ilk kimin aklına geldiği merak edilen şeyler

4 aralık 1945 günü sabiha sertel ve zekeriya sertel'in sahipleri olduğu tan gazetesi'ne baskın düzenlenmesi olayı "ilk kimin aklına geldi" sorusunun cevabı müphemdir.

meraklısı için not: olayların ardından, saldırıya uğrayan tan gazetesi yayın hayatına son vermek zorunda kaldı. sscb, bu olayı hükûmetin düzenlediğini, bunun gerçekte sovyetler'e yönelik bir saldırı olduğunu ileri sürdü ve türkiye'ye bu konuda bir nota verdi. sol muhalefet de gösteri ve olayların, "millî şef yönetimi" ve "tek parti rejimi" tarafından düzenlendiğini savundu. tan olayı sırasında istanbul'da sıkıyönetim olmasına karşın göstericilerden yargılanıp mahkûm olan olmadı.

her bayram arifesi büzüştürerek yaptığımız baklavayı ilk deneyeni saygıyla anarım. ne kadar boş vakti varmış ki bu baklavayı bulmuş. hayret doğrusu.

sarımsak. o kötü kokusuyla ilk yenildiğimde "eeaahh" deyip atmaları gerekirken yemeklere katmak kimin aklına geldiğini merak ediyorum.

sigara. yani ilk kim bi bitkiyi kurutup birsürü işlemden geçirip dumanını çeker ki.

tavuğun yavrusunu kırıp yemek yazık bee.

ateşte yemek pişirmek. ilk nasıl oldu çok merak ediyorum.

telefonu açtığında 'alo' demek.

falafel.... o zibilyon malzemeden o lezzeti çıkarmak kimin aklına geldi?

#14419">#14419 eskiden erkekler de kadınlar gibi elbise giyer makyaj yapardı. çok değil bundan 200-250 sene evveline kadar böyle idi...

paraların isimleridir.

çoğu "ilk yapılan şey" tesadüf eseri bulunmuştur. ya yoğurt? kimin aklına nasıl geldi de süt belli bir sıcaklıkta bir şekilde mayalandı.

alexander graham bellin,sevgilisinin ismi allessandra lolita oswaldo olduğundan ,kısaca alo diye hitap ederdi ve ilk telefondan görüşmesini sevgilisiyle yaptığında alo dediğinden hepimiz aynı ismi yıllardır kullanırız. vings kardeşim.

konuşmak ilk kimin aklına geldi? abi ilerde kimsenin kimseyi dinlemeyeceğini bilseydi yine de konuşmayı bulur muydu?

her şey doğaya uygun bir biçimde ilerlerken bir dakika lan her şey kendi kendine oluşmuş olamaz diyen kim acaba? (bkz: tanrı)

taşı kullanarak medeniyetin en en başlangıcına sirayet eden insansı yahut insan.

yüzmek. düşünsenize insanlığın ilk zamanları ve karşına bir deniz çıkıyor. tamam burası dünyanın sonu diyorsun. sonra bir tane manyak çıkıp "ben burayı geçerim ya" diyerek ölüme kafa tutup yüzmeyi keşfediyor. ilginç cidden.

toprak parçalarına sınır çizip oradaki insanları yönetme arzusu.

pasaport sistemini merak etmiştim. belli bir zamanda ne sınır ne süre hiçbir şey yokmuş istenilen ölçütte istenilen yere gidiliyormuş. acaba ne olmuş da olmuş.

kokoreç

şiir. ilk kim şiir yazmış acaba, bir de neden yazmış. şu an bilinen ilk şiir, bir aşk şiiri olup, sümerli bir kadın tarafından 4.000 yıl öncesinde yazılmıştır.

