1.
albert einstein'ın görelilik kuramı üzerinde çalışırken denklemlerine "eklemek zorunda kaldığı" sayı.
einstein'a göre evren durağan olmalıydı ancak denklemleri bunun tersini söylüyordu. bu nedenle denklemlerine böyle bir sabit ekleyerek bir çeşit fren mekanizması oluşturmaya çalışmıştı. edwin hubble evrenin gerçekten genişlediğini bulduğundaysa einstein kozmolojik sabit dediğimiz lambdayı denklemlerine eklemesini en büyük yanılgılarından biri olarak değerlendirmişti.
aslında kozmolojik sabit tamamen geçersiz bir sayı değil. yıllar sonra bunun değeri hesaplandı. sanıldığı gibi 0 olmasa da, 0'a oldukça yakın bir sayı olduğu görüldü (10 üzeri -122 mertebesinde). bu durum, kozmolojik sabitten kaynaklanan yoğunluk parametresi ile düz bir evrenin sahip olması gereken yoğunluk olan kritik yoğunluk arasında bir ilişki kurduğumuzda bize gösterir ki evrenin şekli düzdür.
bu sonuç en azından gözlemlenebilir evren için geçerli bir sonuçtur. kozmik ufukların ötesinde kalan ve göremediğimiz evren için mutlaka doğru olduğunu ileri süremeyiz. ancak gördüğümüz ve ölçtüğümüz kadarıyla evrenin içinde bulunduğumuz kısmı için doğru olduğunu söyleyebiliriz. bunu şöyle düşünebilirsiniz; dünya küreseldir ancak mesela bir futbol sahasında durduğunuzda, yeterince büyük ölçekten bakamadığınız için sahanın düz olduğunu düşünürsünüz.
olayı basitçe çizdim:
einstein'a göre evren durağan olmalıydı ancak denklemleri bunun tersini söylüyordu. bu nedenle denklemlerine böyle bir sabit ekleyerek bir çeşit fren mekanizması oluşturmaya çalışmıştı. edwin hubble evrenin gerçekten genişlediğini bulduğundaysa einstein kozmolojik sabit dediğimiz lambdayı denklemlerine eklemesini en büyük yanılgılarından biri olarak değerlendirmişti.
aslında kozmolojik sabit tamamen geçersiz bir sayı değil. yıllar sonra bunun değeri hesaplandı. sanıldığı gibi 0 olmasa da, 0'a oldukça yakın bir sayı olduğu görüldü (10 üzeri -122 mertebesinde). bu durum, kozmolojik sabitten kaynaklanan yoğunluk parametresi ile düz bir evrenin sahip olması gereken yoğunluk olan kritik yoğunluk arasında bir ilişki kurduğumuzda bize gösterir ki evrenin şekli düzdür.
bu sonuç en azından gözlemlenebilir evren için geçerli bir sonuçtur. kozmik ufukların ötesinde kalan ve göremediğimiz evren için mutlaka doğru olduğunu ileri süremeyiz. ancak gördüğümüz ve ölçtüğümüz kadarıyla evrenin içinde bulunduğumuz kısmı için doğru olduğunu söyleyebiliriz. bunu şöyle düşünebilirsiniz; dünya küreseldir ancak mesela bir futbol sahasında durduğunuzda, yeterince büyük ölçekten bakamadığınız için sahanın düz olduğunu düşünürsünüz.
olayı basitçe çizdim:
devamını gör...
2.
lambda ile gösterilir. λ
uzaydaki vakum enerjisinin değeri olarak tanımlanır, 1917'de albert einstein tarafından ortaya atılmıştır.
kozmolojik sabit, genel görelilik denklemleri, evren'in zamanla giderek kendi üzerine çökmesini önleyecek ve kütleçekiminden sonuçlanmayan bir sabit içerir.
uzaydaki vakum enerjisinin değeri olarak tanımlanır, 1917'de albert einstein tarafından ortaya atılmıştır.
kozmolojik sabit, genel görelilik denklemleri, evren'in zamanla giderek kendi üzerine çökmesini önleyecek ve kütleçekiminden sonuçlanmayan bir sabit içerir.
devamını gör...