yıldız

ulaşamadığımız meteorlar

merkezi bölgesinde bir (bkz: enerji) üretim mekanizması olan ve ürettiği bu enerjiyi yüzeyinden (bkz: uzay)a salan gök cismi.

yıldızlar kütlelerine göre farklı isimler alabilirler. oluşum aşamalarından sonra ne kadar süre boyunca enerji üretecekleri de yine kütleleri ile ilişkilidir.

(bkz: dünya)'ya en yakın yıldız (bkz: güneş)'tir.

yasak elma karekteri .

bir kız ismi.

geceleri bizlere göz kırpan, binlerce ışık yılı uzağımızdaki büyük enerji kaynakları.

(bkz: yıldızların göz kırpması)

büyük bir kısmını hidrojen ve helyum elementi oluşturur. nebula adı verilen gaz bulutlarında meydana gelir. bu bulutlar moleküler yapıdadır.

melih cevdet anday'ın teknenin ölümü şiir kitabının 49, 50 sayfalarında yer alan ve en sevdiğim dörtlüğü içerisinde barındıran şiirinin ismidir.

uzanalım, kavağın ve beynimin 
kum saatlarını duyuyor musun 
tenle karışıyor, sürgünlerinle.

kaktüs bana bir ağıt söyle.
(bkz: melih cevdet anday)

oldukça parlak ve büyük olan gök cisimleridir.

güneş de bir yıldızdır.

mesela fenerbahçe'ye şaaptığı için n'sakala için kullanılabilecek kelimedir.

klasik bir tabirle yıldızlar da doğar, büyür ve ölürler. ölümleri süpernova olarak isimlendirlir.
ayrıca "hepimiz yıldız tozuyuz" (bkz: carl edward sagan)

(bkz: soğuk yerel rüzgarlar)dan biridir.

türkiye'de karadeniz ve marmara bölgelerinde oldukça etkilidir.

bazılarının ışıktan/ateşten atışlar yaptığı gök cisimleri : emre1974tr.blogspot.com/201...

satılan uzay cismi.
kapitalizm artık "gökyüzünde yalnız gezen yıldızlar"ı da satıyor!
internete yıldız satın al yazın. çıkan sitelerde ortalama 200 liraya yıldızınızı isimlendirebiliyorsunuz. bu ara epey rağbet görüyor.
toprak mülkiyeti, hayvan mülkiyeti derken uzay mülkiyetinde de ilerliyoruz.

hayatım boyunca yapmaktan zevk alacağım eylemin ana karakteridir yıldızlar (bkz: yıldızları izlemek)

dünyanın en güzel soyadı. evet.

99 depreminde el arabasına yatırılan dört yaşındaki çocuğun aklını alacak güzellikteki varlıktır.* o kadar belirgin ve o kadar etkileyiciydiler ki depremde aklımda kalan nadir şeylerdendir. deli gibi mutlu olmuştum gökyüzünü izlemekten çocuk halimle. ve belki o zamanın da etkisiyle hâlâ izlemeyi, onların yerini bulmayı severim. “aa bak şu küçükayı, şu büyük... cezvenin kırık kulbu şurada...” sonra mars, jüpiter, satürn filam...

motosikletle ıssız bir yere gidip motoru kapatıp kapkaranlıkta gökyüzünde görülen harika yıldız manzarası kadar güzel bir şey yok.

yıldızlı geceler. tilbeli sözler.

parlak gök cismi. dikkat edin, "parlaklık" önemli. çünkü şu an evrende bir tane bile ışıksız yıldız bulunmuyor. çünkü evrende bir tane bile yıldız eceliyle ölmedi. yıldızların, milyarlarca yıl ömürleri vardır. kendilerine can veren şey hidrojendir. yıldızın kütlesi ne kadar çoksa, o kadar çok parlar ve bu da yıldızın hidrojeninin daha hızlı tükenmesine sebep olur. hidrojen tükenince, hidrojenle bütünleşmiş helyum devreye girer. bu sefer yıldız helyum sayesinde hayata tutunur. helyum yıldızı daha da parlaklaştırır ve yıldız genişlemeye başlar. yıldızın ömrü bitmeye başlar ve yıldız kırmızı dev'e dönüşür.



artık güneş bile yıldızın yanında halt ediyordur. kırmızı dev'e dönüşen yıldız daha ölmemiştir. fakat enerji üretimi durmuştur. büyüklüğü sebebiyle içe çöker. fakat kırmızı dev yine ölmemiştir, tekrar enerji üretir. tekrar enerji biter, tekrar üretir, bir daha, bir daha, bir daha.... fakat bu aşamada yıldız zonklar.



