enginar

karaciğer dostu. harika lezzetli nimet. yeni yunanca adı ankinara.

cynara scolymus sözcüğünden alıntı. eski yunanca kinara ya da kynara sözcüğünden evrilme. bu söz farsça kangar ile aynı kökten.

akşamcıların sofrasında yeşillikle birlikte muhakka zeytinyağlı enginar dolma olmalıdır. şifadır.

çiçek hali muhteşem.

ing. (bkz: artichoke) olan sebze.

cicekli halini fotograflamistim.
artichoke - shutterstock ->

hayatında hiç enginar denemeyen birine kesinlikle enginar yedirin.

bahar aylarına ait yeşil yapraklı bir sebze. seyretmelik bir çiçek özelliğine sahip olan enginar, estetik bir duruşa sahip bitkidir. mitolojik uzanışı olup, efsanelere de konu olmuştur. enginarın bir gonca hali vardır, bir de mor çiçek açmış hali vardır. enginarın çiçeği gibi dış yapraklarının mor renkli olanı da vardır. mor renkli enginar, italya'da fazladır, orada da mor menekşe çağrışımlı violetta ismi verilmiştir. bizim soframızdaki enginar türü çanak türü diye geçer ve ona alışık olunduğundan farklı bir tür olan mor enginarlar artık bizim topraklarda da, özellikle de antalya'da yetişebilme özelliğine sahiptir. ülkemizde yetişen yaprakları sık, irice yuvarlak ve ağır olan bayrampaşa enginarı ile izmir toprağında yetişen sakız enginarı türleri dışında, enginar çeşitliliği ve yetiştiriciliği gittikçe artmaktadır.

enginar, tat olarak ağızda şekersi bir lezzet bırakıyor. içinde sinarin ismi verilen bir maddeden kaynaklıdır bu kendine özgü tat. sinarin maddesinin özelliği de, dildeki tat tomurcuklarını harekete geçirerek enginar eşliğinde alınan yiyecek ve içeceklerin daha tatlı algılanmasına sebep oluyor.

annem dolmasını yapardı. dedim uğraşma bu kadar, bir tencere pilavın içine doğra gitsin. zeytinyağlı türevinin yanında bir de artık bu şekilde tüketiyoruz.

her sene urla'da festivali yapılır. bu sene de 6-7-8 mayıs tarihlerinde yapilacaktir. www.urlaenginarfestivali.com/ adresinden takip edebilirsiniz. urla enginar'ı ile ünlü olsa da gerçek sakız enginarınin en güzeli karaburun'da yetişir. 21 gün yiyen kişinin karaciğerindeki enzimleri yenilediği söylenmektedir. bu yiyeceğin farkli şekilde yapılanı olmakla birlikte bir meze çeşidi olarak; havuç bezelye patatesleri enginar tabakları ile haşlayıp limon ve soğuk sıkım zeytinyağı ve dereotu ile yiyebilirsiniz. harika olur. çocuklar için de etli patatesli türlüsünü tercih edebilirsiniz. festivalde böreğinden dondurmasına kadar her çeşidi bulunuyor. size soklanmis preslenmiş paketleri ile değil, salamura su içinde satilanlari alıp eve gidince suyu ile posetleyip buzluğa atmanızı öneririm. çünkü müşteriye yetismek için iyice temizlemeden presleyip veriyorlar sonra buzluktan çıkarınca bir dünya temizlemek için uğraşıyorsunuz.

severim

müjde ar'ın kocası. *

hayatında enginar görmemiş insanların ben hiç sevmem dediği kral sebze. görmesinler, sevmesinler, fiyatını yükseltmesinler.

papatyagiller (compositae) familyasına dahil olan enginarın (cynara scolymus) bir süper besin olduğunu söyleyebiliriz. çiçek ve yapraklarının kronik sarılık ve idrar yolu enfeksiyonlarına ayrıca karaciğer ve safra kesesi rahatsızlıklarına iyi geldiği söyleniyor. yüksek lif içeriği nedeniyle de kan şekeri ve kolesterolü dengeleyici özelliğe sahip olduğu düşünülmekte.

yılın ilk ürünü olan "sakız enginar"lar ocak ayından başlayarak kıbrıs'tan, adana, mersin, antalya, izmir karaburun'dan geliyor. geçmişte istanbul 'da yetiştirilen ve başka yerde çıkan enginarlara nazaran daha iri olan "bayrampaşa enginarı" ise günümüzde bursa gemlik' te ve kocaeli darıca 'da yetiştiriliyor. osmanlı'daysa enginarın kültür bitkisi olarak tanınması ve ekiminin yaygınlaşması 19.yüzyıl başlarında gerçekleşmiştir. 1917 yazı yıldız sarayı görevlilerine çıkarılan günlük üç kap tabldot yemekleri arasında "enginar", "zeytinyağlı enginar", "enginar bakla içi", "enginar tereyağlı", "etli enginar", "etli enginar dolması"ın yer aldığı bilinmekte.

mitoloji de ise enginar şöyle geçiyor ; zeus, kardeşi poseidon'u ziyarete gittiği küçük bir ege adasında cynara adında bir kızdan etkilenir. kızı bir tanrıçaya dönüştürerek olimpos dağına götürür. kısa bir süre sonra sıkılan ve annesini özleyen cynara gizlice kaçar ve bunu öğrenen zeus cynara'yı bir enginara dönüştürür.

enginarla ilgili başka bir detay da, her yıl düzenlenen enginar festivalinde seçilen tarihteki ilk enginar kraliçesinin marilyn monroe olmasıdır.

t/ papatyagiller familyasından mavi-mor renkli çiçekler açan, 50-150 cm boyunda çok senelik otsu bir bitki

bu bitkiden ve envai çeşit malzemeden yapılan bir yemek.

en faydalı yemekler arasında birinci listededir.

nerde görsem rakıyı çağrıştırıyor.

nasıl yiyebiliyorlar diye düşündüğüm yemektir.

bu da çiçeği;

nerde görsem ateşi çağrıştırıyor.
fiyatı el yakıyor da.
küçücük çanağın tanesi olmuş 20 25 lira. üzülüyorum bir enginar sever olarak.

kereviz’in kadim dostu, vazgeçilmez ekürisi, batman ve robin gibi kötülüklerin düşmanı, midelerin can dostu. ikisini ayrı olsalar da bir bütünmüşlercesine çok seviyorum. güzel yapılmışsa eğer affetmeden gömüyorum. her gün yapılsa bana mısın demeden mutlu olabiliyorum.

müjde ar'ın erkek kardeşidir.