mercidabık savaşı

mercidabık savaşı, osmanlı devleti'nin mısır seferi sırasında memlük devleti ile yapıtığı ilk savaştır. bir sonraki savaş ise ridaniye savaşı olarak tarihe geçmiştir.
yavuz sultan selim bu sefere  memlüklülerin şah ismail'e yaptıkları yardım nedeniyle başladığı bilinmektedir.
ayrıca; memlük sultanlığının halifeliğin sahibi olması ve islam dünyasının liderliği konumunda bulunması; bu durumdan rahatsız olan osmanlıların da bunu kabul etmemesi, lider konumunda olmak istemesi bir başka nedendir.

24 ağustos 1516'da halep şehrinin kuzeyinde yavuz sultan selim komutasında osmanlı ordusu ile sultan gavri komutasındaki memlük ordusu arasında yapılan bu savaşı osmanlılar kazanmıştır. tarihe merci-dabık (dabık çayırlığı) savaşı olarak geçen bu muharebeden sonra suriye, lübnan ve filistin osmanlı topraklarına katılmıştır.
esasen;
mercidabık savaşında osmanlı ve memluk orduları sayı ve teçhizat bakımından eşit sayılırdı. ayrıca; her iki ordunun da kuvvetleri hemen hemen aynı miktarlarda olup, altmış bin civarındaydı. ama osmanlı ordusunun elinde çok iyi kullandıkları ateşli silahlar, özellikle de sahra topları bulunmaktaydı. osmanlılar; ateşli silahlar, teşkilat, kumanda, sevk ve idare bakımından memlük ordusundan üstündü. buna karşılık memlûklülerin da süvari kuvvetleri çok güçlüydü.
osmanlı ordusu 24 ağustos 1516 sabahı her savaşta olduğu üzere hilal şeklinde bir tertibat aldı. ordunun merkezinde yavuz sultan selim vardı. yanında kapıkulu askeri ve önünde birbirine zincirle bağlı toplar bulunuyordu. sağ kola anadolu beylerbeyi zeynel paşa, sol kola da rumeli beylerbeyi sinan paşa komuta ediyordu. memlük ordusunun merkezine, yanında halife üçüncü mütevekkil olduğu halde sultan kansu gavri, sağ kola halep naibi hayırbay, sol kola da şam naibi sibay komuta ediyordu. memlük ordusunda sultanın orduya, komutanların da sultan kansu gavri’ye itimatsızlığı vardı.
osmanlı ordusu’nun topçu ateşiyle başlayan savaşa, memlük ordusu süvari taarruzu ile karşılık verdi. mercidabık savaşı başladıktan bir kaç saat sonra, memlük ordusu sağ ve sol kanatları bozguna uğradı. öğleden sonra merkezde kesin netice alınarak, memlük karargahı, bütünüyle osmanlı ordusunun eline geçti. fakat memlük ordusu halen direniyor ve geri çekilmiyordu. kısa bir süre sonra memlük sultanı kansu gavri’nin savaş meydanında öldüğü anlaşıldı. bunun üzerine hayatta kalan memlük askerleri geri çekildiler ve canlarını kurtarma telaşına düştüler. ancak yavuz sultan selim kaçan memlük askerlerinin öldürülmesi emrini vermişti. bunun sonucunda kaçan ve yakalanan çok sayıda memlük askeri öldürüldü. memlüklerin halep valisi hayırbey de osmanlı ile anlaşarak savaş alanını terk etti.
dahası yavuz sultan selim, yaptığı strateji sayesinde ne denli askeri dehaya sahip olduğunu bu savaşla bir kez daha kanıtladı.

mercidabık savaşı sonucunda;

osmanlı devleti'ne dini, siyasi, askeri, ekonomi pek çok yarar sağladı. mercidabık zaferiyle hilafetin osmanlı hanedanına geçmesinin yolu açıldı. savaş soncunda, doğuda osmanlı devleti'nin son rakibi olan memlük devletini, ortadan kaldırılması noktasına gelindi. daha sonra tomanbay komutasındaki memlük ordusu ile yapılan ridaniye savaşı ile tamamen ortadan kaldırıldı.
suriye, lübnan ve filistin osmanlı egemenliğine girdi. mısır ve arabistan yarımadası yolu açıldı. turnadağ savaşıyla kazanılan anadolu topraklarında bu savaş sonrasında türk birliği sağlandı.
yavuz sultan selim'in mısır'ı fethetme süreci başlamış oldu.
diğer yandan önemli ticaret yollarından biri olan baharat yolu tamamen osmanlı devleti’nin eline geçti...

o günler linguafranca fransızca olduğu için savaşa şükrandabık savaşı değil mercidabık denilmiştir. (bkz: linguafranca)
linguafranca bugünkü gibi fransızca yerine ingilizce olsaydı thanksdabık, hitler o günlerde yaşamış olsadı dankedabık savaşı diyecektik.
kısmet işte.