kuhn yazar profili

#238088 18 yıldır aleviyim, bir tane dededen "alkol haram değildir." lafını işitmedim. madımak filmindeki şarap sahnesinden ve her mezhebin olduğu gibi alevilerin de alkol kullanan fertlerinden dolayı oluşmuş bir düşünce sanırım bu, böyle bir şey yok. alevilik çok farklı yorumları olan bir mezhep, gayet dindar alevilerin yaşam şekli sunnileri andırır; oruç zamanları ile farklılaşır. cem adlı ibadet namaza hayli benzeyen bir ibadettir* ve zaten cem günlük namazların birleştirilmiş halidir*. alevilerin caferilerden farkı neredeyse tamamının hiç namaz kılmamalarıdır, bu da zannedildiği gibi hz. ali'nin camide öldürüldüğünü sanmalarından değil emeviler zamanında yıllarca camilerden hz. ali'ye* sövülmesinden dolayıdır. ayrıca aleviler diğer şiiler gibi ilk 3 halifeyi de meşru saymazlar, hz. ali'nin imamlığını gasp ettiklerini düşünürler. diğer şii mezhepleri gibi hz. ali'ye imamlığın peygamber ve allah tarafından verildiğine inanırlar, zaten kelime-i şehadetlerinde "aliyyül veliyyullah" der ve hz. ali'nin allah'ın velisi olduğuna inanırlar. fakat alevilikte namaz kılmamak gibi bir şart yoktur, ramazan orucunu tutmamak gibi bir şart yoktur; yıllardır süren sunni ayrımcılığı* ve nefretinden* dolayı bu ibadetler yapılmaz. mezhep diğer şii kökenli mezheplerin de olduğu gibi kuvvetli bir emevi nefreti üzerine kuruludur, misal muharrem orucu** açılırken "pirime* rahmet, yezid'e lanet." denir. sunni ayrımcılığına son bir örnek verip girdiyi bitireyim, tokat'ta olması lazım zamanında bazı aleviler ayrı bir dil geliştirmişlerdir.

tam 39 kitaptan oluşur ve bunlar sırası ile yaratılış, mısır'dan çıkış, levililer, çölde sayım, yasa'nın tekrarı, yeşu, hâkimler, rut, 1. samuel, 2. samuel, 1. krallar, 2. krallar, 1. tarihler, 2. tarihler, ezra, nehemya, ester, eyüp, mezmurlar*, süleyman'ın özdeyişleri, vaiz, ezgiler ezgisi, yeşaya, yeremya, ağıtlar, hezekiel, daniel, hoşea, yoel, amos, ovadya, yunus, mika, nahum, habakkuk, sefanya, hagay, zekeriya ve malaki'dir. hristiyanlar için ise eski ahit*tir.
şuradan bir süreç başlatılarak önce incil, sonra da tevrat başka kitaplarla ücretsiz olarak edinilebilir.

tam 27 kitaptan oluşur ve bunlar sırası ile matta, markos, luka, yuhanna, elçilerin işleri, pavlus'tan romalılar'a mektup, pavlus'tan korintliler'e 1. mektup, pavlus'tan korintliler'e 2. mektup, pavlus'tan galatyalılar'a mektup, pavlus'tan efesliler'e mektup, pavlus'tan filipililer'e mektup, pavlus'tan koloseliler'e mektup, pavlus'tan selanikliler'e 1. mektup, pavlus'tan selanikliler'e 2. mektup, pavlus'tan timoteos'a 1. mektup, pavlus'tan timoteos'a 2. mektup, pavlus'tan titus'a mektup, pavlus'tan filimon'a mektup, ibraniler'e mektup, yakup'un mektubu, petrus'un 1. mektubu, petrus'un 2. mektubu, yuhanna'nın 1. mektubu, yuhanna'nın 2. mektubu, yuhanna'nın 3. mektubu, yahuda'nın mektubu ve vahiy'dir. hristiyanlar'da yeni ahit'tir.
buradan ücretsiz edinilebilir.

tam 114 sureden oluşur ve bunlar sırası ile fatiha, bakara, âl-i imrân, nisa, maide, en’âm , a'raf, enfal, tevbe, yunus, hud, yusuf, ra'd, ibrahim, hicr, nahl, isra, kehf, meryem, ta-ha, enbiya, hac, mü'minun, nur, furkan, şu'ara, neml, kasas , ankebut, rum, lokman, secde,
ahzab, sebe', fatır, yasin, saffat, sad, zümer, mü'min, fussilet, şura, zuhruf, duhan, casiye, ahkaf, muhammed, fetih, hucurat, kaf
zariyat, tur, necm, kamer, rahman, vakı'a, hadid, mücadele, haşr, mümtehine, saf, cum'a, münafikun, teğabun, talak, tahrim, mülk
kalem, hakka, me'aric, nuh, cin, müzzemmil, müddesir, kıyamet, insan, mürselat , nebe', nazi'at, abese, tekvir, infitar, mutaffifin, inşikak
büruc, tarık, a'la, gaşiye, fecr, beled, şems, leyl, duha, inşirah, tin, âlak, kadir, beyyine, zilzal, adiyat, kari'a, tekasür, asr, hümeze, fil, kureyş, ma'un, kevser, kâfirun, nasr, tebbet, ihlas, felak ve nas'tır. bir başka bölüm şekli ise cüzlere bölmedir, cüz sayısı ise 30'dur. cüzlerin isimleri yoktur, sayı ile belirtilirler.
buradan da okunabilinir.

sol ayağım kitabı ile bilinen christy brown'un bu kitabın ikincisi olarak neşrettiği kitaptır, ilki gibi bu da çocukluğundan izler taşır. kitapta ilk kitaptaki gibi brown ailesinin ev haline de yer verilir, ilk kitapta çocuk ve bu kitapta ergen olan brown'un ruh halleri ve fiziksel halleri işlenir, sanırım dönemin irlandasından izler taşıyan brown'un yaşadığı mahalle ve mahalledeki insanlar da anlatılır ve brown'un ablasının evliliğinden de bahsedilir. iki kitabı da okumanızı öneririm, güzel anlatımlara sahiptirler.
kitaptan ayrıca yazarından ve onun hayatından da bahsedersek brown felçli bir çocuktur, vücudunda adam akıllı kontrol edebildiği tek organı sol ayağıdır; iki kitabını da sol ayağı ile yazar. 22 kardeşin* hayatta kalan 13'ünden* biridir.
kitapta altını çizdiğim iki yeri de sizinle paylaşmak isterim, ufak da olsa kitap hakkında bir fikir verebilirler:
"işlememişti çünkü yeni günahlar aklına getirmemişti; hala eskileriyle devam ediyordu."
"ah, şu sizin yalaka dindarlığınızın içine edeyim!"

mgk'nın veto politikasından kurtulup da 1983 seçimlerine girmeyi başarabilmiş 3 partiden birisi, doğru yol partisi ile birlikte adalet partisi'nin seçmenine seslenen parti. vetolamalar sebebiyle sağda tek rakibi askerlerin milliyetçi demokrasi partisi olan anap bu partiyi kolayca alt edip 8 sene* tek başına iktidarda kalabilmiştir.

partinin kurucusu ve ilk genel başkanı turgut özal döneminde parti liberal ve daha ılımlı bir sağcı siyaset izleyerek dp ve ap'den sonra tek başına iktidara gelen 3. parti olmuş ve bu partiler gibi %50'ye yakın oy elde etmiştir. özal'ın cumhurbaşkanlığına çıkması ve yerine gelen* mesut yılmaz'ın iyice güçlenmiş ve başında yılların siyasetçisi demirel'i bulunduran dyp'ye karşı tutunamaması sebebiyle parti gittikçe oy kaybetmiş ve 1991'de tek başına iktidarı yitirmiştir.

yılmaz döneminde parti muhalefette kalmış, parti içinde ise özal'ın desteklediği isimler ile yılmaz arası çekişme sürmüştür. sonunda bu isimler istifa ederek yeni parti adında bir parti kurmuşlar ancak hiçbir varlık gösteremeyerek önce demokrat parti*'ye katılmışlar, sonra bu parti ile beraber anavatan partisi'ne katılmışlardır. parti ise uzun süren muhalefet döneminden sonra önce dyp ile kısa ve verimsiz bir koalisyon kurmuş, daha sonra ise 2001 krizi ve kitapçık krizi ile bilinen anasol-m koalisyonunda bulunmuştur. bu koalisyondan sonra yapılan 2002 seçimlerinde barajı altı kalarak lideri yılmaz ile birlikte siyasetten silinmiştir. yılmaz'dan sonra birkaç genel başkan geçiren parti demokrat parti ile birleşmiş, bazı anaplılar ise önce büyük anavatan partisi'ni, sonra birlik ve huzur partisi'ni kursalar da tabela partisi olmaktan öteye gidememişlerdir. dp ile birleşen anaplılar ise sonradan ayrılarak partiyi yeniden kurmuşlardır ancak tabela partisi olmuşlardır.

osmanlı'nın en büyük g.d.şudur*. olay şöyle gelişmiştir:
1647'de sultan ibrahim, varvar ali paşa'dan ibşir paşa'nın güzelliği ile meşhur olan karısını ister. varvar ali paşa da "bre ben bir p.z.v.nk miyim de bir müslümanın nikahlı karısını sultan bile olsa bir başkasına teslim edeyim" der ve başka etmenlere tuz biber olan bu olay üzere isyan eder. aynı yıl diğer bir celali isyanı daha vardır. bu iki celali isyanını bastırma işi sivas valisi unvanı da verilen ibşir paşa'ya verilir ve o da varvar ali paşa'nın üstüne yönelip önce nasihatte bulunur ve ona isyanı bıraktırmaya çalışır. isyan devam edince varvar ali paşa'ya katılma bahanesiyle onu yakalayarak idam ettirip kellesini istanbul'a gönderir.

idamdan evvel varvar paşa'nın"ulan, ben senin avradının ırzını korumak için isyan etmiştim. senin gibi herifi benim üzerime musallat etmelerinin sebebi budur, bilmiyor musun? beni allah'ın emrine karşı çıkmayıp da namusunu koruduğum için mi katledeceksin p.z.v.nk?!şimdiden geri şu başımı kesip avradının fercine sok!" dediği rivayet edilir.

internette cuckold paşa, swinger paşa diye de nam salmıştır kendileri.

paşamız daha sonra başka isyanların bastırılımında görev almış, çeşitli eyaletlere valilik yapmıştır. sivas valiliği'nden alınıp bağdat valiliği'ne atanacağı zaman da isyan etmiş ve başarıya ulaşarak halep valiliği'ne atanmıştır. halep valisi iken de dönemin sadrazamı ölünce deli ibrahim'in oğlu ıv. mehmed tarafından sadrazam bile yapılmıştır**.

daha sonra ise bir meşveret toplantısında devlet ricali kendisinin lehine bir kelam etmeyince mührü padişaha teslim etmiştir. bir müddet hapiste tutulan g.d.ş, asker isteği üzere 1655'te idam edilmiştir.

farz edelim ki tüm müslüman ülkeleri bir halifelik sistemi için ikna ettik**, peki bu halife seçimle mi gelecek yoksa herhangi zengin ya da siyasette sözü geçer bir adam üzerinden hanedan mı kurulacak?

100 yıldır olmayan bir kurumu öyle pat diye kuramazsınız, hele ki bu kurum dünya geneli bir kurumsa. bunu yapmak için halifeliğin bağlayıcı olduğu ülkelerle çalışmalar yapmak gerekir ve halife tüm müslüman ülkelerde yapılan bir seçimle seçilir*.

yeni halifenin sözüne itibar da etmek gerekir ama halife muhtemelen arap olacağı için* türk müslümanlar çok sıcak bakmayacaktır, tam tersi olup da türk birisi halife seçilse araplar hiç hazzetmeyecektir yani demek istediğim 100 yıldır ayrı yaşayan ve ayrılışı da epey gergin bir şekilde** olmuş iki milleti bir paydada birleştirmek de zor olacaktır. ayrıca suriyeli-afgan sığınmacı meselesi de var. halifenin yetkisine bağlı olarak da olsa onlarla din kardeşliğimiz daha da vurgulanacağı için gitmeleri daha da zorlaşacaktır.

"hep eleştirdin hiç mi olumlu yanı yok?" diyebilirsiniz, var olabilirdi. halifelik gibi bir makam müslüman ülkeleri bir miktar da olsa birleştireceği için ticaret, turizm gibi ülkeler arası geçiş gerektiren ve taraf ülkeler için yararlı olan faaliyetler kolaylaşırdı ancak bu gibi olayların işe yarar olması için bu ülkelerin seviyelerinin ve onlarla aramızın da iyi olması lazım, takdir edersiniz ki hiç de iyi değil*.

kısacası halifelik hemen gelemez, önce bunu beraber getireceğimiz ülkelerle ilişkileri geliştirmek gerekir, onlarla ortak karar vermek gerekir. bu ilişki geliştirme işini akp hükümeti asla yapamaz çünkü ilişkileri bozanlar onlardır. onlardan sonra gelecek hükümetin de halifeliği getirmekten çok daha önemli sorunlarla* uğraşması gerekecek. dolayısıyla halifeliğin yakın zamanda gelemeyeceğini söylemek zor değil.

demokrat parti'den sonra sağ partilerin 2. ata partisi diyebileceğimiz partidir, yaklaşık 20 sene* boyunca dp'den doğan merkez sağ boşluğunu doldurmuştur fakat dönemin uçlarda yaşanan ideolojik ortamı sebebiyle dp gibi sağın üstünde bir şemsiye olamamış; daha çok kendinden daha az oy alan diğer sağ partilere liderlik edip koalisyon hükûmetleri kurmuştur.

ilk genel başkanı ragıp gümüşpala'dır, esasında asker olan gümüşpala'nın böyle bir partinin* başında olmasının tek sebebi askeriyenin sağı el altında tutmak istemesiydi fakat bu çok uzun sürmedi. gümüşpala 1964'te ölünce yerine türk siyasetinin en enteresan* şahsiyeti süleyman demirel seçildi. ap türk siyasi hayatına bu ikinci ve son* genel başkanı ile damgasını vurmuştur.

demirel genel başkanlığında ap hızlıca yükselerek tek başına iktidar oldu ve 12 mart muhtırasına dek bu sürdü. ap'nin tek başına iktidarından en iyi hatırlanan olay üst tanımlarda da bahsedildiği gibi deniz gezmiş, yusuf aslan ve hüseyin inan adlı üç üniversite öğrencisinin idamıdır. şüphesiz yaptıkları şeyler suçtu ve cezası olmalıydı fakat idamları çok büyük yanlıştı, idam edilmelerinin ise iki sebebi vardı: birisi o dönemin zaten karışık olması ve bu tip olaylarda sert cezaların uygulanması***, diğeri ise o dönem çoğunluk olan adalet partisi'nin bu olayı dp'li vekillerin idamının intikamıymış gibi görmesi ve bu gençlerin idamı için bastırmasıdır*.

