yuval noah harari

sapiens: a brief history of humankind, homo deus: a brief history of tomorrow ve 21 lessons for the 21st century kitaplarıyla tanınan israilli tarihçi. insanlık tarihini evrimsel temellere dayandırarak açıklamasıyla dikkat çekmiştir.

sürekli, dünyanın artık müthiş müreffeh bir yer olduğunu ve bu yüzden yapacak bir işi kalmayan insan ırkınin kendini boslukta hissettiğini söylüyor.

kitaplarını okumayanın dövüldüğü, her kitap önerileri başlığında kitapları övülen yazar.

belki de aşırı popüler olmasından ve henüz okumamamdan mütevellit güvenilirliğine dair önyargılarım olan kişi. ayrıca hemen her konuda bilirkişi olarak konuşması can sıkıcıdır.

meşhur kitabını vakti zamanında okuduğum yazardır.
içeriği çok hatırlayamasam da; böyle değil de şöyle olsaydı daha farklı yöne evrilirdik gibi temelle yola çıkarak her şeye ama her şey eğer böyle olmasaydı diyerek yeni ufuk açmaya çalışmış bir yerden sonra saçmalama sınırlarında ilerlemiştir.

(bkz: hebrew university of jerusalem)'de tarih profesörü ve ünlü bir yazar. 24 subat 1976'da (bkz: kiryat atta), israil'de dogmus.

kitaplarini bir cirpida okudum. kendini bazi cümlelerde tekrarlasa da genel anlamda anlatmaya calistigi seyleri anladim. ben de zaten onun gibi düsünüyordum. verdigi somut örneklerle düsündüklerimi dogruladi.

kitaplari icin:
2011: (bkz: sapiens: a brief history of humankind)
2015: (bkz: homo deus: a brief history of tomorrow)
2018: (bkz: 21 lessons for the 21st century)

kisisel websitesi

sapiens kitabıyla aydınlanma yaşadığım yazar.

karmaşık konularda son derece yalın bir yazı ele alan başarılı yazardır.
ben şahsen kendisini hayranlıkla okuyorum henüz bir kitabını okudum ama diğerlerini de aldım.
tabi ki çevirmenin de payı çok büyük ama gerçekten çok yalın ve çok akıcı bir dili var kendisinin.

evrim teorisini kendince çok sağlam açıklamış gibi görünen fakat benim harari'yi neye inanmadığımı daha iyi anlayabilmek için okuyor olmam.

geç de olsa üç kitabını hayranlıkla bir solukta okumuş biri olarak söyleyebilirim ki; yazdıklarının her biri üzerine ayrı ayrı diziler, filmler çekilmis, tv programları, belgesel filmleri yapılmıs ve hala daha yapılan yüzyılımızın en vizyon sahibi bilim insanlarından biridir kendisi fikrimce.

bilim adamıyım diyen pek çok insan bu adamın söylediklerini tekrar edip duruyor ortalıkta. hem de insanlık tarihinde ilk kez söylemeye cesaret edebildiklerini...

israil'li tanınmış bir tarihçi. her şeyi beş yaşındaymışsın gibi açıklıyor. lise öğrencilerini tarih konusunda cesaretlendirmek için kitapları iyi bir teşvik olarak kullanılabilir.

1976 doğumlu israilli ünlü yazar ve tarih profesörü. kendisini tabi ki homo sapiens kitabıyla tanıyoruz. bana göre tarafsız, akıcı, anlaşılır bir dili var. bu yönden de dershanedeki tarih hocamı anımsatır kendisi.

kendisiyle ilgili az bilinenler , 3 yaşında okumayı kendi kendine öğrendiği ve yetenekli çocuklar için ayrı sınıfta eğitim gördüğü. ilk 2 kitabında kendisiyle ilgili pek bilgi vermeyen harari, son kitabında kitaba biraz kendini ve kendi duygularını da dahil etmiştir. bahsettiğim son kitabı 21.yüzyıl için 21 ders’tir. yazarın doğduğu ve yaşadığı ülke olan israil’e karşı iyisiyle ve kötüsüyle görüşlerini anlattığı bu kitapta, ülkesinde de olan yobazlığı kendi çapında eleştirmiştir. kendisi ayrıca gaydir ve eşi aynı zamanda da en büyük destekçisi ıtzik yahav ile kanada’da evlenmiştir.

