sadri alışık

genelde turist ömer filmleriyle bilinen 200'ü aşkın filmde yer almış usta oyuncu.

turist ömer tiplemesiyle ünlenmiş efsane oyuncu. şalvarbank gibi son dönem saçma filmleri hariç filmleri güzeldir.

o konuşur siz ağlar, o konuşur siz güler, o konuşur siz hak verirsiniz. türk sinemasının çok önemli oyuncularından biridir. hele bir sözü var ki ilk duyduğumdan beridir yıllardır hayatımda kullanıyorum.

'' sokak köpeklerine selam vermek, adam olmaya çeyrek var demektir.'' ne zaman kedi, köpek görsem işaret ve orta parmağımı kaşımın üzerine koyarak selam veriyorum.

ne demiş cames bond diyerek söylemeye başladığı atasözleri de bir hayli güzeldir.

ilk olarak “helal olsun abi” filminde turist ömer yan rolüyle görünmüştür. başrolde ayhan ışık oynamaktadır. turist ömer rolünün çok sevilmesi nedeniyle diğer turist ömer’li filmleri çekilmeye başlanmıştır. “kompiter zıtt ne demek?” repliğiyle ve kendine özgü selamıyla anıyorum kendisini.

edit: mürüvet sim ile birlikte seslendirdikleri, karantina günlerine uygun sosyal mesafeyi hatırlatan, harika şarkıyı da buraya bırakayım;

eşi çolpan ilhan, oğlu kerem alışık, kayınbiraderi atilla ilhan olan; 5 nisan 1925 doğumlu sinama oyuncumuzdur.
(bkz: bu da mı gol değil)

rahmetli olan oyuncu selami meşhurdur.

'ben seni unutmak için sevmedim', şarkısını öyle içten söyler ki gözleriniz dolar. sanırım bass.

bugün doğum günüymüş. ışıklar içinde uyusundur.

google bugün doğum günü sebebiyle doodle yapmış, meşhur selamıyla sadri alışık'ı anıyor.
kartallar yüksek uçar dizisindeki banazlı ismail, tabii turist ömer olarak, bir de ah güzel istanbul filmindeki haşmet ibriktaroğlu ile hafızamda yer etmiştir.
neşeli ama hüzünlü, bıçkın ama kırılgan olmayı başaran üslubu, babacan tavrı ile çok hayranlık duyduğum bir isimdir.
arif v 216'da kerem alışık'ın filmdeki babası ile sahnesi var ya orada içim ermiştir.

google sayesinde bugün doğum günü olduğunu öğrendiğim, karakterini ayrı sanatçılıgını ayrı beğendiğim büyük usta.
bir nesil saflığı, delikanlı olmayı ve güzelce sevmeyi sadri alışık'tan öğrenmiştir.
huzur içinde uyusun, turist ömer ' e selam olsun.

anadolu efes taraftarlığı ile bilinen oyuncudur. kerem alışık oğlu olur.

benim için "ah müjgan" filmi ve "çalıkuşu" dizisinde oynadığı karakterler ile "erkek nedir? nasıl olmalıdır?" sorularının cevabıdır. günümüz medyasının yakışıklı olarak lanse ettiği pek çok ünlü erkekten çok daha yakışıklı ve karizmatik bir insandir. zamanın şartları göze alındığında oyunculuğu ve sanat aşkı ile gerçek bir duayendir.bir barış manço bir de kendisi öldüğünde çok üzülmüştüm. allah rahmet eylesin.

gönlümün naif beyefendisi...

en çok güldürenler aynı zamanda en çok ağlatanlardır.ah müjgan ah filminde"etme müjgan bırakma beni nolur" sahnesi üzer, oyunculuğunun kalitesini gösterir.
turist ömer yamyamlar adasında ise"tanrı mıyız karaköy'de trafik polisi miyiz"repliği ile güldürür.

google sayesinde bugün doğum günü olduğunu öğrendiğim, türk sinemasının önemli ustalarından biridir. genellikle canlandırdığı turist ömer karakteri ve kendine özgü selamıyla tanınır. iki yüzü aşkın filmde oynamıştır. oyuncu kişiliğinin yanında sanatla ve edebiyatla da ilgilenmiştir. çoğunluğu istanbul için yazdığı şiirlerinin toplandığı bir şiir kitabı yayımlamış, karakalem ve yağlı boya tablolar yapmıştır.