12 mart solu ezip geçtiği gibi adalet partisi'ni de yıpratmıştır, msp'nin kurulması ile adalet partisi iktidara gelmek için diğer ufak sağ partilere ihtiyaç duymuştur. 1972-1980 arası dönemde demirel'in kurduğu hükümetler milliyetçi cephe hükûmetleridir, 1980 askeri darbesi ile devrilen hükümet de bunların sonuncusudur. adalet partisi bu darbe ile hükümetten edilmiş, diğer partiler ile beraber 1981'de kapatılmıştır. merkez sağın bu 2. büyük partisinin pek çok ardıl partisi vardı, bunlar milli nizam partisi, demokratik parti, doğru yol partisi*, anavatan partisi ve büyük türkiye partisi*'dir.

1983'te kurulmasıyla anavatan partisi ile birlikte 1980 darbesi sonrası kapatılan adalet partisi'nin merkez sağda doğurduğu boşluğa oturan parti. milli güvenlik konseyi kurucu üyelerinden pek çoğunu vetoladığından 1983 seçimlerine giremeyen parti sonraki seçimlerde kademe kademe yükselerek aynı seçmene hitap ettiği anavatan partisi'ni geriletmiş ve bu partinin 1991 seçimleri ile tek başına iktidarı yitirmesi sonrası sosyaldemokrat halkçı parti ile 5 yıl kesintisiz koalisyon hükümeti kurmuştur. partiyi ilk 10 yılında adalet partisi'ni de yöneten süleyman demirel yönetmiş, 1993'te ise cumhurbaşkanı özal ölünce shp'nin desteğini alan demirel cumhurbaşkanlığına seçilmiştir. partinin boş kalan genel başkanlığına ise bir ilk olacak şekilde tansu çiller gelmiş* ve ülkemizin ilk kadın başbakanı olmuştur.

çiller döneminde partinin adım adım yükselişi adım adım gerilemeye dönüşmüş, parti shp* ile kurduğu koalisyon hükümeti anlaşmazlık sonucu çökünce kısa süreli anap'la hükümet kurmuştur fakat hem iki parti lideri zıt olduğundan hem de erbakan hükümetin aldığı güvenoyunun yetersiz olduğunu söyleyip durumu anayasa mahkemesine bildirmesinden hükümet kısa ömürlü olmuş; yeni hükümet ise erbakan'ın refah'ı ve dyp koalisyonu ile kurulmuştur. koalisyon öncesi çiller'in refah aleyhtarlığı, susurluk skandalı ve mgk toplantısı koalisyonu ve partiyi çok yıpratmış; ordunun da bastırması sonucu erbakan'ın istifası ile koalisyon çökmüştür. bu dönemde dyp'de ciddi bir muhalefet doğmuş fakat hepsi de ihraç edildiğinden çiller genel başkanlıktan edilememiştir. 1999 seçimlerinde barajı zorbela alabilen dyp 2002'ye dek muhalefeti sürdürmüş, 2002 seçimlerinde partinin baraj altı kalmasıyla hem parti hem de çiller siyasetten silinmiştir. bundan sonra mehmet ağar'ın liderlik ettiği parti yerel seçimlerde bir varlık göstermiş, yoğun talepler sonucu anavatan ile birleşerek demokrat parti'yi kurmuşlardır. bazı eski dyp'liler ise bu birleşmeden yana olmadıklarından partiyi yeniden kurmuşlardır ancak bir başarıları olmamıştır.

1980 darbesinin ardından kapatılan cumhuriyet halk partisi'nin son genel başkanı bülent ecevit'in kurduğu, chp oylarına hitap eden 80 ve 90'lar partisi. darbe esnasında ecevit ile partililer arası gerilim yaşanması* sonucunda darbeden sonra ecevit ne chp'yi yeniden kurmuş ne de chp'nin kemik kadrosunu içinde bulunduran shp'ye katılmıştır; yeni bir parti kurmuştur. parti ilk zamanlarında baraja takılsa da sonraları shp'nin yıpranması ile yükselmiş, shp'den kopanların yeniden kurduğu chp'nin bile yükselmesine engel olarak sol oyları bir nebze kendinde toplamayı bilmiştir. hatta chp shp'yle birleşmesine rağmen bu durumla başa çıkamamış ve 1999 seçimlerinde tarihinde ilk kez baraj altı kalmıştır. dsp kuruluşundan beri amaçladığı solu birleştirme misyonunu ise pek fazla sürdürememiştir, kurduğu anasol-m koalisyonunda yaşanan 2001* ve kitapçık krizleri* ile parti sağladığı tüm prestiji anında kaybetmiş, yaşanan parti içi kavgalar sonucu partiden kopanların* kurduğu yeni türkiye partisi*'de dsp'yi ve ecevit'i bitirmiştir. 2002 seçimlerinde bir önceki seçimlerde aldığı %22'lik oyun yanından bile geçemeyen dsp* bu seçimden sonra chp'nin beşiktaş, kadıköy, bakırköy, izmir gibi yerlerde oylarını bölmekten başka hiçbir işe yaramadı. partiden kopan diğer partiler ise değişen türkiye partisi*, demokratik sol halk partisi* ve türkiye değişim partisi*'dir.

irani kökenli deylemler'in kurduğu şii devlet. bağdat'ta* hüküm süren büveyhiler abbasi halifelerinin itibarını mahvetmiş, iki kere halife kaçırmış, bir halifenin de gözüne mil çekmişlerdir. ikiye ayrılan devletin birini gazneli mahmud, diğerini tuğrul bey ortadan kaldırmış ve halifeyi de kurtarmıştır fakat abbasiler siyasi yetkilerini tamamen kaybetmişlerdir. islam coğrafyasındaki bu dini-siyasi ikilik* 1517'de mısır'ı fetheden yavuz'un halifeliği alması ile son bulmuştur.

türk edebiyatı'nın shakespeare'i olarak bilinen tiyatro yazarı. 1922'de diyarbakır'da doğdu, ilk tiyatro çalışmalarını lise yıllarında yaptı. istanbul üniversitesi tıp fakültesi mezunu olan asena çeşitli illerde hekim olarak çalıştı. 12 mart'tan sonra ise yurt dışına gitmek zorunda kalan asena almanya'ya yerleşti ve burada da hekimlik yaptı. geri döndükten sonra tiyatro ile ilgili çalışmalarına devam eden asena, fazla fazla tiyatro yazdı ve bunlar ülkemizin çeşitli sahnelerinde oynandı. yazmanın dışında pek çok dilden çeviriler de yaptı. ödüller alıp 98'de devlet sanatçısı olan asena 2001'de vefat etti. tanrılar ve insanlar, hürrem sultan, tohum ve toprak, simavnalı şeyh bedrettin, atçalı kel mehmet, karagöz emekli, ya devlet başa ya kuzgun leşe bazı tiyatrolarıdır.

ispanya'ya 36 sene diktatörlükle yönetmiş faşist lider. kara kuvvetlerine öğrenci olarak giren franco, buradan mezun olan bir asker olarak o zamanlar ispanya'ya bağlı olan fas'ta görev aldı; 1915'te ispanya'nın en genç yüzbaşısı, 1926'da aldığı tuğgeneral rütbesi ile en genç generali* oldu.

1931'de krallık devrilip bir cumhuriyet kurulunca iktidar ile zıtlaşan franco* başta itibar kaybetse de* 1935'te genelkurmay başkanı olmayı bildi. 1936'da ise sosyalistler iktidar olunca durumun kötüye gittiğini ileri sürüp ohal istedi ancak reddedildi ve genelkurmay başkanlığından önemsiz bir göreve yollandı. franco ise yeni kurulan sosyalist halk cephesini devirmek için subaylarla bir araya geldi ve ordudaki etkinliği sayesinde bir iç savaş başlattı. italya ve almanya gibi dönemin faşist devletlerinden destek almasına ve yüksek bir rütbede olmasına rağmen ülkeyi 3 yıl boyunca ele geçirmeye uğraştı, 1939'da muvaffak oldu.

iç savaş bittikten sonra ise ispanya'yı eski gücüne döndürmek isteyen franco'nun en akıllı kararı savaşa dahil olmamak oldu. şartlara göre bazen mihverlere, bazen müttefiklere yanlasa da savaşa girmedi. savaştan sonra ise faşist bir lider olduğu için ülkeler ispanya'yı başta dışladı ancak ilerleyen yıllarda soğuk savaş'ın başlaması, ispanya'nın abd ile ilişkilerini geliştirerek batı ülkeleri arasında yer bulmasını sağladı*. ispanya 1955'te bm'ye, 1958'de avrupa ekonomik işbirliği teşkilatı'na girdi.

franco savaştan sonraki yıllarını otoritesini arttırmak ve bu otoritenin kendinden sonra da devamını sağlamak amacıyla hareket etti. ilk amacında başarılı oldu, oluk oluk kan akıtarak muazzam bir otorite kurdu ve diğer diktatörler gibi bunun bedelini ödemedi; yatağında huzur içinde öldü*. ikinci amacı ise olmadı, kendisi öldükten bir süre sonra solcular yine iktidar oldular.

bir kazak abdal şiiri. şiirde osmanlı'nın cahil köylüsünün hedef alındığı söylenebilir. 6+5 duraktan 11'li hece ölçüsü kullanılan şiirde redif ve uyak da vardır.

ormanda büyüyen adam azgını
çarşıda pazarda insan beğenmez
medrese kaçkını softa bozgunu
selâm vermek için kesen beğenmez

âlemi ta'n eder yanına varsam
seni yanıltır bir mesele sorsan
bir cim çıkmaz eğer karnını yarsan
câmiye gelir de erkân beğenmez

elin kapısında kul kardaş olan
burnu sümüklü hem gözü yaş olan
bayramdan bayrama bir tıraş olan
berbere gelir de dükkân beğenmez

dağlarda bayırda gezen bir yörük
kimi tımar sipah kimi ser-bölük
bir elife dili dönmeyen hödük
şehristâna gelir ezân beğenmez

bir çubuğu vardır gayet küçücek
zu'm-ı fâsidince keyif sürecek
kırık çanağı yok ayran içecek
kahvede fağfuri fincân beğenmez

yaz olunca yayla yayla göçenler
topuz korkusundan şardan kaçanlar
meşe yaprağını kıyıp içenler
rumeli bohçasını duhân beğenmez

aslında neslinde giymemiş hâre
iş gelmez elinden gitmez bir kâre
sandığı gömleksiz duran mekkâre
bedestene gelir kaftan beğenmez

kazak abdal söyler bu türlü sözü
yoğurt ayran ile hallolmuş özü
köyden şehre gelen bir köylü kızı
inci yakut ister mercân beğenmez

"amarthiel" mahlaslı yazarımızın ukdesi.

kundaklı yay veya kurmalı yay olarak da geçer. ergonomik bir tahta gövdeye eklenmiş yaydan oluşur. yayı gergin tutan tetiğin çekilmesi sonucu tahta gövdenin* üzerinde bulunan okun ileri fırlaması şeklinde çalışır. en büyük özelliği kısa okları ve enerjisi sayesinde zırhları çok iyi delmesidir.

türkçede bu adla anılmasının nedeni; anavatanı olan çin'den orta asya türklerine geçmesi ve bu şekilde kırım hanlığı'na ulaşmış olmasıdır. özellikle kırım hanlığı'nın emrindeki tatar akıncıları tarafından osmanlı ordusu içinde kullanılıp yaygınlaştırılması tatar yayı olarak tanınmasına sebep olmuştur. yayı germek için küçük bir vinç mekanizması kullanılmasından ötürü kurmalı yay terimi de kullanılır.
*







kaynak ve daha geniş bilgi.

arbalet için.

partisinin 90'lardaki 3 parça olmuş solu birleştirmesindeki başarı ona ait değildir, hatta biraz şans da denebilir. 2001'de yaşanan sezer-ecevit krizi, hüsamettin özkan ve birtakım dspliler'in partide büyük kopuşlara neden olması ve o dönem büyük ekonomik reformlar yapmış kemal derviş'in* chp'ye katılması* gibi sebeplerle sol bir şekilde chp'de bütünleşmiş oldu.
hatta o bu birleştirmeyi başarmak şöyle dursun, geciktirmiştir. sol partilerin 94 yerel seçimlerinde çatı aday çıkaramaması ve recep tayyip erdoğan'ın kıl payıyla kazanmasında elbette payı vardır. son olarak chp'yi baraj altında bırakmayı başarmış tek liderdir, 8.71 ile chp tarihinde ilk kez barajı aşamamıştır.

chp ile yükselen solu durdurmak amacıyla kurulan 2 hükümetin adı. 1. milliyetçi cephe hükûmeti ap, mhp, msp, cgp ve dp'den ayrılan dokuz milletvekili desteği ile kurulmuş* ve 1977 seçimlerine dek görev yapmıştır. 2. milliyetçi cephe hükûmeti ise 1977'de %41 oy almasına rağmen 11 kadar mv ile tek başına iktidarı kaçıran ecevit'in hükûmeti kuramaması üzerine demirel liderliğinde ap, mhp ve msp uzlaşısı ile kurulmuş; güneş motel vakası ise düşmüştür. iki hükûmetin de başbakanı demirel'dir. bu hükûmetlerin 3. sü ise "kerhen hükümeti" olarak da geçer, 12 eylül'den önce demirel'in kurduğu azınlık hükümeti olan hükümet adını güvenoylaması esnasında erbakan'ın 'destekliyoruz ama tabii kerhen.' demesinden alır.
şahsi kanaatimce o dönem yaşanan sağ-sol çekişmelerini durdurmak şöyle dursun daha da arttırmıştır bu hükûmetlerin kurulması, dolaylı olarak da darbeye sebep olmuşlardır.

osmanlı'da epey vezir çıkarmış bir aile, zannederim bu konuda çandarlılar'ı bile geçmişlerdir. bu vezirler şunlardır*:
1- köprülü mehmet paşa***
2- köprülü fazıl ahmet paşa***
3- merzifonlu kara mustafa paşa***
4- abaza siyavuş paşa***
5- köprülü fazıl mustafa paşa***
6- köprülü amcazade hacı hüseyin paşa***
7- köprülü numan paşa***
8- köprülü abdullah paşa***
ülkemizin en mühim tarihçilerinden mehmet fuat köprülü'de bu ailedendir.

iran'ın 2. büyük, türkmenistan sınırındaki şehridir. ipek yolu üstünde kalan şehir imam ali er-rıza'nın burada şehid olmasından dolayı şiilik için kutsaldır, şehrin adı da buradan* gelir.

necmettin erbakan'ın milli görüş anlayışı ekseninde kurulan partiler içinde en etkin olan ve iktidardan edilmesi başımıza akp'yi hediye eden parti. önceli milli selamet partisiydi, bu partiden çok daha fazla oy almasının sebebi 1991 seçiminde mçp* ile ittifak kurması ve seslenme biçimini büyük ölçüde değiştirmesiydi; 70'lerde seslendiği kitle "cemaat kitlesi" olan parti düşüncelerini değiştirmese de söylemini bir miktar değiştirmiş ve böylece dyp ile anap'ta bulunan muhafazakâr seçmeni kendisine çekmiştir. 1995 seçiminde 1. parti olan refah* başlangıçta koalisyon ortağı bulamayarak iktidara gelemedi ise de sonradan dyp ile anlaştı, refahyol hükümeti böylece kuruldu. msp zamanında küçük parti olmalarından dolayı zihniyetlerini tam yansıtamamış partililer zannederim iktidarda olduklarından büyük bir rahatlıkla halkın ciddi bir kesiminin ve ordunun rahatsız olduğu söylemlerde bulunmaya başlayınca*** 28 şubat süreci* olarak bildiğimiz muhtıra verildi, erbakan hükümetten istifa etti/ettirildi. istifadan sonra kurulan hükümet anap-dsp-dtp** yani anasol-d hükümetidir, baykal'ın dışarıdan desteklediği bu hükümet aynı zamanda ülkede en uzun süre görev almış azınlık hükümetidir*, türkbank skandalı sonrası baykal desteğini çekince düşmüş ve yerine dsp'nin azınlık hükümeti kurulmuştur*. 99 seçimlerinden sonra ise hükümete dsp-mhp-anap koalisyonu yani anasol-m gelmiştir, akp'den önceki son hükümettir ve ilginçtir; 2002'de bu 3 parti de baraj altında kalmıştır. kapatılan refah partisi'nin ardılı olarak ise fazilet partisi kurulmuştur.

