1.
orta asya'da bulunan, batısında hazar denizi, kuzeyinde kazakistan, doğusunda özbekistan, afganistan ve güneyinde iran olan bir ülkedir. yüzölçümü 491.200 km², başkenti aşkabat'tır. dili türkmence'dir.
devamını gör...
2.
ınsan hakkı ihlallerin oldugu çin tr karisimi politikalara sahip ülke.
devamını gör...
3.
en kötü ülkelerde başa oynar. kızları uzun at gibi ama çoğu paragözdür. aşgabat'tır başkenti. dışarıda sigara içmek yasak içeride serbesttir. herhangi bir otomobili durdurup taksi olarak kullanabilirsiniz rota adama uygunsa.
devamını gör...
4.
bayrağında yeşil zemin üzerinde beş yıldız, hilal ve motifler bulunan ülke.
devamını gör...
5.
isviçre gibi tarafsızlık politikası izleyen, orta asya ülkesi.
devamını gör...
6.
sovyetlerin dağılmasının ardından kurulan türkmenistan'ın ilk lideri saparmurat atayevich niyazov, nam-ı diğer türkmenbaşı. ilk defa bu ülkede bir cumhurbaşkanının ortaçağ kralı edasıyla gazetecilerin önünden geçerken öptürmek için elini uzattığına ve tek düzen sıraya geçmiş gazetecilerin birinin elini öptüğüne şahit oldum.
türkmenistan'ın sembolü olan türkmenbaşı'ı canlı yayında sinirlenince bakanları görevden alması, muhaliflerin bir gecede kaybolmasıyla ünlüydü.
90'ların başında türkmenistan türkleri sevinçle karşılayan türk cumhuriyetlerinden sadece biriydi. ancak bu uzun sürmedi, türk mafyası ve tabansız iş insanları sayesinde kumarhaneler, seks ticareti, yolsuzluk, çalışanlara karşı kötü muamele türklerle özdeşleşmeye başladı. 2000'lere gelindiğinde bu kötü imajı değiştirmek için çalışmalara başlandı. şimdi nasıldır bilmiyorum ancak benim 90'ların türkmenistan'ına dair anılarım dünyaya gözlerini yeni açan, özgürlüğün anlamını kavramaya çalışan bir milletin diktatörlük yönetimi ve fırsatçılara dair.
kendini tanrı gibi efsaneleştiren türkmenbaşının dünyada bilinen imajı ise kumarhaneler ve bebek türkmenbaşının öküzün başını sallamasıyla olan depremden geleceğin kurtarcısı olarak çıkmasını simgeleyen heykeldir.
türkmenistan'ın sembolü olan türkmenbaşı'ı canlı yayında sinirlenince bakanları görevden alması, muhaliflerin bir gecede kaybolmasıyla ünlüydü.
90'ların başında türkmenistan türkleri sevinçle karşılayan türk cumhuriyetlerinden sadece biriydi. ancak bu uzun sürmedi, türk mafyası ve tabansız iş insanları sayesinde kumarhaneler, seks ticareti, yolsuzluk, çalışanlara karşı kötü muamele türklerle özdeşleşmeye başladı. 2000'lere gelindiğinde bu kötü imajı değiştirmek için çalışmalara başlandı. şimdi nasıldır bilmiyorum ancak benim 90'ların türkmenistan'ına dair anılarım dünyaya gözlerini yeni açan, özgürlüğün anlamını kavramaya çalışan bir milletin diktatörlük yönetimi ve fırsatçılara dair.
kendini tanrı gibi efsaneleştiren türkmenbaşının dünyada bilinen imajı ise kumarhaneler ve bebek türkmenbaşının öküzün başını sallamasıyla olan depremden geleceğin kurtarcısı olarak çıkmasını simgeleyen heykeldir.
![kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel](https://www.travelingeast.com/wp-content/uploads/2013/03/P3220273.webp)
devamını gör...
7.
yüzölçümü büyük olmasına rağmen (491.210 km² ) nüfusu yaklaşık 6 milyon'dur. konuşulan dil türkiye türkçesine yakındır. anlaşmakta problem yaşamazsınız.
turist olarak gitmek mümkün değildir. kuzey kore gibi kapalı bir ülkedir. koyu bir diktatörlükle yönetilir. örneğin türkmenbaşı beyaz renk sevdiği için tüm arabaların beyaz olmasına karar verilmiştir. kaynak
ülkede en çok duyacağınız kelime gadagan'dır. yasak anlamına gelir. dışarıda sigara içmek, gece 10'dan sonra dışarı çıkmak gadagandır.
turist olarak gitmek mümkün değildir. kuzey kore gibi kapalı bir ülkedir. koyu bir diktatörlükle yönetilir. örneğin türkmenbaşı beyaz renk sevdiği için tüm arabaların beyaz olmasına karar verilmiştir. kaynak
ülkede en çok duyacağınız kelime gadagan'dır. yasak anlamına gelir. dışarıda sigara içmek, gece 10'dan sonra dışarı çıkmak gadagandır.
devamını gör...