yine bahsettiğim son kitabında, başarısının ve odaklanmasının kaynağının düzenli yaptığı meditasyonlar olduğunu belirtmiştir. onunla ilgili ironik durum şu ki, homo deus kitabında teknolojil unsurları, teknolojinin insanlara etkilerini ve teknolojik gelişmelerin artabilecek işsizlik oranı artışı için çözümler önermesine rağmen, kendisi teknolojiden uzak bir hayat sürmektedir. akıllı telefon kullanmamakta ve uzun süreli teknoloji detoksu uygulamaktadır.

onu ünlü yapan kitabı hayvanlardan tanrılara sapiens olup, kitapta homo sapienslerin tarih boyunca uyguladığı soykırımları( kendi ırkından olan neandertaller dahil) , geliştirdiği davranış kalıplarının günümüze kadar gelen esintileri,sanayileşme sürecinden günümüze kadar olan tarihini akıcı bir dille anlatır. insanların tanrı ihtiyacının nedenleri hakkında görüşleri de bulunmaktadır

kendisi ve kocası covid ile mücadele için dünya sağlık örgütü ‘ne yüklü bir miktar bağışta da bulunan bir yardımseverdir. ayrıca anlatım dili, şaşırtan çıkarımları ve sizi derin düşüncelere sevk etmesiyle, okunası, okunmaya değer bir yazardır.

baba kavramini sevmeyen,insanliğin ilk zamanlarinda baba kavraminin pek önemli olmadiğini ve nesebi bir babaya/ataya bağlamanin/bağlamaya çalışmanın gereksiz ve amaçsiz bir çaba olduğunu belirten yazar ve tarihçi.bu açıklamasiyla emrah safa gürkan tarafindan sert elestiri almistir.

not: harari , eşcinsel olduğunu bir tv programinda beyan etmis.

iyi bir harari eleştiri buradan.

1976 doğumlu israilli yazar/ akademisyen/ tarihçi.

bazı kitapları

sapiens
durdurulamayan insanlık
homo deus
hayvanlardan tanrılara
21. yüzyıl için 21 ders

israilli bir araştırmacı-yazar. normalde israil gibi modern görünen yobaz toplumun içinden çıkan nadir entelektüellerdendir. bence yuval noah harari'nin en önemli ve muhteşem eseri 21. yüzyıl için 21 derstir.
resmi internet sitesi: ynharari.com/
facebook: facebook.com/Prof.Yuval.Noa...
twitter: twitter.com/harari_yuval
instagram: instagram.com/yuval_noah_ha...
youtube: youtube.com/channel/UC2m77K...

boş beleş dingilin teki. popüler paganların parlattığı zırvalık. kitaplarında bir tane bilimsel argüman bulamazsın. elon musk gibi zibidiler nasıl birileri tarafından parlatılıp öne sürülüyorsa bu tip adamlar da böyle. kendi istediklerini, düşüncelerini yazdırırlar bunlara. müzik sektöründe nasıl oluyorsa, bilimsiz bilim sektöründe de böyle.

oxford üniversitesi'nde tarih doktorası yapmış, post-doctoral çalışmalarına da burada devam etmiştir. ortaçağ tarihi ve askeri tarih uzmanıdır. jared diamond (bkz: tüfek, mikrop ve çelik), (bkz: çöküş) kendisinin en büyük ilhamı ve yazma motivasyonu olmuştur.

dünyanın en büyük güçlerinden bir olan insanın aptallığını asla hafife almamalıyız. barış için çok sayıda akıllı insan gerekir, ama savaş için bir aptal yeterlidir sözünün sahibidir.

şimdi bu modeli okuyan bizim çapsız ateistler ve neoliberalistler bunu büyük bir düşünür falan zannediyor. bunu adamın homoseksüel olmasını falan bir kenara bırakarak söylüyorum . michel foucault da homo idi ama foucault'u anlamadan 20. yüzyıl'ı anlamak neredeyse mümkün değil. o derece saygı duyulacak bir düşünür.

ama bu çapsız adamı düşünür yerine bile koymak insan aklına hakarettir.

gerçi bizim hamidolar bu çapsızın " müslümanlar 20. yuzyıl'ı kaçırdılar, 21. yüzyıl da ise ne demek istediğimizi bile anlamayacaklar" sözünü ısıtıp ısıtıp getirirler önümüze. ama ben bu çapsız özelinde değil komple israil bütününde söylüyorum israil'den düşünce adamı çıkmaz ,çıkmadı da. tüm dünya israil kurulduktan sonra bir tane bile düşünce adamı çıkmadığını çok net görüyor. yok einstenmış , yok bilmem freudmuş , way efendim husserlmiş falan filan bana kimse bunları anlatmasın. bunlar made in israil değil. alman eğitim sistemi ve disiplini içinde yetişmiş düşünürler. ama yahudistan kurulunca hepsi ebelek gibi bakakaldılar dünyaya boş boş. ve dandik dandik şeyleri düşünce diye yutturmaya çalışıyorlar. çünkü yahudi fitne fesadıyla yetişmiş bir adamdan, adam gibi bir düşünce çıkmayacağını ateistlerin ve neoliberalistlerin de anlaması lazım artık. akıl ve izan varsa tabi.

