1.
paradoksun tarifi şöyledir:
eğer geçmişe gidip kendi dedemi öldürürsem benim de var olmamam gerekir, fakat ben hiç doğmazsam asla zaman makinesine binip dedemi öldüremem. bu durumda dedem ölmeyeceği için benim de doğmuş olmam gerek. şu durumda dedem de ben de hem ölü hem de diri oluruz.
paradokslarda dikkat edilmesi gerekilen husus, kanımca, mevcut gerçekliği baz almaktaki hatada yatmaktadır. mevcut bir gerçekliğin içerisinde var olan kanunlar(entropi gibi) farklı bir gerçeklikte söz konusu ol(a)mayacaktır.
eğer geçmişe gidip kendi dedemi öldürürsem benim de var olmamam gerekir, fakat ben hiç doğmazsam asla zaman makinesine binip dedemi öldüremem. bu durumda dedem ölmeyeceği için benim de doğmuş olmam gerek. şu durumda dedem de ben de hem ölü hem de diri oluruz.
paradokslarda dikkat edilmesi gerekilen husus, kanımca, mevcut gerçekliği baz almaktaki hatada yatmaktadır. mevcut bir gerçekliğin içerisinde var olan kanunlar(entropi gibi) farklı bir gerçeklikte söz konusu ol(a)mayacaktır.
devamını gör...
2.
diyelim ki zaman makinesi ile geçmişe gidiyoruz ve dedemizi öldürüyoruz.dedemiz yoksa bizde hiç doğmamış olacağız öyleyse geçmişe nasıl gideceğiz. işler asıl bu noktada kısır döngüye giriyor ve kafamız karışıyor.
aslında bu paradoks bize birazda olsa paralel evrenin varlığını kabul etmemizi sağlıyacak şöyle;
geçmişe gittiğinizde büyük babanızın geçmişine değil de paralel evrende ki büyük babanızın kopyasının geçmişine gittiğini düşünmeniz.bunun sonucunda siz var olmuş olcaksınız ve paralel evrendeki babanız hiç var olmamış olcak.
aslında bu paradoks bize birazda olsa paralel evrenin varlığını kabul etmemizi sağlıyacak şöyle;
geçmişe gittiğinizde büyük babanızın geçmişine değil de paralel evrende ki büyük babanızın kopyasının geçmişine gittiğini düşünmeniz.bunun sonucunda siz var olmuş olcaksınız ve paralel evrendeki babanız hiç var olmamış olcak.
devamını gör...
3.
(bkz: işte bunlar hep tenet)
devamını gör...
4.
zaman makinesi diye bir şey olmadığı için, boşa çıkacak olan paradokstur.
devamını gör...
5.
(bkz: işte bunlar hep dark)
devamını gör...
6.
devamını gör...
7.
devamını gör...
8.
sperm ve yumurtaların dondurulduğu bir dünyada anlamsızlaşan paradoks. büyükbabanın çocuğu olması için kendisinin yaşaması gerekmiyor çünkü. evet.
devamını gör...
9.
geçmişte sebep olunacak, ileriye yönelik sonuçları olan bir olayın gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkan ikilemi anlatan paradoks.
arkadaşlar özetlemiş: geçmişe gittim, dedemi öldürdüm. bu durumda ben nasıl hayatta olacağım ki geçmişe gidip dedemi öldürebileyim?
paradoksun aranan olası çözümü, çoklu evrenler ve zaman dallanması gibi hipotezlerde bulunur. buna göre geriye gidip dedenizi öldürdüğünüzde zaman boyutunda bir dallanma meydana getirirsiniz ve alternatif bir gerçeklik ortaya çıkar. o gerçeklikle dedeniz de siz de var olmak zorunda değilsiniz. yahut gittiğiniz geçmiş, dedenizin paralel bir evrendeki kopya hayatının olduğu bir geçmiştir ve orada yapacağınız herhangi bir işlem sizi etkilemez. ancak dedenizin hayatını etkiler.
bu arada zaman makinesinin var olup olmaması konusu, paradoksu pek de boşa çıkarmaz. zira bu da birçok teorik fizik konusu gibi sadece bir düşünce deneyidir.
arkadaşlar özetlemiş: geçmişe gittim, dedemi öldürdüm. bu durumda ben nasıl hayatta olacağım ki geçmişe gidip dedemi öldürebileyim?
