliştirilmiş, ibn-i sina’nın el-kanun fi’t-tıb adlı eseriyle zirveye taşınmıştır. bu eser batı tıp okullarında 16.yüzyıl sonlarına kadar 600 yıl boyunca ders kitabı olarak okutulmuştur.
humoral patoloji olarak isimlendirilen bu teori, islam coğrafyasında ahlat-ı erbaa (dört ahlat - dört latif sıvı - dört sıvı - dört usare) adını almış osmanlı tıbbının temellerini oluşturmuş, teşhis ve tedaviler bu teorinin usullerine göre yapılmıştır.
ateş, hava, toprak, suya anasır-ı erbaa (dört unsur), bu dört elementin insan bedenindeki karşılığı olarak kabul edilen dört sıvıya da ahlat-ı erbaa (dört hılt) denir.
ateş - sarı safra -kuru ve sıcak
hava – kan - nemli ve sıcak
toprak - sevda (kara safra) - kuru ve soğuk
su – balgam - nemli ve soğuk
kaynak: dr. erkan tanalel
hümoral patoloji, antik yunan filozoflarından aristo’nun ‘’evrene dörtlü ritm hâkimdir. canlı cansız herşeyin yapısı dört ana elementten oluşmuştur. bunlar ateş, hava, toprak, su’ dur‘’ fikriyle başlamıştır. hippokrat bu dört elementi insan vücuduna uyarlamış ve bir teori geliştirmiştir.
bu elementler şu anda anladığımızdan öte bir anlam taşımaktadır. örneğin ‘su’ sadece içtiğimiz su değildir. su doğada ve insan vücudunda hem maddesel fonksiyon ve görüntüsü ile, hem de enerjetik anlamda, buharlaşan, toprağı yumuşatan, sıcaklığı dengeleyen, duruma göre durgun, sakin veya sel oluşturabilecek kadar hırçın, kabın şeklini alabilen, sıcak ve soğuk olabilen, temizleyen özellikleriyle ele alınmıştır.
bu teori daha sonra ünlü hekim ve filozoflar tarafından geliştirilmiş, ibn-i sina’nın el-kanun fi’t-tıb adlı eseriyle zirveye taşınmıştır. bu eser batı tıp okullarında 16.yüzyıl sonlarına kadar 600 yıl boyunca ders kitabı olarak okutulmuştur.
humoral patoloji olarak isimlendirilen bu teori, islam coğrafyasında ahlat-ı erbaa (dört ahlat - dört latif sıvı - dört sıvı - dört usare) adını almış osmanlı tıbbının temellerini oluşturmuş, teşhis ve tedaviler bu teorinin usullerine göre yapılmıştır.
ateş, hava, toprak, suya anasır-ı erbaa (dört unsur), bu dört elementin insan bedenindeki karşılığı olarak kabul edilen dört sıvıya da ahlat-ı erbaa (dört hılt) denir.
ateş - sarı safra -kuru ve sıcak
hava – kan - nemli ve sıcak
toprak - sevda (kara safra) - kuru ve soğuk
su – balgam - nemli ve soğuk
kaynak: dr. erkan tanalel
devamını gör...