linç yemeyi göze alarak diyebilirim ki, bu adamın neresine güldünüz? hangi rol yeteneğine? kemal sunal'a büyük üstat diyen kitle ile aynı güruhsunuz sanırım. el insaf; bunlara büyük üstat diyeceksek, şener şen'e ne diyelim? büyük üstat kelimesini bunlara harcadıysak geriye hangi sıfat kaldı?

mutluluk kaynağı olan muazzam oyuncu. kendisine çok büyük haksızlık ettiğimizi düşünmekteyim, onu düşününce çoğu insanın aklına "turist ömer" geliyor çünkü. oysaki sadri alışık, hem "turist ömer"den hem de sıradan bir komedi oyuncusundan çok daha fazlasıdır. veya yeşilçam filmindeki yakışıklıları düşününce de insanın aklına ayhan ışık, cüneyt arkın falan filan geliyor ama bence sadri alışık'ın doğallığı, çok az kişide vardır o filmlerde, hatta yoktur.

5 nisan günü, 1925 yılında beykoz'da, paşabahçe mahallesinde dünya geliyor. çocukluğundan beri tiyatro ile ilgileniyor (okul piyesleri vs.) ilk defa 14 yaşındayken eminönü halkevi'nde sahneye çıkıyor. istanbul erkek lisesi'ne başlıyor. lise yıllarında cağaloğlu halkevinde tiyatro eğitimine başlamış. bir süre mimar sinan üniversitesi resim bölümünde eğitim görmüş.

profesyonel oyunculuk hayatına 1943 yılında raşit rıza tiyatrosu'nda başlamış. sinemaya ise ertesi yıl "günahsızlar" adlı film ile başlamış. askerlik nedeniyle ara verdikten sonra 1950'de yeşilçama geri dönüp minik rollerde oynuyor. 1951 yılında küçük sahne tiyatrosu'na girdi. burada da oyunlarda rol yapmış. bu dönemde aynı zamanda seslendirme de yapmış.

bu yıllardan sonra ise yeşilçam hayatı iyice renkleniyor ve bildiğimiz filmlerde oynuyor. bunlar arasında en bilindik filmleri, ilk olarak maalesef ki sadri alışık deyince akla gelen turist ömer serisi. umarım bu olay bir gün biter (bitmeyeceğini biliyorum ben de ama her fırsatta dediğim gibi ayaklarım yere basmaz hehe) sonra ayhan ışık ve belgin doruk ile birlikte yer aldığı küçük hanım serisi var, ah güzel istanbul gibi güzelliğini kelimelerle açıklayamayacağım bir filmde, muazzam bir rol yapmıştır. bütünleşmiştir rolü ile. bu filmde ayrıca bence komedi oyuncusundan fazla olduğunu herkese göstermiştir. sonra hindistan cevizi, efkarlı sosyetede, agora meyhanesi, ağlama değmez hayat, darıldın mı cicim bana, yankesici kızın aşkı izlenmesi gereken filmleri arasındadır bana göre.

güzeller güzeli çolpan ilhan'ın eşi aynı zamanda, doğal olarak attila ilhan'cığımızın da eniştesi oluyor. çolpan ile o karaciğer, böbrek ve solunum yetmezliği ile kemik iliği hastalığı nedenleri yüzünden 18 mart 1995 yılında hayata gözlerini yumana kadar birlikte kalıyorlar. bu evlilikten, kerem adında bir çocukları dünyaya geliyor.

ayrıca kendisinin "bir ömürlük istanbul" adında bir şiir kitabı bulunmaktadır.