yani yıldız parlar, şişmeye başlar ve büzüşme sürecine girer. artık yıldız kâh genişler, kâh küçülür. fakat yıldızdaki fazla aşırı olan enerji, yıldızı daha da genişletir. hatta 100milyon km hatta daha çok genişleyebilir. fakat bir aksilik vardır; yıldızın zonklaması sürecinde yıldızın bazı bölgeleri kopmaya başlar. fakat enerji artmaktadır, artar, artar, artar..artık inanılmaz derecede, düşünemeyeceğiniz kadar çok, inanılmaz bir enerji vardır yıldızda. tehlike o kadar büyüktür ki, yıldız ölebilir. artık yıldız aşırı derecede fazla genişlemektedir. ve enerji had safhadadır, yıldız muazzam derecede parlar. yıldız artık aşırı büyüktür, tek parça halinde duramayacak kadar inanılmaz büyüklüğe sahiptir. yıldızın bazı bölgeleri yavaşça kopmaya başlar. ve kopma işlemi daha da hızlanır. helyum karbona dönüşerek tükenir. karbon da oksijene falan dönüşür. ve enerji üretimi daha da hızlanır. kırmızı dev yıldız, güneşten çok daha büyüktür. ve yıldızın birkaç tane güneşten bile daha ağır olacak ağırlıktaki kısımları yıldızdan ayrılır. kırmızı dev hâlâ güneşten çok daha büyüktür, ama eski haline nispeten çok daha az büyüktür. kırmızı devi ayakta tutan yakıtlar bitmiştir artık. hayır ölmedi, artık yıldızımız, kırmızı dev değil, gezegenimsi bulutsu'ya dönüşmüştür.



kırmızı dev, bu hale, dışının tamamen kopup uzay boşluğuna dağılmasıyla gelmiştir. fakat yukarıdaki resimden de göreceğiniz üzere, bulutsunun ortasında bir yıldız vardır. o yıldızın bulutsunun ortasında olması bir tesadüf değildir. bu kırmızı devden geriye kalan yıldızdır. fakat bu yıldızın çekirdeğindeki enerji de nerdeyse bitiriyordur. ve bitti.. artık enerji falan da üretilmiyor. ama yıldız hâlâ ölmemiştir. yıldızın çekirdeği ezilerek sıkışma sürecine girer. peki çekirdek ölür mü? hayır. ezilme biter. çünkü bir garip hale gelmiş olan çekirdekte yer alan elektronlar, elektron basıncı kuvveti oluşturur. bu güç sayesinde de çökme durur. fakat yıldızın çekirdeği artık çok sıkışmıştır. genişliği dünya kadar falandır. artık yıldız beyaz bir şekilde parlıyordur, öyle bir parlıyordur ki, muazzam parlıyordur. yıldız çok sıcak olmuştur. fakat bu uzun sürmeyecektir.. yıldız, soğuma sürecine girecektir ve milyarlarca yıl sonra soğuyacaktır. muazzam derecede beyaz ışık saçan bu yıldız, artık bir beyaz cüce'dir..



evet yıldız hâlâ ölmemiştir, milyarlarca yıl soğumayı bekleyecektir. fakat artık önemsizdir, ölmeyi bekliyordur. enerji üretmiyordur ama hâlâ parlıyordur. yukarıda gördüğünüz resimde siyah daireye aldığım şey bir beyaz cüce. fakat milyonlarca yıl sonra, çevresini sarmış bulutsuyu dağıtır ve beyaz cüce uzay boşluğunda yalnız kalır.



peki beyaz cüce nasıl ölecektir? evrenimizde hiçbir beyaz cüce ölmemiştir. hiçbir yıldız, hatta en eski yıldız bile ölmemiştir. yani ecelleriyle hiçbirisi ölmemiştir. beyaz cüce soğuyunca kara cüce'ye dönüşür. yani ölmüş olur. bu evrede yıldızımız artık bir yıldız kalıntısıdır ve ışık bile saçamaz. fakat bu durumun gerçekleşmesi için, tam 13.8 milyar yıl lazımdır! ve belki de evren bile o kadar yaşlı değildir. bu yüzden hiçbir yıldız ölmemiştir. fakat dediğim gibi ölmeleri için milyarlarca yıl lazım, bu kadar süre sonra beyaz cüce soğur, ışık bile saçamaz. bir yıldız kalıntısı haline gelir. kara cüce olur.

gökyüzündeki gece lambaları