1961'de osman bölükbaşı'nın cumhuriyetçi millet partisi'nin ardılı olarak kurduğu ülkemizin 4. milliyetçi partisi. girdiği ilk seçimlerde %14 gibi bir oy alan parti, inönü ile koalisyonun parti içinde anlaşmazlık doğurarak bölükbaşı'nın istifası ile neticelenmesi sonucu bir sonraki seçimde %2 civarına düştü. bölükbaşı'dan sonra seçilen genel başkan ise 1960 darbesi aktörlerinden ve darbeden sonra kurulan milli birlik komitesi'nden görüşleri* sebebiyle atılan ondörtler'in en bilineni olan alparslan türkeş'ti. türkeş'in genel başkanlığında parti adım adım milliyetçi hareket partisi'ne dönüştürüldü.

türkiye'deki tüm sağ partilerin atası olan partidir, kendisi ve ardılı olan partiler chp'nin antisi olsa da demokrat parti tüm kadroları ile chp'den kopmuş bir partiydi; kendisini iktidar eden de chp'nin yönetimde sergilediği hatalar ve demokrat parti'nin daha dinci bir siyaset izlemesiydi* 1950'den 1960'a dek ülkeyi yöneten parti ilk 5 yılında çok önemli icraatler yapmıştır, ülkenin ekonomik açıdan bir atılım yapmasını sağlamıştır. her ne kadar bunda devletin batı bloğu'na dahil olması da etkili olsa da menderes bunu canı istediğinden yapmamıştır, başımızda stalin gibi bir bela vardı; bu sebeple amerika'yı tercih etmesi ve kore'ye asker yollaması çok doğal ve doğrudur*. türkiye'de bir demokratik seçimde en yüksek oyu alan parti de demokrat partidir: %57,61. bu oy oranı ne kadar yüksek olsa da seçim sisteminin abesliğinden dp meclisin %90'ını** elde etmiştir. ne yazık ki iktidardan inmesi gelişi gibi sessiz sakin olmamış, kanlı ve olaylı olmuştur. halihazırda halkın gözünde eriyen parti, böyle bir muamele görmesiyle yükselmiş ve ardılı olan partilerin yani sağ partilerin %60'lık bir oy oranına oturmasına sebep olmuştur. artı her ne kadar menderes'ten nefret de etsem idamı asla hak etmiş birisi değildi, kötü işleri vardı evet ama çok iyi icraatleri de olmuştur.
partinin öncelleri cumhuriyet halk partisi ve serbest cumhuriyet fırkası'dır. ardılları ise millet partisi, hürriyet partisi, adalet partisi ve yeni türkiye partisi'dir.
demokrat parti 1960'ta kapatıldıktan sonra ise birkaç kez yeniden kurulmuştur. birinci kurulum 1992'de olmuş, aydın menderes'in liderlik ettiği parti başarısız olmuştur. ikinci kurulum ise 2007'de anap ve dyp'nin birleşmesi ile sağlanmış, ağar ve soylu* genel başkanlıklarında iyi muhalefet etse de seçimlerde başarısız olduklarından silinmiştir; şu anda millet ittifakı'nda yer alsa da güçlü etkiye sahip bir parti değildir.

1950'lerde dp ile zıtlaşan dp'lilerin ilk partileri olan hürriyet partisi'nin devamı olarak 1960'larda kurdukları parti. başlangıçta %14 gibi iyi bir oy oranı elde etse de ilerleyen seçimlerde sağ oyların demirel liderliğindeki adalet partisi'nde toplanması ile ciddi oy kaybına uğramış ve sonunda bu partiye dahil olmuştur.

muharrem ince'nin cumhuriyet halk partisi yönetimi ile yaşadığı uzun süreli zıtlıklar sonucu geç ve yanlış kurduğu parti. 2014 ve 2018 kurultaylarında chp genel başkanlığına aday olan ince, kılıçdaroğlu karşısında* iki kere yenilmiş fakat sonra ne hikmetse cumhurbaşkanı adayı yapılmıştır*. seçimi kaybettikten sonra mağlubiyetin tüm faturasının kesildiği ince sanırım prestijini kurtarmak ve atatürkçülükten gittikçe uzaklaşan chp'ye alternatif olmak için bu partiyi kurmuş fakat başta da dediğim gibi geç kalmıştır. yüksek ihtimalle gelecek seçimlerde barajı aşamayacak ve dsp gibi tabela partisi olmaktan öteye gidemeyecektir.

ince'nin adaylığına gelirsek, kılıçdaroğlu "demokrat dede"liğinden değil; parti içindeki böyle güçlü bir muhalifi harcamak için ince'yi aday yapmıştır. ince'nin buradaki hatası yüksek ihtimalle "seçimi kesin kazanırım, böylece kılıçdaroğlu'nu da devirerek chp'nin de başına geçerim." diye düşünmesiydi. ince'nin yapması gereken adaylığa kılıçdaroğlu'nu sürmesi, başarılı olamaması durumunda "chp'nin genel başkanı adaylıktan kaçıyor." diyerek bu partiyi kurmasıydı. böylece partiyi kurarken seçmenin gözünde bitmiş bir politikacı değil, atatürkçülüğü kurtarmaya çalışan bir politikacı olacaktı. böyle yapması durumunda belki haziran 2018 seçimlerini yine kaybedecekti, doğrudur fakat atatürkçülüğün sırtında bir yük olmaktan başka hiçbir işe yaramayan kürtçü chp'lileri ve kılıçdaroğlu'nu kesinlikle bitirecek; daha verimli bir muhalefetin varolmasını sağlayacaktı. şu anda yaptığı şeyler ise gereklidir fakat bence boşa gidecektir.

yıldırım bayezid ankara savaşı'nda timur'a yenildikten sonra savaş alanından canını kurtaran şehzadelerden biri olan isa çelebi'nin oğlu murad etrafında şekillenen roman. tahmin edilebileceği gibi murad karakteri tamamen kurgudur fakat kurgu olması tarihten izler taşımasına ve kaliteli olmasına mâni olmamıştır. atsız'ın fikirlerinden bağımsız söylemeliyim ki yazarlığının kalitesini ispat ettiği romanlarından biridir.

yanlış önerme. bizim milletimiz komünizm'e karşı değildir. "e neden sol 40'ı geçmiyor o zaman?" dediğinizi duyar gibiyim, solun sunulma şeklinden dolayı bu. sola karşı olan halka bak, doksanlar'da refah partisi ve milliyetçi hareket partisi'nin vaatlerine bakın, sol partilerinkiyle aynıdır. halkın komünizm'de düşman olduğu şey ideolojinin ekonomik düzeni değil dine karşı oluşu* ve milliyetçiliği* reddetmesidir.

arap sosyalizmi'ni savunan baas partisi benzeri bir parti olsa 60-70'lerde iktidara gelip ülkede bu yorumla bir sosyalist rejim bina etmiş olurdu. 90'ları diğer arap ülkelerinde olduğu gibi atlatırdık fakat türkiye'de demokrasi 19. yydan beri kökleştiği için onlar kadar katı bir diktatörlük asla kuramazdı, haliyle arap baharı benzeri olaylar göremezdik. bu demek değil ki 60'larda nasılsa şimdi de öyle devam ederdi, zaman içinde sosyalizm'in kızıllığı açılırdı ama hâkim görüş muhafazakârlık, milliyetçilik ve sol olurdu.

bizde ise sol yukarıda tarif ettiğim gibi tabanın değerleri ile uyumlu şekilde değil onları değiştirmeye odaklı geldi, haliyle umacı olarak kaldı. hiçbir siyasi hareket halkın düşüncelerini değiştiremez, halk siyasi hareketleri dönüştürür. sağın kazanma sebebi budur zaten, nihat genç'in sözü diye aklımda kalmış, onunla bitireyim: bizde sol halktan yanadır, sağ halktır.

aşağısı sol'un neden kazanamadığına dair örnek kısmı.
örnek verelim, işçi sınıfı dolu esenler yeniden refah partisi'nin, kalburüstü bir ilçe olan kadıköy türkiye işçi partisi'nin güçlü olduğu yerlerdir. seçim zamanı ben sabahın köründe bile yeniden refah partisi çadırı görürdüm oturduğum semtte*, broşür dağıtırdı destekçileri. 5 falan alacağı söylenen tip'i bir kere bile görememiştim.

yine ince'ye imza vermeye gitmiştim, saat 5'e geliyordu ilçe seçim kurulu'nun kapanış saatine doğruydu. arkamdan 40 yaşlarında, tipinden asgari ücretli ve akpli olduğu belli olan bir adam geldi*. herif işten çıktığı gibi koşarak gelmiş, ter içinde. "abi kime imza vereceksin?" dediler, müthiş bir gururla "muhammed fatih erbakan!" diye haykırdı. bu iki olayla ben yrp'nin 3 alacağına emin olmuştum.

demem o ki, işçi sınıfı bu semtlerdeyken tip'in buralarda varlık bile gösterememesi* çok yanlış siyaset yaptığının kanıtıdır, herifin senle ekonomik görüşü birebir aynı ancak oy vermeyi geç seni düşman sayıyor.

faşist düşüncenin kurucusudur ve aslında başta komünist olan bir kişidir. roma'da kitlelerle yaptığı yürüyüş ile krala gözdağı vermiş, bu da yükselmesine sebep olmuştur*. zeki birisidir ki bu sil baştan bir düşünce sistemi geliştirebilmiş olmasından bellidir. başarısızlığının sebebi esg*'nin de dediği gibi italyanlar ile savaşmasıdır.

kornea kalınlık ölçümü anlamına gelen sözcük. ölçümden önce damla damlatılır, küçük bir alet ile kalınlık ölçülür.

mezmurlar'dan oluşur ve mezmurlar 151 tanedir ancak 151. olanı şüpheli görüldüğünden kitaba alınmamıştır.
150 mezmur'un dışında sayılmasına rağmen, 151. mezmur'u davut'un yaz­dığı bilinir. golyat'la savaşıp yendikten sonra davut bu mezmuru yazmıştır.

1 kardeşlerim arasından en küçüğü, babamın evinde en genci bendim, babamın koyunlarını güderdim.

2 elimle bir arp yaptım, parmaklarımla lir çaldım.

3 rabbimiz'e kim ne diyecek? rab'bin kendisi, her şeyi duyan o'dur.

4 babamın koyunlarının arkasından beni alan, mesh yağıyla beni mesheden meleği o gönderdi.

5 kardeşlerim benden daha yakışıklı ve uzun boylu kişilerdi, ne var ki, rab onlardan hoşnut değildi.

6 o yabancı filistli'yle karşılaşmaya çıktım, beni kendi ilahlarının adıyla lanetledi.

7 ama onun kılıcını aldım, başını kestim, israil halkından utancı kaldırdım.
buradan deuterokanonik seçilip arama yerine 151. mezmur yazılarak görüntülenebilinir.

osmanlı'nın en kısa sadrazamlık yapmış olan paşası. tamı tamına 4 (yazıyla dört) saat. padişah "lan lan o değildi bee, yanlış adama verdik mührü ya karıştırdım paşaları." diyerek geri aldı mührü herhalde, başka bir açıklaması yok.

şaka bir yana gerçek durum şudur:

kaynak için.

iberya'ya hükmeden 5 müslüman devletten* biridir. 1121'de kurulmuş, 1269'da dağılmıştır. iberya egemenliğini tavaif-i mülûk devletçiklerini birleştirerek kurmuştur. murabıtlar'ın dini politikalarına karşı oluşmuş bir topluluk iken* abdülmümin el-kûmî önderliğinde* devletleşmiştir.

kûmî'den sonra yusuf, yakup ve muhammed dönemleri de iyi geçmiş fakat 1212'de ikab savaşı'nda hristiyanlar'a karşı alınan mağlubiyet ve muhammed'in ölümü ile devlet zora girmiştir. bazı şehirleri hristiyanların eline geçmiş, devlet de müslüman devletlere parçalanmıştır. bu devletlerden meriniler'in 1269'da marakeş'i alması, muvahhidler'e son vermiştir.

hükümdarları:
muhammed bin abdallah bin tumart
abdül mumin
ebu yusuf yakup el-mansur
yakup mansur
muhammed nasır
yusuf mustansir
abdulvahid mahlu
abdullah el adil
yahya mutasim
idris memun
abdulvahid reşid
abulhasan sayyid
ömer murtaza
ebu el-ula el-vasik idris

kaynak.

"derekusu" mahlaslı yazarımızın ukdesi.

necmettin erbakan'ın kendi inşaa etmiş olduğu düşünce sistemidir, 1969'da ortaya atılmıştır.

