yalnızız

peyami safa'nın en iyi kitabıdır bence. kullandığı dil muazzam, hayran kalmamak elde değil, yarattığı birbirinden zıt karakterler aracılığıyla binlerce fikir arasında dolaşmanı sağlıyor. bana göre bütün karakterlerle empati kurmanı sağlayan kitaplardan biri.

okuduğum zamanı hatırlıyorum; ardından uzun bir peyami safa dönemim olmuştu bu kitap sayesinde, polisiyelerine bile et atmamı sağlamıştı.

çok titiz analizlerin yapıldığı, her ne kadar çok sürüklemese de karakter tahlillerinin muhteşem olduğu türk edebiyatının değerli eserlerindendir. en son bir kez daha tekrar edeyim diyerek galiba 2016'da okumuştum. yanılmıyorsam da 3. okuyuşum oldu.
türk edebiyatının değerli yazarlarına gereken kıymeti verin sevgili dostlar.
çok iyi yazarlarımız vardır ve okunasıdırlar. tabi her tür yazarı da okuyun, mutlaka.

türk edebiyatının yapı taşlarından olan çok önemli bir eserdir "yalnızız". peyami safa'nın oturduğu sandalye her ne kadar üç bacaklı ve kişilik düzleminde güven vermeyen bir durumda olsa da, edebi yönden eşsiz sayılabilecek eserler sunmuştur her daim.

esasen, türk okurları olarak (başta ben olmak üzere) bir eseri okumadan önce, yazarının politik duruşunu es geçmeyi, gözlerimizi kişiliğine kapamayı beceremiyoruz. fakat şahsım adına peyami safa ile bu önyargımı yıkmış olmaktan çok ama çok mutluyum.kendimle de çok çeliştiğim üzere bir dostoyevski, tolstoy veya modern avrupa klasikleri yazarlarının birçoğunun nobran, yobazlık derecesinde mutaassıp olduğunu bildiğimiz halde, eserlerini okurken kendimizden geçiyoruz. fakat konu türk edebiyatı olunca, roman düzleminde bu objektifliği yakalayamıyoruz. iskender pala'nın, nihal atsız'ın edebi yönden çok kıymetli romanlarının hala daha yakınlarından geçmiyor oluşum da bu şahsi bağnazlığımın bir tezahürüdür.

yalnızız'a gelirsek; gerçekten bir dostoyevski kurgusu, schopenhauer tahlilleri ile karşılaşıyor okur. üstadın diğer eserlerini de okuduktan sonra, yazarın kendi kişisel tarihinde kadın / erkek ilişkileri üzerinden ciddi bir darbe yediğini düşünmekten geri kalamıyor insan. batı felsefesi ile ilgili çekincelerini, özellikle tanzimat dönemi sonrası "batılılaşma" hareketlerine eleştirilerini de alt başlıklarda cesurca sergiliyor. sonuç olarak, benim de kişisel okurluk tarihimde ayrı bir yere koymama sebep olmuş, öneriler listemin başlarına yerleşmiştir.

(bkz: peyami safa)

peyami safa'nın kalemini bana sevdiren eseriydi. gerek betimlemeleri gerek içerdiği düşünceler çok güzeldi. okurken içimden keşke samim karakteriyle oturup bir çay içimlik sohbet edebilseydim demiştim. belki benim o zamanki ruh halimdendi bilemiyorum ama bana göre bir tık ağır , sakin kafayla okunması gereken bir eserdi.

anlaşılması çok çok zor kitap baştan belirtmeliyim, düzenli okuma alışkanlığınız yoksa bulaşmayın. neden böyle söylüyorum çünkü kitap o kadar çok çözümleme ve gönderme içeriyor ki, yazarın başta söylediğini sonlara doğru unutuyorsunuz. samim'in besim'in sorularına verdiği cevaplar, meral, selmin, mefaret ve diğer karakterler üzerinden yaptığı çözümlemeler, simeranya üzerine düşleri okumayı boş zaman aktivitesi olarak gören okura sıkıntı verecektir. mesela 2. bölümün 2. kısmını benim diyen edebiyat tutkunu anlayamaz(sanırım 5 kere okudum bu kısmı). 32 sayfalık kısım 7 sayfasında o kadar çok kişiye gönderme yapıyor ve bu isimler üzerinden öyle çıkarımlar yapıyor ki ''dur be hocam, biraz dinlenelim'' diyor okuyucu.
her şeyi bir kenara bırakırsak, kitabı anlayarak okuyan insan hiç düşünmeden favori kitaplar listesine ekler. ahmet hamdi tanpınar'a karşı bir zaafım vardır ama peyami safa'nın yalnızca bu kitabındaki ruh çözümlemeleri, tanpınar'a olan aşkımın bir kısmının peyami safa'ya doğru akmasına sebep oluyor.

