nerelisin diyen tip

ön yargı yükleniyor.

neden sordunuz?
bir kez demiştim bunu. geldiler aaa ama. senin memleketlin çıkmadım ne olacak şimdi? heee adamı hasta etmeyin, ettiniz. bizim oralara benziyorsun da. sizin oralara niye benzeyeyim ben il miyim. olsun demek için soruyorsun zaten.

bende hep bir kafa karışıklığı yaratan soru. çünkü aslen memleketim olan şehirde yaşamıyorum ve bir yandan da doğma büyüme yaşadığım şehirdeyim.

yıllar önce bir iş görüşmesinde;
zaten yığınla görüşme yapıyorum mide bulandırıcı bir ruh halindeyim. görüşme yapan kişi daha koltuğa oturur oturmaz nerelisin diye sordu. ya sabır çekilecek yer var, çekilmeyecek yer var. bir yerde patlamam lazım. ciddi bir tavırla neden sordunuz dedim adama. panter gibi üzerine atlama hamlemden çekinecek olacak ki, adam şekerlik yapmaya aman sakin ol demeye başladı. adayları rahatlatmaya çalışıyormuş. benim kafa gitti bir kere dediklerini duymuyorum, dinlemiyorum, ters cevaplar veriyordum. bir yerde tutamadım kendimi 'siz alımlarda nerelileri daha çok tercih ediyorsunuz' diye sordum. şoka girdi, anladı tabii ki ben iş görüşmesini bitirmişim. kurucu üyelerin memleketi aynı zamanda kendi memleketini anlatmaya başladı benimki de yakın yer olunca ' e biz seninle hemşeri sayılırız' demeye başladı. tuttu bu seferde bırakmıyor. bak bizim tarafların kadınları böyle, inatçı, dik başlı falan diyor zaten gelir gelmez benzetmiş beni kanı kaynamış. bir yerlerde bana gaz veriyor. sen bu işi yaparsın diyor. dedim bırak beni. ben kalkıyorum o oturtuyor. ulan dedim memleketine de, sana da.. ne yapacağız ya takım tutar gibi memleket mi tutacağım. tutacağım yer var, tutmayacağım yer var.. her şeyin yeri var be kardeşim!

normal tiptir. bazıları merak ediyor, olabilir. ben de soruyorum, samimiyet kuracağım zaman. ona göre arkadaş olacağımdan değil, merak ettiğimden.

ama iş başvurusunda da sormazsın. "ona göre alabilirim" algısı yaratır. en absürtünü iş başvurusu yaparken yaşamıştım. kariyer'den başvuru yaptığım bi firma aramıştı, adam nerede oturduğumu sorduktan sonra "nerelisin sen?" diye sormuştu. birkaç saniye şaşkınlıktan bir şey diyemedim, sonrasında "neden sordunuz?" dedim, "merak ettim canım, tanışıyoruz işte" gibisinden bi cümle kurmuştu. merak ettim canım? herhangi bi şehri sallayıp telefonu kapatmıştım. pezevemk midir nedir ya çok sinirlenmiştim.

yaklaşık iki ay önce otobüs yolculuğunda bir kadın ile tanıştım 45'li yaşlarında. daha doğrusu otobüs yolculuğunda değil de otobüse binmeden hemen önce tanışmış bulunduk, nerde inmesi gerektiği konusunda birkaç bilgi verip konuyu kapatacaktım ki kadın 'ben de sivas'tan geliyorum' diyince içimdeki sivaslı milk'i durduramadım ve 'aa ben de sivaslıyım ' demiş bulundum.
kadın sivaslı değilmiş aslında ama oğlu orada üniversite okuyormuş vs.

neyse efenim otobüse bindik, ben kadını daha fazla rahatsız etmemek için onun oturduğu koltuğun biraz arkasına geçtim, kadın da iki durak sonra sıkıldığı için yanıma geldi. muhabbet etmeye devam ediyoruz derken işte o soru geldi.

-hani sen sivaslıyım demiştin ya, kürt mü oluyorsun?
+yok abla değilim.
- ha alevisindir o zaman?
+yok abla alevi de değilim.
-ikisi birlikte mi?
+ hayır, değil.
- nesin o zaman?
+...

yani ne cevap vereceğimi de bilemedim o an, çok saçma bir andı. dümdüz sivaslıyım dedim, dümdüz sivaslıyım ablacım işte ötesi yok.
bir süre sonra kadın da kendilerinin de kürt arkadaşlarının olduğundan ve alevi olduklarından falan bahsetti, fikrimce hâlâ benim bu konuda bir şeyler itiraf etmemi beklediği için bu konuyu açtı*.
belki utandığım için itiraf edemediğimi bile düşünmüş olabilir.

istanbulluyum diyip çıldırtıyorum soranı. size ne arkadaşım nereli olduğumdan. hayatımda karşılaştığım en başarısız tanışma sorusu. film sor, müzik sor, hangi takımlıyım diye sor ona bile razıyım. nereliyim? sana nereli lazım. nereli olsam konuşmaya devam edebiliriz?

neyse, konuya döneyim. istanbulluyum diyorum. "yaa onu demiyorum. baban nereli diyor" otomatik olarak. "o da istanbullu" diyorum. "baba, dede hep istanbul abi, edevletten baktık hep istanbul" diyip, bütün savunmasını düşürüyorum. sonra, konuşma hevesi de kalmıyor zaten. huzurla hayatıma devam ediyorum. tavsiye ederim.

böyle insanlar için "istanbulluyum" demek bir bug gibi. gerekirse big bang'a kadar gidip istanbul'dan uzaklaştırmaya çalışıyorlar. o çabayı çok eğlenceli buluyorum ben. yüz tane il değiştirip herhangi başka bir ilde olsan ve oralı olduğunu söylesen, öncesini sormazlar ama istanbul dersen deli gibi kurcalıyorlar farklı bir yer bulana kadar. buldukları zaman da, "heh sen oralısın işte" diye zafer kazanmış komutan edasına bürünüyorlar. benim taktiğim denendi, %100 çalışıyor. ısrarla, tavsiye ederim. *

daha isim bile sormadan bunu sormuşsa yanlış yapmıştır lakin birinin nereli olduğu o kişi hakkında ciddi bilgi verir. mesela bilecikli ise hepimiz biliyor ki bilecik diye bir yer olmadığı için karşımızda konuşan bizim alter egomuz falandır.

gerçek tanım: nereli olduğunuzu öğrenmek isteyen insandır. bence söyleyiverin gitsin birisi sizin hakkınızda yanlış düşünecek diye ölüp bitmeye gerek yok 81 vilayet var hepsinin kendince hususiyetleri var 81 vilayetin ilçeleri de birbirinden farklı farklı. mesela genel olarak anadolu illeri için düşünülürse bir şekilde başkent olmuş yerler daha kibirlidir. konya gibi erzurum gibi bursa gibi peki bu kibir atıyorum bütün konyalıları kapsar mı? elbette kapsamaz lakin soruyu soran kişi için bir referans noktası olur ve o kişiye kibirli olabilir gözüyle bakar. ben burada bakarsa baksıncıyım. mesela genel olarak almancılar hakkında kimin bir fikri yok ki? ağaç değiliz kuş değiliz balık değiliz insanız ve önyargılarımız var ve gide'nin dediği gibi: önyargı uygarlığın temel direkleridir.

söyleniş: uygarlık da bir şey değil ya bir ara hakkında iki kelam ederiz ölmezsek.