bilinmeyene olan korku

h.p lovecraft'a göre en büyük korkudur.

"insan bilmediği cenneti değil, bildiği cehennemi yaşamaya meyillidir." demiş ertürk akşun.

"dibinde bir ejderhanın yaşadığı bilinen kuyuya inecek bir kahraman bulmak, muhakkak ki, dibinde ne olduğu hiç bilinmeyen bir kuyuya inmek cesaretini gösterecek bir insan bulmaktan daha kolaydır."
diye özetlemiş durumu sabahattin ali.

shakespeare hamletteki 'olmak ya da olmamak' tiradında, bu duruma şöyle değinir;

bir bıçak saplayıp göğsüne kurtulmak varken?
kim ister bütün bunlara katlanmak
ağır bir hayatın altında inleyip terlemek
ölümden sonraki bir şeyden korkmasa
o kimsenin gidip de dönmediği bilinmez dünya
ürkütmese yüreğini?
bilmediğimiz belalara atılmaktansa
çektiklerine razı etmese insanları?
bilinç böyle korkak ediyor hepimizi:
düşüncenin soluk ışığı bulandırıyor
yürekten gelenin doğal rengini.
ve nice büyük, yiğitçe atılışlar
yollarını değiştirip bu yüzden
bir iş, bir eylem olma gücünü yitiriyorlar.

bilinen şeyin sınırlı, bilinmeyenin ise insanın sonsuz hayal gücüne bağlı olmasından kaynaklı durum.

karanlık bir odaya açılan kapı olsun önümüzde, korkarız değil mi? evet. veya bir kutu olsun, içini göremeden elimizi sokmaya korkarız. o an biçimi hakkında duyu organların ile bir geribildirim alamıyorsan o şeye karşı içinde bir korku hissetmeye başlıyorsun. her şeye karşı olabilir bu korku. önünde sonsuz ihtimal var. o kapının ardında her şey olabilir. belki alışık olduğun belkide ilk kez karşılaşacağın bir şey çıkacak karşına. bilincinde ön bir düşünce ve hazırlık yapamadığın için bu durum seni korkutacak. bilinmeyene karşı korku bir bakıma bilme isteği de olabilir. korktuğun şeyi merak ediyorsun sonuçta. bırakıp gitmiyorsun, kapının ardında ne olduğu düşüncesi hakim aklında. hem korkuyor hem merak ediyorsun. ne zaman bu merak, korku seviyesinin üstüne çıkarsa o odaya ışık tutmayı başarabiliyorsun.

dinlerin temelini oluşturan ve var olmalarını sağlayan duygudur.

bazen bilinene olan güvenden doğar. hayatın yol ayrımlarında risk almamak bu korkuya yenik düşmektir.

ölüm korkusunun temelinde yatan sebeptir.

#66266 ilgili tanımda da bahsedilmiş olgudur fakat daha farklı ve açıklayıcı bir bakış açısı kazandırmaya geldiğim hede.

bu dünyanın temel duygusundan birisi de korkudur. hem evrimsel süreçle birlikte genlerimizde olması sebebiyle hem de devlet, din ve türevi yönetici güçlerin varlıkları sebebiyle insan korkar. insanları yönetmek fikrine asla rasyonel argümanlar üretip olumlayabilen birisi olamadım. bu noktada ne bir dini ne de bir devleti benimseyip sevemedim. fakat bu durum düşündüğüm gibi hiç de basit biçimlerle olmuyormuş. rasyonel olan tarafım bunları reddetse de rasyonel olmayan güdü ve duygularım reddetmiyormuş.

bir dinin, inananını cennetle ödüllendirmesi mantıklı gelirken cehennemle cezalandırması mantıksız gelirdi fakat işin aslı öyle değilmiş, idrak edince öğrenebildim. insanları inandırabilmek için artık doğruyu söylemeye lüzum yokmuş. hayali düşmanlar, hiç bilinmeyen yerler veya rasyonel olmayan düşünceler de insanı korkuturmuş. bunun temel sebebini zaten açıkladım.* insan beyninin temel dinamiklerinden birisi çevreyle olan etkileşiminden sonra mantıklı sonuçlar üretmektir. hayatta kalmaya endeksli bir beyinden de zaten başka bir şey beklenemezdi.

fakat bu sonuçlar her zaman gerçek sonuçlardan oluşmaz. beynimiz de bu noktalarda kandırır bizi, gerçeği anlamayız. bunun adı illüzyondur. tüm o korkularımız gibi. cehennem korkulacak bir yer değil, müslüman olmayanın gideceği yerdir. bunun için korkmaya gerek yok. hayali düşmanlar zaten yoklar, bunun için de korkmana gerek yok. korkacaksan da yılandan kork. en azından evrimsel bir temeli var.

doğduğumuzda başlar. önce yabancılardan korkmaya annemizin arkasına saklanmaya başlarız. çünkü tanımayız yabancıları ,bilmeyiz .sonra yeniliklerden korkarız. geleneklerimize, adetlerimize , alışkanlıklarımıza sıkı sıkı bağlanırız. kendimizi güvende hissederiz çünkü. her yeniliğin bir yıkım gerektirmesi bundandır. oysa hayat bir süreç. su gibi akmalı insan . bir nehirdeki duragan büyük bir taş olmamalı .

yadsınarak yaşama devam edilmezse ne bugün yarından daha güzel olur ne de yarın bugünden. anı yaşamayı bilmek lazım. bilinmeyenden korkmadan yaşadığın anın tadını çıkarmak lazım.

ben bildiğim yoldan şaşmam sözünün arka planında yatan şey

"korku cezadan çok daha beterdir, çünkü ceza bellidir, ağır da olsa, hafif de,
hiçbir zaman belirsizliğin dehşeti kadar, o sonsuz gerilimin ürkünçlüğü kadar
kötü değildir." demiştir stefan zweig.

her şeyi öngörüyor, her şeyi önceden biliyorum. artık hayatımda bir aksiyon arıyor ve ben de bilmediğim için korkmak istiyorum.

insanız içini kemiren, belirsizlik bitene kadar durmayan büyük bir kemirgen gibidir.

pandeminin yansımalarıdır. ki insanlar haklıdır. önümüzü görebiliyor muyuz? hayır...

ölümden sonra nolacak diye düşünmekle başlar.

"bilinmeyene olan korku" bu başlığı çok sevdim. çünkü bilinmeyene olan korkun ya onu senden ömür boyu uzak tutar ve hep korkarsın. ya da bir anda kendini ona güvenirken, severken bulursun.hatta korkun diğer insanlara karşı olmayan,garip bir sevgiye dönüşür.

tamamen hayatta kalma iç güdüsünün yarattığı, sonucun öngörülememesinden gelen duygu. tabi ki ben de sevmem. herşey gün gibi ayan olmalı bana göre