1976 kiryat ata doğumlu, israili tarihçi akedemisyendir. dünya çapında üne kavuşmasını sağlayan eserleri : hayvanlardan tanrılara saphiens, homo deus: yarının kısa tarihi, 21. yüzyıl için 21 ders'tir.
görüşleri ve tarihsel bakış açısı ile ilgili bir kaç kelam etmek gerekirse öncelikle temsil ettiği ekolü anlamak gerekir. kendisi steven j. gunn'un doktora öğrencisidir. en büyük ilham kaynağı olarak ise tüfek, mikrop ve çelik kitabı ile bilinen jared diamond'ı işaret eder. bu noktada bir parantez açalım ve tüfek, mikrop ve çelik'in arka kapak yazısından bir alıntı yapalım



eminim steven j. gunn ise en çok, editörlüğünü frank tallet ve d.j.b. trim'in yaptığı european warfare 1350-1750 [avrupa savaşı]kitabındaki war and the emergence of the state: western europe (1350-1600) [savaş ve devletin ortaya çıkışı: batı avrupa 1350-1600] bölümü ile etkiledi eski öğrencisini.
her iki yapıtın da odak noktasında, avrupa özeli ve dünya genelinde ekonomik, sosyo-kültürel, coğrafi vb. şartların; toplumların birbirleri ile üstünlük mücadelesi ve gelişimleri arasındaki farklara dair sundukları bakış açısının harari için de önemli bir çıkış noktası olduğu düşünülebilir.

burada bir miktar daha geriye gidip harari'nin lisans eğitimine de değinmek gerek. kendisi kudüs ibrani üniversitesi mezunu. israil'in en eski yüksek öğretim kurumu olan okulun en önemli misyonlarından birisi de ibrani kültürünü yüceltecek ve ibrani kültürünün varlığına karşı oluşacak her türden tehdidin önünü kesecek yahut bunları anlayıp/açıklayabilecek çalışmaları ortaya koymaktır. harari de lisans eğitiminde bu vizyonun içinse yetiştirildi şüphesiz ki.

şimdi bütün parçaları bir araya getirdiğimizde binlerce yıllık antisemitik zihniyet ve faaliyetlerin anti tezlerini ortaya koymayı, israil ülküsünü canlı tutmayı amaçlayan bir okulda yetişmiş bir yazar var elimizde bu bir. ikincisi bu yazarın tarihsel gelişmeleri ve toplumların gelişim süreçlerini çok boyutlu olarak ele almada gayet başarılı rehberleri var. bu nedenle harari'nin gayet popüler bir kalem olsa dahi kendi akademik tarihi ve networklerinden bağımsız düşünüldüğünde, başka bir ifade ile sadece kitapları üzerinden anlaşılması imkansız diye düşünüyorum.

harari kitaplarda kendi perspektifini ortaya koyuyor ki pek çok okuyucuda kekremsi bir tat bırakan, hayran olun ya da nefret edin karanlık noktaları olan bir perspektif bu bence. o karanlık noktaların anlaşılması da bu adamın misyonunu anlamak ile mümkün. o halde şöyle bir soru daha sormalıyız neden idolü diamond, harari kadar popüler değil? evet tüfek, mikrop ve çelik çok satıldı ve hatta belgesi çekildi. ancak harari'nin çıkardığı fırtına bambaşka oldu, lise öğrencilerinin ellerinde bile gezdi kitapları. cevap bence çok çok başarılı bir pr yapmış olması. bu da ancak ona sağlanan fonlar ile mümkün. peki bu fonlar neden x kişisine değil de harari'ye akıyor dendiğinde adam aleni bir israil güzellemesi yapmasa da bence avın neden av avcının neden avcı olduğuna dair basit bir argüman sunuyor. avcı, avcıdır çünkü gelişmiştir ve gelişime ayak uydurmayan sonunda ezilecektir. şimdi bu anlayışla israil-filistin savaşına tekrar bakalım vicdani olarak yaralasa da mantıken güçlünün hakkı denen durum gerçek oluyor. olay bir doğa kanununa dönüşüyor.

nihayetinde bazılarımıza uzak gelse de yeni dünya düzeni denilen olgunun alt metinlerini hazırlıyor diyebiliriz bence.