"kalbimin güveyi, sevdiğimsin,
caziben tatlı bir şey, bal kadar tatlı.
kalbimin sevgilisi, sen sevdiğimsin,
caziben tatlı bir şey, bal kadar tatlı.

beni büyüledin, kendi arzumla sana geleceğim,
güvey, peşin sıra divana koşayım.
aklımı başımdan aldın, kendi arzumla sana geleceğim,
sevgilim, peşin sıra divana koşayım.

güvey, bak sana ne tatlılıklar yapacağım.
değerli tatlım, balı sana getireceğim,
yatak odasında bal damlayarak
cazibenle zevklenelim, o tatlı şeyle.
sevgilim bak, sana ne tatlılıklar yapacağım,
değerli tatlım, balı sana getireceğim.

ey bana aşık olan güvey!
annemle konuş ve ben sana kendimi vereceğim,
babamla konuş, sana beni hediye olarak verecektir.
dizginleri sakinleştirmeyi, dizginlerin nasıl sekinleştirileceğini bilmekteyim,
güvey, şafağa kadar uyu evimizde,
bir kalbin nasıl memnun edileceğini, kalbini, biliyorum..
sevgilim, şafağa kadar uyu evimizde..

sen, beni sevdiğin gibi,
sevgilim, bir de bana o tatlı şeyleri yapabilsen sadece.

beyim tanrım, benim koruyucu meleğim beyim,
enlil'in kalbini memnun eden susin'im,
bir de o tatlı şeyleri yapbilsen sadece!
bal kadar tatlı olan o yerine* elini koysan sadece.

onun üstünü bir ölçüm fincanı kapağı gibi ört benim için,
gezdir elini üzerinde eski bir ölçüm kabı tıpası gibi benim için.
---bu inanna'nın balbale şarkısıdır.---"

evet şiir bu, bu şiiri, m.ö. herhalde 21'ci yüzyılda, genç ve muhtemelen rahibe olan bir kız yazmıştır. bu kız, o dönemde kral olan susin'e hayranlık beslemektedir ve ona aşıktır. susin, adından da belli olacağı gibi, dönemin justin biber'i. şiirde, aşk ve şehveti görüyoruz ama bunlardan daha da çok bal görüyoruz, hatta bu yüzden bazı teorisyenler, şiiri bal reklamcıları, insanların canı bal çeksin diye uydurdu diyorlar. şaka yaptım. şiirin sonunda, "bu inanna'nın balbale şarkısıdır" diyerekten bir şey belirtilmiştir. inanna bu genç kızın adı değil, tanrıça. işte onun yani bu inanna denen tanrıçanın balbale şarkısı olduğu söyleniyor, biz o dönemin insanı olmadığımız için, balbale nedir bilemeyeceğim. bu arada yabancı kaynaklardan gördüğüm üzere, şiirin biraz farklı tercümeleri de vardır. bir de o dönemde bir adet vardı, kral her yıl sembolik olarak tanrıça inanna ile evlenir, çiftleşirdi bununla da refahın sağlanacağına inanılır ve buna da kutsal evlilik denirdi. ben bu şiiri yazan kadından özür diliyorum ama sen de gurursuzsun, adam gidip elin tanrıçasıyla evleniyor, üstüne bir çiftleşiyor hatta buna da kutsal evlilik diyor, sen burda ona aşk şiiri mi yazıyorsun. tabii benim merak ettiğim şey bu değil, bu tarihin bilinen ilk şiiridir. acaba, ilk şiir kime ait, ben bunu merak ediyorum. bilinen ilk şiir bile 4000 yıl öncesine aitken, ilk şiir kaç bin yıl öncesine aittir?..

bu arada şunu da söyleyeyim, bu şiirin yani bu aşk şiirinin geçtiği tablet, sümer tabletinin adı istanbul 2461. asın bayrakları. ve sanırsam bir istanbul müzesinde sergileniyor ya da sergileniyordu herhalde hâlâ sergileniyordur diye düşünüyorum. bir de şey, bu şiirin, o az önce bahsettiğimiz kutsal evlilik var ya işte o evlilik için bir senaryo olduğu da düşünülüyor. istanbul sümer şubesi sunar. fatih 1453 gibi, türkiye 2023 gibi, istanbul 2461 yapmışlar..