çok iyi ve zor kitap.

peyami safa deyince akla gelen romanlardan biridir. diğeri matmazel noraliya'nın koltuğudur. eserin vapur sahnesi harika anlatılmıştır. bir kaç kez okunması gereken bir eserdir aynı zamanda.

karakter tahlilleri psikolojileri duygu durumlarının tasfirleri gerçekten takdireşayan yalnızlığı betimleme gerçekten çok başarılıdır. lakin dikkatli okunmalı uzun duygu düşünce labirentlwrinde kaybolmamaya dikkat edilmeli.

bir peyami safa romanıdır.

ben çokça roman okudum, hala da okumaya devam ediyorum ve gönül rahatlığıyla bu romanı okuduğum en iyi romanlar arasında sayabilirim. sadece yalnız ve güzel ülkemin delik delik sınırları arasında kalmaması gereken dünya çapında bir roman olduğunu söylersem de abartmış olmayacağımı umuyorum.

roman yetmiş yıl önce yayımlanmış olmasına rağmen dün yazılmış gibi güncel bir kitap. çünkü biz tıpkı o zaman olduğu gibi, tıpkı o zaman olduğu kadar yalnızız.

o kadar yalnızız ki dünya hiç olmadığı kadar kalabalık bir hale geldiği halde biz kendi başımıza umutsuz ve çaresizce etrafımıza bakınarak bir şeyler olur umuduyla bekliyoruz.

dünya sanki yeterince yuvarlak değilmiş gibi küreselleştikçe küreselleşirken bu tekerleme mizaçlarına bizi gark etme hevesiyle dilimizi düğümlemiş durumda. ne yanda olduğumuzu şaşırdık. diyalektik bir tahterevallide sabahlar olmasın dercesine yükselip alçalmaya devam ediyoruz.

her iniş çıkış, her savruluş bizi birbirimizden ayrı düşüyor, birbirimizden farklılaştıkça yalnızlığımız o oranda artıyor. yetmiş yılda dere tepe düz gidip aldığımız bir arpa boyu yolu anlamak için yeniden ve yeniden okunması gereken bir roman.

çünkü yalnızız.

peyami safa’nın ilk olarak gazetede tefrika edildikten sonra 1951 yılında kitap olarak yayımlanan romanı.

diğer yazar arkadaşlarımın da belirttiği gibi psikolojik tahliller ve betimlemeler kitabın temel anlatım tekniğini oluşturuyor. doğu-batı arasındaki dikotomik farklılıkları ise samim karakterinin ağzından okuyoruz. genel olarak romanı çok başarılı buldum.

ancak kendi açımdan gördüğüm bir eksi durumu da paylaşayım. kitabı okurken gelen hissiyat, okuduğumuz şeylerin yaşadığımız dünyaya ait olmadığı yönünde. çok başarılı bir çalışma ile, yazarın kendi düşüncelerinin sayfalara dökülen hallerini görüyor gibiyiz. karakterlerin sınırları ustaca çizilmiş, kendilerinden beklenen ve beklenmeyen şeyler çok net zihnimize kazınmış halde. psikolojik tahlil durumunu birazcık karikatürize hale getiriyor bu. bütün davranışların aslında samim, meral veya selmin’den değil de, safa’nın samimi, merali veya selmininden geldiğini görüyoruz. bir sayfa mizanpajı netliğinde gelişiyor bütün hareketler.

yine de romanı çok beğendiğimi ve türü içinde türk edebiyatında üstün bir konumda olduğunu söylemezsem çok ayıp etmiş olurum.

okuduğumda beni ciddi anlamda 2-3 saat sarsan,hatta tesirinin geçmesinin günler sürdüğü kitap. bazen gerçekten bu tarz kitaplar yazan yazarların düşünce akışlarını bir kaç dakika gözlemleyebilmek istiyorum. bunları diyorsam da çok başarılı diye diyorum,çünkü bir insanı uzun süreli etkileyecek kitaplar yazmak cidden herkesin harcı değil.

peyami safa'ya hayran kalmama ve neden bu kadar geç keşfettiğime hayıflanmama sebep olmuş kitaptır.

ölüyü gösterip yaraya razı eden insan psikolojisini, en iyi şekilde ele alan kitaptır bana göre. soluksuz okuyorsunuz.
peyami safa'yı anlatmaya kelimeler yetmez, bu kitabı tahlil etmek için de 20 sayfa tanım yazmak gerekir. bakıyorum, yukarıda yapılmış/lar/ı var. nedense çok beğendiğim yazarlarda ve kitaplarda benim dilim tutuluyor. bu da, o kitaplardan biri. oturup saatlerce konuşulur ancak yazmaya geldi mi, eksik kalır. *
birgün yazma ümidiyle diyelim biz ona. *

gerçek hayatta asla diyaloglara konu olmayacak, fransızca ve arapça kelimelerle dolu, yazarın hayata dair felsefi çıkarımlarını kustuğu oldukça kötü bir kitap. roman filan değil. türk romancılığının emekleme döneminde bile bu kadar üslupsuz, saçma sapan metinler yoktu. bir de bu amcada sürekli '' aman kızlar o..pu oluyor, onları o..puluktan koruyalım'' tarzı bir yaklaşım var. galiba rahmetlide tanrıça-fahişe sendromu vardı.