8.
peşin uyarı uzun bir tanımdır, ben sıkılırım diyen hiç bulaşmasın.
hemen hemen tüm çalışma hayatım inşaat firmalarında çalışmakla geçti, hala da bir inşaat firmasında çalışıyorum. dolayısı ile yurtiçi ve yurtdışı şantiyelerde epey maceralarımız oldu. türkmenistan'da 2001 yılında yaklaşık dört ay kadar kaldım. zaman olarak tam 11 eylül saldırılarının olduğu ana denk geliyordu. ilk kuleye çarpan uçağı şantiyede haber almış, eve döndüğümüzde de ikinci kuleye uçak çarpmıştı.
daha önce de #193735 nolu tanımda pakistanı anlatmıştım. şimdi diyeceksiniz ki ne işin var oralarda. inşaat sektöründe çalışırsanız nerede şantiye varsa oraya gidersiniz. türk inşaat firmaları yurtdışında bayağı büyük işler alıyorlar ve iş aldıkları ülkelerde maalesef 3. dünya ülkeleri oluyor, yani tutupta almanya, abd gibi yerlerde iş alamıyorlar. ben şimdiye kadar pakistan, iran, ırak ve türkmenistandaki şantiyelere gittim. hawaii adalarında şantiye aldılarda biz mi gitmedik?
gelelim konumuz olan türkmenistana:
- 1991'de sovyetler birliği'nin dağılışından sonra bağımsızlığını kazanan türki cumhuriyetlerinden olup ilk devlet başkanları saparmurat niyazov, 2006 da ölünceye kadar da demokratik yollardan sürekli seçilerek (!) başkanlığını devam ettirmiştir. o ölünce yerine kurbankulu berdimuhammedov geçti ve hala o başta. ölenin gayrimeşru çocuğu olduğu söyleniyor ne derece doğru bilmem. zannediyorum şimdi ki başkan diş hekimi ve ölenin zamanında sağlık bakanlığını yapıyormuş.
- öncelikle şunu belirteyim; sscb’ den bağımsızlığını kazanan diğer türki cumuriyetlerde bulunmadım ama oralarda bulunan arkadaşlarımdan işittiğime göre bunların hepsi aynı oluyormuş. sscb döneminde bir gece önce komünist partisi başında olan ertesi gün bağımsızlık ilan edilince devlet başkanı oluyor ve ölünceye kadar bu görevi yapıyor. aslında hepsi diktatör, kuzey koreden halliceler.
- yukarıda bahsettiğim saparmurat niyazov ‘ da 22 ekim 1993 tarihinde kendisini türkmenbaşı ("türkmenlerin başı") ilan etmiş. bu tanımı o tarihten sonraki soyadı olarak kullanmış, sonrada olanlar olmuş, linke tıklarsanız yaptıkları ile umarım eğlenirsiniz. ben okuyamam derseniz işte başka bir kaynaktan videosu bence ikisine de bakın birbirini tamamlıyor, video uzun ben seyretmem diyorsanız icraatleri 2:40 den sonra başlıyor.
- türkmenistan dünyadaki sayılı doğal gaz üreticilerinden zannediyorum dünya dördüncüsü, musluktan bile neredeyse doğal gaz akacak. biz oradayken arabanın deposu (deposu diyorum, litresi değil) 1,5 dolara (yazı ile) bir buçuk dolara doluyordu. (para birimleri manat ben dolar karşılığını söylüyorum.)
- sscb zamanında doğal gazdan başka bir alana yatırım yapılmamış ve çok ihmal edilmiş. onlardan kalan altyapı çok kötü. türkmenbaşı takıntıları olan bir başkan olduğu için başkent aşkabat a bayağı yatırım yaptırmış, yeni binalar, anıtlar, heykeller yapılmış. yeni binaların hepsinin dış cepheleri süt beyaz mermer ile kaplı. aşağıdaki linkten bakabilirsiniz. şehirde güzel yerler ve restaurantlar var, şaşlık süper bir yemek, o da bu linkte.
- devletin açıkladığı resmi dolar kuru çok düşüktü ancak pazarda ayak üstü dolar bozan adamlar var oraya gidip 100 usd bozdurduğunuz zaman bir tomar manat veriyorlardı. öyle ki 100 usd karşılığı aldığım o parayı kotumun ön ve arka ceplerini tıka basa dolduracak şekilde koyuyordum gene elimde onun yarısı kadar para kalıyordu.
- yoldan geçen arabayı otostop ile durduruyorsunuz sizi istediğiniz yere taksi gibi götürüyor, bunun karşılığında şöföre 10.000 manat veriyorsunuz her araba anlayacağınız taksi.
- sokaklarda japon ve alman arabaları olduğu gibi rus malı arabalarda var. arabaların çoğu doğal gaz ile çalışıyor. çok eski 1960 ve 70 lerden kalma rus malı volga marka arabaları çok güzel, açılan sayfada aşağıya doğru inerseniz belirttiğim senelere ait modelleri göreceksinz, içi çok geniş, motoru güçlü. ben bu arabaya komünist mercedesi diyordum. ayrıca sovyetler zamanından kalma olan ciguli marka arabalarda çok revaçta.
- hazar denizine kıyısı olan beş ülkeden biri (diğerleri rusya federasyonu, azerbaycan, iran ve kazakistan), pamuk üretimi de bayağı yaygın. benim çalıştığım firma aynı zamanda tekstil alanında da faaliyeti olduğu için türkmenistanda fabrikalarıda vardı.
