aşık veysel şatıroğlu

türk halk müziğinin en büyük isimlerinden, aşık geleneğinin cumhuriyet dönemindeki en önemli temsilcisi büyük üstad.

uzun ince bir yoldayım türküsünün sahibi olan halk ozanı.

20.yüzyılın büyük dervişi ve bilgesi.sivasın şarkışla köyünde doğmuş, çocukken gözlerini kaybetmiş, yaşadığı dönemde ülke çapında deyişleri ile meşhur olmuş bir aşık.halk bilgeliği denince akla ilk gelen isimlerden.
güzelliğin on para etmez şu bendeki aşk olmasa dıyerek aşk ve muhabbet konularındaki derinliğini gözler önüne sermiştir.

"güzelliğin on par'etmez
şu bendeki aşk olmasa
eğlenecek yer bulaman
gönlümdeki köşk olmasa

tâbirin sığmaz kaleme
derdin dermandır yâreme
ismin yayılmaz âleme
âşıklarda meşk olmasa

kim okurdu kim yazardı
bu düğümü kim çözerdi
koyun kurt ile gezerdi
fikir başka başk'olmasa

güzel yüzün görülmezdi
bu şak bende dirilmezdi
güle kıymet verilmezdi
âşık ve maşuk olmasa

senden aldım bu feryâdı
bu imiş dünyanın tadı
anılmazdı veysel adı
o sana âşık olmasa"

kendisini terk edip, başka bir kişi ile kaçacağını anladığı karısının ayakkabısının altına, yolda sokakta rezil olmasın diye para saklayan yüce kişilik.

aslında iki gözünden birinin görmesi mümkünmüş. gözündeki perdenin ameliyatla düzelebileceğini müjdeleyen doktordan randevu alınıyor. randevu günü öncesi ahıra temizlik yapmak için girdiğinde, huysuzlanan inek boynuzunu sallıyor ve boynuz, ameliyat ile düzelecek olan tek gözüne isabet ediyor. karanlık ve talihsiz hayatı ölene dek sürüyor.

dipnot : allah kimseyi böyle hayatla sınamasın. çektiği bu hayata karşılık umarım ki öteki dünyada gözleri açılmıştır.

çok büyük adammış rahmetli.

aşık veysel'in torunu çiğdem özer, üç yıl önce bir röportajda dedesinin ilk evliliğiyle ilgili pek bilinmeyen bir olayı böyle anlatmıştı:

köyün en güzel kızıyla evlendirilmiş dedem... yol arkadaşlıkları aileleri tarafından tayin edilmiş iki insan. hayat sürprizlerle dolu, gel zaman git zaman evdeki hizmetli hüseyin'e kayıyor gönlü güzeller güzeli esma'nın. aşk bu, insanın gözünü karartır.

aşıklar bir gün kaçmaya karar veriyor ve esma çocuğunu ve dedemi bırakıp kaçıyor. ama veysel de aşık ve kaçacakları gece görmeyen gözlerine rağmen her şeyi hissediyor.

neyse, bizim kaçaklar samsun'a vardıklarında bafra civarında soluklanmak için bir çeşmenin başında duruyorlar. bitkinler, açlar, ceplerinde bir kuruş para yok. esma çoraplarını çıkarıyor ve bir bakıyor ki içinde bir tomar para...

evet yaban ellerde kurda kuşa yem olmasınlar diye... işte bazılarımızın gönlü zengin... hikaye burada bitmiyor aslında. hüseyin'le esma günün birinde perişan vaziyette köye dönüyor. bu arada dedem ve esma annenin çocuğu da ölüyor.

dedem o zaman çok meşhur, "esma'ların bir ihtiyaçları var mı?" diye sorduruyormuş devamlı akrabalarına. o kadar içi acımış ki, bir şiir yazmış "zalim, kafir, yetim koydun kuzumu/ çocuğunu geride bırakıyor, zalim kafiri hüseyin" diye.

dedem ölüm döşeğindeyken helallik almak için kapıya kadar geliyor esma anne, ama "içeri girmeye yüzüm yok" deyip vazgeçiyor...

kaynak:

çok değerli, çok kaliteli halk ozanımız. türküleri ruha işler, unutulması çok zordur. iki gözü de sağlam olmamasına rağmen iki gözü sağlam olan bizlerden çok daha fazlasını görmüştür.

yaşamının son yıllarına doğru gelişen tedavilerle ,gözlerinin açılabileceği ihtimalini elinin tersiyle itmiş olması, görmek istemeyi reddetmesi bana çok acı vermiştir. ve bu dünyaya , insanlığımıza çok sert bir darbedir, öylesine görmek istememiş ki insanların huzursuzluğunu, açgözlülüğünü, birbirini hiç acımadan öldürüşünü. hayatında bir renk göremeden bu iki kapılı handan çıkışı, ve kendini aldatan eşinin ayakkabısına para koymuş olması canımı yakmıştır. başkası olsa çeker vururdu. ama o yapmadı. toprağı severdi. toprağın oldu.

