insan kendi psikolojisinin bozulduğunu anlayabilir mi sorunsalı

kısa cevap: hayır
uzun cevap: insan kendi dünyasının orijinidir ve bu sonsuz koordinat düzleminde insanın algıladığı her şey bu orijine (insanın kendisine) göre konumlanır, işte bu nedenle a kişisinin merkezi yine a kişisidir ve hiçbir şekilde bu merkezden sapma düşünülemez. tam da bu nedendendir ki psikiyatride tanı koymak için geliştirilmiş çeşitli ölçekler vardır ve bu ölçekler göz önünde tutularak psikiyatride tanı konulur. örneğin hastalık belirtisi olan 9 madde vardır ve bu maddelerden en az 4'ünün geçerli olduğu bir vakaya 'hasta' dersiniz. ancak bahsi geçen durumda bahsi geçen kişi 9 maddenin 9'unu da kendisi belirlediğinden bu maddelerle ilgili herhangi bir uyuşmazlığı söz konusu olmayacaktır, ona sorarsanız o ruh sağlığı en iyi durumda olan insandır.

başlık ilk tanım son derece çarpıtıcı, delilik üzerinden örneklemek son derece absürt.
o yüzden başlığa cevap: çeşidine göre evet anlayabilir.

beynimiz yalnızca aç/kapa fonksiyonu olan bir makine değil, bundan çok daha komplike. dolayısıyla bir ruhsal rahatsızlığı farkına varmak bunun çeşidine ve kişinin farkındalık düzeyine göre değişebilir. kendine sürekli özeleştiri getiren birisinin bunu görmesi ve kabullenebilmesi çok daha kolay olabilirken bir başkası için yıpratıcı ve zor bir deneyim olabilir ama nihayetinde olabilir.

psikolojik bozukluğun düzeyine göre cevabı değişen sorudur. üstüne tartışılmış, kararlaştırılmış bir "normal" kabulünüz varsa bir raddeye kadar bu "normal"den çıktığınızı fark ediyor ve o duruma dönmeye çalışıyorsunuz. ne var ki geri dönmek istemediğiniz durumda ya "normal" tanımınız hatalıdır ya da psikolojiniz artık farkına varamayacağınız kadar bozulmuştur. ikincisi olmaması için dua etmekteyim.

ben anlıyorum, bence anlayabilir.

anlar ama farketmekte gecikebilir.

anksiyete dalgaları en büyük şahidi olur. yani kesinlikledir.

anlar ama bunu kabul etmez.

hastalığına bağlıdır, depresyon kendini çok çabuk belli eder. sokakta gördüğünüz her çifti sorgularsınız. her gülen insana denk geldiğinizde bunlar nasıl böyle gülebiliyor diye içerlersiniz. hayattan zevk alacak hiçbir şey bulamazsiniz, hadi diyelim buldunuz. bulduğunuz şeye ya siyaset karışmıştır ya da sosyoekonomik olarak yetersizsinizdir. basit şeyler yapmayı düşünürsünüz. çay sigara, sabahları tost vesaire gibi, farklılık olması namina her şeyi denersiniz.

ne yaptıysanız olmaz, geçmiş zaman gelmez. ve bir de bakmışsınız, tüm yukarda saydığım her şeyi + bunların 2 katını ve sayamadığım kadar şey yapmışsınızdır. ama günün sonunda hatayı hala geçmişte, orda, burda ya da surda ararsınız...

ne mi? bas baya anlamamışsın işte psikolojinin bozulduğunu, uyan ey cahil, neşen ve güler yüzün çalınmış, birisi demedikçe uykuya devam edersin. mutlu sona dek.