- sscb zamanında halkların kardeşliği kavramı ile sscb sınırları içerisinde ne kadar millet varsa birbirine karıştırılmış, türkmenistanda da öyleydi, hatırladığım kadarı ile azeri, ermeni, özbek, kazak, tatar, rus, ukraynalı, belarus, sibirya tarafından gelenler ve doğuda kore sınırı tarafından gelen çekik gözlüler bile vardı. zannediyorum sonradan sscb den bağımsızlıklarını kazanan ülkelerden bir tek baltık cumhuriyetleri olan litvanya, letonya ve estonyalı olanları görmedim. onlarda kesin vardır da bana denk gelmemiştir. hatta bir tane zenci türkmen kızı bile vardı, babası kübalı askeri pilotmuş. sscb zamanında eğitim için türkmenistan’ a gelmiş ve orada kızın annesi ile evlenmiş.
- halk üzerinde müthiş bir baskı var, ben kaldığım zamanlarda saddam hüseyin yaşadığı için türkmenbaşı denen adama saddamın yontulmuşu diyordum. sscb zamanında olan kgb hala var ve herkes izleniyor. ülke adeta dünyaya kapalı, eski sscb adetleri devam ediyor. bir şehirden bir şehire özgürce gidemiyorsunuz, önceden izin almanız gerek.
- ülkeye öyle elinizi kolunuzu sallaya sallaya gidemiyorsunuz. önceden vize almanız gerek, turist vizesi bizim zamanımızda yoktu. çalıştığınız şirket vizeye başvuruyor, aids testide mutlaka istiyorlardı, minimum bir ayda vize çıkıyor.
- basın yayın devlet kontrolünde, özel tv yok, devlet televizyonu sabah devlet başkanı ile açılıyor, gece onunla kapanıyor. internet 2001 de çok yavaştı ve her siteye giremiyordunuz. yabancı sitelerin çoğu yasaklı idi.
- ülke güya türk ve müslüman ancak ikisi ile de alakası yok. din konusunda devlet politikası olarak bilinçli bir şekilde eğitmeme politikası izleniyor, sadece yaşlılar sakal bırabilir. yüzyıllardır rusya coğrafyasında yaşadıkları için herşeyleri rus geleneği. kendi aralarında türkmence konuşmuyorlar rusça konuşuyorlar, aile yaşamları yok çoğunlukla evlenip çocuk yapıp sonra boşanıyorlar, erkekler alkolik, kadınların çoğu ise maalesef kötü yolda. kızlara aylık 50 dolar verdiniz mi aynı evde karı-koca hayatı yaşayabilirsiniz. bir milleti millet yapan temel unsurların hiçbiri maalesef yok. büyük abileri rusya o ne derse o olur, ekonomileri bile rusya ile göbekten bağlı. rus ekonomisi hapşırdığı zaman bunlarınki yatağa düşüyor. türkmenistan bağlantısızlar grubuna üye, bitaraflığını zamanında açıklamış.
- gece hayatı epey hızlı ben hazar denizi kıyısındaki türkmenbaşı kentinde kalmıştım. o zaman 40-50 bin nüfuslu bir yerdi. şirket 2-3 mühendis aynı evde kalacak şekilde lojman tutuyordu. türkmenbaşı şehrinde türkiyede okumuş olan bir türkmenin işlettiği gece kulübü vardı. saat 22:00 den sonra mecburen kapanması gerek çünkü o saatten sonra açık yer olması yasaktı. alkol bayağı ucuzdu.
- insanlarda sscb zamanından kalan bir rahatlık var. o zamanlar iş garantisi olduğu için ve henüz kapitalizm ile tanışmadıklarından o günleri çok özlüyorlar. azıcık aşım ağrısız başım mantığı ile yaşamışlar hep. evet eskiden hiç bir şey yoktu ama kimsede yoktu diyorlar.
- bir gün bir makine parçası lazım oldu, yanıma türkmen verdiler fabrika gibi bir yere gittik. elimdeki rulmanı verdim ve bunun aynısını istiyorum dedim, adam gitti beş dakika sonra elinde yeni sökülmüş üzeri gresli rulmanla geldi. ben sıfır rulman bekliyordum adam çalışan makineden sökmüş getirmiş, parasını ödedik mecburen aldık çünkü işimiz acildi. bu derecede vatan millet malına sahip çıkıyorlar.
- o zamanlar fetö okulları pek revaçta idi, türkmenistanda dört-beş yerde vardı. hafta sonları gezmeye çıktığımızda ortalık badem bıyıklı türklerden geçilmiyordu.
- ofiste çalıştığımız yerde fotokopi çeken kadın gizli servis elemanı olup her şeyimizi raporluyordu. arkadaşlarla bazen dalgasına şöyle yaptık böyle yaptık diye sallardık, eminim hepsini raporluyordu.
- yabancı olduğumuz için her zaman takip ediliyorduk. araba ile bir yere giderken hep aynı tipler peşimizde olurdu.
- türkmenbaşı şehri koy içinde. bu koyun diğer tarafında avaza dedikleri hazar denizi kıyısında belde vardı. kumu dünyanın en güzel kumlarından biri kabul ediliyormuş, orada denize giderdik ama suda küçük su yılanları olurdu, yüzerken bir bakmışsınız bir şey size dokunmuş.