paradoksun aranan olası çözümü, çoklu evrenler ve zaman dallanması gibi hipotezlerde bulunur. buna göre geriye gidip dedenizi öldürdüğünüzde zaman boyutunda bir dallanma meydana getirirsiniz ve alternatif bir gerçeklik ortaya çıkar. o gerçeklikle dedeniz de siz de var olmak zorunda değilsiniz. yahut gittiğiniz geçmiş, dedenizin paralel bir evrendeki kopya hayatının olduğu bir geçmiştir ve orada yapacağınız herhangi bir işlem sizi etkilemez. ancak dedenizin hayatını etkiler.
bu arada zaman makinesinin var olup olmaması konusu, paradoksu pek de boşa çıkarmaz. zira bu da birçok teorik fizik konusu gibi sadece bir düşünce deneyidir.
devamını gör...
10.
bir nevi aynı boyutta, geçmişteki herhangi bir şeyi değiştiremezsin.
devamını gör...
11.
2020 netflix yapımı the call (film)i gibi. orada da bu paradoks işlenmiş hatta tam olarak işin içinden çıkılmamıştı.
devamını gör...
12.
dark dizisindeki paradokslardan biri.
devamını gör...
13.
olmayan paradokstur. paradoks nasıldı? şöyle: geçmişe gidip dedemizi öldürünce biz hiç doğmayız yani dedemizi de öldüremeyiz, dedemizi öldürmemiz için doğmuş olmamız gerekir. bu durumda biz de ve dedemiz de hem ölü hem diriyizdir.
ama bu yanlış. bu paradoks değil, bu paradoksu başka bir paradoksla çözebiliriz. bakın: geçmişe gidip dedemizi öldürürsek biz hiç doğmamış olacağız diye bir şey yok, çünkü geçmişte dedemizi öldüren zaten biziz, dolayısıyla dedemiz var olmamış olacak ama dedemizi öldüren biz, var olmaya devam etmiş olacağız. bu durumda babamızın babası kim lan?.. alın size gerçek paradoks.
ama bu yanlış. bu paradoks değil, bu paradoksu başka bir paradoksla çözebiliriz. bakın: geçmişe gidip dedemizi öldürürsek biz hiç doğmamış olacağız diye bir şey yok, çünkü geçmişte dedemizi öldüren zaten biziz, dolayısıyla dedemiz var olmamış olacak ama dedemizi öldüren biz, var olmaya devam etmiş olacağız. bu durumda babamızın babası kim lan?.. alın size gerçek paradoks.
devamını gör...
14.
oluşması ancak paralel evrende gerçekleşiyor olmasına bağlı olan paradoks.
kendi zaman çizginizde geçmişe gittiğimizde bu paradoks değil imkansızlığa yol açıyor. şöyle ki;
yaşarken(1. adım) geçmişe gidip(2. adım) dedemi öldürüyorsam(3. adım) haliyle doğmuyorum. doğmadığım ortamda yaşayamadığım için geçmişe gidip dedemi de öldüremiyorum.
kendi zaman çizginizde geçmişe gittiğimizde bu paradoks değil imkansızlığa yol açıyor. şöyle ki;
yaşarken(1. adım) geçmişe gidip(2. adım) dedemi öldürüyorsam(3. adım) haliyle doğmuyorum. doğmadığım ortamda yaşayamadığım için geçmişe gidip dedemi de öldüremiyorum.
devamını gör...
15.
wiki:
dede paradoksu, zamanda yolculuk ile ilgili bir paradokstur. ilk defa, bilimkurgu yazarı rené barjavel tarafından "le voyageur ımprudent" (tedbirsiz seyyah) adlı romanında bu paradokstan bahsedilmiştir.