özetle türkiye'nin kendi kendine yetebileceğini ve ülkemizin ümmetçi bir çizgide ilerlemesi gerektiğini savunur. faiz reddedilir, ekonominin en önemli ayağı üretim olarak görülür. insanlara temel hakları, emek hakları, rıza hakları ve adil muamele hakkı tanır.

bağımsızlar hareketi ile ilk kez siyasete dökülmüş ve sonra sırası ile bu ideoloji çizgisinde millî nizam partisi*, millî selamet partisi*, refah partisi*, fazilet partisi*, saadet partisi*, adalet ve kalkınma partisi* ve yeniden refah partisi* kurulmuştur. bu partilerden adalet ve kalkınma partisi ise kendini milli görüşçü görmez.

benim bu düşünce ile ilgili fikirlerine gelirsek, ekonomik açıdan görüşleri doğrudur fakat ümmetçi özelliğine pek katılmıyorum. özellikle bu çağda ümmetçi anlayış yürümez, daha önce de araplar'ın birinci dünya savaşı'nda bizi sırtımızdan vurması ile çökmüştür. ve hatta filistin bize isyan eden isyancıların bayrağını kullanmaktadır. son olarak belirteceğim şudur ki, son birkaç tanımdır haklarında tanım girdiğim partileri türk siyasi hayatına hediye etmiş* fikirdir.

anadolu'nun ve anadolu insanının 70 senedir iktidara getirdiği sağ partiler içinde en dürüst olanıdır. diğer sağ partiler* iktidara dini kullanarak geldiler fakat sonra bu siyasetlerinden laikliğe, atatürkçülüğe* döndüler. bu gerici halk-aydın yönetim dansı ancak 52 yıl sürebildi ve en nihayetinde 2002'de bu parti iktidar oldu. bu partinin iktidar olmasının sebebi ne amerika ne de başka bir şeydir, tek sebebi halkın yıllardır talebi olan gerici bir yönetimdir. akp tam olarak anadolu'dur, ne eksik ne fazla. yalancılığıyla, hırsızlığıyla, sözde dini ve imanıyla, bacakarası namusluluğuyla, karşıt görüşe saygısızlığıyla yani her şeyiyle tam bir anadolu partisidir, halkın çoğunluğunu en iyi yansıtan partidir. bu halk 2002'den önce gelen laik atatürkçü partileri* hak etmedi; onları bir nebze hak etmiş olsa dahi cumhuriyeti ve kurucu beyinlerini, atatürk'ü zerre hak etmedi. bu ülkenin halkı tam ortadoğulu kafasındadır; bu sebepten kurucularımızın, atatürk'ün getirdiği tipte bir yönetime değil akp'nin tiksinç yönetimine layıktır.
nesnel bir tanım yaparsak bu parti fazilet partisi'nin kapatılmasından sonra kurulan saadet partisi'ne katılmayan eski fazilet partililerce kurulmuş bir partidir. bu tip partiler içinde en yüksek oy oranına erişendir ve içlerinde tek başına iktidar olabilmiş de tek partidir*. yakın zamanda yaşadığı yıpranmalardan ve ülkenin geldiği halden dolayı "gidici" denilen bu partiden deva partisi ve gelecek partisi kopmuştur; geçmişte ayrılan partiler ise türkiye partisi*, demokratik gelişim partisi* ile millet ve adalet partisi*'dir. hiçbiri de başarılı olamamış, bir varlık gösterememiş/göstertilmemişlerdir.

2017'de mhp'nin muhalefetlikten akp tarafına geçmesinden rahatsız olan bazı mhplilerce meral akşener liderliğinde kurulan parti. izlediği siyaset ise koptuğu mhp* ve başlangıç zamanlarındaki gibi milliyetçi siyaset değil, daha çok adalet partisi veya doğru yol partisi'nin siyaseti gibidir; sanırım bundan memnun olmayan bazı iyi partililer de ümit özdağ ile 2021'de zafer partisi'ni kurdular.
parti hakkında ise şöyle diyebilirim, bence 2023 seçimlerinde esas sürprizi yapacak partidir. ülkemizde sağ oyları da sol oyları da az çok belli olduğu için 2023'te seçimi iyi parti'nin akp ve mhp'den ne kadar oy devşirdiğine göre şekillenecektir, mhp'de 6-7 senedir akp'nin arka bahçesi olduğu için iyi parti'ye ciddi kopuşlar olacağı kanaatindeyim. zaten hdp ve chp oylarını pek arttıramayacaktır, kuruluş düşünceleri akp ve mhp tabanından çok oy almalarına engel. esas oyu iyi parti kazanacaktır.
edit: bu kadar düşük bir oyu hakikaten beklemiyordum.

1336'da ilhanlılar'ın yıkılmasından sonra kurulmuş moğol devlet. ırak ve iran sınırının üstünde kurulmuş olan devlet tahran'a, hemedan'a ve bağdat'a hükmediyordu. devletin kurucusu moğol celâyirîler'in önderi büyük hasan'dır. ilhanlılar'da önemli bir kişi olan büyük hasan başlangıçta devletini azerbaycan ve tebriz taraflarında kurmayı denemiştir ancak başaramayıp ırak dolaylarında çekilmiştir. devlet celayir ahmet döneminde timur tarafından yıkılmış, liderleri de önce osmanlı'ya; ankara savaşı'ndan sonra ise mısır'a sığınmıştır. timur öldükten sonra devleti yeniden kurmaya çalışsa da kendisi gibi timur'dan kaçmış kara yusuf'a yenilmiştir, devlet de böylece tamamen yıkılmıştır.
kaynak: tarih notlarım ve vikipedi.

alparslan türkeş'in yabancı doktrinlere karşı oluşturduğu yerli ve millî* doktrin. dokuz ışık cumhuriyetçi köylü millet partisi'nin ve milliyetçi hareket partisi'nin temel anlayışıdır. bu dokuz ışık şunlardır: milliyetçilik, ülkücülük, ahlakçılık, ilimcilik, toplumculuk, köycülük, hürriyetçilik ve şahsiyetçilik, gelişmecilik ve halkçılık, endüstricilik ve teknikçilik.

türkleri yok olmaktan kurtardığı için kanaatimce en önemli türk lideri.
getirdiği değerler halkının çoğunluğu tarafından benimsenmediği için* bu değerlere zıt siyaset yapan partiler yıllarca iktidar olmuştur, bu partilerin en beteri de şu an iktidardadır. bu sebeple en büyük ve tek hatası demokrasiye geçme arzusuydu dediğim büyük lider, ülkemin iki mareşalinden biri, türkler'in yetiştirdiği en büyük 2 yöneticiden* biri. şu anda ise ne getirdiği değerlerden iz kalmıştır ne de kurucusu olduğu parti oturaklı bir siyaset izlemektedir.
özetle yaptıkları türk tarihinde yapılmış en önemli şeyler olmasına rağmen bunların neredeyse hepsi boşa gitmiştir.

benim oluşturduğum bir kelime grubu, kavram. bu kavramın neyi ifade ettiğine gelirsek, efendim bu kavram akp çatısı altında olmayan fakat zihniyet olarak tam da onlar gibi olan partileri ifade eder. bu partiler de deva partisi, gelecek partisi, saadet partisi ve yeniden refah partisidir. eğer akp'ye muhalif bir insansanız ve muhalefetin de* bozduğunu, mantıklı bir yol izlemediğini düşünüyor ve bu lacivert akp partilerini mantıklı buluyorsanız; bulmayın. bu partilerin bizi 20 senedir yöneten memleketimizin en yobaz, gerici, cahil partisi olan akp'den zihniyet olarak zerre farkı yoktur. misal gelecek partisi, lideri ahmet davutoğlu suriyeliler'i başımıza bela etmiş kişidir ve ışid militanlarına öfkeli gençler demiştir. saadet partisi lideri temel karamollaoğlu ise sivas katliamı'nın sorumlularından birisi* olduğu için bu katliamın katliam olduğunu inkar eden* birisidir.

refah partisi'nin ardılı olan ve onun kadar etkin olamayan parti. klasik milli görüş politikasını savunan parti tarihimize iki olayla damgasını vurmuştur. birincisi merve kavakçı'nın dönemin başbakanı bülent ecevit tarafından "lütfen bu hanıma haddini bildiriniz." diyerek kovulmasıyla yaşanan başörtü krizi ve parti içindeki yenilikçiler ile gelenekçilerin 2000'deki kongrede hesaplaşması sonucu yenilikçilerin yenilip parti laikliğe aykırılıktan 2001'de kapatılınca akp'yi kurmalarıdır. her şeyden bağımsız kurultayda yenilikçilerin adayı olan abdullah gül'e gelenekçi kanatın "genç" olduğunu öne sürerek karşı çıkması ve gül'ün "illa heyecanımız pörsüdükten sonra mı olalım?" demesi akılla durgunluk verir, zira kendisi o esnada 50 yaşındadır. partinin iki ardılı vardır, birisi erbakan'ın milli görüş'ün temsilcisi olarak nitelendirdiği saadet partisi ve adalet ve kalkınma partisi'dir. tabii şu an siyaset yapan yeniden refah partisi, deva partisi ve gelecek partisi'de bu partinin ardıllarından sayılabilir.

1980 darbesi ile eski partilerin kapatılması ve eski liderlerin siyasi yasak alması sonucu mhp'nin tabanına seslenen parti; netekim siyasi yasaklar kalkınca genel başkanı alparslan türkeş olmuştur. seçimlerde çok az oy alan parti 1993'te milliyetçi hareket partisi'ne dönüşmüştür; bazı mçp'liler ise yazıcıoğlu ile büyük birlik partisi'ni kurmuşlardır.

ispat hakkı ve 6-7 eylül olayları'nda demokrat parti yönetimi ile ters düşen bazı dp'li vekillerin istifa ederek kurduğu parti. aralarında dp kurulmadan önce chp'de dp'nin kurulmasına vesile olan dörtlü takriri verenlerden fuad köprülü'de vardı, kendisi partinin kurucularındandı. dp'ye çok sert muhalefet yürüten parti seçimlerde pek oy alamadığından kendini feshetti ve üyelerinin çoğu da chp'ye katıldı. bu partinin çizgisinde olan dp'liler 1960 darbesinden sonra yeni türkiye partisi'ni kurdular.

adalet partisi içindeki çekişmenin ürünü olan parti. demirel ile ap içindeki bayar destekli bazı milletvekilleri arasındaki çekişme meclisteki bir oylamada gün yüzüne çıktı ve bu milletvekilleri diğer ap vekillleriyle ortak karar vermediler, bu sebeple de partiden ihraç edildiler. ihraç edilen bu vekiller ferruh bozbeyli liderliğinde ve celal bayar desteğinde* hareket ederek bu partiyi kurdular. parti başlangıçta iyi bir başarı sergilese de sonraları geriledi fakat ecevit'in hükümetinde koalisyon ortağı olarak yer alabildi. 1980'de darbeden önce kendini fesheden parti demokrat parti'nin esas varisi olduğu iddiasını hep yinelemiştir.

osmanlı'nın ödeyemediği iç-dış borçları sebebiyle hicri 1299 muharrem'de* yani 2. abdülhamit döneminde açıkladığı mali iflasıdır. kırım harbi'nden sonra borç almaya başlayan devlet sadece 20 yıl sonra bu borçları ödeyemez hale gelmiş, daha sonra da alacaklıların yoğun baskısı ile bu kararnameyi ilan ederek maliyeti tamamen alacaklıların kontrolüne terk etmiştir. bu durumun sonunda da düyun-u umumiye kurulmuştur.

sscb'nin lideri joseph stalin'in emriyle kırım tatar sürgünü başladı. 3 gün * süren sürgün esnasında ve sürgünden sonra uygulanan etnik temizlik* sebebiyle yaklaşık 200.000 kişi* katledildi. allah hepsine rahmet eylesin.

mareşalden yüksek ve sahibinin silahlı kuvvetlerin başkomutanı veya olağanüstü yetkilere sahip bir general olduğu bir askerî rütbe. italyanca kökenli kelime generale kıyasla mutlak üstünlük, dolayısıyla "tüm generaller arasında en üst rütbeli" anlamındadır. aleksandr suvorov*, joseph joffre*, ferdinand foch*, çan kay-şek*, francisco franco*, josef stalin*, george washington*, kim ıl-sung ve kim jong-il* generalissimolardır.

osmanlı'da ilk kez isyan eden şehzade*.

birinci murad'ın oğlu olarak 1362'de doğdu, onun en küçük oğluydu ancak çok geniş bir taraftar kitlesi vardı. babası bizans imparatoru ile bir sefere çıktığı zaman şehzade savcı imparatorun oğlu ile anlaşarak bursa'da isyan etti. zaten oğlunun taraftarı bol olduğu için gözünü üstünden ayırmayan sultan bunu bekliyordu, hemen geri dönüp isyanı bastırdı; şehzadenin gözüne başlangıçta mil çektirip kör ettirdi ancak öfkesi dinmeyince daha sonra onu boğdurttu.

imparator ise kendi oğluna ceza vermek niyetinde değildi, sultan murad'ın baskısı ise oğlunun gözlerinde sirke dökmek suretiyle onu yarı kör ettirmekle yetindi.

aziz nesin'in sivas katliamından sonra yazdığı şiir. katliamı anlatan filmde geçen sahnede de bahsedildiği üzere içeridekiler kurtulanların ölenler için şiir yazması üzerinde sözleşmiştir, yanılmıyorsam tek sağ kalan ya da birkaç sağ kalandan biri olan aziz nesin de bu şiiri yazmıştır:

ben tanırım
bu bulut bizim oranın bulutu
hemşeriyiz ne de olsa
benim için kalkmış ta sıvas'tan gelmiş
yurdumun bulutu
başımın üstünde yeri var

ben bilirim
bu rüzgâr bizim oranın rüzgârı
hemşerimiz ne de olsa
benim için kopup gelmiş yayladan
yurdumun rüzgârı
kurutsun diye akan kanlarımı

ben anlarım
bu acı bizim ora işi hançer acısı
bir ülkedeniz ne de olsa
aynı dili konuşsak da
anlamayız birbirimizi
hançerin nakışı
tanıdım acısından sıvas işi

ben duyarım duyumsarım
bizim oranın sızısı bu
binip kara bir buluta sıvas ilinden
sıvas rüzgârında uçup gelmiş
helallik dilemeye

ey yüreğimin onmaz acıları
ey beynimin dinmez sancıları
suç ne bende ne de sende
suç seni karanlıklara gömenlerde
ne de olsa yurttaşımsın
kapalı olsa da bütün vicdan kapıları yüzüne
bilmelisin bir yerin var canevimde

1983'te kurulmuştur, dünyanın hiçbir* ülkesinde varlığı tanınmaz; kıbrıs'ı birleşik bir cumhuriyet olarak görür diğer ülkeler. bu birleşmenin gerçek olması için bazı görüşmeler ve planlar yapılsa da bunlar (bkz: annan planı) boşa çıkmıştır. cumhurbaşkanları da* sırasıyla mehmet ali talat, derviş eroğlu, mustafa akıncı ve şu anki cumhurbaşkanı olan ersin tatar'dır.

zeki bir sultandır. zekidir, borçta boğulan bir devleti çok toprak kaybetmesine düyun-u umumiye'nin kurulmasına rağmen 33 yıl idare edebilmiş ve yıkılmasını önlemiştir. sultandır, yetkisini kısıtlayan her şeyi yok etmiş ve kendisine karşı çıkan her şeyi bastırmıştır.

tevfik fikret'e ait şiir kitabı. hece ölçüsü ile yazdığı da tek şiir kitabı. çocuklara yöneliktir dendiği gibi.

yukarıda bir yazarın saldırısına uğramış devlet. adam avrupa'yı talan eden devlete çekirge diyor, anadolu'nun minicik yerini alan hititleri methetmelere doyamıyor. avrupa hunları o bölgede kurulan ve aslen oralı olmayan çoğu devlet gibi* uzun ömürlü değildir. attila ile var olduğu da yalandır, devleti attila'nın atası balamir 376'da kurmuş, ondan sonra da muncuk oktar rua gibi lise tarih derslerinde bile öğretilen hükümdarlar gelmiştir. kökenleri ile ilgili kanıt yoktur saçmalığına hiçbir şey demiyorum, google'a yazarak bile avrupa hunları ile ilgili çeşitli kitaplara-makalelere ulaşılabilirsiniz. bu devletle ilgili kesin olmayan tek şey, türklükleridir.
türklükleri ile ilgili.
avrupa hunları ve batı roma ilişkilerinde evlilik
hunlarla ilgili genel bir makale
sonuncu link telefonda çalışmıyor, zaten onu telefondan da koyamadım.

müslümanlar'ın hristiyan ve museviler'i değerlendirme şekli. kitap ehli yani ilahi bir kitaba inanlar anlamına gelir.

duygu asena'nın nazım hikmet için "kartpostal şairi"demesi üzerine buna karşılık olarak can yücel'in ettiği laftır. sözünü geri alması istenince de "kartı aldım postal kalsın "demiştir.
*

aziz nesin'in 1989'da yayımlanmış olan öykü kitabı. içindeki öykülerden kırk basamaklı hela'yı, tanrısal adalet'i, kırk yıl önce'yi, iğdiş edilmiş insanlar ülkesi'ni tavsiye ederim; güzel öykülerdir.