- en meşhur şeyleri atları, havyarları, halıları ve kavunları.
ahal teke atı dünyanın en güzel atlarından hatta atı sayılıyor, hani derler ya kız gibi aynen öyle.
havyara gelince dünyanın en iyi havyarı hazar denizinden elde ediliyor. benim kaldığım yerde tam hazar denizinin kıyısı olduğundan orada epey yedik, yediklerimiz birinci kalite olanlar değil tabii ki onlar çok pahalı.
türkmen halısı dünyaca meşhur ve yurtdışına çıkarmak yasak.
kavunlarıda gayet güzel
- yukarıda bahsetmiştim değişik etnik kökenlerden gelenler var. kızları genelde güzel ama güldükleri zaman hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz, bilhassa türk kökenli olanlarda altın diş çok yaygın güldükleri zaman bir anda parıldayan altın dişi görünce dumura uğruyorsunuz.
- uyuşturucu epey yaygın bunu kullananlara narkoman diyorlar sanıyorum rusçadan geçmiş bu kelime.
- dilleri türkmence, duyduğunuz zaman size komik geliyor. ancak öz türkçeye çok yakın. mesela türkmenistan yaragly güyçleri. onlar bizim türkçemizi anlıyor ama sizin onu anlamanız çok zor. genelde rusça konuşuyorlar zaten.
- şimdiki devlet başkanı daha bir alem, kendisi ile ilgili videosunu buraya bırakayım.
bakan kovarken ki hali bunun gibi olaylar ben türkmenistanda iken önceki başkan tarafından televizyondan canlı olarak yayınlatılırdı, çekirdeğimizi alıp tv karşısına geçer izlerdik.
türkleri çok sevdiğinin kanıtı
bir zamanlarda türkmenistana gidecek altınlara el konulmuştu, o haberde burada
nasıl, ülke kuzey koreden biraz hallice değil mi?
pakistan için bkz:#193735
hemen hemen tüm çalışma hayatım inşaat firmalarında çalışmakla geçti, hala da bir inşaat firmasında çalışıyorum. dolayısı ile yurtiçi ve yurtdışı şantiyelerde epey maceralarımız oldu. türkmenistan'da 2001 yılında yaklaşık dört ay kadar kaldım. zaman olarak tam 11 eylül saldırılarının olduğu ana denk geliyordu. ilk kuleye çarpan uçağı şantiyede haber almış, eve döndüğümüzde de ikinci kuleye uçak çarpmıştı.
daha önce de #193735 nolu tanımda pakistanı anlatmıştım. şimdi diyeceksiniz ki ne işin var oralarda. inşaat sektöründe çalışırsanız nerede şantiye varsa oraya gidersiniz. türk inşaat firmaları yurtdışında bayağı büyük işler alıyorlar ve iş aldıkları ülkelerde maalesef 3. dünya ülkeleri oluyor, yani tutupta almanya, abd gibi yerlerde iş alamıyorlar. ben şimdiye kadar pakistan, iran, ırak ve türkmenistandaki şantiyelere gittim. hawaii adalarında şantiye aldılarda biz mi gitmedik?
gelelim konumuz olan türkmenistana:
- 1991'de sovyetler birliği'nin dağılışından sonra bağımsızlığını kazanan türki cumhuriyetlerinden olup ilk devlet başkanları saparmurat niyazov, 2006 da ölünceye kadar da demokratik yollardan sürekli seçilerek (!) başkanlığını devam ettirmiştir. o ölünce yerine kurbankulu berdimuhammedov geçti ve hala o başta. ölenin gayrimeşru çocuğu olduğu söyleniyor ne derece doğru bilmem. zannediyorum şimdi ki başkan diş hekimi ve ölenin zamanında sağlık bakanlığını yapıyormuş.
- öncelikle şunu belirteyim; sscb’ den bağımsızlığını kazanan diğer türki cumuriyetlerde bulunmadım ama oralarda bulunan arkadaşlarımdan işittiğime göre bunların hepsi aynı oluyormuş. sscb döneminde bir gece önce komünist partisi başında olan ertesi gün bağımsızlık ilan edilince devlet başkanı oluyor ve ölünceye kadar bu görevi yapıyor. aslında hepsi diktatör, kuzey koreden halliceler.
- yukarıda bahsettiğim saparmurat niyazov ‘ da 22 ekim 1993 tarihinde kendisini türkmenbaşı ("türkmenlerin başı") ilan etmiş. bu tanımı o tarihten sonraki soyadı olarak kullanmış, sonrada olanlar olmuş, linke tıklarsanız yaptıkları ile umarım eğlenirsiniz. ben okuyamam derseniz işte başka bir kaynaktan videosu bence ikisine de bakın birbirini tamamlıyor, video uzun ben seyretmem diyorsanız icraatleri 2:40 den sonra başlıyor.
- türkmenistan dünyadaki sayılı doğal gaz üreticilerinden zannediyorum dünya dördüncüsü, musluktan bile neredeyse doğal gaz akacak. biz oradayken arabanın deposu (deposu diyorum, litresi değil) 1,5 dolara (yazı ile) bir buçuk dolara doluyordu. (para birimleri manat ben dolar karşılığını söylüyorum.)
- sscb zamanında doğal gazdan başka bir alana yatırım yapılmamış ve çok ihmal edilmiş. onlardan kalan altyapı çok kötü. türkmenbaşı takıntıları olan bir başkan olduğu için başkent aşkabat a bayağı yatırım yaptırmış, yeni binalar, anıtlar, heykeller yapılmış. yeni binaların hepsinin dış cepheleri süt beyaz mermer ile kaplı. aşağıdaki linkten bakabilirsiniz. şehirde güzel yerler ve restaurantlar var, şaşlık süper bir yemek, o da bu linkte.
