maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi

hiyerarşi

fizyolojik gereksinimler (nefes alma, besin, yemek, su, cinsellik, uyku, sağlıklı metabolizma, boşaltım)

güvenlik gereksinimi (beden, iş, kaynak, ahlak, aile, sağlık ve mülkiyet güvenliği)

ait olma, sevgi, sevecenlik gereksinimi (arkadaşlık, aile, cinsel mahremiyet)

saygınlık gereksinimi (özsaygı, özgüven, başarı, başkalarına saygı duymak, başkaları tarafından saygı duyulmak)

kendini gerçekleştirme gereksinimi (erdemli, yaratıcı, içten, problem çözücü, önyargısız ve hakikatleri kabul eder olmak)

abraham maslow tarafından ortaya atılan ve geliştirilen teoridir. amacı, insanların neye ihtiyacı olduğunu ve insanların ihtiyaçlarının nasıl farklılaştığını anlamaktır diyebiliriz. örneğin, bazı insanlar öncelikle para için çalışırlar, ancak başkaları tarafından saygı görmekten ve yaptıkları iyi işlerden dolayı takdir görmekten zevk aldıkları için işe gitmeyi de severler.
maslow’un teorisi, çalışanları daha etkili bir şekilde nasıl motive edeceğini ve ihtiyaçlarının karşılandığından emin olmak için genellikle işyerine uygulanabilir. çalışanların her düzeydeki ihtiyacı karşılama olasılığını artırmak için örgütsel ve yönetsel uygulamaları değiştirerek çalışan motivasyonunu artırmaya çalışırlar. bu bağlamda, örgütsel teori ile maslow'un ıhtiyaçlar hiyerarşisi ile bir bağlantı kurabiliyoruz. şimdi piramitteki 5 istiyaçtan bahsedelim:
maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisine göre en temel insan ihtiyaçları fizyolojik ihtiyaçlar, yani yiyecek, barınma ve giyinme ihtiyaçlarıdır. büyük ölçüde, bir kişiyi iş bulmaya motive eden fizyolojik ihtiyaçlardır. insanlar kendileri ve aileleri için yiyecek, barınak ve giyecek sağlamak için para kazanmaya ihtiyaç duyarlar. örnekleri çeşitlendirecek olursak:nefes almak, su içmek, yemek yemek, cinsellik diyebiliriz.

insanlar bu temel ihtiyaçları karşıladıktan sonra, maslow’un hiyerarşisinde ikinci seviyeye, yani güvenlik ihtiyacına ulaşırlar. insanlar kendilerini güvende hissetmeye, fiziksel zararlardan korunmaya ve beklenmedik şeylerden kaçınmaya ihtiyaç duyarlar. iş açısından, iş güvenliğine ve iş tehlikelerinden korunmaya ihtiyaçları vardır. güvenlik ve emniyet ihtiyaçları, kişisel güvenlik, finansal güvenlik ve sağlık ve esenliği içerir. bu ilk iki seviye, kişinin fiziksel olarak hayatta kalması için önemlidir.
bireyler temel beslenme, barınma ve güvenliğe sahip olduklarında, daha üst düzeydeki ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırlar. diğer bir ifade ile, fizyolojik ihtiyaçlar ve güvenlik ihtiyacı fiziksel ihtiyaçlardır. bunlar tatmin edildikten sonra, bireyler diğer insanlarla ilişkileri içeren ihtiyaçlara odaklanır.

maslow’un üçüncü düzeyinde, sosyal ihtiyaçlar veya ait olma (başkaları tarafından kabul edilme) ve dostluk ve sevgi verme ve alma ihtiyaçları vardır. bu düzeydeki eksiklikler, ihmal, kaçınma, dışlanma vb. nedeniyle, bireyin duygusal açıdan önemli ilişkiler kurma ve sürdürme yeteneğini etkileyebilir.
maslow’un hiyerarşisindeki dördüncü seviyede, başkalarından saygı görme ve başarı duygusuna yönelik ihtiyaçlar olan saygınlık ihtiyaçları vardır. bu seviye aynı zamanda kişinin kendine duyduğu saygı ve kabulü ifade eden benlik saygısını da içerir. bu seviyedeki dengesizlikler, düşük benlik saygısı ile sonuçlanabilir. örnek olarak:bir işletmede, yöneticilerden ve diğer çalışanlardan alınan övgü ve takdir, öz değer duygusuna katkıda bulunur.
son olarak, maslow’un hiyerarşisinde en üst düzeydeki ihtiyaçlar, kendini gerçekleştirme ihtiyaçlarıdır. bu aşamada insanlar tam potansiyellerine ulaştıklarını ve yapabilecekleri her şeyi yaptıklarını hissederler.