şecaat arz ederken merd-i kıbtî sirkatin söyler
başlık "pictorem" tarafından 30.10.2024 10:35 tarihinde açılmıştır.
1.
iki gündür zihnimde dolanıp duran şahane cümle. söylemeye/yazmaya dilimin varmadığı nedeni bende saklı.
yeri gelmişken cümle ile ilgili bir de bilgi vereyim, siz de bu bilgiyle ne yapacağınızı düşünün.
cümle bir şiirin mısraı; koca mehmet ragıp paşa’ya ait bir mısra-i berceste. koca mehmet ragıp paşa 18. yüzyıl osmanlı sadrazamlarından biri.
şöyle geçiyor şiirde:
“meyan-ı güft ü gûda bed-meniş îhâm eder kubhun
şecaat arzederken merd-i kıptî sirkatin söyler”
yani;
"mayası bozuk olanlar, söz esnasında farkında olmadan kabahatlarini îma ederler. nitekim kıptî beyi de, kahramanlığını anlatmak için hırsızlıklarını örnek verir."
halk arasında atasözü sanılır ve yaygın kullanılırdı bir zamanlar ama anlamı tahrif edilerek. günümüz türkçesine çevrilirken de “merd-i kıbtî” kısmı “mert çingene” olarak açıklanagelmişti.
oysa; “merd” (مرد) kelimesi, farsça “erkek”, “adam” anlamına geliyor. yani mert bir çingeneye değil, erkek çingene/çingene beyine atıf yapılıyor.
yani cümlenin aslı; “kıbtî beyi/erkek çingene de yiğitliğini anlatırken hırsızlığını söyler”dir.
yeri gelmişken cümle ile ilgili bir de bilgi vereyim, siz de bu bilgiyle ne yapacağınızı düşünün.
cümle bir şiirin mısraı; koca mehmet ragıp paşa’ya ait bir mısra-i berceste. koca mehmet ragıp paşa 18. yüzyıl osmanlı sadrazamlarından biri.
şöyle geçiyor şiirde:
“meyan-ı güft ü gûda bed-meniş îhâm eder kubhun
şecaat arzederken merd-i kıptî sirkatin söyler”
yani;
"mayası bozuk olanlar, söz esnasında farkında olmadan kabahatlarini îma ederler. nitekim kıptî beyi de, kahramanlığını anlatmak için hırsızlıklarını örnek verir."
halk arasında atasözü sanılır ve yaygın kullanılırdı bir zamanlar ama anlamı tahrif edilerek. günümüz türkçesine çevrilirken de “merd-i kıbtî” kısmı “mert çingene” olarak açıklanagelmişti.
oysa; “merd” (مرد) kelimesi, farsça “erkek”, “adam” anlamına geliyor. yani mert bir çingeneye değil, erkek çingene/çingene beyine atıf yapılıyor.
yani cümlenin aslı; “kıbtî beyi/erkek çingene de yiğitliğini anlatırken hırsızlığını söyler”dir.
devamını gör...