- devletin açıkladığı resmi dolar kuru çok düşüktü ancak pazarda ayak üstü dolar bozan adamlar var oraya gidip 100 usd bozdurduğunuz zaman bir tomar manat veriyorlardı. öyle ki 100 usd karşılığı aldığım o parayı kotumun ön ve arka ceplerini tıka basa dolduracak şekilde koyuyordum gene elimde onun yarısı kadar para kalıyordu.
- yoldan geçen arabayı otostop ile durduruyorsunuz sizi istediğiniz yere taksi gibi götürüyor, bunun karşılığında şöföre 10.000 manat veriyorsunuz her araba anlayacağınız taksi.
- sokaklarda japon ve alman arabaları olduğu gibi rus malı arabalarda var. arabaların çoğu doğal gaz ile çalışıyor. çok eski 1960 ve 70 lerden kalma rus malı volga marka arabaları çok güzel, açılan sayfada aşağıya doğru inerseniz belirttiğim senelere ait modelleri göreceksinz, içi çok geniş, motoru güçlü. ben bu arabaya komünist mercedesi diyordum. ayrıca sovyetler zamanından kalma olan ciguli marka arabalarda çok revaçta.
- hazar denizine kıyısı olan beş ülkeden biri (diğerleri rusya federasyonu, azerbaycan, iran ve kazakistan), pamuk üretimi de bayağı yaygın. benim çalıştığım firma aynı zamanda tekstil alanında da faaliyeti olduğu için türkmenistanda fabrikalarıda vardı.
- sscb zamanında halkların kardeşliği kavramı ile sscb sınırları içerisinde ne kadar millet varsa birbirine karıştırılmış, türkmenistanda da öyleydi, hatırladığım kadarı ile azeri, ermeni, özbek, kazak, tatar, rus, ukraynalı, belarus, sibirya tarafından gelenler ve doğuda kore sınırı tarafından gelen çekik gözlüler bile vardı. zannediyorum sonradan sscb den bağımsızlıklarını kazanan ülkelerden bir tek baltık cumhuriyetleri olan litvanya, letonya ve estonyalı olanları görmedim. onlarda kesin vardır da bana denk gelmemiştir. hatta bir tane zenci türkmen kızı bile vardı, babası kübalı askeri pilotmuş. sscb zamanında eğitim için türkmenistan’ a gelmiş ve orada kızın annesi ile evlenmiş.
- halk üzerinde müthiş bir baskı var, ben kaldığım zamanlarda saddam hüseyin yaşadığı için türkmenbaşı denen adama saddamın yontulmuşu diyordum. sscb zamanında olan kgb hala var ve herkes izleniyor. ülke adeta dünyaya kapalı, eski sscb adetleri devam ediyor. bir şehirden bir şehire özgürce gidemiyorsunuz, önceden izin almanız gerek.
- ülkeye öyle elinizi kolunuzu sallaya sallaya gidemiyorsunuz. önceden vize almanız gerek, turist vizesi bizim zamanımızda yoktu. çalıştığınız şirket vizeye başvuruyor, aids testide mutlaka istiyorlardı, minimum bir ayda vize çıkıyor.
- basın yayın devlet kontrolünde, özel tv yok, devlet televizyonu sabah devlet başkanı ile açılıyor, gece onunla kapanıyor. internet 2001 de çok yavaştı ve her siteye giremiyordunuz. yabancı sitelerin çoğu yasaklı idi.
- ülke güya türk ve müslüman ancak ikisi ile de alakası yok. din konusunda devlet politikası olarak bilinçli bir şekilde eğitmeme politikası izleniyor, sadece yaşlılar sakal bırabilir. yüzyıllardır rusya coğrafyasında yaşadıkları için herşeyleri rus geleneği. kendi aralarında türkmence konuşmuyorlar rusça konuşuyorlar, aile yaşamları yok çoğunlukla evlenip çocuk yapıp sonra boşanıyorlar, erkekler alkolik, kadınların çoğu ise maalesef kötü yolda. kızlara aylık 50 dolar verdiniz mi aynı evde karı-koca hayatı yaşayabilirsiniz. bir milleti millet yapan temel unsurların hiçbiri maalesef yok. büyük abileri rusya o ne derse o olur, ekonomileri bile rusya ile göbekten bağlı. rus ekonomisi hapşırdığı zaman bunlarınki yatağa düşüyor. türkmenistan bağlantısızlar grubuna üye, bitaraflığını zamanında açıklamış.
- gece hayatı epey hızlı ben hazar denizi kıyısındaki türkmenbaşı kentinde kalmıştım. o zaman 40-50 bin nüfuslu bir yerdi. şirket 2-3 mühendis aynı evde kalacak şekilde lojman tutuyordu. türkmenbaşı şehrinde türkiyede okumuş olan bir türkmenin işlettiği gece kulübü vardı. saat 22:00 den sonra mecburen kapanması gerek çünkü o saatten sonra açık yer olması yasaktı. alkol bayağı ucuzdu.
