ayvaz kasap hep bir hesap

bir durum karşısında hangi seçenek gerçekleşirse gerçekleşsin sonucun değişmeyeceğini, her durumda aynı sonucun alınacağını ve ne olursa olsun yapılanların aynı kapıya çıkacağını anlatan deyimdir.

ayvaz, kelime anlamı olarak “ koca, erkek” anlamlarına gelir ancak başka anlamları da vardır. bu anlamlardan biri “ savaş gemilerinde çalışan cerrah yardımcısı” diğeri ise “ büyük konaklarda mutfakta çalışan uşak”tır. bu deyimde hangi anlamda kullanıldığına emin değilim.

benim karşıma ilk kez çıkışı ise polonyalı edebiyat dahisi witold gombrowicz’in pornografi isimli kitabında oldu. osman fırat baş’ın çevirisini yaptığı kitabın 146. sayfasında karşıma çıkan deyimin anlamış baktım ilk olarak ve kullanıldığı yere bire bir uyduğunu fark ettim ki bu beni çok etkiledi.

ama sonra her zaman olduğu gibi aklıma bambaşka bir düşünce geldi. acaba türkçede bile çok fazla kullanılmayan bu deyimin orijinal karşılığı neydi? deyimlerin kelime kelime çevrilemeyeceği herkesin malumudur. o zaman bu durumda çevirmenin harika bir iş yaptığını söylemek yanlış olmayacaktır.

velhasılı; ne olursa olsun, etkilenmiş olsam da bu bir şey değiştirmeyecek çünkü ayvaz kasap hep bir hesap.