paradoks şudur: zaman yolculuğu yapan birinin geçmişe gidip dedesinin, babaannesiyle tanışmadan önce ölümüne sebep olduğunu düşünelim. bu durumda zaman yolcusunun doğumu mümkün olmayacaktır. böylece geriye dönüp dedesini öldürmesi de mümkün olmayacaktır. bu durumun paralel evrenlerle ilgili olduğunu söyleyen teoriler vardır. paralel evrenler teorisine göre dedesini öldüren kişi gelecekte var olmasa da dedesini öldürdüğü zaman diliminde yaşamını sürdürebilir, dedesini öldürdükten sonra evren dallanır ve dedesi başka bir evrende var olmaya devam eder. dedesini öldürür ve tekrar zaman yolculuğu yaparak günümüze gelirse babası hiç doğmamış olacaktır ama kendisi bunların dışında kalarak var olmayı sürdürecektir buna zamandan bir süreliğine ayrılma denilebilir, mutlak bir yaşam sonucu çıkar zaman yolculuğu yapan kişiye.
zamanın yolculuğuna dair kesin bir kanıt olmasa dahi, bir teoriye göre zaten geçmiş zamanda bir şey değiştirilse dahi değiştiğine tanık olamazsınız, zira zaten değiştirilmiş haliyle ilgili anılarınız oluşacaktır ve bunu fark edemeyeceksinizdir. dolayısı ile geçmiş değişse dahi aslında asla değiştirilmemiş olur.
dede paradoksu, zamanda yolculuk ile ilgili bir paradokstur. ilk defa, bilimkurgu yazarı rené barjavel tarafından "le voyageur ımprudent" (tedbirsiz seyyah) adlı romanında bu paradokstan bahsedilmiştir.
paradoks şudur: zaman yolculuğu yapan birinin geçmişe gidip dedesinin, babaannesiyle tanışmadan önce ölümüne sebep olduğunu düşünelim. bu durumda zaman yolcusunun doğumu mümkün olmayacaktır. böylece geriye dönüp dedesini öldürmesi de mümkün olmayacaktır. bu durumun paralel evrenlerle ilgili olduğunu söyleyen teoriler vardır. paralel evrenler teorisine göre dedesini öldüren kişi gelecekte var olmasa da dedesini öldürdüğü zaman diliminde yaşamını sürdürebilir, dedesini öldürdükten sonra evren dallanır ve dedesi başka bir evrende var olmaya devam eder. dedesini öldürür ve tekrar zaman yolculuğu yaparak günümüze gelirse babası hiç doğmamış olacaktır ama kendisi bunların dışında kalarak var olmayı sürdürecektir buna zamandan bir süreliğine ayrılma denilebilir, mutlak bir yaşam sonucu çıkar zaman yolculuğu yapan kişiye.
zamanın yolculuğuna dair kesin bir kanıt olmasa dahi, bir teoriye göre zaten geçmiş zamanda bir şey değiştirilse dahi değiştiğine tanık olamazsınız, zira zaten değiştirilmiş haliyle ilgili anılarınız oluşacaktır ve bunu fark edemeyeceksinizdir. dolayısı ile geçmiş değişse dahi aslında asla değiştirilmemiş olur.
devamını gör...
16.
dede paradoksu; zamanda yolculuğun bir çıkmaz yaratacağı ve dolayısıyla mümkün olamayacağını ileri sürer. şu şekilde açıklanıyor; geçmişe giden bir kişi henüz babaannesiyle tanışmamış olan dedesini öldürürse büyükbabası hiç çocuk sahibi olmamış olacak dolayısıyla zaman yolculuğu yapan kişi hiç var olmamış olacak. var olmadığı için de zamanda yolculuk yapmamış ve dedesini öldürmemiş olacak yani yine hayata gelmiş olacak.
ancak yeni geliştirilen bir teoriye göre - covid-19 örneği kullanılmış hatta- zaman yolculuğunun her zaman bu paradoksu yaratmayabileceği ileri sürülüyor.
instagram'da takip ettiğim ve yazılarını keyifle okuduğum "biyoteknoloji" hesabı yapılan araştırma ile ilgili detayları paylaşmış;
sinemada ya da romanlarda sıkça işlenen zaman yolculuğu, genellikle ünlü bir paradoksu da beraberinde getiriyor. bu paradoksa göre zamanda geriye giderek herhangi bir şeyi değiştirmek, gelecekte farklı olayların yaşanmasına sebep olabiliyor. bu da zaman yolcusunun, geçmişe gitmesine sebep olan olayları değiştirerek, yolculuğun gerçekleşmesini engelliyor.