- insanlarda sscb zamanından kalan bir rahatlık var. o zamanlar iş garantisi olduğu için ve henüz kapitalizm ile tanışmadıklarından o günleri çok özlüyorlar. azıcık aşım ağrısız başım mantığı ile yaşamışlar hep. evet eskiden hiç bir şey yoktu ama kimsede yoktu diyorlar.
- bir gün bir makine parçası lazım oldu, yanıma türkmen verdiler fabrika gibi bir yere gittik. elimdeki rulmanı verdim ve bunun aynısını istiyorum dedim, adam gitti beş dakika sonra elinde yeni sökülmüş üzeri gresli rulmanla geldi. ben sıfır rulman bekliyordum adam çalışan makineden sökmüş getirmiş, parasını ödedik mecburen aldık çünkü işimiz acildi. bu derecede vatan millet malına sahip çıkıyorlar.
- o zamanlar fetö okulları pek revaçta idi, türkmenistanda dört-beş yerde vardı. hafta sonları gezmeye çıktığımızda ortalık badem bıyıklı türklerden geçilmiyordu.
- ofiste çalıştığımız yerde fotokopi çeken kadın gizli servis elemanı olup her şeyimizi raporluyordu. arkadaşlarla bazen dalgasına şöyle yaptık böyle yaptık diye sallardık, eminim hepsini raporluyordu.
- yabancı olduğumuz için her zaman takip ediliyorduk. araba ile bir yere giderken hep aynı tipler peşimizde olurdu.
- türkmenbaşı şehri koy içinde. bu koyun diğer tarafında avaza dedikleri hazar denizi kıyısında belde vardı. kumu dünyanın en güzel kumlarından biri kabul ediliyormuş, orada denize giderdik ama suda küçük su yılanları olurdu, yüzerken bir bakmışsınız bir şey size dokunmuş.
- en meşhur şeyleri atları, havyarları, halıları ve kavunları.
ahal teke atı dünyanın en güzel atlarından hatta atı sayılıyor, hani derler ya kız gibi aynen öyle.
havyara gelince dünyanın en iyi havyarı hazar denizinden elde ediliyor. benim kaldığım yerde tam hazar denizinin kıyısı olduğundan orada epey yedik, yediklerimiz birinci kalite olanlar değil tabii ki onlar çok pahalı.
türkmen halısı dünyaca meşhur ve yurtdışına çıkarmak yasak.
kavunlarıda gayet güzel
- yukarıda bahsetmiştim değişik etnik kökenlerden gelenler var. kızları genelde güzel ama güldükleri zaman hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz, bilhassa türk kökenli olanlarda altın diş çok yaygın güldükleri zaman bir anda parıldayan altın dişi görünce dumura uğruyorsunuz.
- uyuşturucu epey yaygın bunu kullananlara narkoman diyorlar sanıyorum rusçadan geçmiş bu kelime.
- dilleri türkmence, duyduğunuz zaman size komik geliyor. ancak öz türkçeye çok yakın. mesela türkmenistan yaragly güyçleri. onlar bizim türkçemizi anlıyor ama sizin onu anlamanız çok zor. genelde rusça konuşuyorlar zaten.
- şimdiki devlet başkanı daha bir alem, kendisi ile ilgili videosunu buraya bırakayım.
bakan kovarken ki hali bunun gibi olaylar ben türkmenistanda iken önceki başkan tarafından televizyondan canlı olarak yayınlatılırdı, çekirdeğimizi alıp tv karşısına geçer izlerdik.
türkleri çok sevdiğinin kanıtı
bir zamanlarda türkmenistana gidecek altınlara el konulmuştu, o haberde burada
nasıl, ülke kuzey koreden biraz hallice değil mi?
pakistan için bkz:#193735
devamını gör...
9.
baba tarafımın göçtüğü yer. sovyetler birliğinin kuruluşuna tanıklık edip, dağılışına tanıklık edemeden gelip batı akdeniz'e yerleşmişler. 3 kuşak burada evlendiklerinden çekik gözün etkisi azalmış olsa da bakınca kardeşim ve bende bile hâlâ fark ediliyor, nasıl bir baskın gense artık.
devamını gör...
10.
(bkz: cehennem kapısı)
devamını gör...
11.
yazacağım çoğu şeyden, hatta daha fazlasından #586079 bu tanımda bahsedilmiş, emeğine sağlık yazar arkadaşımızın. bende okuduğum ve türkmen arkadaşlarımdan duyduğum kadarıyla bir şeyler eklemek istiyorum.
başlamadan belirtmek isterim ki söylediklerim genelleme içermiyor. türkiye'de olduğu gibi farklı yaşam tarzları ve inançları var. bahsedeceğim şeyler de benim tanıdığım insanlarda şahit olduğum şeyler.
- kadına değer verilmiyor. bu durum ataerkillikten kaynaklanmıyor anladığım kadarıyla. "ben günümü gün edeyim, şöyle hanım hanımcık bir kız bulup evleneyim, evde oturup çocuk baksın" düşüncesindeler. çoğu türkmenistan'da yaşamayı düşünmüyor ama evlenince eşleri türkmenistan'da duracakmış. neden olduğu az biraz anlaşılmıştır heralde. ne kadar rus etkisindeler, özünden kopmuşlar dense de kafa yapıları biraz garip. dans ediyor oluşunuz şey* biri olduğunuz yargısı oluşturuyor.
