tomris uyar

"yüreğimde kesik bir güvercin kanat çırpıyor.
ben artık ölmeyecek kadar yorgunum."
tomris uyar

bir sözüne her geçen gün daha fazla hak veriyorum.

bir erkeğin merhametini sevin. yakışıklılık geçer gider. para; mal, mülk tükenir ama merhamet kalıcıdır. ve bir erkeğe en çok merhamet yakışır. merhameti küçümsemeyin. en kalıcı ve en büyük duygu budur.

deli gibi rakı içtiğini, rakıyı çok sevdiğini okumuştum... yoksa o koskoca adamları nasıl maymuna çevirebilir bir kadın. kim bilir içince neler söylüyordu? aman aman bir şeye de benzemiyor...

*

tomris uyar 15 mart 1941 yılında hukukçu bir anne babanın çocuğu olarak dünyaya gelir, amerikan kız koleji'nde ve istanbul üniversitesi'nde eğitim gördü. sayısız eseri türkçe'ye çevirdi.
büyük bir edebiyatçı olan tomris uyar'ı kendi deyimiyle bir uyumsuzu yalnızca özel hayatı ile bilmek isteyenler için bilinmedik büyük bir kayıptır.
cemal süreya ile beraber papirüs dergisini kurdu.

ilk evliliğini ülkü tamer ile yaptı, bebekleri hayatını kaybettikten sonra ayrıldılar. daha sonra turgut uyar ile evlendi ve oğlu hayri turgut uyar doğdu. oğlu hâlâ hayattadır. kendisi ise 4 temmuz 2003'de yemek borusu kanseri nedeniyle henüz 62 yaşında hayatını kaybetti.

eserleri

ipek ve bakır
ödeşmeler
dizboyu papatyalar
gündökümü |-||
yürekte bukağı
yaz düşleri
sesler, yüzler, sokaklar
gece gezen kızlar
otuzların kadını
aramızdaki şey
sekizinci günah
yaza yolculuk
babayasaları, anasözleri
iki yaka iki uç
tanışma günleri
istanbul'da zaman
rus ruleti/ geri dön bak

15 mart 1941 yılında doğmuştur. asıl adı tomris gedik'tir ama turgut uyar ile evlendikten sonra onun soyadını almış ve soyadını değiştirmemiştir.

öykü yazarıdır ama bunun dışında denemeleri, eleştirileri ve kitap tanıtımları da vardır. yazdıkları birçok dile çevrilmiştir. istanbul üniversitesi'nde gazetecilik okumuştur. annesi ve babası hukukçudur ayrıca dedesi chp milletvekillerinden biriymiş.*

cemal süreya ve ülkü tamer ile birlikte papirüs dergisini yayımlamışlardır ama o sıralarda sıkıntılı dönemlere girdikleri için dergiye zaman zaman ara vermişlerdir. elli üç sayı basılan dergi 12 eylül darbesi'nden sonra bir daha basılmamıştır. tomris uyar'ın bu dergi dışında birkaç dergide daha yazıları yayımlanmıştır.

sevgili yazarımız hem yazdıklarından hem de özel hayatından dolayı çok fazla ses getirmiş. biliyorsunuz, kendisi iki defa evlenmiştir. ilk evliliği ülkü tamer ile olmuş ama kızları sütten boğulmuş, evliliklerini bitirme kararı almışlar. belki de kızlarının ölümünü kendilerinden bilmişlerdir ve bu vicdanla birbirlerinin yüzlerine bakmayı reddetmişlerdir ama tomris uyar evli olduğunda cemal süreya ile aşk yaşıyormuş zaten evliliği de bitme noktasındaymış. cemal süreya tomris uyar için "daha nen olayım isterdin? onursuzunum senin." demiştir. ne büyük aşklar yaşamış şairler...

yazarımız en son turgut uyar ile evlenmiş ve hayri turgut uyar adında bir çocukları olmuş. turgut uyar ölene kadar devam etmiş bu aşk. ikili birbirini gerçekten çok sevmiş, ortaya harika şiirler çıkmış. nedense tomris uyar'a aşık olan çok şair varmış ve bunlardan biri de edip cansevermiş... hatta edip cansever der ki "tomris rakıyı çok severdi, ben de onu..." tabii bu aşk karşılıksızmış. olmuşla ölmüşe çare yok ne yazık ki.

tomris uyar eserlerinde kadınlardan, evlilikten, ekonomiden bahsetmiş sınıfsal sorunları yazmıştır. cumhuriyet dönemi edebiyatı içindedir. ikinci yeni şairlerinden biridir. ikinci yeni'de birinci yeni yani garipçiler'e tepki olarak çıkmıştır. garipçiler'in şiiri basitleştirdiğini düşünmüşlerdir, ikinci yeni'de sürrealizm etkisi görülmüştür. gelenekten kopmuşlardır, özgür olma yolunda ilerlemişlerdir bence ortaya mükemmel bir akım çıkmıştır. garipçiler biraz fazla kasıyormuş. vallahi gerek yok bu kadar kasmaya. rahat, özgür ve duygu yüklü çalışmak daha güzelmiş. en sevdiğim şiirler çoğunlukla bu dönemden. zaten benim en sevdiğim dönem de cumhuriyet dönemi. yine de diğer dönemlerin hakkını yemeyelim...

