özgürlük gerçek midir sorunsalı

hayır. aklın bir oyunudur. bence hiçbir canlı özgür değildir.
herkes bir şeylere bağımlı yaşar. bağımlılık da özgürlüğü etkisiz kılar.
insan özgür olmak ister, özgür olduğunu düşünmek ister.

kaza yaptın diyelim ve frontal lobe gitti. hala ben özgürüm ve ne düşeceğime "tamamen" ben karar verebilirim diyebilir misin ?
ya da annesi uyuşturucu bağımlısı babası ise cezaevine düşüp sokakta kalan bir çocuk olduğunu düşün. bu çocuk şartların çocuğu olacaktır.
bize seçenekler verilir ya da varolan seçenekleri geliştirip sentez yaparız ama hiçbir zaman yaratmayız. özgür değilizdir ama sorun burada dengeyi bulmaktır.

gerçek olmasını umuyoruz.

(bkz: determinizm)

özgürlük kelimesinin herkesce kabul gören bir anlamı var mı ? sanmıyorum. özgürlük olayı fazla karmaşıktır ne beklediğinizle doğrudan çevreniz ve sorumluluklarınızla dolaylı etkileşimler içerisindedir sartre'a göre zaten özgür olmaya mahkumuz ki hayatınızda ilerledikçe sizde hem özgür olmaya mahkum olduğunuzu hemde hiçbir zaman kelimenin tam anlamıyla özgür olamayacağınızı kabulleneceksiniz. özgürlük diye sayıklarken dilinizde bıraktığı o güzel tadı yaşadığınızda alamayacak her bir kavram gibi özgürlüğünde yalnız hayal edilirken o kadar anlamlı ve güzel olduğunu anlayacaksınız.
sevgilerimle.

belirlenmiş sınırlar dahlininde özgürüz.*buna özgürlük denirse.

özgürlük diye bir şey yoktur. yaşadığın her şey genlerine bağlı ne yazık ki. boyun bir santim bile uzun olsaydı çok farklı bir sen olabilirsin. doğduğun aile sana bağlı değil ve hayatının en temel ögesi. bunlar ve nicesi sana bağlı değilken nasıl özgür olduğunu zannedebilirsin ki?

seçeneklerden hangisini istiyorsak onu seçebiliyoruz. bu durum özgür olduğumuzu gösteriyor. peki ama seçenekler önümüze geliyorsa, başkası tarafında belirlenmiş seçeneklerden birini seçiyorsak yine özgür müyüz?

gerçekten kastın ne olduğuna göre değişir. bir simülasyon, simülakr veya var olduğuna inandığım ama hiç görmediğim şey. cevap çok değişken çünkü gerçekliği deneyimleyip deneyimlediğimiz bile muamma. bu nedenle asıl soru bu kurmacanın içinde özgürlük mümkün mü sorusu olmalı.

özgür birey olmaya inanç bir üstanlatı ve yıkılsa mı perçinlense mi beni kararsız bırakıyor ama yaşam iradesini elinde tutan insan özgürlüğü, bilemiyorum... günlerce tartışabilirim.

zihinimiz özgür olsun...

sonuçlarına katlanmak zorunda kalacağımız bir özgürlüğe sahibiz ne yazık ki. gece bir kadının dışarı çıkması ama başına gelenlerden sorumlu olması gibi. çıkmasaydı derler.. özgür değiliz yani.

işte gerçek bir sorunsal, hem başkasının özgürlüğünü kısıtlamamalısın hemde kendi özgürlüğünü yaşamalısın peki ya bu bana yetmiyorsa?

özgürlük eğer gerçek olsaydı cidden özünü şeytandan alan etik bir davranış olurdu. o yüzden insan asla özgür olamaz.
sadece belirli alanlar içerisinde özgür olması iyidir. fikir hürriyeti de bunların başında gelir.

özgürlük bir yanılsamadır. insanın daha iyi algılaması için yartılan kavramlar. özgürlük dediğiniz, bir başkasının özgürlük alanına kadardır yoksa. kavramı eğip bükebilir şartlarınıza uydurabilir ya da sahip olduklarınız kadar sınırlandırabilirsiniz. bu da kavramın subjektif bir hale getırır ki; yanılsama oldugunun en temel kanıtıdır bence.

kendi isteğinle gelmediğin bu dünyada, daha var olmayı bile kendin seçemezken, diğer şeyleri kendin seçsen ne olur?
özgürlük sadece pankartlarda hüküm süren ve sokaklarda olmayan bir sözcük. sadece zenginin yararlanabildiği bir alan. fakire yok!