- aldıkları nefes rüşvet olmuş desem yeridir. toplulukta bir çocuk fizik ve matematik dersinden bir türlü geçemiyordu, ders anlatayım belki faydası olur dedim. aman yarabbi bu ne seviye! fen bilgisi öğretmenliği kazanmış çocuk toplama işlemi yapamıyor. bildiğiniz ilkokul 2. sınıf seviyesinde bile değil. buralara kadar nasıl geldiğini sorduğumda da rüşvet verip sınıf geçtiklerinden bahsetti. baktım olmayacak "sen bırak bu bölümü besyo'ya geç"* dedim. "başkansın sen, halledemez miyiz bunu?" dedi, bende saf saf ders anlatmamı istiyor heralde hala diye düşünüyorum. meğer muhteşem arkadaşımız hocalara rüşvet vermemi istiyormuş.
- 5 gençten 4 ü milli sporcu.* 1 sene vücut geliştiren hemen profiline milli sporcu yazıyor ama devletin bundan haberi yok. yukarıda bahsettiğim arkadaşa besyo'ya geç deme sebebim de buydu.
- aynı aileden değilseniz eğer aynı arabaya binemiyormuşsunuz. olurda arabanızla oralara yolunuz düştü ve yolda otostop çeken bir kadın/adam gördünüz. arabaya alayım da yardım edeyim diye düşünmeyin, çünkü çok geçmeden ihbar almışçasına gelen polisler önünüze çıkabilir. *
- yönetimine bakılınca da kuzey kore'nin birazcık daha yumuşak haline benziyor. kurbankulu beyin yürüyüşünü ve davranışlarını da tanıdığım kibirli bir beye benzetiyorum. muhtemelen bu söylediklerimi türkmenistan'da dile getirsem orda da tutuklanırdım.
![kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel](https://media.normalsozluk.com/up/2022/02/12/mzgxrc6ezztxyqsy-t.jpg)
son olarak kendi köpeğinin heykelini yaptıran adam, elinde salladığı bu yavru köpeği putin'e hediye ediyor. insan izlerken "o nasıl tutuş bre andaval" demeden edemiyor.
videoyu izlemek isteyenler için:
başlamadan belirtmek isterim ki söylediklerim genelleme içermiyor. türkiye'de olduğu gibi farklı yaşam tarzları ve inançları var. bahsedeceğim şeyler de benim tanıdığım insanlarda şahit olduğum şeyler.
- kadına değer verilmiyor. bu durum ataerkillikten kaynaklanmıyor anladığım kadarıyla. "ben günümü gün edeyim, şöyle hanım hanımcık bir kız bulup evleneyim, evde oturup çocuk baksın" düşüncesindeler. çoğu türkmenistan'da yaşamayı düşünmüyor ama evlenince eşleri türkmenistan'da duracakmış. neden olduğu az biraz anlaşılmıştır heralde. ne kadar rus etkisindeler, özünden kopmuşlar dense de kafa yapıları biraz garip. dans ediyor oluşunuz şey* biri olduğunuz yargısı oluşturuyor.
- aldıkları nefes rüşvet olmuş desem yeridir. toplulukta bir çocuk fizik ve matematik dersinden bir türlü geçemiyordu, ders anlatayım belki faydası olur dedim. aman yarabbi bu ne seviye! fen bilgisi öğretmenliği kazanmış çocuk toplama işlemi yapamıyor. bildiğiniz ilkokul 2. sınıf seviyesinde bile değil. buralara kadar nasıl geldiğini sorduğumda da rüşvet verip sınıf geçtiklerinden bahsetti. baktım olmayacak "sen bırak bu bölümü besyo'ya geç"* dedim. "başkansın sen, halledemez miyiz bunu?" dedi, bende saf saf ders anlatmamı istiyor heralde hala diye düşünüyorum. meğer muhteşem arkadaşımız hocalara rüşvet vermemi istiyormuş.
- 5 gençten 4 ü milli sporcu.* 1 sene vücut geliştiren hemen profiline milli sporcu yazıyor ama devletin bundan haberi yok. yukarıda bahsettiğim arkadaşa besyo'ya geç deme sebebim de buydu.
- aynı aileden değilseniz eğer aynı arabaya binemiyormuşsunuz. olurda arabanızla oralara yolunuz düştü ve yolda otostop çeken bir kadın/adam gördünüz. arabaya alayım da yardım edeyim diye düşünmeyin, çünkü çok geçmeden ihbar almışçasına gelen polisler önünüze çıkabilir. *
- yönetimine bakılınca da kuzey kore'nin birazcık daha yumuşak haline benziyor. kurbankulu beyin yürüyüşünü ve davranışlarını da tanıdığım kibirli bir beye benzetiyorum. muhtemelen bu söylediklerimi türkmenistan'da dile getirsem orda da tutuklanırdım.
![kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel](https://media.normalsozluk.com/up/2022/02/12/mzgxrc6ezztxyqsy-t.jpg)
son olarak kendi köpeğinin heykelini yaptıran adam, elinde salladığı bu yavru köpeği putin'e hediye ediyor. insan izlerken "o nasıl tutuş bre andaval" demeden edemiyor.
videoyu izlemek isteyenler için:
devamını gör...
12.