şu an milliyetçi çizgide bulunan mhp, iyi parti ve zafer partisi'nin atası olan partidir; türkiye'de milliyetçi siyasetin belkemiğini oluşturmuştur. 1948'de kurulan partinin kurucusu da fevzi çakmak'tı. parti 1954'te kapatıldıktan sonra oluşturduğu milliyetçi çizgiyi parti'nin ardılı olan osman bölükbaşı'nın cumhuriyetçi millet partisi, sonra liderliğini bölükbaşı ve türkeş'in yaptığı cumhuriyetçi köylü millet partisi, türkeş'in mhp'si sürdürdü.

aziz nesin'in 1958'de yayımlanmış öykü kitabı. içindeki öyküler nazik alet, ajan 0x-13, beş kuruş yüzünden, sıkı ayakkabı, aile kurtuluş ordusu anonim şirketi, ingiliz kumaşı, bar fedaisi, bülbül yuvası evleri, bakanlık emrinde biri, samimiyet*, mübarek adam, tarzan'ın sahibi kim, ne bulursan al, hırsız bu muydu?, rüşvet, unuttum mahmut, yangın vaaar!, develer ne oldu?, gerçekten solcu, dünyanın en büyük iki yazarı'dır.

1980 darbesinden sonra seçime girmeye hak kazanan 3 partiden* halkçı parti'nin lideri, kenan evren'in solun başına bırakmak istediği kayyum lider. partisi 83 seçimlerinde tek sol parti olmasına rağmen %30'da kalmış, ondan sonraki yerel seçimde de pek bir varlık gösteremeyip* sodep'e* katılmıştır; birleşen iki partinin adı da shp* olmuştur. 83 seçimlerinden önce diğer liderler ile katıldığı televizyon programında özal'la boğaz köprüsünün özelleştirilmesi ile ilgili takışması ve 'satamazsınız efendim, sattırmam!' demesi ile bilinir.

1980 darbesinden sonra yapılan ilk seçimde askerlerin politikasını savunan milliyetçi demokrasi partisi'nin kurucusu*; eski orgeneral, büyükelçi. partinin genel başkanlığını ise 1985'te bırakmış, parti de pek varlık gösterememiştir.

chp'nin gerçek ardılı olarak halkçı parti ve sosyal demokrasi partisi'nin birleşimiyle kurulan parti. 1980 öncesi chp'nin de kadrolarını barındırdığından* başlangıçta yüksek oy oranları elde etse de sonraları önce dsp'nin kurulması*, sonra da parti içi muhalefetin lideri olan deniz baykal'ın** kurultayda yenilmesi ile chp'yi yeniden kurması partiyi epey geriletti. partinin gerilemesinin bir diğer sebebi de
isteyerek yahut istemeyerek hdp tarzı siyaset yapan vekilleri parlamentoya taşımış partidir. bülent ecevit birand'a verdiği röportajda shp'yi bu yönden eleştirmiştir. bu durumun esas sebebi de bu vekillerin paris'te düzenlenen kürt konulu bir konferansa katılmalarıydı, bunu izinsiz yaptıkları gerekçesiyle yönetim bu vekilleri ihraç etti. ihraç edilen bu vekiller ve daha sonraları bunlara katılan insanlar sonu hdp'de bitecek bir partiler zinciri kurdular, bu zincirin ilk halkası halkın emek partisi'dir.
sol 3 parça olduğunda iyice gerileyen shp 1995 yerel seçimlerinde alınan büyük yenilgiden sonra solda birleşmeyi ortaya atmış, dsp karşı çıksa da chp'nin kabul etmesiyle iki parti birleşmişlerdir. birleşme kurultayında shp genel başkanı murat karayalçın ile chp genel başkanı deniz baykal genel başkanlık için yarışmış ve kazanan baykal yeni cumhuriyet halk partisi'nin lideri olmuştur*.

içinde bu şehrin geçtiği yanlış hatırlamıyorsam şöyle bir söz vardı: aceminkini aceme, arabınkini araba verirsek bize uzun kollu buhara hırkasından başka şey kalmaz*.
bu şehrin ve orta asya'daki bunun gibi türk-islam şehirlerinin moğol istilasından sonra kıyamete dek eski ihtişamlarına kavuşamayacağını söyleyenler de olmuştur.

hz. ali ile hariciler arasında yaşanmış savaş. 658'de meydana gelmiş savaşta hariciler* hakem olayı'ndan memnun olmayıp hz. ali'nin tarafından ayrılanlardan oluşuyorlardı, savaş esnasında sayıları 2800 olarak ifade edilir. savaştan sonra ise sadece 9 kişi kurtulabilmiştir, hz. ali ve ordusu büyük bir zafer kazanmıştır*.

barış ve demokrasi partisi'nin ardılı, kürtçü partiler içinde barajı kendi başına aşabilen ilk parti. hükümet tarafından da muhatap alınan ilk kürtçü parti. hdp sadece kürtçü politikaları savunan bir parti olmadı, türkiye'deki pek çok azınlık gruptan derneklerin ya da kuruluşların bazılarının katıldığı bir parti oldu*. diğer kürtçü partilere kıyasla ilk yıllarında iktidar tarafından ılımlı karşılanan ve çözüm sürecinde kürt halkının temsilcisi olarak* çok etkili olan parti pkk konusunda diğer kürtçü partileri de geçerek şöyle demiştir:

selahattin demirtaş: alana gelmeden önce bir müdahale olmuş, demişler ki: 'abdullah öcalan posterini asamazsınız.' onu diyenlere açıkça sesleniyoruz; kürtlerin katili kenan evren'in heykelini dikebiliyorlar da, bir halk önderinin posterini mi açamaz? siz ne diyorsunuz be! biz bu meydana başkan apo'nun heykelini dikeceğiz heykelini." ve "biz pkk’yi terör örgütü olarak tanımlamıyoruz. ancak, sivilleri hedef alan eylemlerini terör olarak nitelendiriyoruz. bunu protesto etmekten de geri kalmıyoruz." abdullah zeydan: pkk, türkiye'yi ve orta doğu’yu güller bahçesine çevirmek için ortaya çıkmış barış ve halk hareketidir. eğer pkk türkiye’yi güller bahçesine çevirmek istemeseydi, pkk’nin öyle bir gücü var ki, sizi tükürüğüyle boğar."

hdp'nin terörizmini sergilediği olaylar ise şunlardır: 2015'te pkk'nin gençlik yapılanması ydg-h diyarbakır'da siyasi propaganda yaptıktan sonra silah zoruyla 7 haziran genel seçimleri için hdp'ye oy istemiştir. pkk yöneticilerinden cemil bayık, halkların demokratik partisi için oy istemiş ve "onun için bu seçimlerde akp ve erdoğan'a karşı hdp’ye oy vererek yerel seçimlerden çok daha büyük bir sonuç ortaya çıkaracaklardır. bunu da herkese ispatlayacaklar." demiştir. yine bu herif 1 kasım 2015 genel seçimlerinden önce haziran'daki genel seçimlerde hdp'ye oy verenlere teşekkür edip tekrar hdp'ye oy vermelerini istemiştir. hdp'li siyasiler türk güvenlik güçleri ile pkk arasında 2015 yılının haziran ayından beri devam eden çatışmalarda öldürülen pkk üyelerinin cenaze törenlerine katılması ve taziye ziyaretlerinde bulunmuştur.

mesela 2015-16 sur çatışmaları sırasında pkk’nin sur sorumlusu ’çiyager’ kod adlı cihat türkan'ın batman’da düzenlenen cenaze törenine mehmet ali aslan ve besime konca; tunceli'nin nazımiye ilçesinde 27 ağustos 2015'te bir çatışma sırasında öldürülen pkk militanı destan rüstem kod adlı sıdıka yıldız'ın van'ın başkale ilçesindeki cenaze törenine ve pkk'ya yakın olduğu iddia edilen tak'ın üstlendiği ve 29 kişinin hayatını kaybettiği ankara'daki canlı bomba saldırısı sonrası, saldırıyı düzenleyen abdulbaki sömer'in evindeki taziyeye tuğba hezer öztürk katılmışlardır. hdp şırnak milletvekili faysal sarıyıldız'ın, pkk'ye verilmek üzere suriye'den şanlıurfa'nın ceylanpınar ilçesine getirilen ağır silahları teslim alacak kuryeye yardım ettiği iddia edilmiş, 2016'da mecliste akp ve hdp'li milletvekilleri arasında çıkan kavga sonucu hdp milletvekilleri komisyonu terkederken abdullah öcalan lehine sloganlar atarak gerilla marşı'nı söylemişlerdir.

şimdi seçmenlerine ve bunlara bunları söylerseniz 'çözüm süreci vardı.' demekten de geri durmazlar. çözüm sürecini de bunların şu an şiddetle muhalefet ettiği akp başlatmıştı, her nedense o zaman çok iyi anlaşıyorlardı. devletin talan ederken ikisi de daha çok yağmalamak istediğinden akp ile anlaşmazlık yaşadılar, zaten anlaşsalardı çözüm sürecinden sonra akp'nin arka bahçesi mhp değil hdp olurdu; yanlış anlaşılmasın mhp'yi methettiğim yok, anlatmak istediğim hdp'nin de bunlardan farklı olmadığı; onlar kadar şirret bir terör örgütü öhm parti olduğudur.

bu parti muhalif kitle tarafından çok da kötü olarak algılanmamasına rağmen benim gözümde cumhur ittifakı partilerinden ve lacivert akp partileri'nden farkı olmayan partidir. izledikleri politika geçmiş yıllarda yaşananlar sebebiyle devlete kırgın ve kızgın olan kürt seçmeni nefretle, öfkeyle gazlayarak kendilerinde toplanmasını sağlamaktır; bu bahsettiğim politikayı sosyal medyadan nasıl yürüttüklerini buradan görebilirsiniz.

14 mayıs 2023 cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği genel seçimleri'ne doğru mhp lideri bahçeli'nin ortaya atması ve ısrarıyla hakkında iddianame hazırlanan parti kapatılmanın eşiğine getirilmiş ancak oy için her türlü siyasi odağı yanlamayı âdet haline getiren akp ve recep tayyip erdoğan "belki destek verirler." diye düşünüp kapatma kararını bir süre ertelemişlerdir. böyle bir desteğin söz konusu olmayacağını gördüklerinde süreç hızlandırılmış, partinin kapatılma ihtimalini gören partililer yeşil sol parti'yi kurmuşlardır. yanılmıyorsam hdp seçimden evvel kapatılmadı ancak her ihtimale karşı seçime bu partiden gidildi.

şu an türkiye'de akp, sp, deva, gelecek, yeniden refah gibi partilerin izlediği siyaseti inşa eden parti. necmettin erbakan'ın 1970'te kurduğu ve siyasete girdiği ilk parti. parti kısa süre faaliyet gösterebilmiş, hiçbir seçime girememiş ve laikliğe ayrılıktan 1971'de kapatılmıştır. ardılı milli selamet partisidir.

milli nizam partisi'nin ardılı olarak 1972'de kurulan parti. kurucuları mnp'de olmayan adamlardı, erbakan'da partiye 1973'te katılmıştır. chp ile ve o dönemin sağ*partileriyle hükümetler kurarak dönemin kilit partisi olan msp; kudüs mitingi'nde olanlardan* ve partinin görüşlerinden, yaptıklarından* büyük bir kesim tarafından bağnaz olarak görülen bir partiydi. seçimlerde ortalama oy oranı %10 civarındaydı. 1980 darbesi ile kapatılmıştır, lideri erbakan'da o dönemin diğer siyasileri gibi siyasi yasak almıştır. ardıl partisi refah partisidir.

necmettin erbakan'ın kurduğu/kurdurduğu partiler zincirinin son ve yaşayan halkası, fazilet partisi'nin esas ardılı. parti kapatıldıktan sonra milletvekillerinin yarısı kadarı saadet partisi'ne geçse de parti 2002 seçimlerinde fazilet'ten kopan diğer bir parti olan akp'nin %34 gibi* yüksek bir oy oranı almasıyla baraj altı kalmış ve bu tarihten sonra da pek bir varlık gösterememiştir. partiden 2010'da numan kurtulmuş liderliğinde kopan halkın sesi partisi de çok uzun süre faaliyet göstermemiş ve rte'nin çağrısı ile akp'ye katılmıştır. partiden kopan diğer bir parti ise necmettin erbakan'ın oğlu fatih erbakan'ın kurduğu yeniden refah partisi'dir.

numan kurtulmuş'un 2010'da saadet partisi'nden ayrılarak kurduğu muhafazakâr parti. partinin belki de en önemli özelliği kurucularının neredeyse tamamının üniversite mezunu olması, 5'te bir kadarının yüksek lisans yapmış olması ve içlerinde avukatların, mühendislerin, akademisyenlerin bulunmasıydı. anlayamadığım bu kadar okumuşu barındıran parti nasıl oldu da rte'nin çağrısına uyup akp'ye katıldı?**

ali babacan*'ın 2020'de adalet ve kalkınma partisi'nden ayrılarak kurduğu ve 2023 seçimlerinden sonra* oluşacak siyasi arenada bir yer edinceğini düşündüğüm partidir. yüksek ihtimalle 2023 seçimlerinde barajı aşamayacak ancak %5-6 gibi bir oy oranı yakalayacaktır, fotokobisi olan gelecek partisi ise bence bu kadar başarılı olamayarak seçimlerden sonra bu partiye katılacak ve bir sonraki seçimlerde deva akp'den kopmuş muhafazakâr kitlenin bir kısmını etrafında toplayarak %8-10 gibi bir oy oranına oturacaktır.
özetle geleceğin milli selamet partisi* olacağını tahmin ettiğim partidir.

bir erdal öz romanı. 1974'te yayımlanan roman 12 mart'ı solcuların gözünden anlatan toplumcu gerçekçi bir romandır.
kitabın adı bana daha çok bir şiirin ilk dizesi gibi gelir.