özgürlük yasal çerçevede bize sunulan haklar dahilinde mevcut bir kavramdır. gerçek olan hali budur. aklınıza gelen türleri sınırsızlık ile karışan kısmıdır. sınırsızlık beraberinde anarşiyi getirir ve bu birçok sorunu ve tabii ki orman kanunlarını getirir. hiç birimiz bunu istemeyiz.

üzerine daha da düşünülmesi gerek ama aklıma ilk gelen 'gerçek midir?' sorusunun cevabı için özgürlükten ne anlaşıldığının tespiti.

kelime olarak gerçekten mükemmel okunulduğu an hissediliyor ne olduğu. ama kelimeyi okuyunca hissedilenin ütopik bir özgürlük olduğunu düşünüyorum. evet mükemmel bir kelime, mükemmel bir anlama sahip ama bu anlaşılan ütopik halinin uygulanması mümkün görünmüyor. mümkün olmamasının sebebi hem toplum yaşamı hem de aklın kendisi bence. bu durumda ütopik halini kenara bırakıp, var olan özgürlük algısıyla gerçekliğinin değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum.

özgürlüğün sosyal boyutu açısından bakarsak bir başka değerle bizim özgürlüğümüz çatıştığı zaman özgürlüğümüz yenilebilir veya çatıştığı kavramdan daha değerli olmayabilir. mesela denildiği gibi özgürlük iddiasıyla başkasının özgürlüğünü ihlal edemeyiz bu durumda bizim özgürlüğümüz onunkinden değerli diyemeyiz. ya da özgür olduğumuz iddiasıyla bi hayvanı öldüremeyiz o hayvanın yaşama hakkı bizim öldürme özgürlüğümüzden çok daha değerlidir. yani esasında böyle bir özgürlüğümüz yoktur.

akıl açısından bakmak gerekirse var oluşumuzdan beri akılla ortaya çıkardığımız şeyleri öğreniyoruz ve bunları mutlak doğru olarak kabul ediyoruz, genellikle bunlar gerçektekten de makul şeyler olabiliyor. mesela biz yemek yerken kaşığı ağzımıza götürüyoruz ama yanımızdaki çocuğumuz kaşığı masaya vurup eğlenirken eliyle yemeğini yiyor. burada sosyal bi olgu bizi kısıtlamıyor ama biz doğrusunu zamanında keşfetmişiz, biliyoruz nasıl yapılacağını ve bunun dışına çıkamıyoruz. aslında gündelik hayatta yaptığımız her şey bu öğrendiklerimizden ibaret onlarla sınırlıyız. bu da özgürlüğün sınırının akıl boyutu olarak düşünüyorum.

aryıca olayın bir de tercih boyutu var. yaptığımız her fiilin seçtiğimiz her seçeneğin kendi tercihimiz olduğunu düşünürüm hep. sosyal olarak var olan yahut aklen ortaya çıkan özgürlük sınırını aşacak bir fiil gerçekleştirmeyi tercih edebilirsiniz ama bu halde ortaya çıkacak sonuçlara da katlanmanız gerekir. bu durum, özgürlük kelimesi duyulanca hissedilen ütopik özgülükle pek bağdaşmayabilir ama var olan gerçekçi özgürlük algısına aykırı değildir.

sonuç olarak özgürlük vardır, gerçektir ama bu demek değildir ki her şeyi yapabiliriz.

metni yazarken aklmıda olan bir şey daha vardı ama eklemeyi unutmuşum. özgürlük gerçekliğinin metaverste nasıl olacağını çok merak ediyorum. olur da üç boyutlu bir sanal dünyanın içine biz olarak girdik. kesinlikle şu andan çok dsha özgür olacağız pek çok şeyi yapabileceğiz ama orada özgürlüğmüzin sınırı ne olacak merak ediyorum. bir düşünceyi cezalandırmak ya da düşünce özgürlüğünü sınırlamak mümkün değil ama metaverste ahlaka, hukuka, sosyal hayata ya da akla aykırı düşüncesiyle hareket eden bir kişiye ne yapacağız gerçekten merak konusu. muhtemelen özgürlüğün yeni bir boyutu ortaya çıkacak.

nasıl özgürüz ki anlatsana bana. severim masal dinlemeyi, sonu mutlu biter genelde.

bunu anlamak için önce, kaybetmeniz gerekiyor. sonra yeniden kazandığınızda, iliklerinize kadar hissediyorsunuz gerçek olduğunu.

t: kaybedilmeden anlaşılamayan, soyut gerçeklik.