doğallığıyla, canlandırdığı efsane karakterlerle muhteşem bir oyuncudur. kendisine o kadar hayranım ki tanıma girecek sözcük bulamıyorum. çoğu insanın turist ömer tiplemesiyle tanıdığı bir insandır ama ben kendisinin siyah-beyaz dönemdeki filmlerini de çok severim. zaten turist ömer serisinin ilk filmi de siyah-beyazdır. benim için "ah güzel istanbul" filmindeki performansı zirvededir. hâlâ açıp izlediğimde 1966 yapımı bu filmde anlatılmak istenen meselelerin günümüzde de tazeliğini korumasına hayret ederim. ayhan ışık ile olan filmlerini izledikten sonra aralarındaki dostluğu da araştırmıştım. küçük hanımefendi serisindeki tatlı atışmalarını doğal yapan da bu dostluktur belki de. attila ilhan'ın kız kardeşi ve büyük oyuncu çolpan ilhan ile de güzel bir aşkları vardır. aşklarına dair okuduğum küçük bir bilgiyi iliştirerek tanımı bitireyim.
"birbirleriyle çok samimi vakitler geçiren iki arkadaşın birbirlerine aşık olmaları yalnızlar rıhtımı filmi ile başladı. film karaköy köprüsünde geçmesi dolayısıyla gece çekimler için birlikte vakit geçiren ikili burada birbirlerine aşık oldular. lakin ortada problemler vardı. çolpan ilhan türk sinemasının ünlü oyuncusu fikret hakan ile nişanlıydı. o yıllar fikret hakan vatani görevini yapmaktadır. askerdeki nişanlısına, sadri alışık’ı çok sevdiğini ve evleneceğini belirten bir mektup yazdı. fikret hakan o dönem çok yıkıldığını ve üzüldüğünü ama seneler sonra bu çifti mutlu görmesi sonucu sevindiğini de bir röportajında belirtmişti. demek ki gerçek bir aşk için terk edildim bu yüzden mutluyum demişti."

"bu da mı gol değil?" repliğiyle öne çıkan ofsayt osman karakterinde olduğu gibi pek çok filminde toplumsal olaylara dikkat çeken, efendi mi efendi, george clooney'in babası olduğunu ciddi ciddi düşündüğüm ayhan ışık'ın kankası, alnının ortasından elini dik şekilde aşağı sarkıtarak da selam literatürüne katkıda bulunmuş türk sinemasının usta ismi, şair, yazar, ses ve sinema sanatçısı, yönetmen, senarist, gider de gider bir yetenek

arkasını yasladığı meddahlık geleneğinin yanısıra, karakterinde osmanlı eltelijansiyasından da izler barındıran romantik dönemin dev oyuncusu.

yıldızının parlamasına yol açan komik-serseri imajının ötesinde bir potansiyeli vardır ki bu karakter de özü itibariyle aslında modern bir meddahtır. ayrıca 1925 boğaziçi doğumlu olması hasebiyle istanbul'un tarihi serüvenini görmüş, eski istanbul'u yaşamış, içerisinde piştiği hıristiyan yahudi müslüman'ın aynı ekmeği yediği çok renkli mahalle kültürünün özgün adab-ı muaşereti ile oyunculuğunu bir üst noktaya taşımıştır. bahsi geçen çok renkli istanbul mahallesi kültürünün içerisinde yetişmiş bir diğer dev oyuncumuz da uğur yücel'dir.

aslına bakacak olursanız yeşil çam'ın dev oyuncularının hemen hepsi istanbul kültürüyle yetişmiştir fakat bu sadri alışık'ta fazlasıyla ön plana çıkar. can verdiği karakterlerin hemen hepsi bebek'te eminönü'de samat'ya beyoğlu'da da yaşamaktadır. köylü tiplmesi alışık'ın üzerinde durmaz.

bu fotoğraf bize kültüre dönüşmüş geleneğin ne kadar derin olduğunu, ve bu derinlikten özgün doku renk ve tınıların fışkırdığını, çakma, çeviri ve ithal kültürün ise ruhsuz bir ticari meta olarak kaldığını gösterir. alışık belki de bu durumun farkındalığı ile şöyle diyor "ah ihtiyar medeniyet! çocuklarına sağlam, yepyeni bir dünya kurmaktan bunca aciz misin? bizi yabancı diyarlardan getirttiğin süslü yalanlara mı besleyeceksin" (ah güzel istanbul - 1966.)

bu sağlam arkaplanından dolayıdır ki alışık'ın oynadığı tüm siyah beyaz filmler renkli, yoksul sofraları zengindir.

not: aman editler olmasın