1.
modern türkiye'nin doğuşu* ve ortadoğu* kitaplarının yazarı ingiliz orta doğu tarihçisi bernard lewis'in batı'nın doğu'ya üstünlüğünün daha doğrusu doğu'nun batı'nın gerisinde kalmasının sebeplerini anlattığı kitabı.
(bkz: batı'nın doğu'ya üstünlüğünün sebebi)
islam dünyası, yüzyıllar boyunca hem askeri ve ekonomik anlamda hem de uygarlık sanatları ve bilim gibi alanlarda öncüydü. insanlığın en ön safında, oldukça kuvvetli bir biçimde yerini almıştı. peki nasıl oldu da aynı yüzyıllar boyunca “barbarlığın” ve “dinsizliğin” karanlığına batan, öğrenilecek ve korkulacak hiçbir şey barındırmayan yer olarak gösterilen hıristiyan avrupa bir anda öne geçmişti? her şey nasıl bu kadar çabuk değişmişti? savaş meydanlarından ekonomik pazara, kamudan özel hayata kadar batı hangi kuvvetleriyle zafer üstüne zafer kazanmıştı?
bernard lewis kitabında bu soruların cevabını "savaş meydanından alınan dersler", "zenginlik ve güç arayışı", "toplumsal ve kültürel engeller", "modernleşme ve toplumsal eşitlik", "laiklik ve sivil toplum", "zaman, mekan ve modernite" ve "kültürel değişimin yüzleri" başlıkları altında bulmaya çalışıyor.
lewis, zenginlik ve güç arayışı bölümünün sonunda yolsuzluk hakkında çok doğru bir tespit yapmıştır:
"ortadoğu ve batı'nın ekonomik yaklaşımları arasındaki fark, hiçbir toplumun muaf olmadığı her toplumun kendisine özgü yolsuzluk biçimlerinde bile görülebilir. batı'da, bir kişi piyasada para kazanır ve bunu iktidarı satın almak veya etkilemek için kullanır. doğu'da kişi iktidarı ele geçirir ve bunu para kazanmak için kullanır. ahlaki açıdan ikisi arasında bir fark yoktur, ancak ekonomi ve devlet üzerindeki etkisi çok farklıdır."
(bkz: batı'nın doğu'ya üstünlüğünün sebebi)
islam dünyası, yüzyıllar boyunca hem askeri ve ekonomik anlamda hem de uygarlık sanatları ve bilim gibi alanlarda öncüydü. insanlığın en ön safında, oldukça kuvvetli bir biçimde yerini almıştı. peki nasıl oldu da aynı yüzyıllar boyunca “barbarlığın” ve “dinsizliğin” karanlığına batan, öğrenilecek ve korkulacak hiçbir şey barındırmayan yer olarak gösterilen hıristiyan avrupa bir anda öne geçmişti? her şey nasıl bu kadar çabuk değişmişti? savaş meydanlarından ekonomik pazara, kamudan özel hayata kadar batı hangi kuvvetleriyle zafer üstüne zafer kazanmıştı?
bernard lewis kitabında bu soruların cevabını "savaş meydanından alınan dersler", "zenginlik ve güç arayışı", "toplumsal ve kültürel engeller", "modernleşme ve toplumsal eşitlik", "laiklik ve sivil toplum", "zaman, mekan ve modernite" ve "kültürel değişimin yüzleri" başlıkları altında bulmaya çalışıyor.
lewis, zenginlik ve güç arayışı bölümünün sonunda yolsuzluk hakkında çok doğru bir tespit yapmıştır:
"ortadoğu ve batı'nın ekonomik yaklaşımları arasındaki fark, hiçbir toplumun muaf olmadığı her toplumun kendisine özgü yolsuzluk biçimlerinde bile görülebilir. batı'da, bir kişi piyasada para kazanır ve bunu iktidarı satın almak veya etkilemek için kullanır. doğu'da kişi iktidarı ele geçirir ve bunu para kazanmak için kullanır. ahlaki açıdan ikisi arasında bir fark yoktur, ancak ekonomi ve devlet üzerindeki etkisi çok farklıdır."
devamını gör...