1954'te millet partisi'nin ardılı olarak osman bölükbaşı'nın kurduğu parti. demokrat parti'nin tek başına iktidarının sürdüğü 1950'lerde chp'ye göre çok az* oy alsa da lideri bölükbaşı hazırcevap bir kişilik ve dönemin yönetimi otoriter olduğundan etkili muhalefet yürüten bir parti olmuştur. 1954 seçimlerinde kırşehir tüm oylarını bu partiye verdi diye menderes tarafından ilçe yapılmıştır. bölükbaşı ise mecliste kendisinin erkekliğine laf atan bir milletvekiline "ben erkekliğimin zekâtını versem, sen bile erkek olursun." demiştir. 1958'de amacı bir sınıf temeline dayanmadan köylüyü savunmak olan türkiye köylü partisi* ile birleşen parti, cumhuriyetçi köylü millet partisi'ni kurmuştur.

milliyetçi hareket partisi içinde lidere ilk kez yapılan muhalefet sonucu kurulan parti. parti mhp'nin klasik türkçü anlayışından ziyade türkçü islamcı bir anlayış savundu fakat seçimlerde pek bir başarı elde edemedi. ilk lideri muhsin yazıcıoğlu helikopter kazasında şaibeli bir şekilde öldü. yerine önce yalçın topçu, topçu'nun 2011 seçimlerindeki başarısızlık sonucu istifası ile mustafa destici seçildi. parti şu anda cumhur ittifakı'nın bir üyesidir, mhp ile aynı ittifakta bulunan parti neden ayrı parti olarak varlığını sürdürmektedir anlamış değilim.

öncelikle kaynak.
hukukta hakaret davalarında, hakarete konu olan olguyu kanıtlayarak faile ceza almaktan kurtulma imkanı sunan hak. bizde ise daha çok şu olayla bilinir: 9 mart 1954'te kabul edilen "neşir yoluyla veya radyo ile işlenecek bazı cürümler hakkında kanun"un 1. maddesi ile yazılı basın ve radyo yayını yoluyla, gazetecilerin kişiler hakkında "itibar kıracak, şöhret ve servete zarar verecek" haber yapması engellenmiş ve suç olarak görülmüştür. bu düzenleme, kamuoyunda demokrat parti iktidarının gücünü kötüye kullanarak basın özgürlüğünü sınırladığı eleştirisine sebep olmuştur. kanunun meclis görüşmelerinde ise muhalefetteki cumhuriyet halk partisi tarafından gazetecilere ispat hakkı tanınması önerilmiş ancak iktidar tarafından bu öneri uygun görülmemiştir. gazetecinin haberini yaptığı, kişi veya vatandaş hakkındaki iddiasını mahkemede kanıtlaması/ispatlaması hakkının tanınmaması ve kişi/siyasetçi hakkında yapılacak haberlerin kişinin "itibarını kıracak, şöhret ve servetine zarar verecek" durumda olması halinde gazetecinin suçlanması, basın özgürlüğünün sınırlandırılması olarak görülmüştür.

1980 darbesinden sonra cumhuriyet halk partisi'nin yerine kurulan sol parti. o dönem pek çok sol parti kurulsa da amacı "sağda 2, solda 1 parti"* olan kenan evren başkanlığındaki mgk hepsini vetoladığından 1983 seçimlerine girebilen tek sol partidir, buna rağmen %30 gibi az bir oy alabilmiştir*. bu seçimlerden sonra ise erdal inönü liderliğindeki sodep'e direnemeyen parti hızlıca oy kaybetmiş ve bu parti ile birleşerek sosyaldemokrat halkçı parti'yi kurmuştur.

erdal inönü'yü siyasete sokan parti, 1980'lerde cumhuriyet halk partisi'nin kapatılması ile doğan boşluğu doldurmak için kurulan 2. sol parti. sodep mgk'nın veto bombardımanından kurtulamadığı için ilk genel seçimlere giremese de hemen ardındaki yerel seçimlere girmiş ve iyi de bir oy oranı* elde etmiştir. oylarının sodep'te toplandığını gören diğer sol parti olan halkçı parti ise genel başkanların kararıyla sodep'e katılmış ve birleşen iki partinin adı sosyal demokrat halkçı parti olmuştur.

türkiye'de kurulan ilk kürtçü partidir. kurulmasının nedeni shp'li bazı vekillerin paris'te kürtlükle ilgili bir konferansa katılmaları ve bunun akabinde partiden ihraç edilmeleridir. bu ihraç edilenler ve onlarla beraber istifa edenler sonunda bu partiyi kurmuşlar ancak barajı aşamayacaklarını görünce adaylarını shp listelerinden göstermişlerdir. leyla zana'nın kürtçe yemin krizi de bu partinin meclise girmesi ile yaşanmış, parti toplantılarında abdullah öcalan resimlerine yer vermiştir. bu gibi sebeplerden ötürü parti kapatıldı, yerine demokrasi partisi kuruldu.

bir işi en iyi şekilde yapabilecek bilgisi, yeteneği olan kişi için kullanılan sözcük. her ne kadar 'ehli' şeklinde kullanılsa da sözcüğün kökü ehildir.

beklenmedik ya da kişide kızgınlık uyandıran bir davranış sergileyen erkeklere kullanılan tabir. daha çok ibne oğlu gibi bir anlam uyandırsa da* böyle bir anlamı yoktur.

hariciliğin islamiyet içinde sayılmayan iki kolundan biri, diğeri yezidiyye. yusuf suresi'ni aşk hikâyesi sayan mezhep aynı zamanda bir erkeğin torunu ile ya da kardeşinin torunu ile evlenebileceğini söyler*. mezhebin adı ise bu görüşlerinden değil, kurucusunun adından* gelir.

1990'larda o zamanın iski müdürü* ile iski'de çalışan bir hanımefendi*** arasında bir münasebet olmuş, daha sonra müdür bu hanımefendi ile evlenmek için eşinden boşanmak istemiştir. eşine de yüksek miktarda**** tazminat vermiş, tek şart olarak da susmasını koşmuştur** fakat canı yanan eş konuşmuş, mevzu basına sızmıştır. bir bürokratın böyle yüksek bir meblağı nasıl edindiği merak konusu olunca araştırmalar başlamış ve davalar sonucunda yolsuzluklar** açığa çıkmıştır. konuşan eş ise şarta uymadığı için tazminattan olmuştur. bu skandal, namus abidesi gibi görünen shp'lilerin* imajını feci zedelemiş, dsp'nin yükselişine meydan vermiştir.

yer tamlayıcısı da denen cümlenin yardımcı öğelerinin biri. yüklemi ilgili olduğu yer yönünden tamamlayan bu öğe nereye, nerede, nereden; kime, kimde, kimden; neye, nede, neyden soruları ile bulunur. misal:
-ayşe giysileri yırtık pırtık şekilde metruk, duvarları bir vahşete şahitlik etmiş binadan dışarı fırladı.
bu cümlede kalın yazdığım yer dolaylı tümleçtir, nereden fırladı diye sorduğumuzda ona ulaşırız. dışarı sözcüğü ise yer yön zarfıdır, dışarıya olsaydı yer tümleci olurdu.

bir olayı önceden sezen kişilere şaka yollu* söylenen atasözüdür.

bir erdal öz anlatısı. cezaevinde deniz gezmiş ve yusuf aslan ile konuşan** öz, ikisinin ağzından yaşananları verir; asılış ve asılış sonrası da işlenir. deniz gezmiş'in nasıl bir insan olduğunu anlamak için okunabilir bir eserdir. vakti zamanında da cumhuriyet gazetesi tarafından okurlarına armağan olarak verilmiştir.

anadolu selçukluları'nın 6. sultanı. ilk yıllarını babası devletin topraklarını 3 oğluna böldüğü için kardeşleri ve kardeşlerine destek vererek devletin toparlanmasını önlemek isteyen diğer hükümdarlar ile mücadele ederek geçirdi, bu mücadeleyi 1170'lerin ortalarında kazandı*. devlet içinde ve doğuda* barışı sağlayıp selçuklular'ı güçlü kılan 2. kılıçarslan daha sonra batıya dönmüş ve bizans miryakefalon* savaşı'nda yenmiştir*. bu savaştan sonra ise 1189'a dek pek savaş olmamış, selçuklu devleti bayındırlık faaliyetleri ile geliştirilmiştir. 1189'da ise 2. kılıçarslan klasik türk geleneklerine uyarak devleti 11 oğlu arasında pay etmiş, bu pay edişten sonra başlayan taht kavgalarında ölene dek oğullarından birinin kuklası haline düşmüştür*.

28 şubat sürecinin başındaki mgk'da alınan kararların uygulanıp uygulanmadığını denetleyen antidemokratik fakat çok gerekli ve önemli yapı. sürecin beyni olan güven erkaya'nın komutanı olduğu deniz kuvvetleri'ne bağlı olarak çalışan yapının fikir babası süreçte kamuoyuna en çok görünen generallerden çevik bir'dir. iddialara göre yapı 6 milyon kadar kişiyi irtica gerekçesiyle fişlemiştir.

3 tanedir. ilk aşama yani en iyi durumda olunan aşama cehl-i basittir, dümdüz bilmeyen insanlar bu aşamadadırlar. ikinci aşama ise cehl-i mürekkeptir, bu insanlar bilmezler ve bunun farkında da olmazlar; bilgiye ihtiyaç duymadıkları için kurtarılmaları nispeten zordur. son ve en dehşetli aşama ise cehl-i mik'aptır; bilmezler, bilmediklerini de bilmezler ve en doğruyu bildiklerini iddia ederler. işte bu insanlar hiçbir şekilde kurtarılamayacak insanlardır, toplumumuzun da ferah ferah %80'i 2. ve 3. aşamalara mensup olduğu için toplumumuz da kolay kolay kurtulamayacak bir toplumdur.

açık, parlak, doğruyu yanlıştan ayırarak doğruyu galip kılan fetih ve zafer. bu zafer, harp ile olabileceği gibi harpsiz de olabilir.

komünist* fikirlerle yazılan, dhkp-c minvalinde bir çizgisi olan** dergi. dergiyi komünist bıyıklı genç abiler satardı 1 liraya. içinde yazan şeyleri tam olarak hatırlamıyorum* ama bir yitirdiklerimiz köşesi* ve dursun karataş'ın gençliğe hitabe tarzında yazılmış bir söylevi olurdu*.

örnek olsun diye buyrun bir tanesinin kapak fotoğrafı:

din dersi kitaplarında çok kötü olarak ve yerden yere vurulmak için anlatılan dinlerden* biridir. sadece bir tanrı'nın var olduğuna inanılır, onunla irtibata yaramış-yarayan-yarayacak herhangi bir şeye-şeylere inanılmaz. çoğu insan da agnostisizm'e varan yolda ateizm'den önceki durak olduğunu söyler.

kur'an-ı kerim'e benzer, kur'an-ı kerim'de değinilen noktalara değinen hatta daha detaylı değinen kaynakların varlığı kur'an-ı kerim'i yalanlamaz. kur'an'da her millete peygamber gittiği belirtilir, haliyle bu kaynaklar o peygamberlerin vahiylerinden-suhuflarından kalmadır.

un, tuz, yoğurt, sarımsak ve yağdan yapılan basit bir yiyecek. yapımı çok maliyetli değildir.* zazalar arasında çok bilinen bu yiyeceğin onlar arasında bilinen adı babuko'dur.

cismin kütlesi*, yerçekim sabiti* ve cismin yerden yüksekliği* değerlerine bağlıdır; bunların çarpımı ile bulunur. kinetik enerjiye de dönüşebilir*. bu iki enerjinin toplamı olan mekanik enerji ise değişmez*

yüklü cisimler arasındaki itme ya da çekme kuvvetidir. cisimlerin yükleri ile doğru, cisimlerin arasındaki uzaklık ve bu uzaklığın karesi ile ters orantılıdır.
f*=k*.q1.q2*:d.d* ile hesaplanır.

hüseyin cahit yalçın'ın 1901 yılında servet-i fünun dergisinde yazmış olduğu makale. yayın sonrası ise makalede hiç yer almayan düşünceler padişah ıı. abdülhamit'in kulağına gitti, o da dergiyi kapattırıp sorumluları sürdü. söylenenlerinin asılsızlığı sonradan anlaşılsa da bu hiçbir işe yaramamıştır.

makalenin günümüz türkçesine çevrilmiş hali:

edebiyat ve hukuk aynı zamanda aynı gelişim aşamalarından geçer. söz gelimi edebiyatta gerçekçilik (realizm) akımının hüküm sürdüğü bir dönemde hukuk kuramlarında da aynı eğilim görülür. bu uygunluk ve ilişkiyi destekleyen bir örnek olarak fransa’da 1850-1885 seneleri arasında geçen süre gösterilebilir. bu otuz beş yıllık zaman boyunca fransız edebiyatında realizm, naturalizm isimleriyle anılan akımlar, güzeli hakikate, sanatı bilime tâbi kılmaya çalışıyorlardı. romanlardan kişilik kalkarak bunlar bir belgeler toplamı hâline geliyor, tiyatrolardaki kurgusal ve kuramsal birtakım kurallar bırakılarak bir eser sahneye konulacağı zaman mümkün olduğu kadar hakikate yaklaşılıyor; tarih, çok titiz araştırmalar içinde uzmanlaşmaya dalıyor; eleştiri mümkün olduğu derecede analitik, bilimsel olmaya çalışarak imkânı ölçüsünde tarafsızlığını koruyor; şiir bile bilimden, günlük hayattan ilham alıyordu.

işte bu zaman zarfında hukuk maddelerinde hâkim olan görüşlere bakılacak olursa orada da hayalî amaca hiç önem verilmeyip bunun küçümsendiği ve hor görüldüğü anlaşılır. gerçekten de bu esnada başka hukuk görüşleri de vardı. zaten her vakit, her yerde düşünceler çeşitlidir. bir kısım halk geçmişe bağlı kaldıkları hâlde bir kısmı geleceğe doğru koşarlar. fakat her zaman bu diğeriyle çarpışan kişisel düşünceler sonucunda bir akım oluşur ki ters akımlara, anaforlara rağmen düşünürlerin çoğunu ve düşünmek zahmetine katlanmadan başkalarının düşünmelerinin sonuçlarını hazırca kabul edenleri belli bir yöne doğru sürükler. işte fransa’da 1850-1885 seneleri arasında hukuk kuramlarının akımı da herkesi hayalî amacı küçümsemeye yöneltiyordu. uluslararası “kuvvet hakkı” esasına riayet ediliyordu. hayat mücadelesi kuramını bu şekilde yanlış yorumlayanlara karşı voltaire’in önceden cevap vermiş olduğu söylenerek “felsefe sözlüğü”nde “savaş” maddesinde yazdığı şu satırlar tekrar edildi: “bütün hayvanlar sürekli bir savaş hâli içindedirler. her cins hayvan diğer cinsi mahvetmek için doğmuştur. hatta koyunlar, güvercinler bile birçok küçük hayvanı öldürürler, aynı bir türün erkekleri dişileri için erkek insanlar gibi aralarında kavga ederler. hava, toprak, su birer savaş meydanıdır. allah insanları akıl ile ayrıcalıklı hâle getirdiği bu akıl onları hayvanları taklitten çekinmeye yöneltmelidir. özellikle tabiat insanlara hemcinslerini telef edecek bir silah vermediği gibi kan içmekten zevk alacak bir içgüdü de vermemiştir.”