yukarıda yazara ait kitapları yazmışlar. ben şimdi onları tek tek yazmak istemedim. içinden bir iki tanesini okumuşumdur ama genel olarak tomris uyar'ın kendini anlatma şeklini seviyorum. şanslı bir yazarmış. gerek ailesi olsun gerek özel hayatı olsun. güzelliğiyle ve başarısıyla bir sürü erkeği kendine çekmiş ama eminim böyle olmasını asla istememiştir. kim ister ki ya? dostu düşman edecek cinsten hikâyeler bunlar. zaten hiç anlamıyorum insan arkadaşının karısına neden aşık olur kardeşim ya? şair olmam için önce bunları anlamam gerekiyor herhalde. ihanet dolu ilişkiler...

iyi ki varmışsın tomris uyar diyelim.

edit: yahu kadının ne zaman öldüğünü söylemeyi unuttum. 4 temmuz 2003 tarihinde kanser yüzünden vefat etmiş. mekânı cennet olsun.

yürekte bukağı isimli kitabında geçen şu acımasız sözü insanı düşündüren türk yazar. çok da severim.

'' sakatlığını bağışlatmak için durmadan konuşurdu'' cümlesi geçiyor.


sahi, herkesten farklı insanlar herkesten farklı olmanın diyetini durmadan konuşarak mı öder?

bu yıl yaşadığım şehirde kütüphanemiz tarafından yılın yazarı seçilmiştir. yıl boyu adına etkinlikler düzenlenecek olan yazar.

tam da bu ay kulüpte yürekte bukağı kitabını okuyoruz biz de.

altını çizdiğim nadide satırlardan;

... yalnız ben güzel şeyler duymak istiyorum demedim ki, sesini duymak istiyorum o kadar.

tam 20 yıl evvel aramızdan ayrılan türk yazar, çevirmen.
yüzlerce kitabı türk edebiyatına kazandırmıştır.

duygusal olamadığım tek yazar, çevirmen. sebebi de, tabi ki tomris umay ile domestic hıyar.* bilmem hangi zamanda ama bir gece yarısında, domestic yüzünden yıkmıştık sözlüğü. boyu devrilsin. kulakları çınlasın.
o güzel yazarlar, güzel atlara binip de gitti. demirin tuncuna, yazarın espriden yoksununa kaldık ne yazık. her gün kavga, her gün gürültü.

tomris uyar da, benim için böyle bir yazardır. hüzün, kırgınlık değil, güzel anarım onu. neşeli.*
her ne ise...

fanları kusura bakmasın da tipik zengin istanbul ailesi kızı. toplum gerçekliğinden kopuk, camiada poz kesmiş durmuş. saçlarını kısa kestirene ilgi çok olur bizim toplumda.

fransız okullarında bol vakitlerinden edebiyata meyletmiş. günümüzde hürriyet gazetesinde köşe yazarlığı yapardı anca.

kalem kalem yazmaya gerek yok alıntılarını.

hadi ekleyeyim;

''ödeşmeler ve şahmeran hikayesi'

-ihanet, sevgi söz konusu olduğu zaman vardır

''gece gezen kızlar''

-günlerini evde kitap okuyarak, örgü örerek geçiren bir kıza kim inanır?

''metal yorğunluğu''

-yoksullar, zaten güç kalıyor hayatta hanım kızım, güçlükle büyüyor, güç de inanıyor o yüzden."

böyle b.k b.k yazılar. zibil.

robert kolej mezunu, gonlunu siire kaptirmis yazar.

tomris uyar(gedik kızlık soyadıdır.) hem çevirmen hem de yazardır.
köklü önemli bir aileye sahip olan tomris'in anne ve babası avukattır. babası(ali fuat bey) ayrı olarak kızı gibi yazarlık da yapmıştır.
bir çok önemli ve köklü okullarda okuyan yazarımız bence çok başarılı bir çevirmendir ki bir çok önemli yabancı yazarların kitabına çevirmenlik yapmış olması bu durumu birebir kanıtlar niteliktedir.( scott fitzgerald, agatha christie,virginia wolf..)
çevirmenliğinin yanı sıra yazdığı öykülerin sayısı da oldukça fazladır.
çevirmenlik ve yazarlığıyla tanınmasının yanında bir çok insan kendisini çalkantılı aşk hayatıyla tanımaktadır.
tomris uyar'ın ilk eşi ülkü tamerdir ve bu evlilikten bir kız çocuğu meydana gelmiştir ancak kısa süre sonra kızı sütün boğazına kaçmasından dolayı vefat etmiştir.bu olay evliliğinin de sonu olmuştur. sonrasında turgut uyarla evlenmiştir. ancak bu evlilikler sırasında hem cemal süreya hem de edip cansever'le aşk yaşamıştır.
tomris ne kadar aşk hayatıyla ön planda olsa da ailesi önemli yerlerde bulunmuş insanlardır.
tomris uyarın dedesi ise atatürk'ün yakın arkadaşlarında yer alan süleyman sırrı bey'dir. ayrıca kendisi şapka kanunun çıktığı zamanlarda ilk defa şapka takan milletvekillerinden biridir.

robert kolej mezunu, birkac dil bilen, siire ve oykuye meraklı bir kadın olmasını anlıyorum.
kulturlu ve zeki bi kadın.
cok guzel de bir kadın.
eyvallah.
doneminde edipcansever olsun, turgut uyar olsun, ulku tamer olsun, cemal sureya olsun, asık olmus.
bunu da anlayabilirim.
ama gozumde farkında olmadan o kadar yuce kadın kategorisine cıkarmısım ki kitaplarında aradıgımı bulamadım.

okuduklarım:
-dizboyu papatyalar
-yurekte bukagı
-metal yorgunlugu
-aramızdaki şey