queensland üniversitesi'nden ve teorinin açıklandığı makalenin yazarlarından fabio costa, "diyelim ki covid-19'a yakalanan ilk hastanın, virüsle temas etmesini engellemek için geçmişe gittiniz. o kişinin enfekte olmasını engellerseniz geriye dönüp pandemiyi en başından durdurmanız için neden kalmayacaktır. işte bu paradoks yüzünden insanlar, evrenimizde zaman yolculuğunun mümkün olmadığını düşünüyor.
ancak mevcut koronavirüs pandemisi örneğinden ilerleyen araştırmacılar, dünyadaki önemli olayların ne denli kaçınılmaz olduğunu ortaya koydu. makalede imzası bulunan german tobar bunu şöyle açıkladı: sıfır numaralı hastanın enfekte olmasını engelleyebilirsiniz ancak bunu yaparken virüse temas eder ve ilk hasta siz olursunuz ya da bir başkası. ne yaparsanız yapın, bu olaylar kendilerini yeniden düzenler ve meydana gelir.
belki tamamen aynı şekilde değil ama zaman yolculuğuna gerek bulunacak kadar benzer olaylar meydana gelir yani hala geçmişe gidip düzeltmeniz gereken olaylar var olur.
sahte bellek ve karanlık madde gibi çok satan kitaplarıyla bilinen bilimkurgu yazarı blake crouch da çalışmayı şu şekilde yorumlamış; "evren deterministiktir ve geçmiş olay x'i değiştirme girişimleri, geçmiş olay x'i meydana getiren kuvvetlere dönüşür. böylece gelecek geçmişi etkileyebilir ya da belki zaman sadece bir illüzyondur. "
ancak yeni geliştirilen bir teoriye göre - covid-19 örneği kullanılmış hatta- zaman yolculuğunun her zaman bu paradoksu yaratmayabileceği ileri sürülüyor.
instagram'da takip ettiğim ve yazılarını keyifle okuduğum "biyoteknoloji" hesabı yapılan araştırma ile ilgili detayları paylaşmış;
sinemada ya da romanlarda sıkça işlenen zaman yolculuğu, genellikle ünlü bir paradoksu da beraberinde getiriyor. bu paradoksa göre zamanda geriye giderek herhangi bir şeyi değiştirmek, gelecekte farklı olayların yaşanmasına sebep olabiliyor. bu da zaman yolcusunun, geçmişe gitmesine sebep olan olayları değiştirerek, yolculuğun gerçekleşmesini engelliyor.
queensland üniversitesi'nden ve teorinin açıklandığı makalenin yazarlarından fabio costa, "diyelim ki covid-19'a yakalanan ilk hastanın, virüsle temas etmesini engellemek için geçmişe gittiniz. o kişinin enfekte olmasını engellerseniz geriye dönüp pandemiyi en başından durdurmanız için neden kalmayacaktır. işte bu paradoks yüzünden insanlar, evrenimizde zaman yolculuğunun mümkün olmadığını düşünüyor.
ancak mevcut koronavirüs pandemisi örneğinden ilerleyen araştırmacılar, dünyadaki önemli olayların ne denli kaçınılmaz olduğunu ortaya koydu. makalede imzası bulunan german tobar bunu şöyle açıkladı: sıfır numaralı hastanın enfekte olmasını engelleyebilirsiniz ancak bunu yaparken virüse temas eder ve ilk hasta siz olursunuz ya da bir başkası. ne yaparsanız yapın, bu olaylar kendilerini yeniden düzenler ve meydana gelir.
belki tamamen aynı şekilde değil ama zaman yolculuğuna gerek bulunacak kadar benzer olaylar meydana gelir yani hala geçmişe gidip düzeltmeniz gereken olaylar var olur.
sahte bellek ve karanlık madde gibi çok satan kitaplarıyla bilinen bilimkurgu yazarı blake crouch da çalışmayı şu şekilde yorumlamış; "evren deterministiktir ve geçmiş olay x'i değiştirme girişimleri, geçmiş olay x'i meydana getiren kuvvetlere dönüşür. böylece gelecek geçmişi etkileyebilir ya da belki zaman sadece bir illüzyondur. "
devamını gör...
17.
(bkz: interstellar)
devamını gör...
18.
19.
zaman makinasını keşke deden bulsa dedirten paradoks.
devamını gör...
20.
çok güzel paradoks. alllah yapandan da yaptırandan da razı olsun.
devamını gör...