insanlığın hareket tarzını kurtların, yabani, vahşi hayvanların hareket tarzına benzetmeye çalışanlara karşı itiraz eden bu hayalî amaç meftunları ne alaylara maruz kalmadılar! onlara hayalperest diyerek eğlendiler.

hatta avrupa’da değil yalnız hükûmetler arasında, bir hükûmetin fertleri arasında da hak ve adalet endişesi, tarihî olaya karşı riayet ve sükût etmek gerekliliğine feda edildi. bir toplum bir organizmaya benzetiliyordu. bu organizma büyük bir ağaç gibi kendi kendiliğinden yetişir deniliyordu. dolayısıyla yenilik yapılması fikriyle bu yetişmeye müdahale etmek, doğal gelişmeyi bozar diye faydasız hatta zararlı sayıldığından, insani ilişkilerde sahte bir hakkaniyet aramaktan, genel konularda birtakım yüce ve soyut kurallara uygun hareket etmeye çalışmaktan ise millet menfaatini günü gününe yoluna koymak yeterli sanılırdı.

hippolyte taine bir kavmin kazanabileceği toplumsal şeklin kendisinin seçim ve arzusunun üstünde olduğunu, o kavmin tabiatı ile geçmişi neyi gerektirirse eninde sonunda o şekle gireceğini iddia ederdi. kısmen ingiltere’den, almanya’dan ödünç alınan bu tarz realist anlayış neticesi olarak, insanlar hakikaten eşit değil iken bunlar arasında eşitlik esasını koymak isteyen jean-jacques rousseau ile az mı alay edildi?

doğal hukuk tarihin açıklanmasında ve analiz edilmesinde böyle küçümsendiği gibi bir toplumu şu durumda düzeltmek için sarf edilmek istenilen mesai de kınanıyordu. renan, muhtelif ırklar, aynı ırka mensup muhtelif sınıflar, insanlar arasında eşitsizliği getirmenin akıllıca bir hareket olduğunu söyleyerek şu sözleri tereddütsüz yazıyordu: “bütün bir sınıf halk diğerlerinin şan ve şerefi, kuvvet ve iktidarı ile yaşamalıdır.”

sefalet her vakit var olduğu için hastalık ve ölüm gibi ebedî bir hâl diye düşünülürdü. dolayısıyla avrupa toplumunun o vakitki hâlleri karşısında istenen bir hayalî amaç düşünmek bir çılgınlık idi. en ciddi kitaplarda yer bulan bu kuram fiiliyatta da etkisini gösteriyordu.

işte böyle edebiyat ile hukuk yalnız aynı etki altında aynı rengi kazanmakla kalmaz, birbirileri üzerinde de etkileşimde bulunur. bazen hukuk, edebiyata konu hazırlar, edebiyat da buna karşılık bazı kanun maddelerini düzeltmeye çalışır.

son zamanlarda idam cezası hakkında yazılan şeyler kadar bu etkiyi gösterecek güzel bir örnek yoktur. joseph de maistre idam cezasını bir toplum için elzem sayar. bundan sonra idam cezasının gerekli olup olmadığı edebiyatçılar arasında bitip tükenmek bilmez şiddetli bir kalem kavgasına meydan açar. suçlunun vücudunun ortadan kaldırılmasının faydalı ve meşru olup olmadığı sorulması gerekli görülerek merhamet ve adalet daha geniş bir şekilde anlaşılacak olursa idam cezasından vazgeçileceği ve darağacından dökülen kan damlalarının birer kötü niyet ve haksızlık tohumu olacağı iddia edilir. bunun üzerine romanlarda, tiyatrolarda vahşi zamanlardan kalma bir âdet olan bu idam cezası aleyhinde türlü hücumlar görülür. victor hugo “bir mahkûmun son günü” adındaki eserinde ismi, hâli, hatta cinayeti bile meçhul bir mahkûm için okuyucuların kalbinde şefkat ve merhamet oluşturmak gibi bir başarıya erişmiştir. bu mahkûm, yaşayan insanlar arasından çıkarılmış olması, yalnız giyotin ile idam edilmeye değil, kesilinceye kadar süren o yavaş can çekişmeye mahkûm edilmiş bulunması itibarıyla merhametimize layıktır. victor hugo ölünceye kadar bütün şiirlerinde, mektuplarında, her vakit bu fikri savunmakta devam etmiştir. victor hugo idam cezası aleyhindeki itirazlarında yalnız da kalmamıştır. birçok yazar kendisinin tarafını tutarlardı. aleyhinde bulunanlar da eksik değildi. işte böylelikle yalnız idam cezası etrafında birçok edebî eser çiçeklendi.

ceza kanunu gibi askerî kanun da yazarların yaratıcılıklarını harekete geçirmiştir. fransa’da gayet önemsiz bir şey için bir neferi kurşuna dizerler. önceki yüzyıl sonunda mercier’den başlayarak alfred de vigny’ye varıncaya kadar birçok yazar fransa askerî kanunlarının bazı maddeleri hakkında dikkati çektikleri gibi zamanımızda lüsyen de kav, abel hermant, jean grave, jean ajalbert gibi edebiyatçılar da askerî disiplin adı altında avrupa ordularında reva görülen zulümden şikâyet etmişlerdir.

medeni kanun de edebiyatın oldukça mühim alış verişi vardır. işte on dokuzuncu yüzyılda boşanma meselesi. fransa’da boşanma meselesi kanun koyucu tarafından arka arkaya birbirine zıt yollarla halledildiğinden edebiyat da bu kanun değişikliklerini üzüntüyle karşılamıştır.

evlilik bağı parçalanamaz olursa eşler arasında uyuşmazlık görüldüğü zaman ortaya çıkan hâl de içinden çıkılmaz, üzücü, feci bir şey olur. keza aynı olay birçok durumda birtakım komik olaylara da meydan açabilir. fransız komedyalarında şanssız kocalar, açık hanımlar hakkında türlü türlü şakalar vardır. dramlarda, romanlarda ise kadının sadakatten ayrılması, aile hayatına âşık şeklinde bir üçüncü kişinin dâhil olması üzerine meydana gelen feci olaylar ayrıntılarıyla anlatılmıştır. “princesse de cléves” romanında koca, kederinden vefat ederek eşiyle âşığını hayatında birbirlerinden ayırdığı gibi ölümünden sonra, ölümüyle de onları ayırır. “nouvelle héloïse”de kadın âşığının kolları arasına düşmek üzere iken vefat ederek kurtulur. george sand’ın “jacques” romanında koca, dünyada pek fazla olduğunu hissederek sessizce bir intihar ile ortadan kalkar. bunlara birtakım düellolar, cinayetler, âşığını hançerleyerek namusunu kurtaran âşıklar, eşi ile âşığını öldüren kocalar, kocasını zehirleyerek kurtulan kadınlar da ilave olunacak olursa boşanmanın olmamasından dolayı ne kadar göz yaşı, ne kadar kan döküldüğü anlaşılır.

dikkate değerdir ki ahlak ve âdetler daima kanunlardan ileride yürür ve çoğunlukla edebiyat da ahlak ve âdetlerden ileride gider. evlilik, fransa’da koparılamaz bir bağ olduğu sıralarda tiyatro yazarlarından, romancılardan birçoğu, birbirleriyle uyuşmadıkları hâlde boşanmanın yokluğundan dolayı birbirine ilelebet bağlı kalan biçarelere acırlar, onları isyana sevk ederlerdi. zina bu edebiyatçıların kalemleri altında şairane bir şey, kınanmayacak bir hâl oldu. çünkü bazı hâllerde âdeta mazur oluyordu. göze alınan tehlikelerden dolayı buna bir azamet geliyor, eninde sonunda bir felakete neden olduğu için kalpleri merhamete getiriyordu. hâsılı, o vakitler evlilik buhranının doğurduğu eserlerin birçoğu boşanma lehinde ya doğrudan doğruya ya dolaylı birer savunmadan ibarettir.

fakat bir gün geldi ki 1789 yönetimiyle fransa’da boşanma geldi, birinci napolyon tarafından bizzat uygulandı, restorasyon dönemi’yle kaldırıldı ve nihayet yine uygulanmaya başladı. medeni kanunda meydana gelen bu değişiklik edebiyatçıların edindikleri dil ve yolda da birtakım değişikliklere meydan açtı. eşlerden her birinin, evlilik dayanılmaz bir hâle geldiği zaman nikâh akdini feshetme hakkı olmaları gereğinde en çok ısrar etmiş edebiyatçılardan biri olan alexandre dumas oğlu53 şu satırları yazıyordu: “meclis boşanmayı kabul edecek olursa tiyatromuz birdenbire ve tamamıyla değişiverecektir. moliére’in aldanmış kocaları, dramlarımızın şanssız hanımları sahneden kalkacaktır. çünkü bu eserler nikâhın bozulamaz olması esası üzerine kurulur. dolayısıyla boşanma kanunu ile edebiyatta yeni bir akım ortaya çıkacak ve bu da kanunun en iyi sonuçlarından birini oluşturacaktır. artık bize zinayı dikkat çekici ve önemli bir hâl olmak üzere gösteriyor diye kınanamayacak. çünkü boşanma var iken zinaya başvurmak ahlaksızlıktır. o hâlde bu konu dramlara değil, komedyalara ait olacaktır.”

alexandre dumas oğlu’nun bu sözleri gerçekleştiği zaman birtakım yazarlar da fransa’nın yeni boşanma kanunundaki bazı garipliklerden, mantıksızlıklardan rahatsız oldular. söz gelimi fransa’da kanuna göre, zina edenler birbiriyle evlenemezler, karı ile koca iki tarafın rızası ile nikâhı bozamazlar. işte bu kısım yazarlarda boşanma kanununun bu gibi eksiklerini, garipliklerini konu edinerek fikirleri daha makul, daha serbest bir sonuca ulaştıracak yolda eserler yazmıştır. buna örnek olarak paul hervieux’nun “kıskaç”, madame marya chéliga’nın “görenek” tiyatrolarını zikredelim.

işte medeni kanuna ait tek bir nokta etrafında birçok edebî eser yazılmış olduğu görülüyor. diğer maddelerden dolayı yazılan eserler sayılacak olursa toplam pek yüksek bir miktara çıkar. alexandre dumas oğlu gibi bazı yazarlar yalnız ahlak ve çağdaş âdetleri değil kanunları bile değiştirmeyi ve düzeltmeyi kendilerine bir görev bilmişlerdi. kadınların, gayrimeşru çocukların hâli, mirasa, mülk edinme hakkına ait esaslar romanlarda, tiyatrolarda defalarca tartışmaya açılmıştır. sanat için sanat taraftarı olanlar güzelliğin faydaya, pratik bir sonuç getirmesi düşüncesine bağlı bulundurulmasını eleştirirler, bununla birlikte, yine birtakım yazarlar topluma ait olan meselelerde düşüncelerine, mizaçlarına göre fikir beyan etmekten kaçınmayarak bu şekilde edebiyat tarihi ile hukuk tarihi arasında sıkı bir ilişki kuruyorlar.

diğer elementlere kıyasla daha düşük kimyasal reaktiflikli, kokusuz, renksiz, tek atomlu gaz olan kimyasal element grubu. helyum*, neon*, argon*, kripton*, ksenon* ve radon* doğal olarak bulunan soy gazlardır. periyodik tablonun 8a grubunda yer alırlar* lisede "(he)rgele (ne)cmi (ar)sız (kar)ısını (ke)sip (ren)deledi." şeklinde kodlanırlar.

kimyasal reaksiyon istenmeyen durumlarda kullanılırlar. özellikleri, atom yapısının modern teorileri ile açıklanmaktadır. sadece birkaç yüz soy gaz bileşiği vardır. erime ve kaynama noktaları birbirine yakındır.

aydınlatmada, dalgıçlıkta, eksimer lazerlerde, gaz balonlarında, kriyojenikte, tıpta ve diğer bilimsel araştırmalarda kullanılırlar.

william ramsay ve john william strutt tarafından keşfedilmişlerdir.

ülkemizde erzurum'da, dünyada ise fransa ve kuzey amerika'da bol bulunan ve kolay işlenebilirliğinden dolayı süs eşyalarında kullanılan siyah renkli bir karbon bileşiği. erzurum'da çıkarıldığı ilçeye adını vermiştir.



oltu taşından yapılma bir tesbih.

türkeş zamanları çok bilinir ve partinin en iyi dönemi olarak görülür ancak parti en iyi oyunu bahçeli döneminde, 99 seçiminde almıştır. 70'lerde milliyetçi cephe hükümetleri ile, 90'larda ise koalisyon ortağı olarak* yönetime gelmiştir. şu anda da akp'yi desteklemektedir. iyi parti'nin kurulması ile de çok oy yitirmiştir.

%5'i aşması halkımızın sığır olduğunu kanıtlayacaktır.

nesnel bir tanım yaparsak parti türkeş'in iddiasıyla chp atatürk'ün milliyetçiliğinden ayrıldığı için kurulmuştur. 70'lere ülkücüler ve onların yaptıkları ile damgasını vuran parti şaşırtıcı şekilde bu yıllarda %3 dolaylarında oy almıştır, böyle etkili olmalarında demirel'in adalet partisi'nin desteği önemlidir. 1980 darbesi ile parti kapatılmış, türkeş de siyasi yasak almıştır. parti kapatıldıktan sonra 1983'te bu partinin ardılı olarak pek varlık gösteremeyen muhafazakâr parti, ondan sonra ise milliyetçi çalışma partisi kuruldu. 1993'te ise mçp mhp'ye dönüştürüldü fakat bu tarihlerde muhsin yazıcıoğlu ve beraberindeki bazı mçp'liler mhp tarihinde ilk kez lideri eleştirerek yeni bir parti olan büyük birlik partisi'ni kurdular. bu bölünmeye rağmen mhp, türkeş'in ölümüne dek oy oranını kademe kademe arttırdı ve türkeş öldükten sonra* yapılan ilk seçimlerde bahçeli liderliğinde aldığı en yüksek oy oranını* elde etti. koalisyon hükümeti kuran mhp açıkça koalisyonun en uyumsuz* partisiydi, ekonominin de çökmesi ile mhp çağrısı ile erken seçime gidildi, koalisyon partilerinin hepsi baraj altı kaldı ancak mhp diğerleri gibi siyasetten silinmedi. başlangıçta bahçeli tüm sorumluluğu alarak liderliği bırakma yolunu izlese de kurultayda yeniden seçildi ve mhp bahçeli liderliğinde 2015'e dek iyi denebilecek bir muhalefet yürüttü, özellikle de akp'nin pkk ile diyalog kurduğu çözüm sürecine şiddetle karşı çıktı. 2015'te ise çok şaşırtıcı bir biçimde mhp akp'nin çoğunluğu ilk kez yitirdiği seçimlerde muhalefetle beraber hareket etmedi, yavaş yavaş akp'yi destekleyen bir partiye dönüştü. bu dönüşümden rahatsız olan bazı mhp'liler meral akşener liderliğinde iyi parti'yi kurdular.

tanzimat, servetifünun, fecriati, milli ve cumhuriyet edebiyatları'nın yazarlarını eserleri ve özellikleri ile verdiği 7 parçalık edebiyat-ı rap serisi güzeldir, eşit ağırlık veya sözel öğrencisiyseniz dinleyiniz.

