hristiyanlıktaki üçleme sorunu

herkesin inancına saygı duymakla birlikte, yuhanna 8:58 ‘de dramatik bir şekilde gündeme gelen, mantığa yatmayan inanç. şöyle ki, isa kendisine “sen daha elli yaşında bile değilsin. ibrahim'i de mi gördün?” diyen yahudilere, “ibrahim doğmadan önceden beri varım” demiş.

oysa ki tanrı tek’tir. doğmaz, doğurmaz, doğrulmaz, doğurtmaz. tanrı’nın gücü her şeye yeter ve o en üstünüdür. hiçbir zaman insan kılığına girme ihtiyacı bulunmamaktadır. tanrı’nın sözü değişmez, değiştirilemez. tanrı’nın ibrahim’e verdiği emirleri (sünnet, kurban) değişmemiş, değiştirilemez.

iseviliğin diğer semavi dinler olan yahudilik ve islamiyetten (samirilik ve sabiilik gibi ufak topluluklar da ayrı din kabul edilen semavi dinlerdendir) farkı diğer ikisi gibi tevhit değil de teslis olmasıdır.

isa hristiyanlıkta bir yarı tanrıdır fakat bu yarı tanrı olmayı yunan, japon, çin, kelt, hinduizm veya anitizmdeki gibi düşünmemek lazım. burada isa'nın iki tane ruhu var biri insan olan isa diğeri tanrı olan isa. hatta çarmıha gerilirken dediği "eloi, eloi, lema şevaktani" yani "tanrım, tanrım, beni neden terk ettin" diye feryat eden insan olan isa, o da her insan gibi yaşamak istiyor (bazen tanrım kısmı baba olarak da çevrilir) işte bu noktadan sonra tekrar dirilen de tanrı olan isa. yani bir bedende aslında iki farklı isa var.

yarı tanrı diyince aklımızda hep yukarıda saydığım diğer örnekler gibi (herkül/herakles, apo anno, abe no seimei, māui, liu cenhiang vs.) figürler canlanıyor fakat bunlar her noktadan yek figürler o sebeple hristiyanlıktaki isa'yı da öyle zannediyoruz fakat durum daha farklı.