protestanlık

reform hareketleri sonucu katolik kilisesine karşı, avrupa'da ortaya çıkan hristiyanlık mezhebidir.

(bkz: martin luther)
(bkz: john calvin)

mezhep kendi içinde de 3 alt kola ayrılmış;
(bkz: lutheryanizm)
(bkz: kalvinizm)
(bkz: anglikanizm) anglikanizm doğrudan çok saygı duyduğum kral 7. henri ile bağlantılıdır.

tanrı ile kul arasına kilise giremez mezhebi.

protestanlık, hristiyanlığın en büyük üç ana mezhebinden biridir. 16. yüzyılda martin luther ve jean calvin'in öncülüğünde katolik kilisesi'ne ve papa'nın otoritesine karşı girişilen reform hareketinin sonucunda doğmasından dolayı "protest" kelime kökünden gelmektedir.

protestanlık diğer hristiyan mezheplerinden bazı ayrımlar gösterir. katolik ve ortodokslar gibi ruhanî başkanları yoktur. protestanlık; katolik ve ortodoks kiliselerinin merkeziyetçi anlayışının tersine, çeşitli kiliseler veya mezhepler arasındaki kurumsallaşmamış bir topluluktur. katolik inanç sisteminin çoğunluğunu korusalar da katolik kilisesi'nin papa'ya verdiği geniş yorum ve uygulama yetkisini tanımama, dinî inançları daha kişisel düzeyde yaşama ve katolik kilisesi'nin dünyasallaşan ayin ve uygulamalarından uzaklaşma gerekçeleriyle katolik kilisesi'nden ayrılmışlardır.

martin luther'in kilise kapısına çaktığı bildiri ile başlayan hristiyanlık mezhebidir. papalığı telaşa düşürmüş, avrupa'da onlarca yıl sürecek olan din savaşlarına kapı aralamıştır. neticede uzun ve kanlı savaşlardan sonra protestanlık avrupa'da kabul görmüştür.

protesto etmek anlamına gelmektedir. siyahilerin kiliseye girmesi yasak iken ırkçılığa karşı protestodur. aynı zamanda üstteki yazarların da belirttiği gibi katolik'lik ve papalığa da karşı bir durumdur. en çok misyonerlik de bu mezhepte vardır. genelde koreliler tarafından yapılır.

batılı toplumların kurtuluşu olmuş hristiyan mezhebidir. batılı toplumlar bu mezhep sayesinde, kilise ruhaniyetinden kurtulmuş, soyluluk kriterine dayanan feodal düzeni yıkmıştır. ancak bu durum sadece gücün el değiştirmesine neden olmuştur. feodal düzen yerine; burjuvazi, kilise ruhaniyeti yerine; ruhaniyeti reddeden laisizm peydah olmuştur.

protestanlık hayat bulduğu toplumda haklı gerekçelere sahiptir. çünkü papa rejimi; halkı din adına sömürüyordu. dünyayı feodale, ölümden sonra ki cenneti ise; fakir halka reva görüyordu. papa kilisesinin aksine, protestanlar ise şunu söylüyordu;

"ey tanrı! andolsun ki senin öldükten sonra vaadettiğin cenneti bu dünya da insanlara vereceğim!"

burjuvazi kapitalizmi doğurdu. kapitalist dünya bilindiği gibi; bireysel çıkarların, toplumsal çıkarların önünde olduğu bir dünyayı var etti. koca bir toplumu, bir kişiye veya bir aileye hizmet ettirecek düşüncenin zeminini hazırladı. eskiden herhangi bir yerleşim yerinde, ağa* söz sahibi iken; yeni düzende yerleşim yerindeki bakkal* söz sahibi oldu. çünkü; ağa asaletinin ve toprağının genişliğine göre hakimiyet sürüyordu. bakkal ise; yeniliği ve asaletten kaynaklanmayan zenginliği temsil ediyordu. ekonomik güç el değiştirdi. fakir halkın durumunda bir değişiklik olmadı.

protestanlık; siyasi açıdan kuzey amerika da bulunan 13 ingiliz kolonisinin, britanya krallığı'na isyanı ile merkeziyet kazanmıştır. bu isyan, amerika birleşik devletleri' nin kurulmasına neden olmuştur. amerika birleşik devletleri, ilk protestan devlettir. laiklik, ilk olarak bu topraklarda yürürlüğe girmiştir.* daha sonra fransız ihtilali ile avrupa'da merkeziyet kazanmıştır.* britanya krallığı, krallığın protestan hareketlerinden etkilenmemesi için, anglikanizm mezhebini kurmuştur.*

her inançta olduğu gibi; sistemin devam edilebilirliği sermaye, din ve siyaset ile yürür. protestanlığın dini zeminde kendine yer edinmesi, sermaye* ve siyaset*teki başarılı hamleleri sonucu günümüze kadar gelmiştir.

16. yüzyıl'da martin luther ve john calvin tarafından kurulan hıristiyanlığın reformist ve 3. büyük mezhebi. bu mezhebin ortaya çıkmasındaki amaç, katolik kilisesi'ndeki yozlaşmaya tepki olarak ortaya çıkmasıdır yani protestanlık hareketi çıkmadan önce günümüzdeki protestan ülkeler, katoliklerdi. katoliklikten ve ortodoksluktaki papazlıktan farklı olarak protestan din görevlilerine pastör denir. protestan kiliselerinin içi, katolik ve ortodoks kiliselerinin aksine resim-heykel tasvirleriyle dolu olmaz. protestanlık akımı; avrupa'daki bütün dengeleri alt-üst etmiştir, avrupa'nın kurtuluşu olmuştur ve daha çok cermenik bir dünyayı hedefler. bir yönden kapitalizmin yolunu açmıştır. protestanlık akımı, max weber'in yazdığı kitaba da konu olmuştur: "protestanlık ahlakı ve kapitalizm"
protestanlığın en önemli etkisi; m. luther'in incil'i latinceden almancaya çevirmesiyle birlikte avrupalılar, kendi kutsal kitaplarını anadilde okudular ve ardından gelen alman aydınlanmasıyla birlikte papa'nın liderliğindeki katolik kilisesi ve onun ortakları feodal lordlar güç kaybetti. avrupa, karanlıktan kurtuldu..
protestanlığın kurucusu alman papaz martin luther
protestanlığın sembolü olan gül ve haç
avrupa'da protestanlığın yaygın olduğu bölgeler ve ülkeler
bir protestan kilisesi ve din görevlileri olan pastör

protesto etmekten gelen bir mezheptir. protesto ettiği mezhep ise katolikliktir. martin luther tarafından kurulmuştur. kilisenin baskılarını ortadan kaldırmayı amaçlayan bir anlayışa sahiptir. avrupa'yı da birbirine düşürüp onlarca yıl savaş yapılmasına da neden olmuştur.