whataboutism

faşizm konuşma yasağı değil söyleme mecburiyetidir ile omuz omuza giden, karşıdakinin fikrini öğrenmekten çok karşı tarafa istenilen şeyi söyletme çabasının moda olmuş tabiri.

“onlara bunları dedin de şunlara niye bunları diyemiyorsun/ peki ya bunlara ne diyeceksin...” örneğinde olduğu gibi.

karşı tarafın argümanına cevap vermeyip, karşı tarafı ikiyüzlülükle suçlamak.

yanlış olduğunu söylediğiniz bir konu hakkında birinin çıkıp size ''peki x olayı olurken niye sesin çıkmadı'' demesi buna bir örnektir.

örnekte, karşı taraf hem sizin argümanınızı cevaplamıyor hem de sizi ikiyüzlülükle suçluyor.

klasik sjw skill'idir.

ulkemizde bolca her alanda uygulanan ve genellikle kazanan bir yöntem.

toplumun en hastalıklı düşüncelerinden biridir. insanlar bazı şeyleri eleştirirler ve altına biri gelir. " bunlar olurken neredeydin ha ? onlara laf söylemezsiniz ama " tarzı bir şey yazar.

her görüşten insanda böyle zeka geriliği yaşayanlar vardır. insanlar aynı anda 100'lerce olaya karşı olabilirler. hani birine karşı diye diğerini destekliyor anlamına gelmez.

bu tipler fabrikadan çıkmış gibi aynı tepkileri verirler. bazen cidden seri üretim android olduklarını düşünüyorum.

dozunu ayarlamak önemli tabi.

ancak hak, adalet, din, iman, hakkaniyet narası atanlar; kendi güruhlarından birine zarar gelmediği sürece haksızlığa ses çıkarmayıp, kendilerinden birine dokununca bunların propagandasını yaparsa iki yüzlülüktür.

örnek; cemaat yurtlarında kalıp kendini öldüren genç için içi sızlamayanlar, sezen aksu hz. adem'e cahil dedi diye ortalığı velveleye verdiler. (bana kalırsa, o ölen gencin hz. adem'in onurundan daha çok korunmaya ihtiyacı vardı ama neyse ayrı mesele. ayrıca tabi ki sezen aksu'nun sözlerini tasvip etmiyorum.)

ortadoğu ülkelerinden birinde "eğer samimiysen, ..." şeklinde ifade edilir.

sovyetler birliğinin propaganda aracı olarak kullandığı mantık safsatası.

(bkz: tevfik uyar) bunu " peki ya şunun hakkındacılık" olarak çevirmiştir.

ornek vererek anlatalım.

- hayvan hakları konusunda ortalığı ayağa kaldırıyorsunuz ama şehitlerimiz varken niye ses çıkartmadınız?

veya ;

- araplar için ses çıkarttınız ama kadınlar şiddet görürken niye sustunuz.

fikir tartışmalarında argümansız kalanların en sık başvurduğu mantık safsatası

bence “eğer samimiysen”den çok, peki şunun hakkındacılık çevirisi daha doğru ve yerinde. çünkü genelde “hayvanlar sokakta aç diyorsun ama insanlar da aç, bu konuda ne diyeceksin” gibi gibi cümleler kurarak insanları safsataya çekiyorlar ve tartışmayı kazanmaya çalışıyorlar.

avamından entelektüel(!)ine, siyasetçisinden apolitiğine, ülkücüsünden sjw'sine türk halkının argümanlarının %99'unu oluşturmaktadır.

whatabouismin en nadide örneklerini, bu aralar itperestler vermektedir:
"sokak hayvanlarına ses çıkardığınız kadar kadın katillerine, kadın ve çocuk tacizcilerine ses çıkartsaydınız bu kadar insan mağdur olmazdı."
my cevap: sen çıkardın mı?
karşı cevap: çıkardım tabi.
my soru: benim çıkarmadığımı nereden biliyorsun?
karşı cevap : (önce) hık mık. (sonra) "yaşam alanlarını işgal ettik canların"dan başlayarak giderek dozu artan şirretleşme.
ya da:
"sokak hayvanlarına ses çıkardığınız kadar kadın katillerine, kadın ve çocuk tacizcilerine ses çıkartsaydınız bu kadar insan mağdur olmazdı."
my cevap: her gün trafik kazalarında insanlar ölüyor. geçen yıl beş bin kişi ölmüş, peki sen hiç buna ses çıkartıp motorlu araçlar yasaklansın dedin mi?
karşı cevap : hık mık. n'aaalakası var şimdi?
ben: yaaa.
işte bir dolu whataboutism. eğer daha fazla saçmalayacak donanıma ve sabra sahipseniz karşı tarafı çıldırtabilirsiniz.

whataboutism gibi batıdan ithal mevhumları başlık yapıp açmasını biliyorsunuz da milli takım kampında gökhan zan'ın yarım pideyle beslemeye çalıştığı kuğu hakkında neden tek bir laf etmezsiniz ya. bir başlık açsanıza tweet seli yazsanıza yemez ama dimi arkanızdaki fikir babalarınız kuyruğunuza basar dimi.... bu kuğu bağırsak düğümlenmesi oldu biliyo musun az daha topal kalacaktı ama kimin umrunda... whataboutism owwww peki kuğu çıt yok.

peki buna ne diyorsunculuk.

eleştiriye verebileceği tek cevabın "ama sen de şöyle yapmıştın" prensibine / çemkirmesine dayandığı savunma.

maksat; eleştiriye cevap vermek yerine kendi suçunu örtmek, oku karşısındakine çevirmek, yanlışını eleştireni, daha önceden yaptığı bir olumsuzluğu gündeme getirerek sindirmeye çalışmak.

"peki ya şunu ne yapacağız" veya "ama ya..." savunması olarak da bilinen, bir eleştiriyi geçersiz kılmak veya yönünü değiştirmek için karşı tarafın tutarsızlıklarını ya da başka bir konuda yanlış yaptığını öne sürerek dikkat dağıtma taktiğidir. bu mantık hatası, esas meseleyi göz ardı eder ve yapılan eleştiriyi boşa çıkarmak için başka bir konuya yönelir. genellikle haklı bir eleştiriden kaçmak ya da konuyu değiştirmek için kullanılır ve tartışmaları verimsiz hale getirebilir. bu strateji, mantıksal bir savunma yapmak yerine, karşı tarafın tutarsızlıklarını veya başka bir konuda işlenen yanlışları öne sürerek meseleyi dağıtmaya dayanır.

örneğin, bir politikacı veya parti hakkında eleştiri yapıldığında, yanıt olarak "ama diğer parti zamanında da böyle olmuştu" denilmesi.

bir ülkede insan hakları ihlalleri tartışıldığında, "ama amerika'da da benzer şeyler oluyor" ya da "batı ülkeleri de aynı şeyi yapıyor" gibi savunmalar yapılması.

kadın hakları konusunda bir eleştiri yapıldığında, "ama erkekler de haksızlığa uğruyor" gibi bir yanıt verilmesi.

hayvan hakları yasasıyla ilgili bir yorum veya eleştiri yapıldığında "peki ya filistin hakkında neden yorum yapmadınız?" denilmesi.

sonuç olarak whataboutism, tartışmaların yapıcı olmasını engelleyip dikkat dağıtarak konuyu esas bağlamından saptıran bir taktik olarak sıkça kullanılır.