öykü yazmak için gerekli vasıflar

derin bir okuma deneyimi, iyi bir imla, hatta üslup, hayal gücü, esin ve mükemmeliyetçilik.

yaratıcılıktan ziyade iyi bir anlatım gücüdür. aklınıza çok güzel fikirler gelebilir ancak önemli olan bunları bir olay örgüsüne çevirebilmektir.

wattpadde yazıp ordan aldığı gazla yazdıklarını güzel sanmamak.

yetenek gerek. imla becerisi olmasına gerek yok. (bkz: halide edip adıvar)

adınızın sait faik olması gerek.*

kurgu, yazma aşkı ve hayal gücü varsa, gerisi gelir zaten.
yazmadan kurtulamayacağınız o konuyu artık kahramanlar üzerinden ete kemiğe büründürebilir, söylemeye cesaret edemediğiniz bir şeyi karaktere söyletebilir, sadist biri iseniz de karakteri yazıyla dahi olsa öldürebilirsiniz...

t/ öykü yazmak için gereken şartları paylaştığımız başlık.

esin perisi goygoyuna inanmamak.

bu işin de sonuçta bir matematiği oluyor, bunun için kendini bu konuda iyi eğitmek gerekir. yazmaya başlamadan önce büyük yazarların öykülerini cümle cümle tahlil edebilmek ve yazarken de bu tahlillerden faydalanmak kolaylık sağlar. oturup ders çalışır gibi çalışmalı, egzersiz yapmalı.

bence en önemlisi bunlar. yoksa bana ilham gelecek diye beklemenin bir getirisi olmayacaktır.

- kullanılacak dile hakim olmak.
- meseleyi kısa ve öz ifade edebilmek.
- bilgi, birikim sahibi olmak.
- kendini tanımak.

size yazar olma yasalarını bildiriyorum;
1. babanız büyük elçi olacak, memleket memleket gezmiş olacaksınız.
2. edebiyat çevrelerince tanınan bir aileniz olacak.
3. dile hakim olmanız çok şart değil onu editör hallediyor ama bir öykünüz olması şart.
4. iki devrik cümle bir ima bir kinaye ile yazar olunmayacagini bilmek de şart.
5. ulan kimler kimler yazar oldu kitap yazdı ben de olurum dememek.
6. ünlü birinin sevgilisi ya da kancası olmak.
7. her okuduğu kitaptan sonra eline kalem alıp aslında böyle olsa daha iyi olurdu bu oyku dememek.
8. özgün, olmak.

evet bence bir öykü yazmak için olmasi gereken vasıflar bunlardır.

esnek olmak.

imla, dil kullanımı vs her şey hallolur ama esas olan kesinlikle iyi bir yaratıcılıktır. günümüz dünyasında tüm edebiyat ve tv sektörü kısır döngü içine girdi. tüm kurgular birbirine benzer ve birbirini tekrar ediyor.

dolayısıyla aykırı kafalara ihtiyacımız var.

kağıt, kalem. (yapma ya eugénie.) ben kendi kendimi ayıpladım meraklanmayın))

uzun yazma konusunda kararlı olmak.

orhan pamuk bir otururmuş, 8 saat kalkmazmış.inat edip yazan olmak lazım.

yazdığım öykü best seller mı olur diye düşünmeden, yazası gelen yazmalı.
öykü olması şart değil, günlük de olur.

zenginlerin böyle adetleri varmış. her günün sonunda günün seyir defterini yazarlarmış.

kaptanın seyir defteri gibi yazmak lazım.
buraya yazın diycem ama çok fişleyen var, buraya her şeyi yazmayın. daha güvenilir yerler bulun.

teknik olarak kalem kağıt veya herhangi bir bilgisayarın yeterli olacağı vasıflar listesi.

mesele "iyi öykü" yazmak ise, elbette haddimi aşmadan işin okur kısmından bakarak, sıralayabilirim ki:

- gereksiz detaylardan kaçınmak.

romanlarda bu detaylara önem kazandırılabilecek alan ve zaman var ama öykülerde (özellikle durum öyküsü ise) yalnızca okuyucuya sunulan kesit önemli. o kesitte de açıkçası yıllar önce yaşanmış muhtelif bir olay veya karaktere/akışa bir etkisi olmayan yan karakterin detayına inmek fazlasıyla gereksiz, yorucu. zaten konsantrasyonu öykü okuduğunu bilerek ayarlıyor okuyan kişi, onu bozmak da ayıp oluyor biraz. *

- ilk madde ile benzer olacak ama "kırpma" becerisi.

bunu bu sefer hikayenin içeriğinden ziyade üslupla ilgili söylüyorum. genel olarak her sanat eserinde iyi bir fikirdir kırpma/yontma/eleme işlemi. bunu yapmak öykülerde, romanlara kıyasla öykünün içine girip yazarın varlığını unutması daha zor olan okura yardımcı olur, "şu an bunu yazıyorum, siz de benim yazdıklarımı okuyorsunuz" diyen gölge daha az hissedilir.

- en absürt fikirden filizlenmiş olsa bile okuyucunun bir karakterle özdeşebilmesini sağlayacak asgari gerçeklikten kopmamak.

gerekirse fizik kanunları bile işlemesin, yerçekimi olmasın ve zaman da geçmişe doğru tecrübe edilsin mesela ama ana karakter bir insansa, o zaman başına gelenlere karşı bir insan tepkisi vermeli. okurun özdeşebileceği karakter kendisi olmak zorunda değil, başka bir kurgu ürününden de yardım alabilir. bu minimum özgürlüğün bile okura bırakılmadığı öyküler "ben bu evrenin tanrısıyım, sizin bunu anlayıp anlamamanız beni ilgilendirmiyor" diyen bir yazarın kaleminden çıkmış hissini veriyor. öyle olunca da öykü boyunca unutulan ama öykü bittiğinde hatırlanan yazar-okur ilişkisi zedelenmiş oluyor. "okunmasını istemiyorsan git word dosyası aç oraya yaz kardeşim" derler o yazara. haklı da olurlar.

- görsel karşılığı hayal etme dürtüsünü baskılamak.
bu bence epey önemli bir beceri ve pek konuşulmuyor. biraz subjektif de olabilir tabii ama bana kalırsa bir öykü yazarı bir mekanı tasvir ederken kendi zihnindeki görüntüye çok sadık kalmamalı. bir odanın parke zeminindeki her çıkıntıyı, pencereden bakınca gözüken dağların eteklerindeki ormanın rengini, masanın üstündeki defterin yanında duran mürekkep şişesinin şeklini... bu kadar detaylı bir tasvir okuyucuda panik yaratıyor, illa yazarın istediği gibi bir oda görmesi gerekiyormuş gibi tekrar tekrar okuyor aksi durumda o kadar da fark etmeyecek detayları. oysa benim için ideal anlatıda yazar, tasvirini sanki bir rüyasını hatırlıyormuşçasına muğlak hatlarla çevrelemeli ve okurlarına da isterlerse kendi yaşantılarından, isterlerse de yepyeni ama kendi yaratıcılıklarına ait bir dünyadan görüntüler kullanma özgürlüğünü vermeli.

olmayandır.

öykü.

yazdım.

yazdığınız karakterin her şeyini bilmek zorundasınız. dolabındaki giysinin ona ne hatırlattığını bile.

uydurmak değil, bilmek zorundasınız.