çok çok önceden okuduğum bir hikayeyle sistemini sorgulatmış, süleyman tursunbayev adlı 14 yaşındaki judo sporcusu çocuğun sırf cumhurbaşkanının akrabasını yendi diye öldürüldüğü ülke. çocuk judo turnuvasında finale çıkıyor ama o da ne rakibi cumhurbaşkanının bilmemnesi. maçtan önce çocuğu ölümle tehdit ediyorlar ille de yenileceksin diye süleyman sesini çıkarmıyor. maç başlıyor süleyman cb'nin akrabasını evire çevire yeniyor, şampiyon oluyor. mactan sonra çocuğu kaçırıyorlar öldüresiye dövüyorlar çocuğun bütün organları iflas etmiş, iç kanama geçirmiş kan işer hale gelmiş birkaç gün komada kaldıktan sonra daha fazla dayanamayıp ölüyor.
cb köpek heykeli dikiyor, gay olmayı yasaklıyor ama lezbiyenlik serbest, cb'nin yanında bütün gün onu alkışlayan dalkavuklar. her tv kanalındaki rahatsız edici yeşil renk tonu ve istisnasız her sunucunun "haşmetli liderimiz devlet büyügümüz cb'miz." diye sözlerine başlaması falan kuzey kore'nin türk kökenli hali.
türk milleti şu diktatörlük sevdasından bir an önce kurtulmalı.
cb köpek heykeli dikiyor, gay olmayı yasaklıyor ama lezbiyenlik serbest, cb'nin yanında bütün gün onu alkışlayan dalkavuklar. her tv kanalındaki rahatsız edici yeşil renk tonu ve istisnasız her sunucunun "haşmetli liderimiz devlet büyügümüz cb'miz." diye sözlerine başlaması falan kuzey kore'nin türk kökenli hali.
türk milleti şu diktatörlük sevdasından bir an önce kurtulmalı.
devamını gör...
13.
saat 22:00den sonra yabancıların sokağa çıkmasının yasak olduğu değişik ülkemsi.
ülkemizdeki vatandaşları da (ben kaçına denk geldiysem), birinci dünya vatandaşıymışçasına biz türklere yukardan bakarlar.
yönetimin başındaki şahısların isteğine göre gün isimleri değiştirilir, arabalar beyaza boyanır; böyle de demokratik ve özgür bir ülkedir.
ülkemizdeki vatandaşları da (ben kaçına denk geldiysem), birinci dünya vatandaşıymışçasına biz türklere yukardan bakarlar.
yönetimin başındaki şahısların isteğine göre gün isimleri değiştirilir, arabalar beyaza boyanır; böyle de demokratik ve özgür bir ülkedir.
devamını gör...
14.
orta asyanın batı türkistan bölgesinde yer alan bir türk ülkesi. türkmenistan, bağımsızlığını 1991 yılında kazanmıştır. türkmenistan'ın başkenti aşkabattır ve hazar denizine kıyısı vardır. cehennem kapısı bu ülkededir. türkmenistan, ahal teke atları ile ünlüdür.
türkmenistan'ın bayrağı
türkmenistan'ın ahal teke'li devlet arması
türkmenistan bayrak-haritası
türkmenistan'ın haritadaki yeri
türkmenistan'ın bölgeleri ve illeri(vilayet)
![kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel](https://media.normalsozluk.com/up/2022/12/15/qypkqgmivrb5l61a-t.jpg)
![kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel](https://media.normalsozluk.com/up/2022/12/15/cratf7kldb043pax-t.jpg)
![kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel](https://media.normalsozluk.com/up/2022/12/15/9w649nxrvfqypecj-t.jpg)
![kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel](https://media.normalsozluk.com/up/2023/05/06/q1j4p0pmc2fpuiqo-t.jpg)
![kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel](https://media.normalsozluk.com/up/2022/12/15/1rhj5tecidx7jjlt-t.jpg)
devamını gör...
15.
adı türkmen kendinin türklükle bir alakası olmayan
milli sanatlarının yalan konuşmak olduğunu zannettiğim
yokluk mokluk.......feylesofik şeylere giremiyecem
sanırım sovyet sisteminden en çok memnun olanlar da bunlarmış
ama
vay babayın şarap çanağına
yalan konuşuyor, yalan konuştukça zevk aldığını hissediyorsun
bunlar da çok farklı bir kafa var.
pek çoğunun da asla türk olduklarına da inanmıyorum.
bence bu ülkenin dünyaya tek katkısı o asil, ahal teke atları
öyle bir şey yok.................
gerçi kendileri mi yetiştirmiş ? yolsa bir yerlerden mi çalıp getirmişler
orasına da girmeyecem.......
milli sanatlarının yalan konuşmak olduğunu zannettiğim
yokluk mokluk.......feylesofik şeylere giremiyecem
sanırım sovyet sisteminden en çok memnun olanlar da bunlarmış
ama
vay babayın şarap çanağına
yalan konuşuyor, yalan konuştukça zevk aldığını hissediyorsun
bunlar da çok farklı bir kafa var.
pek çoğunun da asla türk olduklarına da inanmıyorum.
bence bu ülkenin dünyaya tek katkısı o asil, ahal teke atları
öyle bir şey yok.................
gerçi kendileri mi yetiştirmiş ? yolsa bir yerlerden mi çalıp getirmişler
orasına da girmeyecem.......
devamını gör...
16.
bana mı öyle denk geldi bilmiyorum her şeye tere katan ülke.
devamını gör...