doğu akdeniz

eski adıyla kilikya.



yakın tarihe kadar ermenilerin yoğun yaşadığı bir bölge idi. osmanlı hakimiyetine kadar ermeni bölgesi olan* doğu akdeniz, osmanlı hakimiyetinden sonra bünyesinde barındırdığı ermenilerin büyük çoğunluğunun vergiden kaçınmak için din değiştirmesiyle nispeten "türkleştirildi". bilmeyenler için, osmanlı'da nüfus sayımı dine göre yapılırdı. müslüman olan ermeni, artık ermeni sayılmazdı.

yine de asimile olmamış büyük bir ermeni nüfus 1900'lü yillara kadar varlığını sürdürdü.

1900'lü yıllarda asimile olmamış bu ermeni nüfus da gerek gerçekleştirdikleri isyanların bastırılması sırasında, gerekse de tehcir yoluyla bir miktar sürülmüş/öldürülmüştür.

örneğin kilikya katliamı olarak adlandırılan çatışmalar esnasında adana'da 15.000-30.000 arası ermeninin öldürüldüğü kayıtlara geçmiştir.

elbette ki gerek tehcir, gerek taraflar arasında çıkan olaylar sırasında da önemli miktarda ermeni ölmemeyi/sürülmemeyi başarmış ve asimile olmuştur. tıpkı 1900'lere kadar kilikya bölgesinde asimile olan diğer ermeniler gibi.

bugün doğu akdeniz her ne kadar devasa büyüklükte bir kürt/suriyeli göçüne maruz kalmış ve bu oranda kültürü bozulmuş olsa da özellikle mersin, adana ve hatay kültürünün önemli bir parçasını oluşturan ermeni adetlerinin sebebi budur; mersin, adana ve hatay kültürünün ermeni kültürü üzerine inşa edilmesidir*.

doğu akdeniz'de kurulmuş bir ermeni devleti için;

(bkz: kilikya ermeni krallığı)

kalbim bu ağıdı yolla dedi....

(bkz: doğu akdeniz üniversitesi)

“annesi ismail ağa’ya şöyle öğütler: ‘bir de senden dileğim, oğlum, o kasabaya gidersen, o ermenilerden kalma evleri, tarlaları kabul etme. sahibi kaçmış yuvada, öteki kuş barınamaz. yuva bozanın yuvası olmaz. zulüm tarlasında zulüm biter.” - yaşar kemal

kendi dillerinden dinleyelim bir de: adana agidi