allah gözlerini almış ama bambaşka bir dünyaya bakış vermiş aşık veysel'e.

ağlayı ağlayı vardım pınara,
kirli yağlığımı yuvermediler.
herkes destisini doldurdu çıktı,
bana da bi damla su vermediler.

elimde bir kadeh, vardım kurnaya
hücum eylediler bana vurmaya.
elimdeki kadehimi kırmaya
tuttular bir kaçı, koyvermediler.

al bu kadehini kaldır dediler,
gözünün yaşıyle doldur dediler,
bir fincan su verdik bıldır dediler,
sanki ya verdiler, ya vermediler.

çalıştım, kadehim dolduramadım,
kimseye halimi bildiremedim,
gönlümün arzusun aldıramadım,
dileğim hâkime deyvermediler.

veysel bu sitemler canımı yaktı,
güzellerde eda yoktur, naz kalktı.
herkes üç beşini aldı bıraktı,
beni de bir kere evermediler.

çay var içersen ben var seversen ile başlayan şiirin kendisine ait olmadığı ve kaçan karısının ayakkabısının altına para yerleştirdiği hikayesinin de gerçek olmadığı bizzat torunu tarafından açıklığa kavuşturulmuş.

çiçek hastalığı sonucunda sol gözünü, bir talihsizlik sonucuyla da sağ gözünü kaybeden türk halk ozanı..

yazdıklarını , bu kadar yürekten söyleyebilen nadir insanlardan biri ve türk halk ozanı.
ayrıca bugün ölüm yıl dönümü. sadık olan kara toprağa kavuştuğu gün. ruhu şad olsun.

(21 mart 2012) 48. ölüm yıldönümüdür.

bugün ölümünün 48. yılı.

"..dünyaya geldiğim anda yürüdüm aynı zamanda,iki kapılı bir handa gidiyorum gündüz gece.."

yetmiş yıl karanlık bir dünyada yaşadı .dünya gözüyle göremediklerini gönül gözüyle gördü. çalıp söyledikleriyle çevresine ışık saçtı.


"bir gün veysel, bir köy kahvesinde yine sazını almış türkü söylerken kahvedekilerden biri veysel’e sorar:- veysel emmi, diğer aşıklar sazın sapında dolaşıyorken sen neden tek bir yere basıp türkünü söylüyorsun ?akabinde veysel cevabı yapıştırır:
- onlar benim bulduğum yeri arıyorlar da onun için her yere basıyorlar. ben doğru yeri bulduğum için aynı yere basıyorum."

fikret kızılok'a da el vermiş, son dönem önemli ve değerli ozanlarımızdan.

fikret kızılok, aşık veysel'in bir süre misafiri olmuş ve ondan hayata bakış, yaşayış konusunda çok şey öğrendiğini söylemiştir.

aşık veysel fikret kızılok'u sevmiş ve türkülerini söylemesine, kullanmasına, yorumlamasına izin vermiştir. ardından 1974 çıkışlı "gün ola devran döne" 45'liğinden "yumma gözün kör gibi" şarkısı ile fikret kızılok liste başı olmuştur.

aşık veysel'in ölümünden fikret kızılok oldukça etkilenmiş, mezarı başında sazını kırmıştır. olaydan sonra bir müddet müzikten uzak kalmayı tercih etmiştir.

kültür mirasımızın en önemli ismi aşık veysel, yetmiş yıl karanlık bir dünyada yaşadı. “benim sadık yarim kara topraktır.” demiş. hepimizi anlatmış… saygı duyulası alim. şiirlerinde aşk, toprak, doğa sevgisini işlemiş. 21 mart 1973 tarihinde kış mevsiminin sonu, bahar mevsiminin başlangıcında ayrıldı bu dünyadan.  çocukluğumdan beri şiirlerini, türkülerini dinlediğim insan. gerçekten görmeyen, göremeyen kim dedirten bir halk ozanı.

kaybının yıldönümünde, en sevdiğim türküsüyle;

okan bayülgen’nin uykusuzlar klubü programında ender balkır yorumuyla.

veyselegider

uzun ince bir yoldayım diyerek, bizleri peşisıra yollara düşürendir.

türk halk müziğinin en samimi ve kaliteli seslerinden. gerçek bir aşık. bugün ölüm yıldönümü. allah rahmet eylesin.

“her gün aklımdan geçiyorsun, insan bir selam verir.” sözüyle de entry'i bitirelim.

gözlerini açtırması mümkün iken ömrünün son yıllarında, bunu reddetmesi bana acı vermiştir. o kadar iğrenç bir dünya ki , görmek bile istememiş. bu ayıp kaç kişiye yeter?
48 yıl önce bugün aramızdan ayrılan eşsiz halk ozanı. bir daha gelmeyecek insanlardan.