12 eylül 1980 darbesi ile yönetime el koyan milli güvenlik konseyi'nin üyesi olan dönemin hava kuvvetleri komutanı, orgeneral. kendisinin dünyanın zengin generallerinden olduğu iddiası da vardır ancak * yalanlanmıştır. şahinkaya'nın bahsi geçen serveti* o dönemde alımı yapılan f-16'lardan elde ettiği iddia edilmiştir. kendilerine dava açan ve yargılayan hakim ve savcıların da* fetöcülüklerinden dolayı meslekten şutlanması gibi tuhaf bir olay da yaşanmıştır.

nuri demirağ'ın 1945'te kurduğu, 2. dünya savaşı'ndan sonra türkiye'de kurulmuş ilk muhalefet partisi. demirağ'ın düzenlediği festivallerde bol bol kuzu eti dağıtılmasından dolayı "kuzu partisi" olarak da bilinen parti pek bir varlık gösterememiştir ve liderinin 1957'de ölümünden kısa süre sonra da kendini feshetmiştir.

shp'nin erdal inönü'den sonraki genel başkanıdır, partisini chp ile birleştirmiş ve bu birleşme kurultayında baykal ile yarışıp ona yenilmiştir. chp'den ankara belediye başkan adayı da gösterilmiştir.

asala'nın 3 kurucusundan biri olan ermeni terörist. asıl adı harutün tokaşyan'dır, 1988'de atina'da ölü bulunmuştur. ölümünün ardında türk antiterör timlerinin olduğu sanılmaktadır.

insanlar tarafından ormanların tahribi sonucunda oluşan bozkır. mesela iç anadolu'da, ankara'da timur ankara savaşı öncesi fillerini ağaçların arkasına gizlemiştir; şimdi o ağaçların yerlerinde yeller esmektedir. zaten bu tip bozkırlar iç anadolu'da yaygındır; uçsuz bucaksız düzlüklerde birkaç ağaç görüyorsanız o ağaçlar sonradan ekilmiş değil, eskiden varolan ormandan arta kalan ağaçlardır.

1960'larda sağ seçmen 3 parti ile kapılmış olduğundan sol seçmene yönelmek zorunda kalan chp'nin politikalarını beğenmeyen bazı chp'lilerin istifa ederek kurduğu parti. sağcı bir atatürk yorumu olan parti çok parlayamamış ve 1980 darbesi ile kapatılmıştır. genel başkanı turhan feyzioğlu'dur.

halkın emek partisi'nin ardılıdır fakat daha o kapatılmadan kurulmuştur*. bu parti de çok fazla faaliyet gösterememiş, sert müdahalelere* uğradıktan sonra kapatılmıştır; yerine ise halkın demokrasi partisi kurulmuştur.

seçimlere girebilen ilk kürtçü partidir, demokrasi partisi'nin devamıdır. seçimlerde şu anki versiyonları olan hdp'ye göre az oy almışlardır* fakat o dönem teröre ve pkk'ya karşı çok sert yöntemlerin uygulanması partinin yüksek bir oy aldığını gösterir. kendisinden önceki kürtçü partilere göre daha çok yaşayan hadep 9 senelik faaliyet hayatından sonra 2003'te kapatıldı, yerine demokratik halk partisi açıldı.

demokratik toplum partisi'nin şubesi, ara kürt partilerinden bir diğeri. diğer kürt partilerine nispeten uzun bir süre faaliyet gösteren bdp; eski partilerin oy oranından pek ileri gidememiş ve 2014'teki kongresinde adının demokratik bölgeler partisi olmasıyla yeni bir partiye dönüşmüştür. parti bu dönüşümü geçirmeden önce ise bazı üyeleri* kongre sonrası daha önceden pek çok azınlık ve sol unsurun bir kongrede bir araya gelmesi ile kurulan halkların demokratik partisi'ne katılmışlardır.

ekmeleddin ihsanoğlu'nun adaylığı sürecinde cumhuriyet halk partisi yönetimi ile zıtlaşan ve bu ismin adaylığı sonucu istifa eden emine ülker tarhan'ın kurduğu parti. seçimlerde bir başarı elde edemeyince kendini feshetmiştir.
*

bence bir ya da birçok ahenk unsuru* bulundurması, teması kapalı yani zor anlaşılır fakat dili açık olması, bir düzeni olması ve akıldan ziyade ruha seslenmesi gereken edebi tür. bu açıdan bence divan şiiri, toplumcu gerçekçi şiir türk şiirinde diptir; saf şiir ise* zirvedir.

şu anki tahran şehrine yaklaşık birkaç km uzaklıktaki eski tahran diyebileceğimiz antik şehir. büyük selçuklular'a da başkentlik eden şehir moğol istilası ile çok yıprandı ve gittikçe küçüldü. şimdiki tahran ise bu şehrin ve o zamanlar bu şehrin etrafında bulunan ufak tefek yerleşimlerin birleşmesiyle zannederim 16. yüzyılda oluştu.

hindistan'ın en önemli liman ve tarihte de belli bir dönem başkentlik yapmış şehri. baharat yolu'nun da başladığı şehirlerden biriydi.

islamiyet iran'a geldikten sonra iran'da egemen olan ilk irani kökenli devlet. solmakta olan eski iran kültürünü canlandırmış, islam'ı orta asya'da yaymış devletin türk kökenli olduğuna yönelik bazı iddialar da vardır. 100 sene kadar varolan devlet yıkıldıktan sonra 1000 sene boyunca iran'ı türkler yönetmiştir.

90'ların zeyid aslan*'ı. ikisi de küfür etme konusunda bir numaradır, oy aldıkları kitleyi o kitleye yaraşır şekilde temsil ettiler. googlelamak lütfunda bulunursanız suratlarının sadece tükürülmeye layık olduğunu* görürsünüz.
*

hayvanlarda dana ile tosun arasındaki evredir, kuzeydoğu anadolu'da* yeni ergenliğe girmiş erkeklere de söylenir**.

moğollar'ın* sivas katliamı'nda bir çomar sürüsü tarafından katledilen aydınlara ithafen yaptığı şarkıdır, esasında bir ağıttır. buradan dinleyebilirsiniz.

gazi katliamı esnasında kendisi istanbul emniyet müdürüydü, dyp-chp* koalisyonu da deniz baykal koalisyonun devamı için ön koşul olarak kendisinin görevden alınmasını isteyince* sona erdi.

chp'nin iktidarı elinde bulundurduğu tek parti döneminde başbakanlık yapmış yedinci ve sonuncu zat. bir tarihçi olan günaltay türk tarih kurumuna da başkanlık etmiştir.

sina akşin'in yazmış olduğu tarih kitabı. 2007'de çıkan kitap tanzimat dönemini ve sonrasındaki dönemleri akıcı, bilgilendirici ve adı gibi "kısa" anlatıyor fakat bu kısalık kalitesinden bir şey kaybettirmiyor. cumhuriyet tarihi hakkında bilgilenmek ama aynı anda detaylarda boğulmak istemiyorsanız tam sizlik kitaptır, daha da ileri gideyim lise sonda inkılap tarihi için kullanılan kitap yok edilip yerine de kullanılabilir kalitede bir kitaptır*.

sadece bedava incil veren bir siteden daha fazlası olan site. gönderdikleri incil'in yanında gelen küçük kitapçığı-kitapçıkları okuyup anketlerini de doldurup geri yollarsanız, 3 aşamalı bir anket süreci başlatıyorsunuz. ilk ve ikinci anketler sonunda hem size bazı videolar gönderiyorlar* hem de siteden ücretsiz kitap* isteme hakkı tanıyorlar, seçtiğiniz iki kitabın yanında başka kitaplar da yollanıyor*. bunun sonucunda da bir kutsal kitap* gönderiyorlar ve bu kuruluştan birisi ile diyaloğa geçiyorsunuz. bu diyalogda size birkaç sayfadan oluşan kitapçıklar yolluyorlar, kitapçıktaki sorular muhattabı hristiyan yapmaya yönelik tamamen. bu aşamadan sonra bir vaade iman serisi de yolluyorlar, o seriyi yollamadan önce tefsirli kutsal kitap yolluyorlar.
amacına gelirsek, bildiğiniz bir misyonerlik sitesi. özellikle anketleri okuyunca amacın bu olduğu daha da anlaşılıyor. tabii dinlerini açıklamak, önyargıları kırmak gibi bir amaçları da var.

kafkas coğrafyasına egemen olmuş bir devlettir, islam devleti ile savaşarak kafkaslar'a islam'ın gitmesini önlemesi üzücü, oradaki halkın mevali politikası altında inim inim inlemesini önlemesi sevindiricidir. ayrıca musevi bir devlettir.

harezmşah sultanıdır, 1220 – 1231 arası hüküm sürmüştür. tam adı celaleddin harezmşah mengüberti'dir. 1199'da ürgenç/özbekistan'da doğmuş, 1231'de ölmüştür. mezarı silvan/diyarbakır'dadır. harezmşahlar devleti'nin son hükümdarıdır. moğollar'ın yenilebilirliğini parvan savaşı'ndaki galibiyeti ile kanıtlamıştır.
hakkında daha fazla bilgi için-1
hakkında daha fazla bilgi için-2
hakkında daha fazla bilgi için-3

ahmet vefik paşa'nın moliere'in 1666'da yazdığı le medecin malgre lui adlı komedisinden yaptığı uyarlama tiyatrodur. eserin kişileri ivaz, selime, müstecip çelebi, korkut, himmet, hamza ağa, halime, nurdil, daniş bey, budak ve rifat'tan oluşur.

osmanlılar'da padişahın erkek evlatlarına şehzade'den önce verilen unvan, şehzade ile temel farkı isimden sonra gelmesidir.

zaza dilinde köpek demektir, kutik diye de söylenebilir.

kelile ve dimne'nin yazarı hint fabl yazarıdır. adını beyaban'a benzettiğimden sagopa kajmer'e benzediğini düşünüyorum bu adamın.

tembel, uyuşuk, işsiz, aylak vb. anlamlarına gelen kelime.

atilla ilhan'a chp'nin 1946'da düzenlediği yarışmada ikincilik kazandıran şiiridir. ilhan yarışma zamanı 21 yaşındaydı, bu genç yaşında ikincilik kazanması şairliğinin kalitesini bence kanıtlar. yarışmanın birincisi ise 35 yaş ile cahit sıtkı tarancı olmuştur.

2021'de iyi parti'den ayrılan ümit özdağ'ın kurduğu ve eski mhp'nin ortaya koyduğu sert milliyetçiliği* izleyen tek parti. parti iyi partiyi türkçüleri tasfiye etmekle, antidemokratiklikle ve fetö ile bağ bulundurmakla itham etmektedir; esas zıtlığı ise iyi parti'nin sert milliyetçi siyaseti terk etmesindendir. türkiye'de göçmen sorunu ile ilgili en net konuşan ve mutlaka göndereceğiz diyebilen de tek partidir ve sadece bu sebeple* bile oy verebilebilir* 4* partiden birisidir, seçime yakın zamanlarda anketlerde %6 dolaylarında görürsem ciddi ciddi oy verebilirim. bu kararı vermemin esas sebebi de chp'nin son zamanlarda izlediği kürtçü siyaseti beğenmemem ve muhalif partiler içinde suriyeli meselesine en ciddi yaklaşan partinin bu parti olmasıdır.

refik halid karay'ın kendi anılarından esinlenerek yazdığı, lübnan'da* geçen ve genellikle de gurbet hikâyeleri ile birleşik baskı olarak satılan roman.

fatih erbakan'ın saadet partisi'nden ayrılarak kurduğu parti. parti bildiğim kadarıyla bir seçime katılmamıştır, ilk zamanlarını da saadet partisi ile genel merkez binası kavgasına girerek geçirmiştir. pek varlık gösteremeyecek bir parti gibi görünmektedir*.

ahmet davutoğlu'nun 2019'da adalet ve kalkınma partisi'nden ayrılarak kurduğu parti. kanaatimce kurulma nedeni davutoğlu'nun rte baskısı ve etkisi ile akp genel başkanlığından edilmesine* içerlemesidir ve yine kanaatimce parti bir varlık gösteremeyecektir.

kürtçü partilerin bir diğeridir halkın demokrasi partisi'nin yerine açılmıştır, kapatılmayan ilk kürtçü partidir. bu parti 2 sene faaliyet gösterdikten sonra başka bir kürtçü parti olan demokratik toplum partisi'ne katılmak için kendini feshetmiştir. kısa süre faaliyet göstermesine rağmen %6* gibi bir oy oranı elde etmiştir.

demokratik halk partisi yerine kurulan parti hdp'de gördüğümüz eşbaşkanlık sistemini uygulayan ilk partidir. bu parti de kürtçü bir yol izlemiş, nurettin demirtaş'ı içinde bulundurmuş**, öcalan'a özgürlük talep etmiş ve pkk ile ilgili şöyle** demişlerdir. kapatılmaları sonucunda barış ve demokrasi partisi'ni kurdular.

logosu abdullah öcalan tarafından çizilmiş, barış ve demokrasi partisi'nin adı değişmiş hali olan kürtçü parti. pkk ile ilişkisi, pkk'ya bakış açısı ise şöyledir ***. halkların demokratik partisi ile çok yakın olan parti hala aktiftir.

istanbul'un 25 yıllık dindar muhafazakâr belediye başkanlarından önceki belediye başkanı. 1989'da sosyal demokrat halkçı parti'den seçildiği belediye başkanlığı zamanında pek çok icraat yapılsa da* iski skandalı'nın yaşanması sebebiyle o ve partisi çok yıpranmış, 1994 yerel seçimlerinde de aday olmamıştır.

bugün doğum günü olan, 28 şubat postmodern darbesinde etkili olmuş orgeneral. 2000 cumhurbaşkanlığı seçiminde aday adaylığını açıklasa da gösterilmemiştir, gösterilse ve seçilse akp üzerinde sezer'den* daha etkili bir duruş sergileyebilirdi. 28 şubat sürecinde yaptıkları ise bence gerekliydi fakat eksik kaldı.

urfalı yusuf nâbi’nin genç yaşta çıktığı hac yolculuğunu nesir şeklinde kaleme alıp hatıralarını anlattığı eser.

ali şir nevai'nin şuara tezkiresi türündeki eseri. edebiyatımızın ilk tezkiresi.
her bir bölümüne de "meclis" adı verilmiştir.

hacı bektaş veli'nin islam'ı türklere özgü şekilde yorumlayıp anlattığı arapça eseri. alevi-bektaşilerdeki dört kapı-kırk makam eserin ana konusudur. ana konunun yanında malakat'ta tasavvuf, din, ahlak kuralları, davranışlar ve hoşgörü de işlenmiştir. eser türklerin islam'a geçiş döneminde verilmiş bir geçiş dönemi eseridir*.

ulaşılmaz, haber alınmaz, nerede olduğu bilinmez olmak anlamına gelen deyim.

türkiye'de genelkurmay başkanlığı yapmış son kişi, onun ardından gelenler yeteri kadar bu makama layık olamadılar.

zannederim (bkz: anarko komünizm)'dir.